Εχεις προσέξει τελευταία ότι κάποιες από τις αναζητήσεις που κάνεις στο Google σε καθοδηγούν λανθασμένα; Υπάρχει λόγος για αυτό.

Οι spammers χρησιμοποιούν εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να παραγάγουν έναν περιεχομένου και οι αλγόριθμοι του Google κατατάσσουν κάποιες από αυτές τις ρομποτικά παραχθείσες σελίδες ψηλότερα από την πληροφορία που χρειάζεσαι.

Αυτό προσθέτει ένα νέο επίπεδο στα κόλπα που χαλούν τις αναζητήσεις σου, συμπεριλαμβανομένων παραπλανητικών και στοχευμένων διαφημίσεων αλλά και ιστοσελίδων χαμηλής ποιότητας που είναι φτιαγμένες για να εμφανίζονται στην κορυφή της σελίδας αποτελεσμάτων. Στην καλύτερη περίπτωση, αυτό το clickbait είναι ενοχλητικό. Στη χειρότερη, μπορεί να σε οδηγήσει σε απάτες που σκοπό έχουν να αποσπάσουν τον αριθμό της πιστωτικής σου κάρτας και άλλες προσωπικές πληροφορίες.

Σύμφωνα με ανεξάρτητη ανάλυση, τα αποτελέσματα του Google είναι καλύτερης ποιότητας από αυτά των ανταγωνιστικών του μηχανών αναζήτησης, ανέφερε εκπρόσωπος του Google. «Τα συστήματα καταπολέμησης του σπαμ που χρησιμοποιούμε βοηθούν να κρατάμε τις αναζητήσεις κατά 99% καθαρές από σπαμ» είπε, προσθέτοντας ότι η εταιρεία αξιολογεί τα σχόλια που υποβάλλουν οι χρήστες και κάνει update στη μηχανή αναζήτησης χιλιάδες φορές κάθε χρόνο.

Χρησιμοποιώ το Google κάθε μέρα και αυτό κάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι – το 91% όλων των διαδικτυακών αναζητήσεων παγκοσμίως γίνεται μέσω Google. Το βρίσκω πιο αξιόπιστο από τις άλλες εναλλακτικές. Και πάλι όμως, υπάρχει πολύ σκουπιδαριό. Η δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη το μόνο που κάνει είναι να επιτείνει το χάος.

Οδηγίες χρήσης

Για να εμφανίζονται ψηλά στα αποτελέσματα αναζητήσεων όσοι σπαμάρουν κάνουν δημοσιεύσεις σε καταξιωμένες ιστοσελίδες τις οποίες το Google τείνει να ευνοεί, όπως οι LinkedIn, Reddit και Quora. Με τα διαλογικά ρομπότ ΑΙ (chatbots) η παραγωγή τέτοιου «παρασιτικού» περιεχομένου έχει γίνει ευκολότερη, λέει ο Mark Williams-Cook, ειδικός στις μηχανές αναζήτησης και διευθυντής του πρακτορείου μάρκετινγκ Candour.

«Το σπαμάρισμα στο Διαδίκτυο δεν είναι κάτι νέο, αλλά αυτά τα εργαλεία είναι και το έχουν κάνει ευκολότερο» λέει.

Το Google απαγορεύει το μαζικά παραγόμενο περιεχόμενο που σκοπεύει στη μονοπώληση των αποτελεσμάτων αναζήτησης. Προσπαθεί να εντοπίσει spammers που χρησιμοποιούν λογισμικό για να παραγάγουν ένα συνονθύλευμα από ασυναρτησίες γεμάτο με λέξεις-κλειδιά ή για να αντιγράψουν κείμενο από άλλες ιστοσελίδες. Και πάλι το περιεχόμενο που παράγεται μέσω τεχνητής νοημοσύνης δεν παραβιάζει αναγκαστικά τους όρους του Google για το σπαμ. Αν κάποιο AI περιεχόμενο είναι αρκετά καλό, ενδεχομένως θα εμφανιστεί στα αποτελέσματα.

Ωστόσο, αυτό που φαίνεται «αρκετά καλό» στα συστήματα κατάταξης αποτελεσμάτων του Google μπορεί να μην είναι χρήσιμο στον χρήστη, λέει ο Williams-Cook. Τόσο για τις μηχανές όσο και για τους χρήστες, το περιεχόμενο «είναι καλογραμμένο», αλλά μπορεί να περιέχει εξόφθαλμα λάθη που οι μη ειδικοί ίσως δεν δουν. Ιδού ένα παράδειγμα μιας υπηρεσίας που χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη, η οποία περνά τα φίλτρα του Google, αλλά εξακολουθεί να επιβαρύνει με «θόρυβο» το Διαδίκτυο. Με τη βοήθεια του Chat GPT της OpenAI, το Eightify παράγει περιλήψεις κειμένων και ερωταπαντήσεις από βίντεο του YouTube. Σύμφωνα με τον Williams-Cook, η Eightify, που είχε μηδενική επισκεψιμότητα, έφτασε τους προηγούμενους έξι μήνες να έχει 1,2 εκατομμύρια παραπομπές μηνιαίως από το Google.

Η ιστοσελίδα εμφανίζεται ψηλά σε εκατοντάδες αναζητήσεις του τύπου «Κόλπο για να αυξήσεις το πιστωτικό σου όριο» και «Ασφαλή μέρη για να κοιμηθείς στο αυτοκίνητό σου». Ο ιδρυτής της Eightify Αλεξ Κατάεφ δήλωσε ότι η εταιρεία δεν ελέγχει την ακρίβεια κάθε άρθρου, αλλά ελέγχει τα πιο δημοφιλή, όπως και όσα υποδεικνύουν οι χρήστες.

«Δυστυχώς η διάδοση της παραπληροφόρησης δεν οφείλεται στην τεχνητή νοημοσύνη» είπε ο Κατάεφ. «Βασιζόμαστε στον έλεγχο που κάνει το YouTube, ο οποίος συχνά δεν επαρκεί». Μια εκπρόσωπος του YouTube είπε ότι η εταιρεία δεν επιτρέπει το παραπλανητικό ή το κακόβουλο περιεχόμενο που ενέχει «σοβαρό κίνδυνο μεγάλης βλάβης» και ότι αφαιρεί τα βίντεο που παραβιάζουν αυτή την πολιτική.

Λυμαίνοντα λήμματα

Οταν κάνεις μια αναζήτηση, συχνά εμφανίζεται ένα προτεινόμενο «απόκομμα» – ένα υπογραμμισμένο απόσπασμα κειμένου στο πάνω μέρος της σελίδας, το οποίο προέρχεται από κάποια πηγή που ο αλγόριθμος του Google θεωρεί αξιόπιστη. Δεν χρειάζεται να κάνεις άλλο κλικ.

Αν κάνεις την αναζήτηση «συμπτώματα γρίπης» εμφανίζονται πληροφορίες από την ιστοσελίδα του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (Centers for Disease Control and Prevention – CDC), ακολουθούμενες από έναν σύνδεσμο για περισσότερες πληροφορίες που μπορείς να βρεις στο CDC. Ομως μερικές φορές ο αλγόριθμος εμφανίζει στο σημείο εκείνο συνδέσμους που οδηγούν σε λιγότερο επιθυμητές πηγές περιεχομένου.

Τον Ιανουάριο ο Luan Santos διαπίστωσε πως σε μια κράτηση αεροπορικού εισιτηρίου στην Delta Air Lines το όνομα της γυναίκας του είχε τυπογραφικό λάθος. Μια γρήγορη αναζήτηση στο Google τού επέστρεψε ένα απόσπασμα κειμένου, το οποίο περιείχε έναν αριθμό εξυπηρέτησης πελατών, οπότε κάλεσε εκεί.

Το πρώτο ανησυχητικό σημάδι: Ενας εκπρόσωπος σήκωσε το τηλέφωνο αμέσως. Ο Santos περίμενε μια ρομποτική υποδοχή της κλήσης του, η οποία θα ακολουθούνταν από τριαντάλεπτη αναμονή. Εδωσε τον αριθμό επιβεβαίωσης της κράτησης και του ζητήθηκε το επώνυμο της συζύγου του.  Στο σημείο εκείνο πρόσεξε ότι ο σύνδεσμος στο λήμμα που εμφάνισε η αναζήτηση δεν οδηγούσε στην ιστοσελίδα της αεροπορικής εταιρείας. Φοβούμενος απάτη, έκλεισε το τηλέφωνο. Τώρα, όπως λέει, έχει λιγότερη εμπιστοσύνη στο Google. (Για την ιστορία, εδώ βρίσκονται τα επίσημα στοιχεία επικοινωνίας της Delta.)

Επιχείρησα τη δική μου αναζήτηση ως απελπισμένος ταξιδιώτης: «Εκπρόσωπος Southwest». Και σε αυτή την περίπτωση το λήμμα που εμφανίστηκε περιείχε έναν τηλεφωνικό αριθμό ο οποίος δεν ανήκε στην αεροπορική εταιρεία Southwest. Οταν κάλεσα τον αριθμό, ένας εκπρόσωπος απάντησε αμέσως. Είπε ότι πρόκειται για ένα «ενιαίο γραφείο εξυπηρέτησης αεροπορικών εταιρειών» και ζήτησε τον αριθμό της πιστωτικής μου κάρτας για να κάνει αλλαγές στην πτήση.  Εκπρόσωπος της Southwest Airlines επιβεβαίωσε ότι η εταιρεία δεν είναι μέλος σε κανένα ενιαίο γραφείο εξυπηρέτησης και συνέστησε η επικοινωνία με την εταιρεία να γίνεται μέσω των επίσημων οδών.

Πιο κοινοί όροι αναζήτησης είναι πιθανότερο να οδηγούν σε επίσημες ιστοσελίδες, ενώ λιγότερο κοινοί ίσως περιλαμβάνουν στα αποτελέσματα και αυτές τις χαμηλής ποιότητας σελίδες, είπε ο εκπρόσωπος του Google. Οπως το περίμενα, βρήκα τη σωστή απευθείας τηλεφωνική γραμμή πληκτρολογώντας στην αναζήτηση «Εξυπηρέτηση πελατών Southwest». Αφότου υπέδειξα στο Google το κακόβουλο προτεινόμενο λήμμα, αυτό σταμάτησε να εμφανίζεται.

Κακές διαφημίσεις

Τα αποτελέσματα αναζήτησης του Google συνήθως ξεκινούν με μια δέσμη διαφημίσεων – κάποιες φορές τόσο μεγάλη που πρέπει να σκρολάρεις για να φτάσεις σε μη χορηγούμενους συνδέσμους. Η επί πληρωμή τοποθέτηση διαφημίσεων είναι ένας ακόμη τρόπος με τον οποίο οι κακόβουλοι χρήστες μπορούν να παρασύρουν πελάτες μακριά από τον σύνδεσμο που σκόπευαν να ακολουθήσουν.

Ας πάρουμε για παράδειγμα την αναζήτηση «ChatGPT Plus». Πρόκειται για μια premium υπηρεσία chatbot της OpenAI η οποία κοστίζει 20 δολάρια τον μήνα. Είναι εύκολο να εγγραφείς, ειδικά αν έχεις ήδη την εφαρμογή ChatGPT στο κινητό σου.

Το πρώτο χορηγούμενο αποτέλεσμα στην αναζήτηση του Google γράφει «ChatGPT 4.0 διαθέσιμο τώρα» και σε κατευθύνει σε μια ιστοσελίδα την οποία δεν διαχειρίζεται η OpenAI. Η υπηρεσία στην οποία οδηγεί ο σύνδεσμος έχει επίσης μηνιαία χρέωση 20 δολαρίων, αλλά το λογισμικό που προσφέρει είναι παλιότερο και δωρεάν.

Χρήστες της ιστοσελίδας Trustpilot, η οποία περιέχει κριτικές καταναλωτών, λένε ότι δεν έχουν μπορέσει να πάρουν τα χρήματά τους πίσω από τη συγκεκριμένη ιστοσελίδα. Προσπάθησα να επικοινωνήσω με τους διαχειριστές της ιστοσελίδας αλλά δεν έλαβα απάντηση. Ο εκπρόσωπος του Google σχολίασε ότι η εταιρεία απαγορεύει διαφημίσεις που προωθούν κακόβουλο λογισμικό ή που επιδιώκουν να εξαπατήσουν τους χρήστες και πως κάθε χρόνο αφαιρεί δισεκατομμύρια διαφημίσεων που παραβιάζουν τους όρους της.

Για ό,τι και αν ψάχνεις, έχε τον νου σου. Ελεγξε την εγκυρότητα του συνδέσμου σε σχέση με το αντικείμενο της αναζήτησής σου. Αν ψάχνεις εξυπηρέτηση πελατών ή πληροφορίες για ένα προϊόν, ξεκίνα με την ιστοσελίδα της επιχείρησης. Είναι πιθανόν ότι έτσι θα πάρεις τα καλύτερα δεδομένα απευθείας από την πηγή.