Είθισται κάθε τέλος του χρόνου να ανακηρύσσεται από πολλά μέσα ενημέρωσης ανά τον κόσμο το πρόσωπο της χρονιάς. Ηδη τα αμερικανικά αλλά και πολλά ευρωπαϊκά ΜΜΕ ανακήρυξαν τον Ντόναλντ Τραμπ. Εχουν όμως την ίδια γνώμη οι έλληνες πολιτικοί; Ζήτησα τη γνώμη αρκετών, δεν απάντησαν όλοι, η «σοδειά» πάντως δεν ήταν και μικρή, και ιδού τα αποτελέσματα.
Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης θεωρεί πρόσωπο της χρονιάς τη Ζιλιέν Λιζάνζ γιατί, όπως λέει, αποτελεί φωτεινό παράδειγμα επιδραστικού ανθρώπου με σθένος και κοινωνικές ευαισθησίες. Συνιδρύτρια της οργάνωσης Γυναικεία Αλληλεγγύη για την Ολοκληρωμένη Ειρήνη και Ανάπτυξη (Sofepadi) στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό για την καταπολέμηση της σεξουαλικής και έμφυλης βίας, της απονεμήθηκε το βραβείο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πρόσωπο της χρονιάς στην Ελλάδα ο κ. Γεραπετρίτης θεωρεί τον Μίλτο Τεντόγλου επειδή, όπως λέει, δεν είναι απλά ολυμπιονίκης αλλά ζωντανό υπόδειγμα ιδιοφυΐας που η οικουμενική αναγνώριση δεν τον αλλοτριώνει.
***
Εντελώς διαφορετική άποψη για το πρόσωπο της χρονιάς στον κόσμο έχει ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, ο οποίος πρόσωπο του 2024 θεωρεί το κορίτσι-σύμβολο της Γάζας, περίπου 6 χρόνων, το οποίο εντοπίστηκε από δημοσιογράφο να περπατά ξυπόλυτο έχοντας στην πλάτη την τραυματισμένη αδερφή του για να την πάει στο νοσοκομείο. Το σχετικό βίντεο που έκανε τον γύρο του κόσμου αποδεικνύει την τραγική πραγματικότητα που βιώνουν τα παιδιά στη Γάζα εξαιτίας της επίθεσης του Ισραήλ.
Και ως πρόσωπο στην Ελλάδα ο ΓΓ του ΚΚΕ επιλέγει τη Διονυσία Τσακίρη, πρωταθλήτρια της εθνικής ομάδας ΑμεΑ στο άθλημα μπότσια, η οποία με την αλληλεγγύη και την κινητοποίηση χιλιάδων πολιτών κατάφερε να σώσει το σπίτι της ίδιας και της οικογένειάς της στην Ελευσίνα που είχε βγει σε πλειστηριασμό. Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας επιλέγει ως πρόσωπο της χρονιάς τον Ντόναλντ Τραμπ, χωρίς, όπως σημειώνει, αυτό να σημαίνει αξιολογική κρίση. Και για την Ελλάδα, τον Στέλιο Ράμφο για την προσήλωσή του στη διαχρονικότητα του Ελληνισμού.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης ξεχώρισε την ιρανή φοιτήτρια Αχόο Νταριάι που έβγαλε δημόσια τα ρούχα της διαμαρτυρόμενη κατά του χιτζάμπ και έγινε σύμβολο αντίστασης στην καταπίεση του καθεστώτος της Τεχεράνης. Στην Ελλάδα ο κ. Μαρινάκης επέλεξε την επιστήμονα του Κέιμπριτζ Νεφέλη Σκούφου-Παπουτσάκη που μετείχε στην ομάδα που συνέβαλε στην αντιμετώπιση της νόσου του Κρον.
Η Αννα Διαμαντοπούλου «ψηφίζει» τη Ζιζέλ Πελικό επειδή με το θάρρος και τη γενναιότητα που αντιμετώπισε την κακοποίησή της πέτυχε κάτι σπουδαίο για όλες τις γυναίκες: Η ντροπή, αναφέρει με έμφαση, άλλαξε στρατόπεδο! Δεν πρέπει να ντρέπονται οι γυναίκες αλλά οι κακοποιητές τους. Στην Ελλάδα η Αννα Διαμαντοπούλου επιλέγει τον Μίλτο Τεντόγλου καθώς είναι πρότυπο αθλητή όχι μόνο ως προς τις επιδόσεις, αλλά και ως προς τον χαρακτήρα.
***
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος επιλέγει τον ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, για τις παρεμβάσεις του ΟΗΕ για την ειρήνη και την κατάπαυση του πυρός, την κλιματική κρίση, το Προσφυγικό. Σχολιάζει μάλιστα ότι ενώ εκείνος θα έπρεπε να είναι το πρόσωπο της χρονιάς, δεν είναι, γιατί οι ηγεσίες των κρατών δεν εφαρμόζουν και δεν τηρούν τις αποφάσεις του ΟΗΕ.
Στην Ελλάδα ο κ. Φάμελλος επιλέγει τη Μαρία Καρυστιανού, μητέρα της Μάρθης και πρόεδρο του Συλλόγου Πληγέντων Δυστυχήματος Τεμπών, διότι είχε τη δύναμη να σταθεί όρθια και να μιλήσει δυνατά, ζητώντας να αποδοθεί δικαιοσύνη για το «έγκλημα των Τεμπών». Για τον υπουργό Παιδείας Κυριάκο Πιερρακάκη πρόσωπο της χρονιάς είναι ο κυπριακής καταγωγής νευροεπιστήμονας Ντέμης Χασάμπης, ο «υπερήρωας» στον χώρο της τεχνητής νοημοσύνης, όπως τον χαρακτήρισε ο «Guardian» και ο οποίος τιμήθηκε με το βραβείο Νομπέλ 2024.
Ο κυπριακής καταγωγής επιστήμονας επιχειρεί να βάλει όρια στην παραβίαση της ανθρώπινης ηθικής και ευθύνης. Στην Ελλάδα, ο υπουργός Παιδείας ψηφίζει τον «γίγαντα» από τα Χανιά (όπως τον ονομάζει) Αντώνη Τσαπατάκη, που μετράει άφθονα μετάλλια. Το τελευταίο, ασημένιο, το κατέκτησε το καλοκαίρι του 2024 στους Παραολυμπιακούς στο Παρίσι.
Κατά τη γνώμη του κεντρικού τραπεζίτη Γιάννη Στουρνάρα πρόσωπο της χρονιάς το 2024 στον κόσμο είναι ο επιδημιολόγος (στο Κέντρο Επιδημιολογίας της Κινσάνσα στο Κονγκό) Πλάτσιντε Μπάλα, ο οποίος προειδοποίησε έγκαιρα την παγκόσμια ιατρική κοινότητα για τη νόσο των πιθήκων, περιορίζοντας δραστικά την εξάπλωσή της. Για την Ελλάδα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος ξεχωρίζει ως πρόσωπο της χρονιάς τον Γιώργο Παπαδαντωνάκη, διευθυντή του 41ου Γυμνασίου Αθηνών, που παρενέβη με κίνδυνο της ζωής του να σώσει μαθητή που δέχθηκε επίθεση από εξωσχολικό εισβολέα, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί ο ίδιος.
***
Η Προεδρία και τα διλήμματα
Δύο διλήμματα καλείται να αντιμετωπίσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά την ανάπαυλα των γιορτών και την επιστροφή του από τα Χανιά σε ό,τι αφορά το ζήτημα της Προεδρίας της Δημοκρατίας και του προσώπου που θα προτείνει. Οι αποφάσεις πιθανώς θα ληφθούν στη γενέτειρά του, την Κρήτη, και θα τις ανακοινώσει μετά το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου.
Το πρώτο δίλημμα αφορά τον «πολιτικό χώρο» από τον οποίο θα γίνει η επιλογή του προσώπου. Την Κεντροδεξιά ή την Κεντροαριστερά. Ο πρώτος θα ικανοποιήσει πιθανώς όλη τη γαλάζια κοινοβουλευτική ομάδα. Ο δεύτερος, μάλλον όχι, αλλά το πιθανότερο είναι ότι θα επιτύχει συναινέσεις.
Το δεύτερο δίλημμα αφορά το πρόσωπο αυτό καθ’ αυτό. Γιατί σας το λέω αυτό; Επειδή θα πρέπει να συγκεντρώνει και κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Καλά πληροφορημένες πηγές λένε ότι ο Πρωθυπουργός φεύγοντας δεν άνοιξε τα χαρτιά του ούτε στους πιο στενούς του συνεργάτες. Πιθανώς γιατί πράγματι δεν έχει καταλήξει ούτε στον χώρο ούτε στο πρόσωπο.
***
Πάντως, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι σχεδόν όλα τα ονόματα που έχουν ακουστεί έχουν τουλάχιστον συζητηθεί στο Μαξίμου και στα πέριξ. Και για κάποια από αυτά έχει ήδη κριθεί ότι είναι «ακατάλληλα» – ό,τι κι αν σημαίνει αυτό. Και αν υπάρχει μία ασφαλής πληροφορία των τελευταίων ημερών που μπορώ να σας μεταδώσω, είναι ότι δεν τα έχετε ακόμη ακούσει όλα. Οπως μαθαίνω, υπάρχει ένα όνομα με σοβαρές πιθανότητες για την Προεδρία που δεν έχει διαρρεύσει πουθενά και από κανέναν. Κάτι θα σημαίνει αυτό. Θα πάρει λίγες ημέρες ακόμη μέχρι να καταλήξει ο Πρωθυπουργός και ίσως το πιο ενδιαφέρον από όλα θα είναι να ακούσουμε το πώς θα δικαιολογήσει πολιτικά την όποια απόφασή του, αν δεν προτείνει και πάλι τη σημερινή Πρόεδρο.
***
Ο χρόνος του ανασχηματισμού
Εκτός από το ζήτημα της Προεδρίας της Δημοκρατίας, το δεύτερο μέτωπο που θα αντιμετωπίσει ο Πρωθυπουργός αφορά τον ανασχηματισμό. Το κυβερνητικό έργο πρέπει να τρέξει πιο γρήγορα, με το Μέγαρο Μαξίμου να έχει διαπιστώσει αρρυθμίες σε πολλά πόστα. Η προηγούμενη περίοδος, όμως, δεν ήταν η κατάλληλη για αλλαγές στο υπουργικό σχήμα, καθώς υπήρχαν άλλες φουρτούνες που έπρεπε να τύχουν «διαχείρισης».
Η εσωκομματική γκρίνια και η διαγραφή του Αντώνη Σαμαρά δεν άφηναν περιθώριο για επιπλέον σύννεφα. Τώρα που το τοπίο φαίνεται να έχει ξεκαθαρίσει και η γαλάζια ΚΟ δείχνει, επί του παρόντος, ότι τελεί εν ηρεμία, ο Πρωθυπουργός πρέπει να κάνει μία ακόμη αλλαγή στο κυβερνητικό σχήμα, με το βλέμμα στραμμένο στην εκλογική αναμέτρηση του 2027. Το θέμα είναι ο χρόνος. Θα επιλέξει να κάνει αλλαγές αμέσως μετά την προεδρική εκλογή ή θα αφήσει χρόνο έως το καλοκαίρι; Και οι δύο επιλογές έχουν υπέρ και κατά.
Ηδη πάντως ακούγονται τα ονόματα δύο υπουργών για βέβαιη επιστροφή στην κυβέρνηση, ενώ κάποιοι έχουν εκφράσει την προτίμησή τους για το υπουργείο Ενέργειας. Ετσι όπως βλέπω το ενδιαφέρον πολλών για το Ενέργειας, μπορεί να θεωρηθεί κάλλιστα ως το πλέον δημοφιλές υπουργείο, χωρίς κανείς ακόμα να προεξοφλεί ότι φεύγει από εκεί ο Σκυλακάκης. Δεν αποκλείονται και «προσθήκες» στον στενό κύκλο του Μεγάρου Μαξίμου, εάν, φέρ’ ειπείν ο Μάκης Βορίδης βάλει πλώρη για κρίσιμο υπουργείο (ίσως και αυτός στο Ενέργειας), όπως ακούγεται. Με το νέο έτος πάντως και συγκεκριμένα στις 9 Ιανουαρίου, μετά την τριμερή Αιγύπτου – Ελλάδας – Κύπρου, θα ανακοινωθεί και μία αποχώρηση υφυπουργού, για προσωπικούς λόγους, που δεν σχετίζεται με την άσκηση του κυβερνητικού έργου.
***
Το «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη» που ακούγεται και πάλι «εις έναν πλήρη βιαιοτήτων, κοινωνικής αδικίας και καταρρακώσεως της ανθρωπίνης αξιοπρεπείας κόσμον», όπως ανέφερε στο χριστουγεννιάτικο μήνυμά του ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος (φωτογραφία), δεν το είπε στον Ταγίπ Ερντογάν, με τον οποίο συναντήθηκε προ ημερών κατόπιν αιτήσεώς του στο Προεδρικό Μέγαρο της Αγκυρας.
Του έθεσε όμως το θέμα των χριστιανών της Συρίας ζητώντας του να ασκήσει όλη την επιρροή του εκεί για να προστατευθούν η ζωή και η ασφάλειά τους, όπως και όλων των μειονοτήτων της Συρίας, ενώ επικαλέστηκε τους στενούς ιστορικούς δεσμούς μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του παλαιφάτου Πατριαρχείου Αντιοχείας. Με την ευκαιρία, τον ευχαρίστησε για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης ζητώντας του να επισπευσθούν οι σχετικές διαδικασίες και ο Ερντογάν του υποσχέθηκε την αμέριστη βοήθειά του.
Συζήτησαν ακόμη το θέμα των προγραμματιζόμενων εορτασμών κατά το προσεχές έτος, καθώς το 2025 συμπληρώνονται 1.700 χρόνια από τη συγκρότηση της εν Νικαία Α’ Οικουμενικής Συνόδου (325-2025). Μάλιστα, στο πλαίσιο των εορτασμών αυτών, αναμένεται και η έλευση στην Τουρκία του Πάπα της Ρώμης Φραγκίσκου. Η συνάντησή τους διήρκεσε μισή ώρα και η σχετική ανάρτηση της Προεδρίας αναπαράχθηκε από το σύνολο των τουρκικών ΜΜΕ.
