Το αλκοόλ στην πρώτη γραμμή του παγκόσμιου εμπορικού πολέμου

Το αλκοόλ έχει βρεθεί στην πρώτη γραμμή του παγκόσμιου εμπορικού πολέμου, με τα γαλλικά κρασιά, το ιρλανδέζικο ουίσκι, το μπέρμπον του Κεντάκι, την ιαπωνική μπίρα και τη μεξικάνικη τεκίλα εν μέσω διασταυρούμενων πυρών μεταξύ των ΗΠΑ και των μεγαλύτερων εμπορικών εταίρων τους.

Στην καναδική επαρχία του Οντάριο, οι κάβες κατέβασαν από τα ράφια τους τα καλιφορνέζικα κρασιά και το αμερικανικό ουίσκι και τα αντικατέστησαν με τοπικές ποικιλίες και ταμπέλες που αναγράφουν: «Για το καλό του Καναδά».

Σε ένα εστιατόριο στην Πολιτεία της Ουάσιγκτον, ο σομελιέ τρέμει στην ιδέα ότι σύντομα θα πρέπει να πουλήσει στους πελάτες του πανάκριβα ευρωπαϊκά κρασιά. Ο κυβερνήτης του Κεντάκι εκλιπαρεί για την επιβίωση της βιομηχανίας μπέρμπον της περιοχής. Και οι παραγωγοί αμερικανικού αφρώδους οίνου ετοιμάζονται να δουν απροσδόκητα κέρδη.

Το νέο μέτωπο

Ο πρόεδρος Τραμπ άνοιξε ένα νέο μέτωπο στις 13 Μαρτίου, απειλώντας με δασμούς 200% σε όλες τις εισαγωγές οινοπνευματωδών ποτών από την Ευρωπαϊκή Ενωση στις ΗΠΑ. Τα πυρά του Τραμπ ήρθαν ως απάντηση στην απόφαση της ΕΕ να προχωρήσει σε επιβολή δασμών 50% στο αμερικανικό ουίσκι.

Η κλιμάκωση αυτή προκάλεσε πανικό και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Οι εξαγωγές κρασιού από την ΕΕ στις ΗΠΑ ξεπέρασαν τα 5 δισ. δολάρια πέρυσι, σύμφωνα με τη Eurostat. Σχεδόν οι μισές από αυτές τις εξαγωγές προήλθαν από τη Γαλλία και περίπου 40% από την Ιταλία.

Με την επιβολή δασμών 200% η τιμή πολλών κρασιών θα ξεπεράσει τα 20 δολάρια τη φιάλη που πολλοί αμερικανοί καταναλωτές θεωρούν μη αποδεκτή, λέει ο Lamberto Frescobaldi, ηγέτης μια ιταλικής δυναστείας οινοποιών που μετράει 30 γενιές. Με τέτοιες τιμές, λέει, «οι περισσότεροι καταναλωτές δεν πρόκειται να τα αγοράσουν».

Η Remi Cohen, διευθύντρια του μικρού καλιφορνέζικου οινοποιείου Domaine Carneros στις κομητείες της Νάπα και της Σονόμα, έπαιρνε το μπάνιο της την Πέμπτη το πρωί όταν είδε στο κινητό της τις ειδήσεις για τους δασμούς και σφίχτηκε το στομάχι της. Ως παραγωγός εγχώριου αφρώδους οίνου και pinot noir, θα έπρεπε να χαίρεται με τα νέα. Ομως το οινοποιείο, που ανήκει στη γαλλική οικογένεια Taittinger και την αμερικανική οικογένεια εμπόρων κρασιών Kopf, έχει ήδη πληγεί από τους πολέμους των δασμών που έχει κηρύξει ο Τραμπ.

Επιπτώσεις

Εν όψει της επιβολής δασμών στις εισαγωγές χάλυβα το οινοποιείο παρήγγειλε στο τέλος του περασμένου έτους τον χάλυβα που χρειαζόταν για υποστηρίγματα προκειμένου να ανανεώσει ένα μέρος των αμπελώνων του.

Πρόσφατα το οινοποιείο συζητούσε πώς θα αντιμετωπίσει την επιβολή δασμών στις εισαγωγές από τον Καναδά και το Μεξικό, που ενδέχεται να επηρεάσει την τιμή των γυάλινων φιαλών.

Η επιβολή δασμών στις εισαγωγές αλκοόλ από την Ευρώπη θα μπορούσε να διαταράξει το σύστημα λιανεμπόρων, χονδρεμπόρων και εστιατορίων στο οποίο βασίζεται το Domaine Carneros, λέει η Cohen. «Αν επηρεαστούν αρνητικά, οι επιπτώσεις θα γίνουν αισθητές σε ολόκληρο τον κλάδο» εξηγεί.

Φυσικά, μπορεί να μην εφαρμοστούν ποτέ δασμοί ύψους 200% στα ευρωπαϊκά οινοπνευματώδη ποτά. Μπορεί να καθυστερήσουν, να μειωθούν ή να επιβληθούν για λίγες μόνο μέρες.

Τον Φεβρουάριο, ο Τραμπ ήταν έτοιμος να επιβάλει δασμούς 25% σε όλες τις εισαγωγές από τον Καναδά και το Μεξικό – συμπεριλαμβανομένου του καναδέζικου ουίσκι και της μεξικανικής τεκίλας – και τελευταία στιγμή ανέβαλε την εφαρμογή τους για έναν μήνα. Επειτα οι δασμοί τέθηκαν σε ισχύ αυτόν τον μήνα και μετά από λίγο ανεστάλησαν για τα περισσότερα προϊόντα.

Αυτό δεν σταμάτησε τον πρωθυπουργό του Οντάριο Νταγκ Φορντ να ανταποδώσει τα πυρά με μια ανάλογη επίθεση στα αμερικανικά οινοπνευματώδη.

«Ξόφλησαν»….

Το Συμβούλιο Ελέγχου Οινοπνευματωδών Ποτών του Οντάριο απέσυρε το αμερικανικό αλκοόλ από τα ράφια των καταστημάτων και ενημέρωσε τα μπαρ, τα εστιατόρια, τα σουπερμάρκετ και τα παντοπωλεία ότι δεν μπορούν να κάνουν πλέον παραγγελίες αμερικανικών προϊόντων.

«Ο κυβερνήτης του Κεντάκι είπε «μην αγγίξετε το μπέρμπον μας». Εγώ είπα «Κύριε κυβερνήτα, θα είναι το πρώτο που θα βάλουμε στο στόχαστρο»» είπε ο Φορντ σε μια πρόσφατη συνέντευξη Τύπου. «Οι παραγωγοί μπέρμπον του Κεντάκι τελείωσαν, ξόφλησαν».

Και άλλοι αναλαμβάνουν δράση. Ο όμιλος Asahi Group, μία από τις μεγαλύτερες ιαπωνικές εταιρείες παραγωγής ποτών, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι επενδύει δεκάδες εκατομμύρια δολάρια για να ξεκινήσει και να επιταχύνει την παραγωγή της πρώτης σε πωλήσεις μπίρας της, της Asahi Super Dry, στο εργοστάσιο που απέκτησε πέρυσι στο Ουισκόνσιν.

Μέχρι σήμερα η Asahi εισάγει τη συγκεκριμένη μπίρα στις ΗΠΑ από την Ιταλία, οπότε θα επηρεαζόταν από πιθανούς αμερικανικούς δασμούς στα ευρωπαϊκά προϊόντα.

«Δεν μπορούμε να μη λάβουμε υπόψη μας αυτό το ενδεχόμενο» δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Asahi, Atsushi Katsuki.

«Προλάβαμε και ήπιαμε!»

Ο Erik Liedholm, υπεύθυνος για τη λίστα των κρασιών σε τρία εστιατόρια στην Πολιτεία της Ουάσιγκτον, είπε ότι έμαθε για την τελευταία απειλή του Τραμπ στις 13 Μαρτίου, όταν το τηλέφωνό του κατακλύστηκε από μηνύματα και e-mail φίλων από τον χώρο του κρασιού που κάνουν πωλήσεις στον Καναδά και στην Ευρώπη. «Το μόνο που έλεγαν ήταν «Τι κάνουμε τώρα; Τι κάνουμε τώρα;». Κοιτούσα τα ατελείωτα μηνύματα και ήταν απίστευτο» λέει ο Liedholm. «Είχα μείνει άφωνος».

Σε ένα από τα μηνύματα ο εισαγωγέας κρασιών με τον οποίο συνεργάζεται του έλεγε ότι οι τιμές θα ανέβουν. «Τα περιθώριά μας στενεύουν όλο και περισσότερο» λέει ο Liedholm. Οι παραγγελίες είναι καθ’ οδόν και «είναι λες και τα πλοία φέρνουν την πανούκλα». 

Αν τεθούν όντως σε ισχύ δασμοί 200%, τα πράγματα θα εξελιχθούν ως εξής: Μια φιάλη σαμπάνιας που έχει τελική τιμή 50 δολάρια, κατά κανόνα κοστίζει στον εισαγωγέα περίπου 20 δολάρια.Με δασμούς 200%, το κόστος εισαγωγής θα τριπλασιαστεί φτάνοντας τα 60 δολάρια. Αν οι εισαγωγείς και οι έμποροι λιανικής διατηρήσουν το συνολικό περιθώριο κέρδους τους στα 30 δολάρια, η φιάλη των 50 δολαρίων θα φτάσει τα 90 δολάρια στο ράφι. Ομως οι εισαγωγείς λένε ότι το πιθανότερο είναι ότι απλώς θα σταματήσουν εντελώς τις εισαγωγές, γιατί απλούστατα κανείς δεν θα αγοράζει.

Εναλλακτικές

Οι δασμοί στα ευρωπαϊκά οινοπνευματώδη ποτά θα μπορούσαν να ευνοήσουν σημαντικά τα αμερικανικά οινοποιεία που παράγουν κρασιά, τα οποία ανταγωνίζονται τα εισαγόμενα ευρωπαϊκά. Οι παραγωγοί εγχώριου αφρώδους οίνου θα είχε να ωφεληθεί αν εκτινάσσονταν οι τιμές της γαλλικής σαμπάνιας και του προσέκο, για παράδειγμα.

Ωστόσο, είναι μάλλον απίθανο οι δασμοί να επηρεάσουν δομικά την εγχώρια οινοποιία, σύμφωνα με κάποιους οινοποιούς. Ο λόγος είναι ότι τα ευρωπαϊκά κρασιά έχουν μικρό μερίδιο στην αγορά κρασιού στις ΗΠΑ.

Ο Oren Lewin είναι διευθύνων σύμβουλος της IBG Wines, που διαθέτει, μεταξύ άλλων, Pinot Noir του Ορεγκον με τις ετικέτες Duck Pond Cellars, Rascal και Firesteed. Θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως εναλλακτικές των ευρωπαϊκών κρασιών Βουργουνδίας, λέει ο Lewin, αλλά δεν κάνει το βήμα να αλλάξει τον σχεδιασμό της εταιρείας με βάση το ενδεχόμενο επιβολής δασμών.

«Δεν μας απασχολούν πράγματα που δεν μπορούμε να ελέγξουμε» λέει.

Ο Cedric Nicaise, συνιδιοκτήτης και σομελιέ του εστιατορίου Noortwyck στο Μανχάταν, λέει ότι δεν είναι τόσο βέβαιος ότι οι αμερικανοί καταναλωτές αλκοόλ θα αλλάξουν τις συνήθειές τους. Στις 13 Μαρτίου το πρωί, ενώ έπινε τον καφέ του, έλαβε ένα μήνυμα από έναν τακτικό πελάτη με τον οποίο είχε πιει το προηγούμενο βράδυ ένα Marquis d’Angerville Volnay. Το μήνυμα έγραφε: «Προλάβαμε και ήπιαμε!».

Ο Nicaise αγοράζει 30 με 35 κιβώτια κρασιού τον μήνα για το εστιατόριό του, στην πλειονότητά τους γαλλικά, ιταλικά ή ισπανικά.

«Αν πίνεις κρασιά Βουργουνδίας, μπορεί να πιείς ένα Pinot Noir – αλλά μπορεί να πιείς και ένα κοκτέιλ» λέει ο Nicaise. «Δεν το αλλάζεις τόσο εύκολα με αμερικανικό κρασί. Πίνεις γαλλικό κρασί για κάποιον λόγο».

Στον «αέρα» συναλλαγές 9,5 τρισ.

Του Kim Mackrael, Βρυξέλλες 

Ο κλιμακούμενος εμπορικός πόλεμος μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης απειλεί μια οικονομική σχέση αξίας περίπου 9,5 τρισ. δολαρίων σε διμερείς συναλλαγές και επενδύσεις, σύμφωνα με αμερικανικές επιχειρήσεις που βρίσκονται στο επίκεντρο της σύγκρουσης.

Σύμφωνα με το Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο στην Ευρωπαϊκή Ενωση, που εκπροσωπεί αμερικανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη, οι δασμοί ενδέχεται να προκαλέσουν ζημιές πολύ μεγαλύτερες από την απλή μείωση των πωλήσεων προϊόντων που φορολογούνται άμεσα. Θα μπορούσαν επίσης να πλήξουν τις διατλαντικές επενδύσεις, οι οποίες είναι υπερτριπλάσιας αξίας.

Το διμερές εμπόριο αγαθών μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, έφτασε πέρυσι στα 1,3 τρισ. δολάρια, ενώ το συνολικό εμπόριο υπηρεσιών μεταξύ των δύο οικονομιών εκτιμήθηκε σε περισσότερα από 750 δισ. δολάρια, σύμφωνα με έκθεση του AmCham EU.

Ωστόσο, οι πωλήσεις των εταιρειών που έχουν επενδύσει διατλαντικά ήταν πολύ υψηλότερες, ανέφερε η έκθεση. Οι πωλήσεις ευρωπαϊκών θυγατρικών στις ΗΠΑ ξεπέρασαν πιθανότατα τα 3,5 τρισ. δολάρια, ενώ οι πωλήσεις αμερικανικών θυγατρικών στην Ευρώπη εκτιμήθηκαν σε περισσότερα από 4 τρισ. δολάρια πέρυσι.

«Η ζημιά στις ροές εμπορίου αγαθών είναι ήδη αρκετά σοβαρή» δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του AmCham EU, Malte Lohan. «Ο πραγματικός κίνδυνος είναι ότι μπορεί να επηρεάσει και άλλες πτυχές της διατλαντικής σχέσης».

Ο πρόεδρος Τραμπ έχει επικεντρωθεί κυρίως στο εμπόριο αγαθών όταν μιλάει για τις εμπορικές σχέσεις των ΗΠΑ με την Ευρώπη. Εχει επανειλημμένα εκφράσει ανησυχία για το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ στα αγαθά με την ΕΕ, το οποίο ανήλθε σε 235,6 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι, σύμφωνα με το υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ.

Την προπερασμένη εβδομάδα επέβαλε δασμούς 25% στις παγκόσμιες εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Επιπλέον, απείλησε με δασμούς 25% στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα και άλλα προϊόντα, τομεακούς δασμούς σε προϊόντα όπως τα φαρμακευτικά, καθώς και αμοιβαίους δασμούς ως απάντηση στη φορολογία και στους κανονισμούς της ΕΕ.

Μετά την απάντηση της ΕΕ στους αμερικανικούς δασμούς στα μέταλλα με σχέδια για δασμούς έως και 50% σε μια σειρά αμερικανικών προϊόντων, όπως το ουίσκι, ο Τραμπ απείλησε με επιβολή δασμών 200% στη γαλλική σαμπάνια και άλλα αλκοολούχα ποτά της ΕΕ.

Παραγωγοί ποτών και κρασιών και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού προειδοποίησαν ότι οι δασμοί θα ήταν καταστροφικοί για τις βιομηχανίες τους. Ευρωπαίοι οινοπαραγωγοί ανέφεραν ότι ένας δασμός 200% θα μπορούσε ουσιαστικά να κλείσει την αμερικανική αγορά για τα προϊόντα τους.

Ο αντίκτυπος των αμοιβαίων απειλών για δασμούς μπορεί να είναι ακόμη ευρύτερος, δήλωσε ο Dan Hamilton, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins και ένας από τους συντάκτες της έκθεσης του AmCham EU. Η ΕΕ θα μπορούσε να απαντήσει φορολογώντας υπηρεσίες, έναν τομέα στον οποίο οι ΗΠΑ έχουν εμπορικό πλεόνασμα. Παράλληλα, οι δασμοί θα μπορούσαν να έχουν παρενέργειες στις διατλαντικές επιχειρηματικές δραστηριότητες.

«Οι επιπτώσεις των συγκρούσεων στο εμπόριο δεν θα περιοριστούν μόνο στο εμπόριο» δήλωσε ο Hamilton.