Η Κίνα ήταν χρυσωρυχείο για τις αυτοκινητοβιομηχανίες πριν από δέκα χρόνια. Οχι πια. «Πολύ λίγοι άνθρωποι βγάζουν λεφτά» στην Κίνα, είπε τον Ιούλιο απευθυνόμενη σε επενδυτές η διευθύνουσα σύμβουλος της GM, Mary Barra.
Ενα δυσάρεστο νέο στοιχείο έγινε γνωστό νωρίτερα αυτόν τον μήνα: Η γερμανική Volkswagen ανακοίνωσε μετά από τουλάχιστον 15 χρόνια τις πρώτες τριμηνιαίες ζημιές της από κοινοπραξίες και συνεργαζόμενες εταιρείες. Σε αυτές περιλαμβάνονται και οι μεγάλες κοινοπραξίες της στην Κίνα, τις οποίες οι επενδυτές θεωρούν δείκτη για τις δραστηριότητες της εταιρείας στη χώρα.
Οι μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες παγκοσμίως είδαν τα κέρδη τους να μειώνονται στην Κίνα λόγω πτώσης των πωλήσεων, καθώς οι καταναλωτές στρέφονται σε ηλεκτρικά οχήματα εγχώριων εταιρειών, όπως η BYD, η οποία πέρυσι πήρε τη θέση της Volkswagen στην κορυφή της λίστας των αυτοκινητοβιομηχανιών με τις περισσότερες πωλήσεις στην Κίνα.
Τον Ιούλιο, για πρώτη φορά, περισσότερα από τα μισά από τα αυτοκίνητα που πουλήθηκαν στη χώρα ήταν ηλεκτρικά και υβριδικά με δυνατότητα φόρτισης, ενώ το μερίδιο των πωλήσεων των μη κινεζικών εταιρειών υποχώρησε στο 33%, από το 56% όπου βρισκόταν πριν από δύο χρόνια.
Η πτώση των τιμών
Ενα άλλο πρόβλημα είναι η πτώση των τιμών σε μια αγορά που πολιορκείται από νέες εισόδους. Οι τιμές των κινεζικών οχημάτων τον Ιούνιο ήταν τουλάχιστον 6% χαμηλότερες από ό,τι έναν χρόνο νωρίτερα, σύμφωνα με την εταιρεία διαχείρισης και παροχής επενδυτικών συμβουλών Bernstein. Η Volkswagen δαπάνησε σημαντικά κεφάλαια για να ανακτήσει το χαμένο έδαφος, εστιάζοντας στις εγχώριες συνεργασίες με στρατηγικό άξονα το δόγμα «στην Κίνα, για την Κίνα».
Η GM ήταν ένας ακόμη κολοσσός της κινεζικής αγοράς αυτοκινήτων, με πωλήσεις άνω των 4 εκατομμυρίων οχημάτων στο απόγειο της ζήτησης το 2017 – όπως και η Volkswagen. Εως το 2023 οι ετήσιες πωλήσεις της GM είχαν πέσει σχεδόν στο μισό, ενώ εφέτος οι κοινοπραξίες της ανακοίνωσαν ζημιές για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά μετά τη χρεοκοπία της εταιρείας το 2009.
Εχοντας αποσύρει την GM από την Ευρώπη, την Ινδία και άλλες χώρες, η Barra έγινε γνωστή για την επιτυχία της να περιορίσει τις ζημιές στις διεθνείς αγορές όπου η εταιρεία δεν μπορούσε να βγάλει χρήματα. Η προβληματική σύμπραξη της εταιρείας με την κινεζική SAIC, η οποία κατασκευάζει Μπιούικ, Σεβρολέτ και Κάντιλακ επί κινεζικού εδάφους, εκπνέει τον Μάιο του 2027. Η GM έχει ανακοινώσει ότι εργάζεται μαζί με τους εταίρους της για να αναδιαρθρώσει τις δραστηριότητές της στην Κίνα, οι οποίες, όπως λέει, είναι κερδοφόρες. «Δεν συμφωνώ κατ’ ανάγκη με την αντίληψη ότι πασχίζουμε να βγάλουμε χρήματα εκεί» είπε ο οικονομικός διευθυντής Paul Jacobson σε μια συνάντηση με επενδυτές αυτόν τον μήνα.
Δύσκολη η αποχώρηση
Για τους κατασκευαστές διεθνούς εμβέλειας, είναι πιο δύσκολο να εγκαταλείψουν την Κίνα σε σχέση με άλλες αγορές, επειδή η Κίνα είναι ο διεθνής κόμβος για την κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων και, όλο και περισσότερο, για την εξαγωγή τους.
«Δεν φεύγεις από την Κίνα έτσι απλά. Ο λόγος δεν είναι μόνο οι δραστηριότητες που έχεις εδώ· σχετίζονται και με την επιρροή των κινέζων προμηθευτών και καταναλωτών» σχολίασε ο Philippe Houchois, αναλυτής στη χρηματιστηριακή εταιρεία Jefferies.
Η Stellantis, ιδιοκτήτρια της Chrysler, αποσύρθηκε από την κατασκευή αυτοκινήτων στην Κίνα το 2022, αφότου η κοινοπραξία της που κατασκεύαζε τα Jeep κήρυξε πτώχευση. Ωστόσο, επέστρεψε στη χώρα έναν χρόνο αργότερα εξαγοράζοντας σχεδόν το 20% της κινεζικής startup ηλεκτρικών οχημάτων Zhejiang Leapmotor Technology. Τον προηγούμενο μήνα μια νέα κοινοπραξία των δύο εταιρειών απέστειλε στην Ευρώπη μια πρώτη παρτίδα ηλεκτρικών οχημάτων Leapmotor.
Η περίπτωση της Tesla
Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζει και η Tesla, η οποία ξεκίνησε τη δραστηριότητά της στην Κίνα το 2020, αφού πήρε άδεια από το Πεκίνο για να ανοίξει ένα πλήρως ιδιόκτητο εργοστάσιο κοντά στη Σανγκάη. Καθώς η σύμπραξη με εγχώρια αυτοκινητοβιομηχανία δεν ήταν προαπαιτούμενο, η εταιρεία δεν περιλαμβάνει στα αποτελέσματά της έσοδα από συμμετοχές σε κοινοπραξίες, όπως κάνουν οι ανταγωνιστές της, και δεν αποκαλύπτει τα κέρδη ανά γεωγραφική περιοχή. Ωστόσο, το μερίδιο των εσόδων της Tesla από την Κίνα υποχώρησε σε λιγότερο από 20% στο πρώτο εξάμηνο του 2024, έναντι ποσοστού άνω του 25% που είχε καταγράψει στην κορύφωση του 2021.
Οι κατασκευάστριες με έδρα στις γειτονικές χώρες της Κίνας δεν τα πηγαίνουν καλύτερα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα αποτελέσματα. Τα έσοδα της κινεζικής κοινοπραξίας της Toyota υποχώρησαν κατά 73% το δεύτερο τρίμηνο του έτους, σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα το 2023, ενώ τα έσοδα της Honda από συμμετοχές εκεί σχεδόν εκμηδενίστηκαν.
«Οι διεθνείς αυτοκινητοβιομηχανίες δεν έχουν πιάσει πάτο ακόμα στην Κίνα» σχολίασε ο Tu Le, γενικός διευθυντής της Sino Auto Insights, μιας εταιρείας ερευνών που ειδικεύεται στον κλάδο των μεταφορών.
