Τον Μάρτιο του 1933 ο βρετανός δημοσιογράφος Γκάρεθ Τζόουνς παραβίασε τη σχετική απαγόρευση του σοβιετικού καθεστώτος και ταξίδεψε στην Ουκρανία. Ηταν η τρίτη επίσκεψή του στη Σοβιετική Ενωση από το 1931 και σε αυτή ήταν που είχε τη δυνατότητα να δει τα αποτελέσματα του Μεγάλου Λιμού. Στο Χάρκοβο ο Τζόουνς είδε τον κόσμο να σχηματίζει ουρές στις 2 τα ξημερώματα έξω από μαγαζιά που θα άνοιγαν στις 7. Σαράντα χιλιάδες άνθρωποι κάθε μέρα στέκονταν στις ουρές για ψωμί και για να μη χάσουν τη σειρά τους ο καθένας τους γαντζωνόταν από τη ζώνη του μπροστινού του. Συχνά η αναμονή διαρκούσε μία ή ακόμη και δύο ημέρες.

Για εμάς τους καλοζωισμένους, που είχαμε την τύχη να περάσουμε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας σε εποχή ευημερίας και δεν γνωρίσαμε πείνα παρά μόνο όταν κάνουμε δίαιτα, είναι δύσκολο να καταλάβουμε την απόλυτη φυσική και ηθική εξαθλίωση που προκαλεί η πείνα.

Θα περιοριστώ σε ένα μόνο χαρακτηριστικό στοιχείο και τα υπόλοιπα μπορούμε να τα φανταστούμε: Oταν σε ένα χωριό οι αστυνομικοί έβλεπαν καπνό από την καμινάδα, επενέβαιναν αμέσως γιατί αυτό ήταν ένδειξη κανιβαλισμού: η φωτιά είχε ανάψει για να μαγειρέψει η οικογένεια κάποιο μέλος της.

Σύμφωνα με τον ιστορικό Τίμοθι Σνάιντερ, από το βιβλίο του οποίου με τον τίτλο «Bloodlands: Europe between Hitler and Stalin» αντλώ τα στοιχεία για τον Μεγάλο Λιμό, τα έτη 1932 και 1933 καταγράφονται συνολικά 2.505 καταδίκες για κανιβαλισμό, αν και είναι βέβαιο ότι τα σχετικά περιστατικά θα ήταν πολύ περισσότερα.

Ο Μεγάλος Λιμός της Ουκρανίας (Holodomor) δεν ήταν αποτέλεσμα ατυχιών, φυσικών καταστροφών ή εσφαλμένων υπολογισμών. Hταν σχεδιασμένος και ήταν αποτέλεσμα της σοβιετικής πολιτικής για την εκβιομηχάνιση της οικονομίας: χρειάζονταν τους πόρους από την εξαγωγή της παραγωγής δημητριακών για βιομηχανικές επενδύσεις. Hταν «το κλασικό παράδειγμα σοβιετικής γενοκτονίας», σύμφωνα με τον Ραφάλ Λέμκιν, τον νομικό που πρώτος επινόησε τον όρο «γενοκτονία» και προσδιόρισε το περιεχόμενό του.

Στο βιβλίο που αναφέρω παραπάνω, ο Σνάιντερ καταγράφει τις πολιτικές αποφάσεις που οδήγησαν στην τραγωδία. Στις 18 Νοεμβρίου 1932 ζητείται από τους ουκρανούς αγρότες να επιστρέψουν το σιτάρι που είχαν κερδίσει για τις οικογένειές τους, αφού είχαν πρώτα εκπληρώσει τις ποσοστώσεις που απαιτούσε το κράτος. Δύο μέρες αργότερα, εισάγονται ποσοστώσεις και για το κρέας.

Oποιος, δηλαδή, δεν μπορούσε να πετύχει τον στόχο σε σιτάρι έπρεπε να καλύψει το υπόλοιπο με κρέας, σφάζοντας την αγελάδα της οικογένειας. Μετά από οκτώ μέρες εισάγεται η «μαύρη λίστα» για όσες κοινότητες αποτυγχάνουν να πιάσουν τον στόχο παραγωγής. Η ποινή που τους επιβάλλεται είναι να παραδώσουν το δεκαπενταπλάσιο του οφειλομένου.

Στη συνέχεια, ο Στάλιν επιλέγει προσωπικά τον επικεφαλής ασφαλείας για την Ουκρανία, με σκοπό την τρομοκράτηση του τοπικού κόμματος ώστε να ευθυγραμμιστεί με την πολιτική της Μόσχας. Παρότι ο λιμός θερίζει στην Ουκρανία, ο Στάλιν ορίζει ότι η ποσότητα των σιτηρών που απαιτεί το κράτος πρέπει να έχει συγκεντρωθεί μέχρι τον Ιανουάριο του 1933.

Καθώς ο λιμός απέκτησε διαστάσεις ανεξέλεγκτες, ο Στάλιν σφραγίζει τα σύνορα της Ουκρανίας για να μην μπορούν να ξεφύγουν οι πεινασμένοι και επίσης κλείνει την πρόσβαση των αγροτών στις πόλεις για να μη ζητιανεύουν. Το τελειωτικό χτύπημα ήταν ότι αφού οι στόχοι της παραγωγής για το 1932 είχαν επιτευχθεί, το κράτος συνέχισε να κατάσχει σιτηρά από τους αγρότες, ακόμη και τον σπόρο που είχαν φυλάξει για τη σπορά. Τελικός απολογισμός αυτής της απάνθρωπης τρέλας ήταν τουλάχιστον 3.300.000 νεκροί μόνο στην Ουκρανία.

Οτι στην Ελλάδα το σταλινικό απολίθωμα που ονομάζεται ΚΚΕ δεν δέχεται ότι συνέβη ποτέ το «Χολόντομορ» είναι δεδομένο και, σε τελευταία ανάλυση, είναι δικαίωμά τους να χώνουν το κεφάλι τους στην άμμο, αν έτσι τη βρίσκουν. Αλλά να προσπαθούν με βία και τραμπουκισμούς να ματαιώσουν μια τελετή μνήμης για τα θύματα του Μεγάλου Λιμού, όπως έκαναν την περασμένη εβδομάδα στη Μάνδρα, είναι αδιανόητο.

Αδιανόητο, επίσης, είναι πως τους ανεχόμαστε αδιαμαρτύρητα όλα αυτά τα χρόνια. Είναι δυνατόν τα κόμματα να σιωπούν; Αν την ίδια συμπεριφορά επεδείκνυαν αρνητές του «Shoa», του Εβραϊκού Ολοκαυτώματος, όλοι θα είχαν ξελαρυγγιαστεί να καταδικάζουν, και καλά θα έκαναν. Σε τι διαφέρουν, αναρωτιέμαι, οι κουκουέδες από τους ακροδεξιούς αρνητές του Ολοκαυτώματος; Σκεφτείτε το…

Condottieri

Ως ιδέα είναι τελείως σαχλή και επιπόλαια, γι’ αυτό και υποψιάζομαι ότι, κατά πάσα πιθανότητα, η πατρότητά της πρέπει να ανήκει στον πρόεδρο Μακρόν, ο οποίος μας έχει συνηθίσει σε τέτοια. Η ιδέα, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα από τη «Le Monde», είναι ότι, αφού η Ευρώπη δεν έχει στρατό, θα μπορούσε να στείλει μισθοφόρους στην Ουκρανία για να συνεχίσουν τον πόλεμο!

Με άλλα λόγια, να επιστρέψουν στην Ευρώπη οι condottieri του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης. Η πρόταση δεν λύνει βέβαια το αμυντικό πρόβλημα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αν όμως προχωρήσει ίσως μας προϊδεάζει για το μέλλον της. Θυμίζω ότι η ανάθεση της άμυνας και του πολέμου σε μισθοφορικές δυνάμεις ήταν ένα από τα συμπτώματα της παρακμής, που οδήγησαν στην πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τόσο της Δυτικής όσο και της Ανατολικής.

Για να μην ξεχνάμε από τι γλιτώσαμε. Μόνο ο Τσίπρας λείπει από το παρεάκι και ο εφιάλτης θα ήταν πλήρης…