Το επόμενο Σαββατοκύριακο γίνεται στην Ιντιάνα το All Star Game του ΝΒΑ. Η στήλη (που, ως γνωστόν, έχει αδυναμία πέρα από το εύκολο χιούμορ και στον αθλητισμό) υπέκυψε στις εξής σκέψεις.
Στο ΝΒΑ, σε αυτόν τον ναό λατρείας της αθλητικής αριστείας, σε αυτόν τον χορό δισεκατομμυρίων, οι υπερπλούσιοι που υπαγορεύουν τα «βήματα» αντιλαμβάνονται κάτι που, περιέργως, διαφεύγει την προσοχή όχι μόνο έτερων ζάπλουτων αλλά και πολλών βιοπαλαιστών: ότι οι ακραίες ανισότητες σκοτώνουν (και) το παιχνίδι. Γιατί ποιος θα κάτσει να δει ένα πρωτάθλημα που ξέρει από πριν ποιος θα το κερδίσει;
Για αυτόν τον λόγο εφαρμόζουν πολιτικές που σε διαφορετικό πλαίσιο θα χαρακτηρίζονταν το λιγότερο αντιπαραγωγικές, αν όχι ανεφάρμοστες και πέρα για πέρα επικίνδυνες.
Και οι έσχατοι…
Για αρχή, οι ομάδες που έκαναν κακή σεζόν, την επόμενη χρονιά επιλέγουν πρώτες νέους παίκτες στα ντραφτ (διαδικασία επιλογής νέων ταλέντων) και το αντίστροφο. Ετσι, μια ταπεινή και καταφρονημένη ομάδα μπορεί να αποκτήσει φτηνά κορυφαία ταλέντα που θα τη βοηθήσουν να ορθοποδήσει. Τα ταλέντα αυτά δεν κατανέμονται με πλειοδοτικά κριτήρια. Καθοριστικός παράγοντας είναι η ανάγκη σχετικής ισοδυναμίας των ομάδων, εξ ου και οι χαμηλές θέσεις στην κατάταξη δίνουν προτεραιότητα στην επιλογή. Ακούω αντιρρήσεις; «Μα δεν θα τεμπελιάσει ο «φτωχός» αν αναπτύξει εξάρτηση από «επιδοματικές» πολιτικές;». Μάλλον όχι, διότι θα έχει κίνητρο να προσπαθήσει, αφού το παιχνίδι δεν είναι εξαρχής στημένο εναντίον του.
Επίσης, υπάρχει πλαφόν στα ποσά που μπορεί να διαθέσει μια ομάδα. Κοινώς, δεν μπορεί να μαζέψει ένας ιδιοκτήτης όλα τα αστέρια πληρώνοντας όσο-όσο. Πλαφόν, παραδόξως, υπάρχει και στα ποσά που δεν θα διαθέσει, τύπου τα παρκάρω στα νησιά Κέιμαν και πάω πού και πού να κάνω βουτιές α λα Σκρουτζ στις χρυσές λίρες που αραχνιάζουν. Ακούω αντιρρήσεις; «Μα δεν πρέπει να αφήσουμε το αόρατο χέρι της αγοράς να ρυθμίσει τα πράγματα;». Μάλλον όχι. Ολα αυτορυθμίζονται μακροπρόθεσμα, αλλά μέχρι τότε θα είμαστε όλοι νεκροί, που θα έλεγε και μια ψυχή.
Ακόμη, υπάρχει μίνιμουμ αμοιβή για τους παίκτες αναλόγως προϋπηρεσίας – άλλη για πρωτοεμφανιζόμενους, άλλη για βετεράνους. Ακούω αντιρρήσεις; «Να μην αφήσουμε τον νόμο προσφοράς και ζήτησης να κάνει τα θαύματά του;». Εμ, μάλλον όχι, γιατί μέχρι να τα κάνει, μπορεί να έχουμε σκοτώσει την κότα με τα χρυσά αβγά.
Επιπρόσθετα, γίνονται συχνά διαβουλεύσεις μεταξύ παικτών και οργανισμών. Κοινώς υπάρχει έντονος συνδικαλισμός στη Μέκκα του καπιταλισμού. Ακούω αντιρρήσεις; «Μα δεν θα τη ρίξουν έξω την επιχείρηση οι απαιτήσεις των εργαζομένων;». Μάλλον όχι, δεν συμφέρει κανέναν αυτό. Οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν λόγο όσον αφορά το εργασιακό καθεστώς το οποίο χωρίς αυτούς θα ήταν ανύπαρκτο. Χωρίς παίκτες, NBA δεν υπάρχει. Βέβαια, ούτε και χωρίς στάδια, καθαρίστριες, προσωπικό κάθε είδους, γενικά χωρίς την οργάνωση που προσφέρει μια ομάδα. Παρεμπιπτόντως: είδες τι μπορεί να καταφέρει η οργανωμένη απεργία ή η απειλή της (βλ. την επιτυχία του lockout του 1999);
«Πλουσιότεροι»
Μην παρεξηγηθώ: Δεν θα απελευθερωθεί το μπάσκετ όταν ο τελευταίος ακριβοπληρωμένος πλέι-μέικερ κρεμαστεί από τα άντερα του τελευταίου ιδιοκτήτη ομάδας του ΝΒΑ. Ούτε οι προαναφερθείσες ρυθμίσεις κατάφεραν σε καμία περίπτωση να δημιουργήσουν κανέναν υβριδικό μπασκετικό σοσιαλιστικό παράδεισο. Οι ανισότητες ζουν και βασιλεύουν. Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο (άλλη σταθερή αδυναμία της στήλης), όταν πληροφορήθηκε ότι οι παίκτες θα πληρωθούν παραπάνω για ένα νέο τουρνουά, δήλωσε κάπως αινιγματικά τις προάλλες: «Οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι» (τη λογική συνέχεια την ξέρουμε όλοι, ε;).
Ωστόσο, οι ρυθμίσεις υποδηλώνουν ότι οι ακραίες ανισορροπίες αναγνωρίζονται έστω και άρρητα ως αυτό που είναι: επικίνδυνες και υπονομευτικές για κάθε κοινωνικό παίγνιο.