ΤOταν ο ένας από τους δύο συζύγους συνταξιοδοτείται αλλά ο άλλος όχι, οι ρόλοι αλλάζουν και τα συναισθήματα περιπλέκονται.
Ο Ντέιβιντ Μπακ, 60 ετών, αποσύρθηκε από μια μακρά καριέρα στο μάνατζμεντ πωλήσεων την ώρα που η σύζυγός του, Σούζαν Ρόουζ, 58 ετών, πάστορας, συνεχίζει να εργάζεται 40 και πλέον ώρες την εβδομάδα.
Eπρεπε να επανεξετάσουν ποιος κάνει τι στο σπίτι. Ο Ντέιβιντ βάζει τώρα συχνότερα πλυντήριο και κάνει τα ψώνια. Eχει επίσης ελευθερία, την οποία η Σούζαν μερικές φορές λαχταρά. Ο Ντέιβιντ μιλάει για τις επισκέψεις που κάνει στα ενήλικα παιδιά τους, τα οποία ζουν εκτός Πολιτείας. Το πρώτο τους εγγόνι είναι καθ’ οδόν. «Ζηλεύω. Eχω μερικά χρόνια ακόμα μέχρι τη σύνταξη» λέει η Σούζαν.
Τα περισσότερα ζευγάρια συνταξιοδοτούνται πλέον σε διαφορετικούς χρόνους, σύμφωνα με έρευνες. Μόνο το 18% των νοικοκυριών συνταξιούχων έκαναν ταυτόχρονα αίτηση για ένταξη στο πρόγραμμα κοινωνικής ασφάλισης γήρατος, σύμφωνα με έρευνα. Αλλη έρευνα διαπίστωσε ότι μόλις το 11% των ζευγαριών συνταξιοδοτούνται ταυτόχρονα. Σχεδόν τα δύο τρίτα μεταθέτουν τη συνταξιοδότησή τους κατά τουλάχιστον ένα έτος.
Αστάθμητοι παράγοντες
Η χρονική στιγμή της συνταξιοδότησης συχνά δεν είναι στο χέρι του ζευγαριού. Σχεδόν το ένα τρίτο των συνταξιούχων που συμμετείχαν στην έρευνα βρέθηκαν εκτός εργασίας απροσδόκητα λόγω απολύσεων και πακέτων πρόωρης συνταξιοδότησης. Υπάρχει επίσης ο παράγοντας υγεία.
Οι γυναίκες, οι οποίες συχνά εγκαταλείπουν την εργασία τους για να φροντίσουν ηλικιωμένους γονείς ή πεθερικά, συνταξιοδοτούνται σε μικρότερη ηλικία, κατά μέσο όρο στα 62 έτη σε σύγκριση με τα 65 έτη για τους άνδρες. Ο νεότερος σύζυγος μπορεί να συνεχίσει να εργάζεται για να διατηρήσει την οικογενειακή ασφάλιση υγείας έως ότου ξεκινήσει το Medicare, ή για να καθυστερήσει να χρησιμοποιήσει το συνταξιοδοτικό αποταμιευτικό πρόγραμμα.
Μπορεί να θέλει να αναβάλει την ένταξη στην κοινωνική ασφάλιση για να πάρει περισσότερα. Ορισμένοι άνθρωποι θέλουν απλώς να συνεχίσουν να εργάζονται ακόμη και αν ο σύντροφός τους έχει σταματήσει. Το να ζει κανείς με έναν μισθό μπορεί να είναι τρομακτικό για ανθρώπους που έχουν συνηθίσει να ζουν με δύο, ανεξάρτητα από το πόσα χρήματα έχει το ζευγάρι.
Οταν οι σύζυγοι συνταξιοδοτούνται σε διαφορετικούς χρόνους, η καθημερινότητα, τα χρονοδιαγράμματα και οι προσδοκίες αποκλίνουν και μπορεί να ανακύψουν εντάσεις. Δημιουργούνται ζητήματα σχετικά με το ποιος θα πρέπει να κάνει το καθάρισμα ή το μαγείρεμα.
Ο σύντροφος που εξακολουθεί να εργάζεται μπορεί να ζηλεύει λιγάκι όταν ο άλλος πηγαίνει στην παραλία ή επισκέπτεται τα εγγόνια. «Μπορεί να δημιουργηθεί δυσφορία. Είναι η στιγμή την οποία οι άνθρωποι ονειρεύονταν» λέει η Πέπερ Σβαρτς, ομότιμη καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. Αλλοι είναι επιφυλακτικοί απέναντι στο ενδεχόμενο ο σύντροφός τους να συνταξιοδοτηθεί και να είναι συνέχεια μαζί. «Φοβούνται την υπερβολική συνύπαρξη» λέει η εργαζόμενη κινηματογραφίστρια Σάρον Χάιμαν, 61 ετών, η οποία ζει χωριστά από τον σύντροφό της που έχει βγει στη σύνταξη εδώ και 25 χρόνια.
Ο 70χρονος Ντέιβιντ Μπράουν και η 64χρονη Μπεθ Κίναν-Μπράουν σχεδίαζαν να βγουν μαζί στη σύνταξη. Πέρυσι η Μπεθ άφησε τη δουλειά της ως νοσοκόμας και ο Ντέιβιντ συνταξιοδοτήθηκε από τις Μυστικές Υπηρεσίες. Εκαναν σχέδια να ταξιδέψουν στη Βουδαπέστη και να περνούν περισσότερο χρόνο στο παραθαλάσσιο εξοχικό τους.
Λίγο μετά τη συνταξιοδότησή της, η Μπεθ δέχτηκε μια ιδανική πρόταση για δουλειά και ξανάρχισε να εργάζεται με πλήρες ωράριο, ως διευθύντρια στον κλινικό τομέα μιας υπηρεσίας περίθαλψης χρονίως πασχόντων στο Μέριλαντ.
Τώρα περνάει την εβδομάδα στο σπίτι τους στο Σεβέρνα Παρκ του Μέριλαντ, που είναι μεγαλύτερο και έχει χώρο για να δουλεύει από το σπίτι, ενώ ο Ντέιβιντ μένει στο εξοχικό τους στις ακτές του Ντέλαγουερ, όπου μετακινείται με ποδήλατο και προσφέρει εθελοντική εργασία στην οργάνωση Meals on Wheels.
Επισκέπτονται ο ένας τον άλλο εναλλάξ. «Θέλει προσπάθεια για να καταφέρνουμε να συγχρονίζουμε τα προγράμματά μας» λέει ο Ντέιβιντ.
Τρώγοντας με βιντεοκλήση
Η Μπεθ σημειώνει τις συναντήσεις της σε ένα κοινό ημερολόγιο Google, ώστε ο Ντέιβιντ να ξέρει πότε δεν πρέπει να την παίρνει τηλέφωνο. Κάθε πρωί πίνουν μαζί τον καφέ τους μιλώντας στο FaceTime και συζητούν για τα σχέδιά τους. Τις Τετάρτες παραγγέλνουν και οι δύο φαγητό από το ίδιο είδος εστιατορίου – τελευταία επιλέγουν αιθιοπικό και τρώνε παρέα μέσω βιντεοκλήσης.
Υπάρχουν όμως και τα θετικά. Εχουν κάνει δύο ταξίδια από τότε που η Μπεθ ξεκίνησε την καινούργια δουλειά, το ένα στην Κόστα Ρίκα και το άλλο στην Ολλανδία, χάρη στο πρόσθετο εισόδημα που κερδίζει. Η Μπεθ έχει απεριόριστη άδεια με αποδοχές στη νέα της δουλειά. Λέει ότι θα ήταν δύσκολο αν εξακολουθούσαν να μένουν στο ίδιο σπίτι και εκείνη δούλευε ενώ εκείνος ήταν συνταξιούχος. «Νομίζω ότι θα σε τρέλαινα» λέει η Μπεθ, προσθέτοντας ότι είναι νεότερη και έχει περισσότερη ενέργεια από τον Ντέιβιντ.
«Απλώς δεν μπορώ να σε ακολουθήσω» λέει ο Ντέιβιντ, ο οποίος πέρασε ένα εγκεφαλικό επεισόδιο πριν από μερικά χρόνια και αναγκάστηκε να ρίξει τους ρυθμούς του.
Η Τζένι Μάστιν, 74 ετών, από το Βανκούβερ της Βρετανικής Κολομβίας, συνταξιοδοτήθηκε πριν από δέκα χρόνια. Προηγουμένως εργαζόταν σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς και στον χώρο της κοινωνικής πρόνοιας. Ο σύντροφός της, Κάμερον Χουντ, εξακολουθεί να εργάζεται ως μουσικός, διδάσκοντας και παίζοντας τζαζ.
«Είμαι καλλιτέχνης. Φαντάζομαι ότι θα εργάζομαι μέχρι να πεθάνω» λέει. Τα διαφορετικά ωράρια και οι διαφορετικές ευθύνες τούς έχουν δημιουργήσει κάποιες δυσκολίες. Νωρίτερα φέτος η Τζένι σχεδίασε ένα ταξίδι διάρκειας ενός μήνα στο Μεξικό για να γιορτάσουν τα 65α γενέθλια του Κάμερον. Χρειάστηκε να κόψουν μία εβδομάδα λόγω της δουλειάς του ως εκπαιδευτικού.
Μεταβατική περίοδος
Ο Ντέιβιντ Μπακ και η πάστορας σύζυγός του Σούζαν Ρόουζ περνούν τη μεταβατική περίοδο στο Πόντε Βέντρα Μπιτς της Φλόριδας. Ο Ντέιβιντ έχει πάρει περισσότερες ευθύνες στο σπίτι, αναλαμβάνοντας δουλειές που έκανε η Σούζαν προτού εκείνη αρχίσει να εργάζεται περισσότερο και εκείνος ημισυνταξιοδοτηθεί.
Πηγαίνει τα αυτοκίνητα στο συνεργείο για συντήρηση και παρακολουθεί τις υποχρεώσεις του σπιτιού. «Αν τα σκυλιά πρέπει να πάνε στον κτηνίατρο, θα τα πάω εγώ» λέει ο Ντέιβιντ.
Η Σούζαν λέει ότι δυσκολεύεται να απεμπλακεί από κάποια πράγματα. «Θα πω «Μπορώ να κάνω τα ψώνια καθώς θα γυρίζω από τη δουλειά» και ο Ντέιβ θα πει «Σταμάτα. Μπορώ εγώ να πάω στο σουπερμάρκετ. Πες μου τι χρειαζόμαστε»» λέει η Σούζαν, αν και ο Ντέιβ έχει την τάση να αγοράζει σνακ και μπισκότα που εκείνη θα απέφευγε.
Αλλά και ο Ντέιβιντ έπρεπε να προσαρμοστεί. Οντας ημισυνταξιούχος, λέει ότι μερικές φορές ξεχνάει τις απαιτήσεις που έχει μια δουλειά, ειδικά η δουλειάς μιας κληρικού, στην οποία οι ανάγκες του ποιμνίου δεν περιορίζονται στο οκτάωρο.
Μπορεί να τηλεφωνήσει η Σούζαν και να πει ότι κάποια συνάντηση κράτησε περισσότερο από όσο περίμενε. «Τότε κάθομαι και σκέφτομαι: «Το φαγητό είναι σχεδόν έτοιμο. Τι θα κάνω τώρα;»» λέει.