Το πώς πίνει κάποιος τον καφέ του μπορεί να λέει πολλά για την προσωπικότητά του. Οι λάτρεις του σκέτου καφέ είναι σκληροπυρηνικοί. Ένας μονός εσπρέσο υποδηλώνει φινέτσα. Υπάρχουν και αυτοί που δεν πίνουν καθόλου καφέ. Υπεράνθρωποι; Εξωγήινοι;
Ισως πάλι ξέρουν κάτι που εμείς δεν ξέρουμε. Αυτές τις μέρες, όλο και περισσότερα δημόσια πρόσωπα διακηρύσσουν με υπερηφάνεια ότι δεν τον αγγίζουν – και λένε ότι αυτό τους κάνει πιο παραγωγικούς.
Το σούπερ μόντελ Ζιζέλ Μπούντχεν ξεκινά τα πρωινά της με νερό σε θερμοκρασία δωματίου με λίγο λεμόνι και κέλτικο αλάτι. Ο σταρ του NBA Γιάννης Αντετοκούνμπο επιλέγει ένα smoothie. Η ηθοποιός Σίντνεϊ Σουίνι δήλωσε ότι δεν έχει δοκιμάσει ποτέ καφέ. Ο επενδυτής και αστέρας της τηλεόρασης Μαρκ Κιούμπαν πίνει ντεκαφεϊνέ αντί για το δυνατό χαρμάνι.
«Νομίζω ότι ο ύπνος είναι ο νέος καφές» λέει ο Μπράιαν Τζόνσον, ιδρυτής της πλατφόρμας πληρωμών Braintree Venmo και του προγράμματος διατροφής Blueprint, ο οποίος έχει ασχοληθεί με μεθόδους επιβράδυνσης και αντιστροφής της γήρανσης.
«Αναδύονται νέα κοινωνικά πρότυπα». Πρόσφατα, αντί να καταφύγει στην καφεΐνη για να ξεπεράσει το τζετ λαγκ, έκανε τρία λεπτά κρυοθεραπείας.
Εν μέσω άνθησης του wellness, οι άνθρωποι βρίσκουν τρόπους για να τονωθούν χωρίς τη νευρικότητα και τις άλλες παρενέργειες που μπορεί να συνοδεύουν ένα φλιτζάνι καφέ.
Η Λι Χάσλετ Τσεν, ιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος της πλατφόρμας κοινωνικού εμπορίου Howl, έκοψε τον καφέ πριν από τρεις μήνες. Αν και συνήθιζε να πίνει έναν καπουτσίνο το πρωί και καφέ Ιάβας το απόγευμα, άρχισε να της προκαλεί νευρικότητα και περισσότερη κούραση. Τα συμπτώματα της διακοπής; «Απλώς γκρίνια».
«Δεν είμαι απόλυτη σε σχέση με αυτό» είπε. «Για μένα το θέμα είναι να ακούω τι θέλει το σώμα μου. Μερικές φορές αυτό είναι ένας καπουτσίνο με πλήρες γάλα, αλλά τις περισσότερες φορές νιώθω ότι η καφεΐνη είναι πάρα πολλή». Τα πρωινά τώρα πίνει σαμαχάν, ένα αγιουρβεδικό τσάι από τη Σρι Λάνκα που ανακάλυψε σε ένα σπα στο Κιότο.
Η Χάσλετ Τσεν μεγάλωσε πίνοντας τσάι στην Κίνα και όταν μετακόμισε στις ΗΠΑ ανακάλυψε ότι ο καφές ήταν ένα κοινωνικό φαινόμενο. Πλέον, είπε, «αυτή η κουλτούρα αλλάζει».
Τα θετικά της διακοπής
Χρησιμοποιούσαμε τον καφέ για να επανέλθουμε σε εγρήγορση προτού καν υπάρξουν τα ξυπνητήρια, αλλά έχουμε περάσει από πολλές φάσεις στο πέρασμα των δεκαετιών, από το να ρίχνουμε βούτυρο στις κούπες μας, να αραδιάζουμε παραγγελίες που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν και ως γλωσσοδέτες, έως τον καφέ του τρίτου κύματος που έδινε έμφαση στην υψηλή ποιότητα και την προσεκτική επιλογή των κόκκων με βάση την προέλευσή τους και ενδεχομένως αρκετό χρόνο για έναν υπνάκο, μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία της αργής εκχύλισης pour-over. Ο κοινός παρονομαστής όλων αυτών: ο καφές.
«Ενα από τα πιο ξενέρωτα πράγματα σε μένα είναι ότι δεν πίνω καφέ» δήλωσε πέρυσι η ηθοποιός και παραγωγός Μίντι Κέιλινγκ στη «The Wall Street Journal». «Λατρεύω την τελετουργία του και αγαπώ τα όμορφα σχέδια του latte art, οπότε αισθάνομαι πραγματικά αποκλεισμένη από ένα μεγάλο μέρος αυτής της κουλτούρας. Νομίζω ότι οι άνθρωποι το βλέπουν με καχυποψία αυτό, όπως θα το έβλεπα κι εγώ».
Η Κάμιελ Ιρβινγκ, αντιπρόεδρος της Uber, διαπιστώνει ότι όταν λέει στους ανθρώπους ότι δεν πίνει καφέ, οι περισσότεροι αντιδρούν με ένα μείγμα έκπληξης και φθόνου. Κάποιοι, όπως λέει, θα ρωτήσουν: «Πώς επιβιώνεις;».
Η Ιρβινγκ λέει ότι καθώς μεγάλωνε, ο καφές άρχισε να διαταράσσει περισσότερο τον ύπνο της. Τώρα κοιμάται καλύτερα, γυμνάζεται πιο συστηματικά και τρώει πιο υγιεινά. Πίνει μόνο νερό το πρωί.
Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ έχει πει ότι δεν έχει πιει καφέ ποτέ στη ζωή του. Οταν του ζήτησαν να επιβεβαιώσει ότι αυτό εξακολουθεί να ισχύει, ένας εκπρόσωπος του σκηνοθέτη δήλωσε: «Ο Στίβεν δεν μπορεί να απαντήσει σε αυτή την ερώτηση αυτή τη στιγμή, λόγω έλλειψης καφεΐνης στον οργανισμό του».
Από τότε που η αλυσίδα Blank Street Coffee ξεκίνησε να προσφέρει ένα μενού matcha φέτος την άνοιξη, αυτά τα ροφήματα πράσινου τσαγιού έχουν γίνει η ταχύτερα αναπτυσσόμενη κατηγορία της. Οι πωλήσεις ροφημάτων χωρίς καφέ είχαν ήδη αρχίσει να αυξάνονται, σύμφωνα με εκπρόσωπο της εταιρείας.
Πέρυσι, ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Meta Μαρκ Ζάκερμπεργκ αποκάλυψε, στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Threads, ότι η καθημερινή του πρόσληψη καφεΐνης είναι «μηδενική» και ότι το καθημερινό του πρόγραμμα περιλαμβάνει προπόνηση μεικτών πολεμικών τεχνών, κατανάλωση μεγάλης ποσότητας πρωτεϊνών και ύπνο επτά έως οκτώ ώρες τη νύχτα.
«Δεν πίνω καφέ. Απλώς με πειράζει» δήλωσε η ηθοποιός και καλλιτέχνις Τζούλια Φοξ σε συνέντευξή της στη «WSJ» φέτος την άνοιξη. «Πηγαίνει κατευθείαν στον πυρήνα του εγκεφάλου μου και μετά είμαι τσιτωμένη».
Οι εναλλακτικές
Για ένα διάστημα ο Γκράχαμ Γουίβερ, ιδρυτής της εταιρείας ιδιωτικών συμμετοχών Alpine Investors, κουβαλούσε μαζί του ένα σακίδιο με μπουκάλια Coca-Cola light, για να την έχει πάντα πρόχειρη μόλις άρχιζε να «πέφτει».
Προσπάθησε και απέτυχε αρκετές φορές να σταματήσει να πίνει καφέ και τελικά τα κατάφερε. Τώρα, λέει, «κατά τη διάρκεια της ημέρας, αν αρχίσω να νιώθω ότι η ενέργειά μου μειώνεται, θα πιω νερό, θα περπατήσω λίγο, θα πάρω έναν υπνάκο».
Η καφεΐνη έχει συνδεθεί με σωματικά οφέλη, όπως η μεγαλύτερη ένταση στις προπονήσεις και ενδεχομένως η πρόληψη ασθενειών όπως το Αλτσχάιμερ και ο διαβήτης. Οσοι δεν πίνουν καφέ, από την άλλη, είναι ευχαριστημένοι με τα δυνητικά αντισταθμιστικά οφέλη.
Τον πρώτο καιρό που ο Σέιν Χιθ είχε σταματήσει να πίνει καφέ, αισθανόταν ότι δεν ήταν κανονικός. «Η κυρίαρχη τάση ήταν «Πρώτα, όμως, καφές«» είπε σημειώνοντας ότι κυκλοφορούσαν ακόμα και μπλουζάκια με αυτό το σλόγκαν.
Εργαζόταν στον χώρο της τεχνολογίας, ήταν πάντα αγχωμένος και δεν κοιμόταν καλά, παρά το γεγονός ότι, όπως περιέγραφε ο ίδιος, ακολουθούσε έναν υγιεινό τρόπο ζωής. «Υιοθέτησα την κουλτούρα της βιασύνης, τη νοοτροπία τού «θα κοιμηθώ όταν πεθάνω». Επιασα τον εαυτό μου να καταναλώνει τόνους καφεΐνης στη δουλειά».
Η αντικατάσταση του πρωινού του καφέ με ένα σπιτικό μείγμα που περιλαμβάνει κακάο, τσάι, μπαχαρικά και μανιτάρια οδήγησε τον Χιθ να ιδρύσει την εταιρεία Mud/Wtr, το 2018, που πουλάει σκόνη για ροφήματα με βάση τα μανιτάρια.
Ορισμένα από τα μείγματα περιέχουν μια μικρή ποσότητα καφεΐνης. Η Mud/Wtr άνοιξε πρόσφατα την πρώτη της καφετέρια χωρίς καφέ στη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνια, η οποία προσφέρει smoothies και ελιξίρια μαζί με μαθήματα γιόγκα και συνειδητής αναπνοής και πάρτι με βουτιές σε παγωμένο νερό (cold plunge).
«Για ένα διάστημα το ζητούμενο ήταν «Πόσο λίγο κοιμήθηκες; Πόσα έκανες;»» σχολιάζει ο Χιθ. «Τώρα η πλάστιγγα γέρνει προς την αντίθετη κατεύθυνση: Πόσο φροντίζεις τον εαυτό σου; Αισθάνεσαι γεμάτος ενέργεια; Αισθάνεσαι γεμάτος ζωτικότητα;».