Οταν το 2007, στα 73 της χρόνια, η λαίδη Μάγκι Σμιθ (1934-2024) είχε αρχίσει να εργάζεται στα γυρίσματα της ταινίας «Ο Χάρι Πότερ και ο ημίαιμος πρίγκιπας», έκτου κατά σειρά φιλμ του περίφημου κινηματογραφικού franchise, λίγοι ίσως γνώριζαν ότι εκείνη την περίοδο βρισκόταν σε διαδικασία χημειοθεραπείας για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού.
Δύο χρόνια αργότερα, το 2009, έχοντας ακολουθήσει ευλαβικά το θεραπευτικό σχήμα των γιατρών της, έγινε γνωστό ότι είχε αναρρώσει πλήρως, εξ ου και συνέχισε να εργάζεται εντατικά, προσφέροντας αξέχαστες ερμηνείες στους εκατομμύρια θαυμαστές της ανά τον κόσμο, τόσο ως καθηγήτρια Μακ Γκόναγκαλ του «μαγικού» Χόγκουαρτς όσο και ως Βάιολετ Κρόλεϊ στον πολυβραβευμένο «Πύργο του Ντάουντον», πρωταγωνιστώντας σε πλήθος αξέχαστων ταινιών όπως το «Εξωτικό ξενοδοχείο Μάριγκολντ», ανεβαίνοντας κατ’ επανάληψη στη θεατρική σκηνή και πρωταγωνιστώντας ακόμη και σε καμπάνιες γνωστών οίκων μόδας.
Παραγωγικότατη και αεικίνητη μέχρι το τέλος, η εμβληματική αυτή ηθοποιός των δύο Οσκαρ, των πέντε BAFTA, των τεσσάρων Emmy και των τριών Χρυσών Σφαιρών έφυγε πρόσφατα από τη ζωή σε ηλικία 89 ετών.
Οπως κάθε γυναίκα στον κόσμο που «διασταυρώνεται» με τον καρκίνο του μαστού, έτσι και οι λαμπρές διασημότητες συνεχίζουν τον καθημερινό αγώνα τους και μιλώντας ανοιχτά για τη νόσο βρίσκονται σταθερά τις επάλξεις της διεθνούς εκστρατείας ευαισθητοποίησης. Ενα ενδεικτικό παράδειγμα είναι και εκείνο της Αγγλοαυστραλής Ολίβια Νιούτον-Τζον (1948-2022) που δεν είχε σταματήσει να δίνει προσωπικούς αγώνες σε όλον τον κόσμο για την ενημέρωση και την κινητοποίηση σε θέματα γύρω από την ασθένεια, με την οποία, όπως είχε αποκαλύψει, είχε βρεθεί αντιμέτωπη τρεις φορές.
«Ο καρκίνος με βοήθησε να δώσω προτεραιότητα στη ζωή μου», συνήθιζε να λέει η Νιούτον-Τζον, «γιατί νιώθω ευγνώμων για κάθε νέα, υγιή ημέρα που έχω». Γενναία και πολυετή μάχη με τον καρκίνο του μαστού έδωσε και η αμερικανίδα ηθοποιός Σάνον Ντόχερτι (1971-2024). Πριν από εννέα χρόνια η σταρ της σειράς «Χτυποκάρδια στο Μπέβερλι Χιλς» είχε δημοσιοποιήσει ότι θα υποβαλλόταν σε επέμβαση και θεραπεία. Εκτοτε έδωσε με αποφασιστικότητα και ειλικρίνεια τη δύσκολη μάχη της.
Οι αντιδράσεις στην είδηση μιας θετικής διάγνωσης οποιασδήποτε μορφής καρκίνου ποικίλλουν. Σε πρώτη φάση θυμός ήταν η απόκριση της ηθοποιού Ιντι Φάλκο, σταρ της σειράς «The Sopranos» (όπου υποδυόταν τη σύζυγο του γκάνγκστερ Τόνι Σοπράνο/Τζέιμς Γκαντολφίνι). Ωρες αφότου έμαθε ότι πάσχει από καρκίνο του μαστού, η Φάλκο έπρεπε να βρίσκεται στα πλατό για τα γυρίσματα ενός ακόμη επεισοδίου. Εκείνη τη στιγμή δεν είπε τίποτα σε κανέναν, αλλά αργότερα αποκάλυψε ότι το σοκ της είδησης τη βοήθησε να τροφοδοτήσει τα συναισθήματα της ηρωίδας της στη συγκεκριμένη σκηνή που θα γύριζε. Αξιοσημείωτο είναι δε ότι κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας της, το 2003, η Φάλκο δεν είχε ούτε μία απουσία από τα γυρίσματα των «Sopranos».
Αν όμως ο παράγοντας «εργασία» μπορεί να βοηθήσει κάποιους πάσχοντες στο να διατηρήσουν την αίσθηση της κανονικότητας στην καθημερινότητά τους, στην περίπτωση του πάλαι ποτέ «Αγγελου του Τσάρλι» Τζάκλιν Σμιθ η εργασιομανία και ο εφησυχασμός, καθώς δεν διέθετε βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό, ήταν ίσως οι λόγοι για τους οποίους ήταν αρχικά σε άρνηση. Με την προσοχή της στραμμένη στο φορτωμένο επαγγελματικό πρόγραμμά της και την ανατροφή των δύο παιδιών της, η Σμιθ είχε θέσει την υγεία της σε δεύτερη μοίρα. Για καλή της τύχη όλα εξελίχθηκαν ομαλά μετά τη διάγνωση και έκτοτε ανήκει στις πιο μάχιμες διασημότητες κατά του καρκίνου του μαστού και δεν έχει σταματήσει να συμβουλεύει τις γυναίκες που βρίσκονται σε παρόμοιες καταστάσεις, συμμετέχοντας ακόμη και σε ντοκιμαντέρ.
Η διάγνωση για την ηθοποιό Τζούλια Λούις-Ντρέιφους ήρθε μετά από μια ακόμη στιγμή επαγγελματικού θριάμβου. Μόλις μία ημέρα μετά τη βράβευσή της με το έκτο της Emmy για την τηλεοπτική σειρά «Veep», η Ντρέιφους πήρε τα αποτελέσματα της βιοψίας της και είδε ότι έπασχε από καρκίνο του μαστού. Η ηθοποιός ταλαιπωρήθηκε αρκετά στη διαδικασία της χημειοθεραπείας της (τις έκανε στα διαλείμματα των γυρισμάτων του «Veep»), όμως το φθινόπωρο του 2018 οι εξετάσεις βγήκαν καθαρές. Φυσικά, από τότε δεν έχει σταματήσει να χρησιμοποιεί την εμπειρία και τη φήμη της για να πιέσει για καθολική υγειονομική περίθαλψη και να βοηθήσει τις γυναίκες με κάθε τρόπο. Δραστήρια υπέρμαχος της έρευνας και της πρόληψης είναι και η κορυφαία εκπρόσωπος της «παλαιάς φρουράς» των supermodels Λίντα Εβαντζελίστα, η οποία έχει έρθει δύο φορές αντιμέτωπη με τη νόσο, ενώ δύο φορές νικήτρια έχει βγει και η παλαίμαχος των tennis courts Μαρτίνα Ναβρατίλοβα.
Πραγματικά, οι τακτικές εξετάσεις, ακόμα και όταν μια γυναίκα δεν έχει να αντιμετωπίσει τον πρόσθετο παράγοντα της κληρονομικότητας, είναι πολύ σημαντικό όπλο στη φαρέτρα των γυναικών ενάντια στον καρκίνο του μαστού. Για παράδειγμα, το 2015 η παραγωγός και ηθοποιός Ρίτα Γουίλσον, σύζυγος του Τομ Χανκς, αποκάλυψε ότι είχε λοβιακό διηθητικό καρκίνωμα. Η αρχική διάγνωση έκανε λόγο για LCIS, το οποίο αυξάνει τον κίνδυνο για διηθητικό καρκίνο του μαστού. Τελικά υποβλήθηκε σε διπλή μαστεκτομή και αποκατάσταση των μαστών, ενώ τις τελευταίες δεκαετίες έχει συμβάλει ενεργά μεταξύ άλλων στα Women’s Cancer Research Fund (WCRF), Evelyn H. Lauder Breast Cancer Research Foundation και H. Lee Moffitt Cancer Center & Research Institute.
Βεβαίως, η κληρονομικότητα είναι μια συνθήκη που επιβάλλει την πρόληψη και ευτυχώς πολλές είναι οι γυναίκες που το έχουν εμπεδώσει. Γνωστή κυρίως από την επιτυχία της σειράς «Παντρεμένοι με παιδιά» και του πιο πρόσφατου «Dead to Me», η Κριστίνα Απλγκεϊτ υπήρξε ανέκαθεν επιμελής με τις ετήσιες μαστογραφίες της. Οταν τελικά μια μαγνητική έδειξε την εμφάνιση της ασθένειας στον αριστερό της μαστό, η Απλγκεϊτ, η οποία πάσχει και από σκλήρυνση κατά πλάκας, ανέλαβε αμέσως δράση, καθώς η κακοήθεια ήταν σε αρχικό στάδιο. Επειτα όμως από γονιδιακό έλεγχο ανιχνεύθηκε η παρουσία της παθογόνου μετάλλαξης BRCA1 που αυξάνει τον κίνδυνο για διαφορετικά είδη καρκίνου, γεγονός που καθιστούσε μεγαλύτερη την πιθανότητα να ασθενήσει ξανά. Οπότε επέλεξε τη διέξοδο της προληπτικής διπλής μαστεκτομής – κάτι στο οποίο έχει καταφύγει για τους ίδιους λόγους και η Αντζελίνα Τζολί, η οποία έχει βαρύ ιστορικό και μετρά τρεις απώλειες από καρκίνο στην οικογένειά της.
Ανησυχίες από πολύ νωρίς για την υγεία της εξαιτίας της κληρονομικότητας είχε και η Κάθι Μπέτις. Το 2012, η βραβευμένη με το Οσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου πρωταγωνίστρια του «Μίζερι» (1990) διαγνώστηκε με καρκίνο του μαστού και υποβλήθηκε σε διπλή μαστεκτομή. Υποψιασμένη από νωρίς για τον παράγοντα «κληρονομικότητα», η Σίνθια Νίξον, σταρ της τηλεοπτικής επιτυχίας «Sex and the City» και μετέπειτα υποψήφια για κυβερνήτης της Νέας Υόρκης, δεν σταμάτησε ποτέ να ευγνωμονεί τον γιατρό που την παρακολουθούσε, διότι χάρη στη δική του επιμονή οι μαστογραφίες να αρχίσουν νωρίτερα η διάγνωσή της έγινε έγκαιρα και ο μικρός όγκος που ανιχνεύθηκε στο στήθος της αφαιρέθηκε με επιτυχία.
