Μελέτη αποκαλύπτει πώς να θέτουμε ερωτήσεις σε προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης προκειμένου να πάρουμε τις καλύτερες απαντήσεις. Αυτό ωστόσο μπορεί να οδηγήσει σε ασυνήθιστα αιτήματα.

Θέλετε να πάρετε τις καλύτερες απαντήσεις από μια εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης; Ολα είναι θέμα τού πώς θα της απευθυνθείτε.

Πείτε, για παράδειγμα, στην AI εφαρμογή να προσποιηθεί ότι είναι ο Αλμπερτ Αϊνστάιν. Ή ότι η ζωή κάποιου εξαρτάται από την απάντηση που θα δώσει. Ή ότι πρέπει να παραμείνει προσηλωμένη στους στόχους της.  Το να ζητάτε από κάποιο AI chatbot να σας δώσει μια απάντηση δεν έχει καμία σχέση με μια αναζήτηση στο Google. Αντίθετα, είναι σαν να κάνετε μια συζήτηση με ένα διαβασμένο άτομο που χρειάζεται να το καλοπιάσετε – ορισμένες φορές με πολύ έμμεσο ή περίεργο τρόπο – για να δώσει τις πιο δημιουργικές και αποτελεσματικές απαντήσεις στις ερωτήσεις που του τίθενται.

Το πρόβλημα είναι ότι κανείς δεν ξέρει γιατί η AI απαντά σε αυτά τα παράξενα αιτήματα με τον συγκεκριμένο τρόπο – ούτε καν οι άνθρωποι που έφτιαξαν τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα όπως το ChatGPT της Open AI, το Gemini της Google και το Copilot της Microsoft. Το γεγονός αυτό οδήγησε σε πειραματισμούς και εικασίες ώστε να βρεθεί η προσέγγιση που λειτουργεί καλύτερα. Ορισμένοι ερευνητές ζητούν ακόμη και από τα ίδια τα chatbots συμβουλές για το πώς να τους μιλούν. Ακολουθούν ορισμένοι δημιουργικοί τρόποι που έχουν βρει οι ερευνητές για να εκμαιεύουν καλύτερες απαντήσεις από τα chatbots. Δεν ισχύουν παντού και πάντα· δεν είναι όλοι αποτελεσματικοί με όλα τα chatbots ή με όλους τους τύπους ερωτήσεων. Είναι όμως καλά σημεία εκκίνησης.

Πείτε στο chatbot ότι είναι ειδικός

Ζητώντας από ένα chatbot να λειτουργήσει σαν ειδικός – ακόμη και σαν κάποιος ειδικός που είναι νεκρός από καιρό – μπορεί να έχει καλύτερα αποτελέσματα, ή τουλάχιστον να είναι πιο διασκεδαστικό. Αν αναζητάτε πληροφορίες για να σχεδιάσετε μια μοντέρνα κατοικία μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής, πείτε του να λειτουργήσει «σαν τον αρχιτέκτονα Φρανκ Λόιντ Ράιτ (Frank Lloyd Wright)». Ιδού πώς ξεκίνησε το Gemini την απάντησή του, η οποία περιλάμβανε πέντε χρήσιμες συμβουλές: «Λοιπόν, σου μιλάει ο Φρανκ Λόιντ Ράιτ για το μελλοντικό σου σπίτι…».

Παρομοίως, αν προσπαθήσετε να καταλάβετε τη γενική θεωρία της σχετικότητα του Αϊνστάιν, ζητήστε του να απαντήσει όπως θα απαντούσε εκείνος. Η απάντηση του ChatGPT στην ερώτηση αυτή: «A, mein freund, θα επιχειρήσω να ρίξω φως στη θαυμαστή δομή του χωροχρόνου, όπως γίνεται αντιληπτή μέσα από τον φακό της δικής μου γενικής θεωρίας της σχετικότητας».

Στη συνέχεια εξήγησε τη θεωρία με αρκετά εύληπτους όρους. Γιατί λειτουργεί αυτή η τεχνική; «Αν ζητήσεις από την τεχνητή νοημοσύνη να «φανταστεί ότι είναι διάσημος σεφ», δείχνεις ότι θέλεις μια απάντηση που να αντανακλά γαστρονομική εξειδίκευση» απάντησε το Copilot όταν του έθεσα την ερώτηση. «Η τεχνητή νοημοσύνη τότε θα παραγάγει μια απάντηση που θα ευθυγραμμίζεται με ό,τι έχει μάθει σχετικά με τον τρόπο που μιλούν οι σεφ και με το είδος των πληροφοριών που μπορεί να δώσουν». Στο άλλο άκρο της κλίμακας, το να ζητήσει κάποιος από το chatbot να λειτουργήσει σαν καθηγητής μέσης εκπαίδευσης, θα του δώσει απλές απαντήσεις σε δυσνόητα θέματα, όπως το πώς δημιουργείται η πυρηνική ενέργεια ή οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται στη γονιδιακή επεξεργασία.

Ενθαρρύνετε το chatbot να τα πάει καλύτερα

Το να πείτε σε ένα chatbot ότι η απάντησή του είναι σημαντική για τη δουλειά σας ή ότι πρέπει να είναι περήφανο για την εργασία του, μπορεί να βελτιώσει την επίδοσή του, όπως ανακάλυψε μια ομάδα ερευνητών.

Οι ερευνητές της Microsoft και διαφόρων πανεπιστημίων δημιούργησαν 11 φράσεις που μπορούν να κινητοποιήσουν ένα chatbot και να του δώσουν κίνητρο. Στις φράσεις, οι οποίες βασίζονται στην ανθρώπινη ψυχολογία, περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων τα εξής: «Μείνε συγκεντρωμένος και αφοσιωμένος στους στόχους σου» και «Είσαι σίγουρος ότι αυτή είναι η τελική σου απάντηση;». Οι ερευνητές συμπεριέλαβαν τις φράσεις αυτές σε ερωτήσεις που υπέβαλαν ή σε εργασίες που ανέθεσαν σε έξι διαφορετικά chatbots.

Το αποτέλεσμα: Η μέθοδος, την οποία η ομάδα ονόμασε «Συναισθηματο-παρακίνηση», ενίσχυσε την ακρίβεια και τη χρησιμότητα των απαντήσεων. Με τη μέθοδο αυτή τα chatbots εμφάνισαν κατά 115% βελτιωμένες επιδόσεις, σε μια δοκιμασία τεχνητής νοημοσύνης που λέγεται BIG-Bench (μια δέσμη με περισσότερες από 200 εξαιρετικά δύσκολες γλωσσικές εργασίες), από ό,τι όταν τους απευθύνθηκαν πιο απλές εντολές για να δώσουν τις απαντήσεις τους.

Τα chatbots «έχουν συναισθηματική νοημοσύνη και μπορούν να βελτιωθούν με συναισθηματικά ερεθίσματα» ανέφερε η ομάδα.

Ζητήστε τρόπους διατύπωσης ερωτημάτων

Χρησιμοποιώντας ένα εξειδικευμένο λογισμικό για την αυτόματη βελτιστοποίηση των ερωτημάτων, οι ερευνητές και η τεχνολογική εταιρία Broadcom ζήτησαν από ένα chatbot φράσεις που θα αύξαναν την ακρίβεια των απαντήσεων που δίνει σε ένα τεστ μαθηματικών.

Ανάμεσα στα άλλα, το chatbot πρότεινε στους ερευνητές να χρησιμοποιήσουν στις ερωτήσεις τους γλώσσα «Star Trek»: «Κυβερνήτη, θέλουμε να χαράξεις μια πορεία για να περάσουμε αυτές τις αναταράξεις και να εντοπίσεις την πηγή της ανωμαλίας. Χρησιμοποίησε όλα τα διαθέσιμα δεδομένα και τις ειδικές σου γνώσεις για να μας βγάλεις από αυτή τη δύσκολη κατάσταση».

Το chatbot είπε ότι η απάντηση θα απαντούσε ως εξής: «Ημερολόγιο κυβερνήτη, αστρική ημερομηνία [εισάγετε ημερομηνία]: Η πορεία χαράχθηκε με επιτυχία, προσεγγίζουμε τώρα την πηγή της ανωμαλίας».

Οταν οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αυτή τη μακροσκελή διατύπωση για να κάνουν το τεστ, το chatbox έδωσε την αριθμητική απάντηση στα προβλήματα. Αυτό το εκκεντρικό παιχνίδι ρόλων βελτίωσε τις σωστές απαντήσεις από 56% – όταν οι ερευνητές δεν χρησιμοποίησαν τις παροτρύνσεις που τους υπαγόρευσε η AI – σε 59% επί του συνόλου των ερωτήσεων.

«Περιέργως, φαίνεται ότι η επάρκεια του μοντέλου [AI] στη μαθηματική λογική μπορεί να αυξηθεί με την έκφραση συμπάθειας για το Star Trek» έγραψαν οι ερευνητές. Χαρακτήρισαν την προτεινόμενη από το chatbot εκφορά της ερώτησης «αξιοσημείωτα διαφορετική από οτιδήποτε θα ήταν πιθανόν να παραγάγει ένας άνθρωπος».

«Το συμπέρασμα εδώ δεν είναι να προσπαθήσετε να χρησιμοποιήσετε το στυλ «Star Trek» για να θέσετε άλλα ζητήματα σε μια εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης», επειδή το chatbox πρότεινε τη διατύπωση αυτή για το συγκεκριμένο τεστ, λέει ο Rick Battle, ένας από τους ερευνητές. «Το συμπέρασμα είναι ότι καμία ερώτηση σχεδιασμένη από άνθρωπο δεν θα έχει καλύτερα αποτελέσματα από κάτι που θα προτείνει ένας αυτόματος βελτιστοποιητής ερωτημάτων».

Ο Battle δεν μπόρεσε να εξηγήσει γιατί το παιχνίδι ρόλων «Star Trek» κάνει το chatbot πιο ακριβές. «Είναι απλώς ένα ακόμη δείγμα του ότι τα Μεγάλα Γλωσσικά Μοντέλα [LLM] μάς επιφυλάσσουν πολλές εκπλήξεις» αναφέρει.

Να είστε προσηνείς και να μην εκνευρίζεστε

Τα chatbots φαίνεται ότι δουλεύουν καλύτερα αν τα ρωτήσετε πράγματα με απλό και φιλικό τρόπο, αλλά μην το παρακάνετε. «Η υπερβολική κολακεία δεν είναι απαραίτητα καλοδεχούμενη», σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου Waseda του Τόκιο, το οποίο δοκίμασε την επίπτωση του επιπέδου ευγένειας στις απαντήσεις που ζήτησε από chatbot. Βρήκαν ότι η επίδοση του chatbot «συνδέεται στενά με την ανθρώπινη συμπεριφορά» και ότι είναι «ευαίσθητα και ευάλωτα στον τρόπο με τον οποία τους ζητάμε να απαντήσουν».

Οι ερευνητές επινόησαν ερωτήσεις οι οποίες διατυπώθηκαν με διαφορετικούς βαθμούς ευγένειας και σεβασμού, από το χαμηλότερο, επιπέδου 1, έως το υψηλότερο, επιπέδου 8. Χρησιμοποίησαν αυτές τις ερωτήσεις για να ζητήσουν απαντήσεις από διάφορα chatbots.

Στην έκδοση 3.5 του ChatGPT οι ερευνητές βρήκαν ότι όταν χρησιμοποιούσαν το επίπεδο ευγένειας 8, το σκορ του chatbot σε μια δοκιμασία γλωσσικής κατανόησης ήταν 60,02, σε σύγκριση με σκορ 51,93 για ερωτήσεις στις οποίες χρησιμοποιήθηκε επίπεδο ευγένειας 1.

«Ωστόσο, οι ερωτήσεις με πολύ μεγάλο βαθμό ευγένειας δεν οδηγούν πάντα σε καλύτερα αποτελέσματα. Στις πιο πολλές περιπτώσεις, η μέτρια ευγένεια είναι καλύτερη» έγραψαν οι ερευνητές.

Η ίδια μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το να θυμώνουμε με ένα chatbot που δεν απαντά όπως θα θέλαμε μπορεί να χειροτερέψει τα πράγματα.

Ενθαρρύνετέ το να είναι μεθοδικό

Μια μελέτη της Google ανακάλυψε ότι, αν πείτε σε ένα chatbot «πάρε μια βαθιά ανάσα και δούλεψε σε αυτό το πρόβλημα βήμα-βήμα» απέδωσε σημαντικά καλύτερες απαντήσεις σε ερωτήσεις μαθηματικού περιεχομένου. Αλλες αποτελεσματικές φράσεις – τις οποίες πρότειναν κυρίως τα ίδια τα chatbots – περιλάμβαναν τις φράσεις «ανάλυσέ το» και «λίγη αριθμητική και μια λογική προσέγγιση θα μας βοηθήσει να φτάσουμε γρήγορα στη λύση αυτού του προβλήματος».

Στις περιπτώσεις που τα chatbots προετοιμάστηκαν με αυτά τα ενθαρρυντικά λόγια, είχαν καλύτερες επιδόσεις τους σε σύγκριση με τις περιπτώσεις που τους τέθηκαν ερωτήσεις οι οποίες φτιάχτηκαν αποκλειστικά από ανθρώπους. Οι επιδόσεις ήταν έως και 8% βελτιωμένες σε ένα τεστ επιπέδου δημοτικού με μαθηματικά προβλήματα λέξεων και έως και 50% βελτιωμένες στην επεξεργασία εργασιών BIG-Bench, ανέφεραν οι ερευνητές.

Ο Bart Ziegler είναι πρώην συντάκτης της «Wall Street Journal». Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του στο reports@wsj.com.