σ
Μπορεί να νιώθεις ότι είναι επικίνδυνο να έρθεις σε σύγκρουση με έναν φίλο ή μια φίλη. Δεν είμαστε συνηθισμένοι να το κάνουμε και είναι τρομακτικό να είσαι ευάλωτος. Με τους φίλους δεν μας συνδέουν δεσμοί αίματος, όπως με την οικογένεια, ή κάποιος όρκος, όπως μεταξύ συζύγων. Ανησυχούμε ότι μπορεί να τους χάσουμε εύκολα.
Αλλά το να συζητήσουμε κάτι που μας πλήγωσε ή κάποιο ζήτημα που ανακύπτει σε μια φιλία, μπορεί να δυναμώσει τον δεσμό, λένε οι ψυχολόγοι. Επιτρέπει και στους δύο ανθρώπους να μοιραστούν όσα αισθάνονται, να εξηγήσουν τις ανάγκες τους και να μάθουν καλύτερα ο ένας τον άλλον. Αλλωστε, νιώθουμε καλύτερα όταν διεκδικούμε πράγματα για τον εαυτό μας.
Είναι πιθανότερο να χάσουμε μια φιλία αν δεν συζητήσουμε ένα πρόβλημα. Η πικρία μας θα μεγαλώνει και θα απομακρυνθούμε από αυτήν.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό να ξέρουμε πώς να εμπλακούμε σε μια υγιή αντιπαράθεση. Μην επιτίθεστε, μην κατηγορείτε και μην κρίνετε. Πιάστε το θέμα με θετικό τρόπο, να είστε ανοιχτοί στην οπτική του φιλικού σας προσώπου και να αναγνωρίζετε τις δικές σας ευθύνες σας για την κατάσταση. Να είστε ειλικρινείς και να επιδιώξετε την από κοινού επεξεργασία του προβλήματος.
«Ο έντιμος φιλικός καβγάς»
Σκεφτείτε την αντίδρασή σας ως ένα δώρο, λέει η Τζένι Τέιτζ, ψυχολόγος στο Μπέβερλι Χιλς, στην Καλιφόρνια. «Οι φίλοι σας θέλουν να σας φερθούν σωστά, αλλά δεν μπορούν να διαβάσουν το μυαλό σας». Η Αλι Σποτς-Ντε Λάζερ πληγώθηκε από τη συμπεριφορά μιας φίλης της που δεν ενδιαφέρθηκε περισσότερο όταν η ίδια περνούσε μια δύσκολη φάση και αποφάσισε να αντιπαρατεθεί μαζί της. Της έστειλε μια σειρά από θυμωμένα μηνύματα, κάτι που – ούσα και η ίδια ψυχοθεραπεύτρια – αντιλαμβάνεται ότι δεν είναι ο ιδανικός τρόπος χειρισμού.
«Αποφάσισα ότι αν δεν της έλεγα ότι ήμουν θυμωμένη, η απόσταση μεταξύ μας όλο και θα μεγάλωνε», λέει η 52χρονη Σποτς-Ντε Λάζερ, που ζει στο Λος Αντζελες.
Η φίλη της, Ρόμπιν Καρούζο, πήρε αμυντική στάση: Θύμισε στη φίλη της ότι είχε επικοινωνήσει για να δει τι κάνει λίγο αφότου η Σποτς-Ντε Λάζερ μοιράστηκε μαζί της τα προβλήματά της και ότι εκείνη της είπε ότι είναι εντάξει. Τελικά η Καρούζο, η οποία είναι 44 ετών και επίσης θεραπεύτρια, αποφάσισε να αναλάβει τις ευθύνες της. «Συγγνώμη που σε πλήγωσα» είπε.
Η Ρόμπιν Καρούζο τη ρώτησε τι είχε ανάγκη. Η Σποτς-Ντε Λάζερ αναγνώρισε ότι δεν μπορούσε να περιμένει από την Καρούζο να διαβάσει το μυαλό της. Και οι δύο γυναίκες είπαν ότι η σύγκρουση τις έφερε πιο κοντά.
«Πήγαμε κατευθείαν σε αυτό που είχε σημασία: Μου έλειπες και για αυτό πληγώθηκα» λέει Σποτς-Ντε Λάζερ.
Προσδιορίστε τα συναισθήματά σας
Δείτε παρακάτω μερικές συμβουλές για το πώς μπορείτε να θέσετε και να επιλύσετε ένα θέμα που αντιμετωπίζετε με έναν φίλο ή φίλη. Δεν είναι κακό να θυμώνετε. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτό το συναίσθημα ως κίνητρο για να διευθετήσετε το πρόβλημα.
Αλλά μην κάνετε κάποια κίνηση όσο είστε σε ένταση. Πρώτα προσδιορίστε τα συναισθήματά σας. Πρόκειται για φίλο ή για φίλη για τον οποίο νοιάζεστε και θέλετε να κρατήσετε στη ζωή σας; Αν ναι, θα πρέπει να μιλήσετε.
Αποφασίστε τι θα σας κάνει να νιώσετε καλύτερα, προτείνει η Ρέιτσελ Καζέζ, κλινική κοινωνική λειτουργός στο Σικάγο. Επιζητείτε αναγνώριση, συγγνώμη, συζήτηση ή υπόσχεση για αλλαγή συμπεριφοράς εκ μέρους του φιλικού σας προσώπου; «Να είστε ρεαλιστές για το τι είναι κάθε φορά εφικτό» λέει η Καζέζ.
Κάντε πρόβα σε ό,τι έχετε να πείτε
Δοκιμάστε να εκφράσετε αυτό που θέλετε να πείτε με διαφορετικούς τρόπους, λέει η Καζέζ. Μπορείτε να το κάνετε αυτό προφορικά ή γράφοντας ένα γράμμα.
Πρώτα πείτε ό,τι θέλετε να πείτε με χοντροκομμένο τρόπο: «Φέρθηκες σαν κόπανος και αυτό με τσάτισε». Οπως λέει η Καζέζ, «αυτό θα σας δείξει τι να μην κάνετε». Μετά πείτε το ίδιο πράγμα υπερβολικά ευγενικά και παθητικά: «Δεν θέλω να σε αναστατώσω, αλλά υπάρχει κάτι που έκανες και με έκανε να νιώσω λιγάκι άσχημα». Αυτό πάλι, σας δείχνει τι δεν πρόκειται να έχει αποτέλεσμα.
Στη συνέχεια δοκιμάστε κάποιους τρόπους να πείτε όσα θέλετε με πιο λογικό τρόπο. Αυτό θα σας βοηθήσει να καθορίσετε τι πραγματικά θέλετε να πείτε, συνεχίζει η Καζέζ.
Προσκαλέστε το φιλικό πρόσωπο για συζήτηση
Αν προσπαθήσετε να βρείτε χρόνο για να μιλήσετε όταν θα είστε και οι δύο στην κατάλληλη ψυχολογική κατάσταση, αυτό θα βοηθήσει στην εκτόνωση της έντασης, λέει ο Πολ Χοκμάγερ, θεραπευτής για οικογένειες και ζευγάρια στη Νέα Υόρκη. Και, ναι, το να συζητήσει κάποιος από κοντά είναι το καλύτερο. «Μπορείτε να διαβάσετε τη γλώσσα του σώματος του φιλικού σας προσώπου και να δείτε τι αποτέλεσμα έχουν τα όσα λέτε» επισημαίνει.
Ξεκινήστε θεωρώντας ότι το φιλικό σας πρόσωπο δεν είχε κακές προθέσεις. Συνήθως οι αγαπημένοι μας μάς πληγώνουν κατά λάθος.
Μετά παρουσιάστε το πρόβλημα με θετικό τρόπο, λέει η Μουντίτα Νίσκερ, coach επικοινωνίας και συνταξιούχος θεραπεύτρια στο Οκλαντ, στην Καλιφόρνια. Διαβεβαιώστε τον φίλο σας ότι νοιάζεστε. Αναζητήστε μια λύση από κοινού. Δοκιμάστε να το διατυπώσετε κάπως έτσι: «Υπάρχει κάτι που με βαραίνει και θα ήθελα τη βοήθειά σου για να το ξεμπερδέψω. Η φιλία σου είναι σημαντική για μένα».
Να είστε ειλικρινείς (αλλά όχι κακοί)
Εξηγήστε ακριβώς τι είναι αυτό που σας στενοχώρησε και μετά πώς σας έκανε να αισθανθείτε. Αν δεν εξηγήσετε ποιο ακριβώς είναι το πρόβλημα δεν θα μπορέσετε να το λύσετε. Μην κατηγορείτε. Μιλήστε σε πρώτο ενικό – π.χ.: «Περίμενα να έρθεις στην ώρα σου στο πάρτι για τα γενέθλιά μου και συγχύστηκα». «Δεν θέλετε οι φίλοι σας να γίνουν αμυντικοί επειδή δεν μπορούν να ακούσουν ή να καταλάβουν αυτά που λέτε» συμβουλεύει η Νίσκερ. Μείνετε στο προκείμενο. Μη βάλετε στη συζήτηση παράπονα από το παρελθόν.
Ακούστε προσεκτικά, αναλάβετε την ευθύνη
Να έχετε περιέργεια για το τι συνέβη. Δείξτε πως αναγνωρίζετε ό,τι λέει ο φίλος σας ώστε να φανεί ότι το καταλάβατε. Δοκιμάστε κάτι τέτοιο: «Σε ακούω όταν λες ότι δεν είχες σκοπό να με στενοχωρήσεις».
Δείξτε ενσυναίσθηση στην οπτική του φιλικού σας προσώπου. Κάντε του ερωτήσεις – και πείτε του ότι πραγματικά θέλετε να καταλάβετε. Αν οι απαντήσεις σάς ενοχλήσουν, θυμίστε στον εαυτό σας ότι πρόκειται για ένα πρόσωπο για το οποίο νοιάζεστε.
Και θυμηθείτε: Κάθε ιστορία έχει δύο πλευρές. Ακόμη και αν έχετε μόνο 10% ευθύνη για το πρόβλημα, θα πρέπει να την αναλάβετε, λέει η Ιπέκ Εϊκόλ, οικογενειακή θεραπεύτρια στο Νιούπορτ Μπιτς, στην Καλιφόρνια.
«Αυτό θέτει τις βάσεις για μια πιο εποικοδομητική λύση» εξηγεί.