Δεν υπάρχει παράδεισος

Εβλεπα το βίντεο και δεν μπορούσα να καταλάβω αν είναι πραγματικό στιγμιότυπο ειδησεογραφικής εκπομπής ή κάτι σκηνοθετημένο για να προκαλέσει ταραχή και γέλιο. Ηταν τελικά σκηνή από ενημερωτική εκπομπή ρωσικού καναλιού. Υπήρχε ένας παρουσιαστής, τρεις κύριοι καθισμένοι σε καρέκλες απέναντί του και μια κυρία σε ένα μεγάλο τηλεπαράθυρο. Μιλούσε η κυρία, της οποίας την ιδιότητα αγνοώ – δεν έχει άλλωστε σημασία. «Θα γίνει πυρηνικός πόλεμος» είπε. «Ο ηγέτης μας, Βλαντίμιρ Βλαντιμίροβις Πούτιν, δεν υπάρχει περίπτωση να βγει ηττημένος στην Ουκρανία. Φυσικά θα χτυπήσει και τις χώρες της Δύσης. Και φυσικά θα μας χτυπήσουν κι αυτές. Θα υπάρξουν χιλιάδες θύματα. Αλλά ανάμεσα σε εμάς και αυτούς υπάρχει μια διαφορά: οι δικοί μας νεκροί θα πάνε όλοι στον παράδεισο». Τι μου θύμιζε όλο αυτό; Φυσικά τη ρητορική των μουσουλμάνων φανατικών που λένε περίπου τα ίδια: «Θα πρέπει να γίνει Τζιχάντ και δεν θα πρέπει να τη φοβόμαστε γιατί μας περιμένει ο Αλλάχ». Η όλη σκηνή είναι εντυπωσιακή για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί μαρτυρεί έναν τρομακτικό φανατισμό: είναι φανερό ότι μια τεράστια χώρα όπως είναι η Ρωσία προετοιμάζεται για την πιθανότητα να χρησιμοποιήσει τα πυρηνικά της και να γίνει και στόχος πυρηνικών όπλων. Δεύτερον, γιατί είναι να απορείς, ακούγοντας αναφορές σε παραδείσους που περιμένουν θύματα, πώς διάβολο ένα κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας (που αυτοπροσδιορίζεται μάλιστα ως αριστερό…) νιώθει ακόμα την ανάγκη της τήρησης ίσων αποστάσεων, συντασσόμενο προφανώς με τους Ρώσους, που εκτός από εισβολείς εμφανίζονται και ως ο εκλεκτός λαός του Θεού! Είναι άραγε τόσο μεγάλος ο αντιδυτικισμός όλων αυτών ή συμβαίνει κάτι άλλο; Πολύ φοβάμαι πως στη συγκεκριμένη στάση ζωής ενώνονται δύο δρόμοι: ο δρόμος μιας υποτιθέμενης αριστερής πολιτικής στάσης, ο οποίος έχει να κάνει πρώτα από όλα με την απέχθεια σε οτιδήποτε δυτικό (στο ΝΑΤΟ, στην Ευρωπαϊκή Ενωση, στους Αμερικανούς κ.τ.λ.) και ο δρόμος μιας στάσης ζωής η οποία βασίζεται στη βεβαιότητα ότι ο κόσμος είναι καλύτερα να καταστραφεί στο όνομα μιας μεγάλης ιδέας που λίγοι καταλαβαίνουν. Αφού ο θάνατος θα είναι τιμημένος και αγωνιστικός, δεν χρειάζεται καμία κατανόηση τού γιατί θα έρθει. Πρόκειται προφανώς για θυσία και η θυσία θα δημιουργήσει νέους πιστούς – πράγμα που είναι και το ζητούμενο.

Αν πω ότι δεν τρομάζω με όλα αυτά θα πω ψέματα. Από την ώρα που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία οι αναφορές σε έναν επερχόμενο πυρηνικό πόλεμο είναι τόσο πολλές ώστε έχουν πάψει να αποτελούν είδηση – ενώ θα έπρεπε. Στην αρχή τις ακούγαμε ως απειλές: τις ξεστόμιζε π.χ. ο Λαβρόφ για να τρομάξει τους Δυτικούς και να τους κάνει να μην ασχολούνται με την – κατά τους Ρώσους – εισβολή στην Ουκρανία για ανθρωπιστικούς σκοπούς. Μετά άρχισαν να μιλάνε για έναν τέτοιον πόλεμο οι κάθε είδους ειδικοί που βγάνουν στις τηλεοράσεις ή γράφουν εκτιμήσεις για τη συνέχεια: απόστρατοι, διεθνολόγοι, αναλυτές – οι πάντες. Τελευταία διάβαζα πως μπορεί να γίνει «μια ήπια χρήση πυρηνικών», έτσι έμαθα πως οι χρήσεις των πυρηνικών είναι κάτι π.χ. σαν τα ναρκωτικά. Οσο οι ημέρες περνούν, οι αναφορές στη χρήση πυρηνικών όπλων γίνονται από όλους ολοένα και συχνότερα. Οσοι γνωρίζουν τη δύναμη της επικοινωνίας ξέρουν πως δεν υπάρχει ευκολότερος τρόπος για να εθίσεις τον κόσμο σε κάτι κακό που πρόκειται να συμβεί από το να μιλάς διαρκώς για αυτό: όταν συμβεί, όλοι είναι τόσο εξοικειωμένοι με το γεγονός ώστε το δέχονται αδιαμαρτύρητα. Το είδαμε και τον καιρό της πανδημίας: η συζήτηση για το δεύτερο lockdown, για παράδειγμα, είχε ξεκινήσει μήνες πριν από την ανακοίνωσή του. Oταν ανακοινώθηκε, όλοι εκείνοι που με αγωνία ρωτούσαν «θα μας κλείσουν πάλι;» σχεδόν ανακουφίστηκαν με την απόφαση ξεχνώντας(;) ότι το κλείσιμο ήταν μια συμφορά. Ωστόσο το να βάλουμε στο μυαλό μας την πιθανότητα μιας επικείμενης πυρηνικής καταστροφής είναι κάτι σαφώς χειρότερο από οτιδήποτε άλλο έχουμε κατά καιρούς αποδεχθεί γιατί απλά μας το φύτεψαν στο κεφάλι. Μιλάμε για κάτι φρικτό με μια απερίγραπτη πλέον ευκολία – σαν να πρόκειται για κάτι συνηθισμένο. Προφανώς, επειδή δεν αρκεί να συνηθίσει κανείς την ιδέα μιας επικείμενης καταστροφής, από την ανοιχτή πλέον πόρτα ενός πολιτικάντικου φρενοκομείου (η φράση «ο πρόεδρος Πούτιν δεν μπορεί να ηττηθεί στην Ουκρανία» είναι χαρακτηριστικά ιδεοληπτική) ξεπροβάλλει και ο απαραίτητος θρησκευτικός φανατισμός: θα πάμε όλοι στον παράδεισο. Και έτσι η τρέλα δεν έχει κόστος, αλλά κέρδος.