2020 χωρίς υποσχέσεις

Κάθε τέλος της χρονιάς προσφέρεται συχνά για όρκους: ορκιζόμαστε ότι την επόμενη χρονιά θα είμαστε καλύτεροι, πιο δημιουργικοί, πιο αποτελεσματικοί, πιο έτοιμοι να καταπλήξουμε. Κατά βάθος αυτές οι υποσχέσεις που δίνουμε στον εαυτό μας, καθώς μια χρονιά φεύγει και μια άλλη έρχεται, είναι η προσωπική ελπίδα μας για μια πρόοδο που θα μας οδηγήσει ακόμη πιο κοντά σε ένα είδος πληρότητας – η γλύκα των γιορτών μάς κάνει να ονειρευόμαστε ότι τη νέα σεζόν θα είμαστε τέλειοι και φυσικά ματαιοπονούμε γιατί η τελειότητα δεν υπάρχει. Αν και έχουμε περάσει τόσα χρόνια αγωνιώντας για να την πλησιάσουμε, και θα ‘πρεπε να το ‘χουμε καταλάβει πως είναι ένας ακόμη μύθος, αυτές ειδικά τις ημέρες πιστεύουμε πως τη νέα χρονιά έχουμε ραντεβού μαζί της. Θα ήταν προτιμότερο να κάνουμε ειρήνη με τον εαυτό μας και να σταματήσουμε να τον πιέζουμε, αποδεχόμενοι τα ελαττώματα και τις αντιφάσεις του, αλλά νομίζουμε πως η Πρωτοχρονιά μας χωρίς όρκους καλυτέρευσης δεν θα έχει νόημα. Μας έμαθαν άλλωστε από μικρά πως αν θέλουμε να δίνουμε στις ημέρες αυτές μια ιδιαίτερη αξία, επιβάλλεται να τις χρησιμοποιούμε ως ευκαιρία για αυτή τη νέα αρχή που θα μας οδηγήσει σε κάτι καλύτερο. Αυτή η πίστη στη ματαιόδοξη επανεκκίνηση επιβάλλεται από τον εαυτό μας που λειτουργεί σαν κακός φίλος ο οποίος μάς θυμίζει ότι οφείλουμε να προσπαθούμε να γίνουμε τέλειοι σε έναν κόσμο όπου όλοι αγωνιζόμαστε για να γίνουμε δεκτοί για αυτό που είμαστε – τι τρομακτική αντίφαση! Ετσι περνάμε αυτό το διάστημα με υποσχέσεις, ακούγοντας την ηχώ του εαυτού μας να επαναλαμβάνει μονότονα ότι αρκεί να δεσμευτούμε με όρκους για να αλλάξουμε, για να βελτιωθούμε και για να ξεπεράσουμε ελαττώματα και ατέλειες. Κούνια που μας κούναγε…

Η ιστορία των όρκων και των υποσχέσεών μας είναι τελικά η πιο πρωτοχρονιάτικη ιστορία – έχουμε υπάρξει σε αυτή πρωταγωνιστές οι πιο πολλοί. Καλλιεργείται μέσα μας, σχεδόν χωρίς τη θέλησή μας. Δίνει νόημα στην υπαρξιακή αγωνία μας που δημιουργείται από το ίδιο το πέρασμα του χρόνου. Μεγαλώνει την πεποίθηση ότι πάντα πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη όχι μόνο για τις πράξεις μας, αλλά και για το ίδιο το είναι μας. Αποτελεί μια ιδέα βαθιά ριζωμένη στη σύγχρονη κοινωνία, παρά το γεγονός ότι συνιστά το απόλυτο ψέμα. Κατά βάθος το ξέρουμε πως δεν αληθεύει ότι «αρκεί να θέλουμε κάτι πολύ για να γίνει» και πως δεν ισχύει ότι «με την προσπάθεια κάποιος μπορεί να ελέγξει τα πάντα και πρώτα από όλα τον εαυτό του τον ίδιο». Επίσης, γνωρίζουμε πως δεν είναι αλήθεια ότι «μόνο οι μέτριοι είναι ικανοποιημένοι με αυτό που είναι». Τα ξέρουμε όλα αυτά, αλλά αδυνατούμε να μη δώσουμε υποσχέσεις – το τελετουργικό τους είναι κάτι σαν τον Αγιο Βασίλη και τα δώρα του.