Το περιβόητο «σεμνά και ταπεινά», που είχε γίνει κάποτε σύνθημα στο γαλάζιο στρατόπεδο επί πρωθυπουργίας Κώστα Καραμανλή (και που ουδέποτε είχε πλήρως εφαρμοστεί), το επαναφέρει τώρα ο Πρωθυπουργός με την ελπίδα ότι πρέπει κάποιοι επιτέλους στην κυβέρνησή του να το εφαρμόσουν. Αφορμή στάθηκαν ορισμένα ταξίδια υπουργών στο εσωτερικό, αλλά κυρίως στο εξωτερικό (ανάμεσα στα οποία και ένα… υπερατλαντικό) τις άγιες ημέρες των Χριστουγέννων, χωρίς άδεια, χωρίς να ενημερώσουν κανέναν, ούτε τη Βουλή ούτε βεβαίως το Μέγαρο Μαξίμου. Και τούτο παρά το γεγονός ότι εστάλησαν προς άπαντες τους υπουργούς και υφυπουργούς δύο εγκύκλιοι προκειμένου να εφαρμοστεί στην πράξη το «σεμνά και ταπεινά» στις εξόδους είτε στο εσωτερικό (με τα χιονοδρομικά κέντρα κ.λπ.) είτε στο εξωτερικό. Η πρώτη εγκύκλιος, όπως μαθαίνω, εστάλη από τον Στέλιο Κουτνατζή, γενικό γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου. Φαίνεται ότι η εγκύκλιος αυτή δεν «έπιασε» και αναγκάστηκε ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ Γιώργος Μυλωνάκης να επανέλθει με νέα αυστηρότερη εγκύκλιο.

***

Εκείνο που μου λένε κυβερνητικές πηγές είναι ότι ορισμένοι στην κυβέρνηση φαίνεται πως ξεχνούν ότι βρισκόμαστε σχετικά κοντά σε ανασχηματισμό και ότι ο Πρωθυπουργός πέραν των δεξιοτήτων και της απόδοσής τους κοιτά και χαρακτήρες και συμπεριφορές. Στο πρώτο Υπουργικό Συμβούλιο του 2025, στις 10 Ιανουαρίου, το θέμα αυτό, με διαβεβαιώνουν, θα θιγεί, όπως θα ζητηθεί και από υπουργούς να έχουν καλύτερη συνεργασία με άλλους υπουργούς ή με τους υφυπουργούς τους και να αρχίζουν κάποια στιγμή με το νέο έτος όχι μόνο να συνεργάζονται, αλλά και να… μιλάνε μεταξύ τους. Αλλωστε στο τελευταίο του προηγούμενου έτους Υπουργικό Συμβούλιο, στο κλείσιμο, μαζί με τις ευχές του υπενθύμισε στους υπουργούς πως τα προβλήματα δεν πάνε διακοπές.

***

Εξέλιξη με τη Novartis

Με τον ερχομό του νέου έτους το υπουργείο Δικαιοσύνης έλαβε γράμμα. Το γράμμα ήρθε συστημένο κατευθείαν από την Ουάσιγκτον και συγκεκριμένα από το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης και φέρνει τα πάνω κάτω στο σκάνδαλο και παράλληλα στη σκευωρία Novartis. Η αλήθεια είναι ότι έως τώρα το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης κώφευε στα γραπτά αιτήματα του ελληνικού υπουργείου Δικαιοσύνης να τους δοθούν στοιχεία για το σκάνδαλο Novartis, ώστε να ζητηθούν οι αποζημιώσεις.

Μάλιστα η πρώτη επιστολή από Αθήνα προς Ουάσιγκτον εστάλη το 2021 και φέρει την υπογραφή του υπουργού Γιώργου Φλωρίδη. Για έναν περίεργο λόγο οι Αμερικανοί δεν απαντούσαν, αγνοούσαν την επιστολή, έως προχθές όμως που απάντησαν. Τι μεσολάβησε; Μήπως η εκλογή Τραμπ ή ο διορισμός της Κίμπερλι Γκιλφόιλ στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα; Ποιος ξέρει. Σημασία είναι ότι οι Αμερικανοί ζητούν από τις ελληνικές αρχές συγκεκριμένα στοιχεία που να καταλογίζουν ενοχές, ώστε να τα στείλουν στην Αθήνα προκειμένου να αρχίσει η διαδικασία για την καταβολή αποζημίωσης προς το Ελληνικό Δημόσιο.

Οσον αφορά τώρα τη σκευωρία Novartis, σας πληροφορώ ότι οι ανακριτικές αρχές συνεχίζουν το έργο τους, έχουν ζητήσει καταθέσεις από τους δύο προστατευόμενους μάρτυρες ή «κουκουλοφόρους», όπως έχει επικρατήσει να λέγονται (ο ένας βρίσκεται ήδη στη φυλακή με κακουργηματικές κατηγορίες). Εχουν επίσης καταθέσει οι περισσότεροι των πολιτικών οι οποίοι στοχοποιήθηκαν και λίαν συντόμως αναμένονται εξελίξεις.

***

«Ζυγίζουν» τα ονόματα

Επειδή πιθανόν να ρωτάτε εάν ο Πρωθυπουργός κατέληξε στο πρόσωπο του επόμενου Προέδρου της Δημοκρατίας και επειδή ακούστηκαν (και ακούγονται) πολλοί υποψήφιοι, αυτό που θα πρέπει να γνωρίζετε με ασφάλεια είναι ότι ο κ. Μητσοτάκης ζυγίζει τις συνέπειες που μπορεί να έχει η επιλογή του στο εσωτερικό του κόμματος, αλλά παράλληλα ζυγίζει και τη διεθνή συγκυρία. Ισως αυτή η επιλογή να είναι διαφορετική από τις προηγούμενες με τα όσα συμβαίνουν γύρω μας ανά τον κόσμο, αλλά και στην Ελλάδα. Ζυγίζει επίσης την πιθανότητα για το τι θα ψηφίσουν τα άλλα κόμματα. Οι στενοί συνεργάτες του λένε ωστόσο ότι σύντομα θα πάρει τις αποφάσεις του.

***

Στον ΣΥΡΙΖΑ έχουν ήδη καταλήξει ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας που θα προταθεί πρέπει να έχει προοδευτικό πρόσημο και εννοείται πως θα πρέπει να προέρχεται από τον προοδευτικό χώρο. Και όπως έμαθα, ο Σωκράτης Φάμελλος δεν θα περιμένει από τον Κυριάκο Μητσοτάκη να τοποθετηθεί πρώτος και θέλει να τον προλάβει ώστε να προτείνει ο ίδιος όνομα. Συγκρατήστε δύο ονόματα: Γιάννης Δραγασάκης και Λούκα Κατσέλη.

***

Αυστηροποίηση

Το πρώτο νομοσχέδιο του 2025 που θα κατατεθεί στη Βουλή θα αφορά την αυστηροποίηση των ποινών για την ενδοοικογενειακή βία. Από αυτό ξεχώρισα δύο άρθρα: διευρύνονται τα όρια της κατηγορίας και όποιος καταδικαστεί για πάνω από δύο χρόνια πάει αμέσως φυλακή χωρίς αναστολή και ελαφρυντικά (πρότερος έντιμος βίος κ.λπ.). Το δεύτερο που με εντυπωσίασε δεν αφορά την ενδοοικογενειακή βία, αλλά όσους αφήνονται ελεύθεροι με περιοριστικούς όρους.

Τι συμβαίνει; Μπορεί μεν να είναι συνεπείς με τους περιοριστικούς όρους, αλλά ο νόμος δεν λέει τίποτα αν διαπράξουν και άλλα αδικήματα. Μου λένε ότι η Αστυνομία έχει εντοπίσει έναν τύπο που είναι εκτός φυλακής με περιοριστικούς όρους και τον έχουν συλλάβει 13 φορές για άλλα αδικήματα. Τώρα με τον νέο νόμο, αν κάποιος συλληφθεί για οποιοδήποτε αδίκημα, ενώ βρίσκεται με όρους εκτός φυλακής, οδηγείται πάραυτα και με συνοπτικές διαδικασίες πάλι στη φυλακή.

***

Οι «έγνοιες» του Μαξίμου

Πολλές «έγνοιες» σίγουρα έχει το Μέγαρο Μαξίμου για το 2025, αλλά φαίνεται ότι οι πιο σημαντικές είναι δύο: Στα τέλη της νέας χρονιάς τελειώνουν οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και πρέπει να δρομολογηθούν, ή ακόμη καλύτερα να ολοκληρωθούν, όλες οι δράσεις μέσα στα χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί. Το μάτι της Ηρώδου Αττικού στρέφεται κυρίως στην Υγεία, τομέας που είχε αναδειχθεί και στο προεκλογικό πρόγραμμα. Η κατασκευή 80 Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών και Κέντρων Υγείας και οι προσλήψεις έως το τέλος του 2027 10.000 νοσηλευτών και γιατρών είναι τα βασικά στοιχήματα.

***

Συγγραφείς και αναγνώστες

Φαίνεται πως αποτελεί πλέον έθιμο ή μόδα, πείτε το όπως θέλετε. Αποχωρείς από ένα αξίωμα, γράφεις αμέσως ένα βιβλίο. Βιβλίο έγραψε όταν αποχώρησε από την Καγκελαρία η Μέρκελ, ο Σόιμπλε, βιβλίο γράφει ο Αντώνης Σαμαράς, ο Αλέξης Πατέλης (που ανακοίνωσε τη συγγραφή του μόλις άδειασε το γραφείο του στο Μέγαρο Μαξίμου), βιβλίο έγραψε και Στέφανος Κασσελάκης και πολλοί άλλοι.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δεν γράφει (προς το παρόν) βιβλίο, αλλά διαβάζει τούτες τις ημέρες αρκετά βιβλία με πολλούς συμβολισμούς. Διαβάζει, για παράδειγμα, έναν… Βενιζέλο, δηλαδή το βιβλίο του Θανάση Διαμαντόπουλου «Ο Ελευθέριος Βενιζέλος ως πλαστουργός της Ιστορίας». Το βιβλίο καλείται να απαντήσει στο ερώτημα εάν ο εθνάρχης ήταν πυροδότης των ζωτικών δυνάμεων του έθνους, ανορθωτής, εξυψωτής ή κατεδαφιστής, εκθεμελιωτής.

Το άλλο βιβλίο που διαβάζει αυτές τις γιορτινές ημέρες ο κ. Μητσοτάκης είναι το «Kaput», στο οποίο o συγγραφέας Βόλφγκανγκ Μούνχαου υποστηρίζει ότι οι αδυναμίες της γερμανικής οικονομίας στην πραγματικότητα επιδεινώνονταν εδώ και δεκαετίες. Οι νεο-μερκαντιλιστικές πολιτικές του γερμανικού κράτους, που καθοδηγούνται από στενές σχέσεις μεταξύ της βιομηχανικής και πολιτικής ελίτ της χώρας, έχουν αφήσει, κατά τον συγγραφέα, τη Γερμανία τεχνολογικά πίσω, εξαρτώμενη υπερβολικά από την αυταρχική Ρωσία και την Κίνα. Ειδικά για το βιβλίο Κασσελάκη σας ενημερώνω ότι έχει τίτλο «Δεύτερη ευκαιρία» και αφορά την πορεία του στην πολιτική και τα όσα έζησε ως πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έως την ίδρυση του Κινήματος Δημοκρατίας. Ο τίτλος «Δεύτερη ευκαιρία» παραπέμπει σε παλαιότερη δήλωση της Ολγας Γεροβασίλη για το πολιτικό μέλλον του στην Ελλάδα. Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει στις 16 Ιανουαρίου από τις εκδόσεις Πεδίο και ήδη γίνονται προκρατήσεις, ενώ ο Στ. Κασσελάκης μου είπαν πως ετοιμάζει παρουσίαση που θα τη μετατρέψει σε πολιτικό γεγονός.

***

Σε περίοπτη θέση στη βιβλιοθήκη που βρίσκεται πίσω από το γραφείο της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου (φωτογραφία) βρίσκεται όχι κάποια προσωπική οικογενειακή φωτογραφία ή μια θρησκευτική εικόνα, όπως συνηθίζουν πολλά δημόσια πρόσωπα, αλλά το βιβλίο της Ρουθ Μπέιντερ Γκίνσμπεργκ «Δικά μου λόγια», στην αγγλική έκδοσή του. Πρόκειται για μια γυναίκα-πρότυπο για την ίδια, καθώς υπήρξε κορυφαία ανώτατη δικαστής στις ΗΠΑ, με καταλυτικό ρόλο σε ιστορικές αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου για σημαντικά θέματα όπως η κατάργηση των έμφυλων διακρίσεων.

Η κυρία Σακελλαροπούλου, διανύοντας τον πέμπτο χρόνο της στην Προεδρία, χωρίς ακόμα να γνωρίζει εάν θα ανανεωθεί ή όχι η θητεία της, εξακολουθεί να εμπνέεται από την ακλόνητη δέσμευση της Γκίνσμπεργκ «στους θεσμούς και τους κανόνες, την πίστη της στον διάλογο», με τους στενούς συνεργάτες της να λένε ότι παραμένει ψύχραιμη, περιμένοντας τις αποφάσεις του Πρωθυπουργού. Λέγεται μάλιστα ότι το όνομά της βρίσκεται ακόμα «πάνω στο τραπέζι» παρότι τυχόν νέα υποψηφιότητά της μοιάζει αρκετά αποδυναμωμένη. Το τελευταίο διάστημα μάλιστα θέλησε να δείξει πως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με την Εκκλησία, λόγω της στάσης της μετά την ψήφιση του νόμου περί ομόφυλων ζευγαριών, αφού και στη Μητρόπολη πήγε για την κοπή πίτας και ο Αρχιεπίσκοπος μετέβη στο Προεδρικό Μέγαρο για τις ευχές του νέου έτους. Ο Πρωθυπουργός όμως κρατά καλά κλειστά τα χαρτιά του για τον επόμενο Πρόεδρο. Για λίγες μόνο ημέρες ακόμα…