Ανησυχώ αυτό το διάστημα γιατί σήμερα τελειώνουν οι δροσιές του Ιουνίου και έρχεται ο Ιούλιος με τους καύσωνες. Ελπίζω να πιάσατε τον ήπιο σαρκασμό για τον μήνα που μας αποχαιρετά, κατά τη διάρκεια του οποίου η θερμοκρασία – τουλάχιστον στο κέντρο της Αθήνας – πρέπει να μην έπεσε ποτέ (μέρα ή νύχτα) κάτω από τους 24 βαθμούς.

Βέβαια η τάση της στήλης για εύκολο χιούμορ μοιάζει να παρέβλεψε όλους τους ανθρώπους που έπρεπε να δουλέψουν κάτω από αυτές τις συνθήκες μόνιμου καύσωνα, τους άστεγους συνανθρώπους μας, τους πυροσβέστες που ξανάρχισαν τις μάχες με τις φλόγες. Οφείλω, λοιπόν, να απολογηθώ σε όσους υπέφεραν από τη ζέστη αυτόν τον Ιούνιο ή είχαν κάποια απώλεια από τις πρώτες μεγάλες πυρκαγιές της σεζόν, δεν ήθελα να τους ρίξω αλάτι στις πληγές, ούτε να παίξω με τον πόνο τους.

Αλλη μια συγγνώμη

Ισως είναι η ευκαιρία, μάλιστα, να ζητήσουμε προκαταβολικά συγγνώμη και από τα παιδιά και τα εγγόνια μας διότι θα τους παραδώσουμε κάποια στιγμή έναν πλανήτη ετοιμοθάνατο, σε μια τελετή παράδοσης – παραλαβής που δεν προβλέπω να έχει πολλά χαμόγελα – ούτε και πολλές παρουσίες.

Πολύ φοβάμαι ότι ίσως είμαστε η τελευταία ή η προτελευταία μεταιχμιακή γενιά. Αυτή, δηλαδή, που δεν θα σκάσει η βόμβα στα χέρια της μόνο και μόνο επειδή θα την έχει πετάξει στους απογόνους της. Οχι ότι έχει και σημασία για τη μεγάλη εικόνα των πραγμάτων αν απέχουμε μία γενιά ή δύο (ή και καμία) από το σημείο μηδέν, όταν η ζωή στον πλανήτη θα καταστεί αβίωτη.

Ηδη μέρα παρά μέρα διαβάζεις μια είδηση, παρατηρείς ένα μετεωρολογικό στατιστικό ή ακούς μια επίσημη πρόβλεψη για την κατάσταση ή το μέλλον του πλανήτη που παραπέμπει σε αμερικανική ταινία καταστροφής. Την ίδια ώρα, σε τόσες και τόσες συνόδους για το κλίμα (ίσως από την εποχή που ήδη προλαβαίναμε να κάνουμε κάτι) το μόνο κοινό στοιχείο είναι τα ευχολόγια και οι υποσχέσεις ενίσχυσης στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Και οι μεγάλοι ρυπαντές του πλανήτη, οι ΗΠΑ και η Κίνα, μένουν πρακτικά απούσες από κάθε ριζοσπαστικό μέτρο, τηρώντας μόνο μια δέσμευση για το εσωτερικό τους ακροατήριο, ότι δεν θα αναλάβουν καμία δέσμευση απέναντι στο περιβάλλον που θα θέσει σε κίνδυνο την οικονομία και την – εφήμερη πάντα – ανάπτυξη. Είναι λίγο σαν να καίγεται το σαλόνι με την οικογένειά σου στο σπίτι, να σας αγγίζουν όλους οι φλόγες, αλλά να μην απομακρύνεστε μέχρι να γίνει το αβγό που έχεις βάλει στο μπρίκι.

Και εμείς, αντί να πιέζουμε για πραγματικά μέτρα, για μια όντως παγκοσμιοποιημένη οικολογική πολιτική, προτιμούμε – είναι πιο εύκολο άλλωστε – να ειρωνευόμαστε τις διαμαρτυρίες και τις όποιες δράσεις της Γκρέτα Τούνμπεργκ, ίσως γιατί είναι προκλητικά αγέλαστη, ίσως γιατί είναι πιο «αυτιστική» από ό,τι θα τη θέλαμε.

«Εγώ διάβαζα»

Σε ένα μίνι διανοητικό πείραμα (άλλη αδυναμία της στήλης), αν βρισκόμασταν στην Ημέρα της (Οικολογικής) Κρίσης, τι θα απαντούσαμε στην ερώτηση «Κι εσείς τι ακριβώς κάνατε όταν πέθαινε ο πλανήτης»; Φοβάμαι ότι οι απαντήσεις θα περιλάμβαναν τα «Προγραμμάτιζα τις διακοπές μου», «Ανησυχούσα αν ήταν αληθές το «πόθεν έσχες» του Κασσελάκη», «Προσευχόμουν να πάρει η Γαλλία το Euro», «Ξαναδιάβαζα Καραγάτση μήπως εξεταστώ στο Facebook».

Ομολογώ ότι δεν ξέρω τι περιθώρια έχουμε πραγματικά να κάνουμε κάτι για τον πλανήτη. Μπορώ να φανταστώ, όμως, ότι η ιστορικός του 2250, αν υπάρχουν ακόμη άνθρωποι και ιστορικοί, ενδέχεται να μας κατηγορήσει για την αδιαφορία μας απέναντι στο περιβάλλον περισσότερο από ό,τι ψέγουμε τους πολίτες του Μεσοπολέμου για την άνοδο του ναζισμού…