Αυτό το καλοκαίρι μια καλιφορνέζικη startup σχεδιάζει να ξεκινήσει την κατασκευή ενός έργου άντλησης νερού από τη λίμνη Γκρέιτ Σολτ Λέικ, προκειμένου να εξορύξει ένα από τα πολλά πολύτιμα μεταλλεύματα που υπάρχουν εκεί: το λίθιο, βασικό συστατικό των επαναφορτιζόμενων μπαταριών που χρησιμοποιούν τα ηλεκτρικά οχήματα. Μετά τη συλλογή του λιθίου, το νερό θα επαναδιοχετεύεται στη λίμνη, κάτι που, σύμφωνα με την εταιρεία Lilac Solutions, απαντά στους φόβους για τις καταστροφικές συνέπειες της εξόρυξης.
Στην κορύφωση της παραγωγικής ικανότητας του έργου, η Lilac λέει ότι θα αντλεί μέσω αγωγών 80.000 γαλόνια νερού ανά λεπτό, από όπου θα εξάγει το μετάλλευμα. Η εταιρεία σχεδιάζει να παράγει τελικά ετησίως έως 20.000 τόνους λιθίου κατάλληλου για μπαταρίες, στις εγκαταστάσεις της στη βόρεια Γιούτα, οι οποίες βρίσκονται ανάμεσα σε βοσκοτόπια αγελάδων και καλλιέργειες.
Η προσπάθεια αποτελεί ένα από τα δεκάδες πρότζεκτ που βρίσκονται σε εξέλιξη σε όλες τις ΗΠΑ, όπου γίνεται αγώνας δρόμου για να αναπτυχθεί η εγχώρια παραγωγή λιθίου και άλλων μεταλλευμάτων για μπαταρίες. Τα υλικά αυτά θα χρησιμοποιηθούν σε ηλεκτρικά οχήματα, η παραγωγή των οποίων αναμένεται να εκτιναχθεί ως μέρος της μετάβασης της χώρας σε καθαρότερες μορφές ενέργειας. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δαπανά δισεκατομμύρια δολάρια για να ενισχύσει την αλυσίδα εφοδιασμού υλικών μπαταρίας των ΗΠΑ και να μειώσει την εξάρτηση από την Κίνα, η οποία είναι ο παγκόσμιος ηγέτης στην παραγωγή μεταλλευμάτων για μπαταρίες.
Η πρόκληση: Να βρεθούν τρόποι ώστε να εξορυχθούν αποτελεσματικά τα μεταλλεύματα από πετρώματα και νερό, με την ελάχιστη δυνατή περιβαλλοντική επιβάρυνση.
«Τα αποθέματα λιθίου στις ΗΠΑ είναι πολύ μεγάλης κλίμακας, αλλά η χημική διαδικασία για την εξαγωγή τους παρουσιάζει μεγάλες δυσκολίες» λέει ο ιδρυτής και CEO της Lilac, Dave Snydacker.
Η εξόρυξη λιθίου είναι γνωστή εδώ και δεκαετίες, αλλά η Lilac λέει ότι οι διαδικασίες που θα εφαρμόσει η ίδια θα έχουν μικρότερες επιπτώσεις στο περιβάλλον από ό,τι άλλες μέθοδοι.
Μια συνηθισμένη μέθοδος εξόρυξης περιλαμβάνει την άντληση αλμυρού υπόγειου νερού σε μεγάλες τεχνητές λιμνοδεξαμενές, όπου μέσω της εξάτμισης του νερού το λίθιο διαχωρίζεται από τα άλλα στοιχεία σε διάστημα 18 μηνών ή και περισσότερο. Μεταλλευτικές εταιρείες στη Χιλή και αλλού έχουν χρησιμοποιήσει αυτή τη μέθοδο, η οποία αποστραγγίζει τους λιγοστούς υδάτινους πόρους και αφήνει εναποθέσεις τοξικών καταλοίπων.
Η Lilac λέει ότι η δική της τεχνολογία είναι πολύ πιο γρήγορη, και είναι ζήτημα ωρών μετά την άντληση, ενώ διατηρεί σταθερά τα επίπεδα του νερού. Με τη μέθοδό της, επαναχρησιμοποιούμενα κεραμικά στοιχεία προσκολλώνται στα άτομα του λιθίου για να το διαχωρίσουν από το αλμυρό νερό. Ο Snydacker λέει ότι η εταιρεία έχει ξοδέψει περισσότερες από 500.000 ώρες σε δοκιμές της συγκεκριμένης τεχνολογίας σε πάνω από 70 δείγματα αλμυρού νερού από όλον τον κόσμο.
Η Lilac σκοπεύει να ανακοινώσει αυτή την εβδομάδα ότι συγκέντρωσε χρηματοδοτικά κεφάλαια ύψους 145 εκατ. δολ. από επενδυτές, μεταξύ των οποίων η Breakthrough Energy Ventures του Μπιλ Γκέιτς και ο ιαπωνικός όμιλος Mitsubishi, για τη χρηματοδότηση του έργου. Η Lilac βρίσκεται επίσης σε διαπραγματεύσεις με μεγάλες εταιρείες κατασκευής μπαταριών και με αυτοκινητοβιομηχανίες που ενδιαφέρονται να προμηθευτούν εγχώριο λίθιο κατάλληλης ποιότητας για την κατασκευή μπαταριών, ανέφερε ο Snydecker. Οπως ανέφερε, η εταιρεία έχει σε εξέλιξη ακόμη ένα πιλοτικό πρότζεκτ στη Χιλή.
Το αλμυρό νερό είναι ανάμεσα στις πιο υποσχόμενες πηγές λιθίου στις ΗΠΑ. Η Exxon Mobil κάνει γεωτρήσεις σε μεγάλο βάθος ψάχνοντας για κοιτάσματα αλμυρού νερού με λίθιο στην περιοχή Smackiover του Αρκανσο, ενώ άλλες εταιρείες προσπαθούν να εξορύξουν λίθιο από αλμυρό νερό στη Salton Sea της Καλιφόρνιας.
Η εξόρυξη μεταλλευμάτων από την Γκρέιτ Σολτ Λέικ δεν είναι κάτι καινούργιο. Η λίμνη συρρικνώνεται εδώ και δεκαετίες λόγω των γεωργικών, βιομηχανικών και άλλων χρήσεων των υδάτων που την τροφοδοτούν. Η εξόρυξη μεταλλευμάτων ευθύνεται για το 13% της απορρόφησης των υδάτων της, σύμφωνα με μια μελέτη του 2019. Στο μεταξύ, η λίμνη έχει γίνει μια συμπυκνωμένη σούπα από μεταλλεύματα, δεδομένου ότι δεν έχει έξοδο απορροής αυτών που εισρέουν σε αυτή.
To 2023 το νομοθετικό σώμα της Γιούτα θέσπισε έναν νόμο που πιέζει τις εταιρείες να ελαχιστοποιούν τη χρήση του νερού της λίμνης. Η μεταλλευτική Compass Minerals ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι τερμάτισε το έργο της εξόρυξης λιθίου στην περιοχή, επικαλούμενη αύξηση των κινδύνων λόγω αυτών των ρυθμιστικών διατάξεων.
Ο Snydacker λέει ότι η διαδικασία που εφαρμόζει η Lilac είναι διαφορετική γιατί δεν χρησιμοποιεί λιμνοδεξαμενές εξάτμισης και ότι έχει λάβει θετική απόκριση από τις τοπικές ρυθμιστικές αρχές. «Μπορούμε να καταργήσουμε εντελώς τις λιμνοδεξαμενές εξάτμισης» λέει.
Οι προσπάθειες της εταιρείας παρακολουθούνται στενά ύστερα από μια κατάρρευση στις τιμές του λιθίου και άλλων μεταλλευμάτων για μπαταρίες το 2023 που ανάγκασε τις μεταλλευτικές εταιρείες να επιβραδύνουν τα πρότζεκτ επέκτασής τους και να παγώσουν τα νέα. Οι καθυστερήσεις απειλούν να επιβραδύνουν την προσπάθεια της χώρας για δημιουργία εγχώριας εφοδιαστικής αλυσίδας μπαταριών, ενώ η ζήτηση για λίθιο σημειώνει κατακόρυφη αύξηση.
Ο Snydecker ανέφερε πως θα χρειαστούν περίπου δύο χρόνια για να χτίσει η Lilac το εργοστάσιό της, το οποίο θα περιλαμβάνει ένα διυλιστήριο όπου το λίθιο θα συμπυκνώνεται ώστε να μετατραπεί σε υλικό κατάλληλο για μπαταρίες. Η παραγωγή θα αυξηθεί με τον καιρό, ξεκινώντας με περίπου 3.000 τόνους λιθίου ανά έτος, απαιτώντας την άντληση 12.000 γαλονιών νερού ανά λεπτό σε εικοσιτετράωρη βάση.
«Ξεκλειδώνουμε την παραγωγική ικανότητα της Γκρέιτ Σολτ Λέικ» δήλωσε ο Snydecker.