ΝΒΑ: Επιστρέφει το κορυφαίο πρωτάθλημα μπάσκετ – Οι αστέρες, οι αντιπαλότητες, οι εκπλήξεις

Μετά τα επινίκια των πρωταθλητών, τις διακοπές, το ντραφτ, τις ανταλλαγές, την προετοιμασία, τα φιλικά, το ΝΒΑ ετοιμάζεται για την πανηγυρική έναρξη της 78ης σεζόν του. Στην αφετηρία θα τεθούν, όπως κάθε χρόνο, μεγαθήρια και ομάδες υπό ανακατασκευή, παρασημοφορημένοι αστέρες και πολλά υποσχόμενοι νεαροί, κυνηγοί της δόξας και γυρολόγοι του αθλήματος. Γιάννης Αντετοκούνμπο, Νίκολα Γιόκιτς, Λούκα Ντόνσιτς, Λεμπρόν Τζέιμς, Κέβιν Ντουράντ και άλλοι πρωταγωνιστές θα διαγκωνίζονται για τους επόμενους έξι μήνες με στόχο την καλύτερη δυνατή κατάταξη, το θέαμα θα ξετυλίγεται σε καθημερινή βάση, το περίφημο τρόπαιο «Λάρι Ο’ Μπράιαν» θα περιμένει στην προθήκη τον νέο κάτοχό του ως τον επόμενο Ιούνιο. Πρόσωπα και πράγματα, δεδομένα και προσδοκίες, ελπίδες, επιδιώξεις και φιλοδοξίες καταγράφονται σε ένα αλφαβητάριο στιγμιοτύπων από την οργάνωση-πρότυπο του παγκόσμιου μπάσκετ.

Αντετοκούνμπο, Γιάννης: Το πρωτάθλημα του 2021 δεν είναι αρκετό, ο δις MVP το δήλωσε με σαφήνεια το καλοκαίρι. Ο υπαινιγμός για ένα δυνητικό μέλλον εκτός Μιλγουόκι Μπακς ήταν πολύ προφανής για να αγνοηθεί και η διοίκηση ανταποκρίθηκε άμεσα, επιτυγχάνοντας με έντεχνο ομολογουμένως τρόπο να προσεταιριστεί το μεγάλο όνομα της εφετινής μεταγραφικής περιόδου Ντέιμιαν Λίλαρντ. «Είναι ευλογία να παίζεις με έναν τέτοιο παίκτη, έναν παίκτη με την ίδια νοοτροπία, έναν φονιά» σχολίασε ικανοποιημένος ο Γιάννης στην πρώτη συγκέντρωση της ομάδας, προτού ξεκινήσουν μαζί για να «σκοτώσουν» τα θηρία που φυλούν το τρόπαιο.

Β, σχέδιο: Χιούστον Ρόκετς, Ορλάντο Μάτζικ, Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς, Σαν Αντόνιο Σπερς, Γιούτα Τζαζ. Πρώην πρωταγωνιστές που για διαφορετικούς λόγους έχασαν το τρένο την τελευταία δεκαετία βρίσκονται πλέον στη φάση του «plan b»: στο Καθαρτήριο της δημιουργίας από το μηδέν μιας ομάδας με νεαρούς παίκτες ώστε να ξεφύγουν από την Κόλαση της αποτυχίας και να επιστρέψουν στον Παράδεισο της διεκδίκησης.

Γουίλιαμσον, Ζάιον: Το 2019 ο ύψους μόλις 1,98 μ. αλλά εκρηκτικός πάουερ φόργουορντ των Νιου Ορλίνς Πέλικανς πάτησε στο παρκέ όπως σήμερα ο Βικτόρ Γουεμπανιαμά: ως ο πιο πολυαναμενόμενος ρούκι από την εποχή του Λεμπρόν Τζέιμς. Τέσσερα χρόνια μετά, ο Γουίλιαμσον έχει παίξει μόλις 114 από 328 δυνητικούς αγώνες, επισήμως θύμα συρροής τραυματισμών. Ωστόσο, ανεπισήμως τού χρεώνεται έλλειψη ανταγωνιστικού πνεύματος και επανάπαυση στο αρχικό του συμβόλαιο των 44 εκατ. δολαρίων. Οι Πέλικανς ελπίζουν ότι η υγεία του θα επανέλθει δριμύτερη μετά την πενταετή επέκταση των 197 εκατομμυρίων που υπέγραψε πρόσφατα.

Διαιτησία: Οι διαμαρτυρίες για τους διαιτητές είναι στην ημερήσια διάταξη, χωρίς όμως υψηλούς τόνους. Ωστόσο, η περίπτωση του 52χρονου Ερικ Λιούις, ο οποίος αποσύρθηκε πρόωρα στα τέλη Αυγούστου έπειτα από 19 χρόνια καριέρας προκειμένου να τερματιστεί η έρευνα για τους ψευδώνυμους λογαριασμούς με τους οποίους υπερασπιζόταν τις αποφάσεις του στα κοινωνικά μέσα εντείνει μια υπαρκτή συζήτηση σχετικά με το κατά πόσο το επάγγελμα χρήζει αναδιάρθρωσης και μεταρρυθμίσεων.

Επανίδρυση: Τον Δεκέμβριο του 2022 ο 43χρονος δισεκατομμυριούχος Ματ Ισμπια αγόρασε τους Φίνιξ Σανς – και αποφάσισε εν μία νυκτί να αλλάξει εκ βάθρων την ομάδα που είχε φτάσει στους τελικούς του 2021. Out οι πρώην αναντικατάστατοι Κρις Πολ, Μάικαλ Μπρίτζες, Ντεάντρε Εϊτον και ο προπονητής της χρονιάς για το 2022 Μόντι Γουίλιαμς, in ο μέγας Κέβιν Ντουράντ και ο σκόρερ Μπράντλεϊ Μπιλ. Το θέαμα στην επίθεση αναμένεται μοναδικό, το ίδιο, όμως, και οι τρύπες στην άμυνα.

Z: Η Generation Z του αμερικανικού μπάσκετ μεγαλώνει με αξιώσεις και υποδεικνύει την αξία ενός δοκιμασμένου συστήματος με αστείρευτη παραγωγή ταλέντων. Οι γεννημένοι το 2001 Αντονι Εντουαρντς (Μινεσότα Τίμπεργουλβς), Κέιντ Κάνινγκχαμ (Ντιτρόιτ Πίστονς) και ο γεννημένος το 2000 Ταϊρίς Χαλιμπάρτον (Ιντιάνα Πέισερς) προβάρουν ήδη τη στολή των διαδόχων της γενιάς των Αντετοκούνμπο και σία.

Ηττα: Η αποτυχία της εθνικής ομάδας των Ηνωμένων Πολιτειών στο Παγκόσμιο Κύπελλο τον περασμένο Σεπτέμβριο έθιξε το φιλότιμο διαφόρων αστέρων του ΝΒΑ που πήραν το ρεπό τους εφέτος, αλλά έσπευσαν ήδη να προβούν σε δήλωση διαθεσιμότητας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού το 2024. Κακές γλώσσες επισημαίνουν ότι η επερχόμενη διοργάνωση προσελκύει πολύ περισσότερη δημοσιότητα από την παρελθούσα.

Θηλυκό πρόσημο: Οκτώ διαιτήτριες, έξι βοηθοί προπονήτριες και η Τζίνι Μπας ως ιδιοκτήτρια των Λος Αντζελες Λέικερς δεν αρκούν. Παρά την αύξηση των γυναικών που εργάζονται σε διάφορα τμήματα των ομάδων και της λίγκας, τα ποσοστά στα κρισιμότερα πόστα είναι αναιμικά. Νευραλγικές ιδίως θέσεις όπως αυτή του τζένεραλ μάνατζερ, του προσώπου δηλαδή που διαχειρίζεται το στήσιμο, τα οικονομικά και τις μεταγραφές ενός συλλόγου, κατέχονται και στις 30 ομάδες του πρωταθλήματος από άνδρες.

Ισότητα: Σε μια αγορά που διακρίνεται, λόγω πληθυσμού, κλίματος και οικονομικών δυνατοτήτων, από μητροπόλεις όπως η Νέα Υόρκη και υπερτροφικούς συνοικισμούς όπως η Οκλαχόμα Σίτι, μόνιμη ανησυχία είναι τα πλεονεκτήματα πλούσιων συλλόγων σαν τους Λέικερς με το τηλεοπτικό συμβόλαιο των 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων ή τους Κλίπερς με τις απύθμενες τσέπες του ιδιοκτήτη τους Στιβ Μπάλμερ. Το ότι τα πέντε τελευταία χρόνια ισάριθμες ομάδες (Ράπτορς, Λέικερς, Μπακς, Γουόριορς, Νάγκετς) έχουν αναδειχθεί πρωταθλήτριες και εφέτος δεν υπάρχει ξεκάθαρο φαβορί υποδηλώνει ότι οι πολιτικές της λίγκας αύξησαν τον ανταγωνισμό – και το ενδιαφέρον του κοινού.

Καινοτομίες: Στον ομώνυμο θρυλικό δίσκο του 1979 ο Νιλ Γιανγκ επιμένει πως «η σκουριά ποτέ δεν κοιμάται» (Rust Never Sleeps). Το ΝΒΑ το συναγωνίζεται επάξια: εξελίσσει το προϊόν του «πειράζοντας» τακτικά τους κανονισμούς και τον προϋπολογισμό. Μετά τους αγώνες κατάταξης για τις δύο τελευταίες ομάδες των πλέι οφ που αύξησαν ιδιαίτερα τον ανταγωνισμό, η νέα ιδέα είναι ένα τουρνουά που θα συνυπολογίζεται στους 82 αγώνες της κανονικής σεζόν, με χρηματικά έπαθλα για τους παίκτες – αλλά και ένα τρόπαιο που θα κριθεί στον τελικό της 9ης Δεκεμβρίου στο Λας Βέγκας.

Λίλαρντ, Ντέιμιαν: Πιστός στρατιώτης του βροχερού Πόρτλαντ όπου αναδείχθηκε και αγωνίστηκε επί 11 συναπτά έτη, ο επτάκις All-Star πόιντ γκαρντ των 25,2 πόντων και των 6,7 ασίστ απηύδησε από τη χρόνια αδυναμία των Μπλέιζερς να χτίσουν γύρω του μια ομάδα που να μπορεί να διεκδικήσει τον τίτλο και ζήτησε ανταλλαγή. Ο ίδιος θα ήθελε να μετακομίσει τα ταλέντα του στην ηλιόλουστη Σάουθ Μπιτς του Μαϊάμι. Η διοίκηση τον έστειλε στο κρύο Μιλγουόκι, όπου όμως θα συνθέσει ένα ονειρικό δίδυμο με τον Γιάννη Αντετοκούνμπο.

MVP: Η επιβράβευση του καλύτερου παίκτη της κανονικής περιόδου είναι μια σεβαστή προσωπική διάκριση που υποδηλώνει ποιότητα, σταθερότητα και αναγνώριση. Σε αντίθεση, ωστόσο, με την εποχή του Μάτζικ Τζόνσον και του Λάρι Μπερντ στη δεκαετία του ’80, για τους περισσότερους σημερινούς σταρ θεωρείται βραβείο της παρηγοριάς εφόσον δεν συνοδεύεται από τον τίτλο του πρωταθλητή.

Ντόνσιτς, Λούκα: Εχοντας καταλάβει το ΝΒΑ εξ εφόδου το 2018, ο σλοβένος αστέρας μετά τη δόξα γνωρίζει την αμφισβήτηση. Σε αριθμούς η περυσινή αποτυχημένη σεζόν (αποκλεισμός από τα πλέι οφ) ήταν εφάμιλλη της προπέρσινης επιτυχημένης (τελικοί δυτικής περιφέρειας). Εντεινόμενοι ψίθυροι, όμως, για τα νεύρα, τον χαρακτήρα, την έλλειψη χημείας με τον συμπρωταγωνιστή του Κάιρι Ιρβινγκ ζητούν εφέτος έμπρακτη διάψευση εντός των τεσσάρων γραμμών.

Ξύλο: Στο Παγκόσμιο Κύπελλο Μπάσκετ Γυναικών κάτω των 19 ετών που έγινε τον Ιούλιο στη Μαδρίτη η FIBA αποκάλυψε το πρώτο εντυπωσιακό γυάλινο παρκέ με αισθητήρες LED που επιτρέπουν πολλαπλή συλλογή και επεξεργασία στοιχείων – αλλά και διαφημίσεις και προβολή εικόνων. Το ΝΒΑ βρίσκεται επίσης σε πρώιμες συζητήσεις με την κατασκευάστρια εταιρεία του, αλλά προς το παρόν θα επιμείνει στο παραδοσιακό ξύλο σφενδάμου.

Οπλα: Αυτά για την επίδειξη των οποίων σε σειρά βίντεο ο ανερχόμενος αστέρας Τζα Μoράντ τιμωρήθηκε με ποινή 25 αγωνιστικών. Η περίπτωση του 24χρονου πόιντ γκαρντ των Μέμφις Γκρίζλις επανέφερε στην επικαιρότητα τα ζητήματα του lifestyle, των εξωγηπεδικών επιρροών, του απότομου πλουτισμού των νεαρών επαγγελματιών και το ερώτημα αν κάποια από αυτά υποδεικνύουν την ανάγκη να ολοκληρώνουν οι παίκτες την κολεγιακή τους εκπαίδευση ως σκαλοπάτι ωριμότητας προς το ΝΒΑ.

Πρωταθλητής: Ως το καλοκαίρι του 2024 θα είναι οι Ντένβερ Νάγκετς. Αν πιστέψουμε τα πρακτορεία στοιχημάτων, τον πρώτο λόγο έχουν οι Μπόστον Σέλτικς. Για πολλούς οι Μιλγουόκι Μπακς είναι πλέον έτοιμοι να επανέλθουν στον θρόνο. Για άλλους σήμανε η ώρα του Φίνιξ. Αλλά Οκτώβριο πρωτάθλημα δεν κέρδισε κανείς – εκτός, δηλαδή, από τους Λέικερς, ελέω κορωνοϊού στη «φούσκα» του Ορλάντο το 2020.

Ρούκι: Ετών 19, με ύψος 2,24 μ., ικανότητες χειρισμού πλέι μέικερ και διόλου αμελητέο σουτ, ο Βικτόρ Γουεμπανιαμά έρχεται από το μέλλον του μπάσκετ, εξ ου και στους Σαν Αντόνιο Σπερς ο γάλλος πρωτοεμφανιζόμΦενος προκαλεί οράματα επιστροφής στον πρωταθλητισμό που έκαναν με πέντε τίτλους από το 1999 ως το 2014. Οι 13.000 θεατές που έσπευσαν να τον θαυμάσουν στην πρώτη ανοικτή προπόνηση της ομάδας στις 8 Οκτωβρίου είναι αριθμός ενδεικτικός για τον ενθουσιασμό που προκαλεί ήδη η παρουσία του.

Συμβόλαιο: Η κούρσα των χρηματικών αξιών έχει ανεβάσει πλέον τις αμοιβές των κορυφαίων σε δυσθεώρητα ύψη, με αποτέλεσμα κάθε χρόνο το ρεκόρ του ακριβότερου συμβολαίου στην ιστορία να σπάει. Προς το παρόν το κατέχει ο Τζέιλεν Μπράουν των Μπόστον Σέλτικς με 304 εκατομμύρια δολάρια για πέντε χρόνια, ποσό που, σημειωτέον, από μόνο του ξεπερνά τις συνολικές απολαβές καριέρας κάθε παίκτη του ΝΒΑ εκτός από επτά περιπτώσεις…

Τζόκερ: Οπως ο μπαλαντέρ της τράπουλας (ή ίσως ο εχθρΦός του Batman), ο Νίκολα Γιόκιτς, γνωστός και ως Joker, βρισκόταν παντού και έκανε τα πάντα στους τελικούς του 2023: 30,2 πόντοι, 14 ριμπάουντ, 7,2 ασίστ είναι εξωπραγματικοί αριθμοί που επιβεβαιώνουν τη (σπάνια, πλέον) κυριαρχία ενός σέντερ. Κόντρα στις αντίξοες συνθήκες των τελευταίων ετών, όπου βασιλεύουν τα τρίποντα, η ταχύτητα και οι γκαρντ, ο 28χρονος Σέρβος υψώνει τη σημαία των ψηλών.

Υπερήλικος: Οταν ο Λεμπρόν Τζέιμς πληροφορήθηκε στην πρώτη συγκέντρωση των Λέικερς πως είναι πλέον, κοντά στα 39 του, ο γηραιότερος παίκτης του ΝΒΑ, αντέδρασε με μια τσιρίδα και ένα κάρφωμα. Στην 21η του σεζόν, πρώτος σκόρερ όλων των εποχών με 38.652 πόντους, ο τετράκις πρωταθλητής προσβλέπει σε έναν βαθύ πάγκο που ελπίζει ότι θα τον βοηθήσει, μετά τους τελικούς της Δύσης πέρυσι, να διεκδικήσει εφέτος δαχτυλίδι και για τον αντίχειρά του.

Φιλαδέλφεια: Η «πόλη της αδελφικής αγάπης» ζει εδώ και χρόνια ένα δράμα σε τρεις πράξεις. Πρώτα ήταν το μαρτυρικό «The Process», η φαεινή ιδέα του τζένεραλ μάνατζερ Σαμ Χίνκι να πατώνουν συστηματικά οι Σέβεντι Σίξερς για να μαζέψουν τα καλύτερα κολεγιόπαιδα στο ετήσιο ντραφτ. Επειτα, το 2021, ήταν η σύγκρουση του δυσαρεστημένου σταρ Μπεν Σίμονς με τη διοίκηση προτού ο παίκτης εξακοντιστεί προς το Μπρούκλιν των Νετς. Για να έρθει ο πολύς Τζέιμς Χάρντεν, MVP του 2018, ο οποίος το καλοκαίρι δήλωσε εξαπατημένος από τον πρόεδρο της ομάδας Ντάριλ Μόρεϊ, αδιευκρίνιστο ως προς τι, και απαιτεί φορτικά να αποχωρήσει.

Χιτ, Μαϊάμι: Εύφημη μνεία αξίζει στην ομάδα του Ερικ Σπόλστρα, ο οποίος συμπληρώνει 15 χρόνια στον πάγκο της και παραλίγο να πετύχει στους τελικούς του 2023 το ακατόρθωτο – να κατακτήσει τον τίτλο εκκινώντας από την 8η θέση των πλέι οφ. Οι Ντένβερ Νάγκετς του τον στέρησαν και τα πρακτορεία τούς θέλουν εφέτος μόλις 12ο φαβορί, αλλά κάτι ανάλογο διόλου δεν τους προβλημάτισε πέρυσι.

Ψήφος (εμπιστοσύνης): Στον κομισάριο Ανταμ Σίλβερ, ο οποίος διαδέχθηκε το 2014 τον Ντέιβιντ Στερν, τον άνθρωπο που ουσιαστικά γιγάντωσε το ΝΒΑ στην τριακονταετή θητεία του, και πέτυχε ως τώρα να κρατήσει λεπτές ισορροπίες μεταξύ ιδιοκτησίας και παικτών και να αναβαθμίσει το προϊόν: το πιστοποιούν οι εξαγορές των Φίνιξ Σανς (4 δισεκατομμύρια δολάρια, 2022), Μπρούκλιν Νετς (3,3 δισεκατομμύρια δολάρια, 2021), Χιούστον Ρόκετς (2,2 δισεκατομμύρια δολάρια, 2017), πολλαπλάσιες σε τίμημα σε σχέση με το παρελθόν.

Ωρα για δράση: Η 78η σεζόν του ΝΒΑ ξεκινά την Τρίτη 24 Οκτωβρίου, με τους πρωταθλητές Ντένβερ Νάγκετς να παραλαμβάνουν στην έδρα τους, σύμφωνα με το ετήσιο τελετουργικό, τα δαχτυλίδια του πρωταθλητή. Ακολουθεί ο εναρκτήριος αγώνας με τους Λος Αντζελες Λέικερς, ο πρώτος από τους 2.460 που συνθέτουν τη μαραθώνια κανονική περίοδο, προορισμένη να λήξει στις 14 Απριλίου 2024.