Ενας αγαπημένος φίλος από τη Σκωτία δεν τσιγκουνεύεται (η στήλη είναι αναφανδόν κατά των στερεοτύπων, αλλά δεν μπόρεσε να αντισταθεί στο εύκολο χιούμορ) να μου στέλνει πορίσματα ερευνών, δημοσιεύματα και στοιχεία για την επέλαση της τεχνητής νοημοσύνης σε κάθε παράμετρο της ανθρώπινης ζωής και τον κίνδυνο που αυτή συνεπάγεται για το μέλλον του ανθρώπινου είδους.
Τελευταίο κρούσμα ήταν το δημοσίευμα της επιστημονικής επιθεώρησης «New Scientist» που ανέφερε ότι μια ειδικά εξελιγμένη μηχανή μπόρεσε να επιλύσει πολύπλοκα γεωμετρικά προβλήματα και μάλιστα πολύ νωρίτερα από ό,τι προβλεπόταν. Η εξέλιξη θεωρείται αρκετά σημαντική διότι η γεωμετρία είναι ένας τομέας όπου η τεχνητή νοημοσύνη παραδοσιακά υστερούσε σε σχέση με τον άνθρωπο, καθώς η επίλυση προβλημάτων απαιτεί ιδιαίτερη δημιουργικότητα ώστε να συνδεθούν οι σχέσεις μεταξύ γραμμών και σχημάτων. Θα έλεγε κανείς λοιπόν ότι στον εν λόγω τομέα η AI επιδεικνύει γεωμετρική πρόοδο (όπως είπαμε, η στήλη έχει μειωμένες αντιστάσεις στο εύκολο χιούμορ).
Πάει για χρυσό
Μάλιστα, σύμφωνα πάντα με το δημοσίευμα του «New Scientist», η συγκεκριμένη μηχανή έχει φτάσει στο σημείο να θεωρείται ότι θα μπορούσε να κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στις μαθηματικές ολυμπιάδες, ανταγωνιζόμενη δηλαδή τα πιο δυνατά (ανθρώπινα) μαθηματικά μυαλά.
Αυτό που κάνει έξτρα ενδιαφέρουσα την είδηση είναι ότι κατά κάποιον τρόπο συνδέεται με την – προσωρινή τελικά – απόλυση του Σαμ Αλτμαν από την εταιρεία OpenAI τον περασμένο Νοέμβριο. Διότι, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Reuters, πριν από την απόλυση φέρεται να είχε προηγηθεί αναφορά τεχνικών της εταιρείας ότι ένα συγκεκριμένο μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης αποδείχθηκε τόσο ισχυρό που τους ανάγκασε να σημάνουν συναγερμό θέτοντας θέμα ασφαλείας. Ποιο λέγεται ότι ήταν το επίτευγμα του μηχανήματος που προκάλεσε τόση ανησυχία; Κατάφερε να λύσει μαθηματικά προβλήματα που δεν υπήρχαν στη βάση δεδομένων του.
Αντιλαμβάνομαι ότι μια φυσική αντίδραση σε όλα αυτά θα ήταν «Μπράβο στα μηχανήματα, μπράβο και σε αυτούς που τα έφτιαξαν». Το πρόβλημα εδώ όμως είναι ότι οι δύο αυτές πλευρές δεν λειτουργούν απαραίτητα ως ομάδα. Και όπως δείχνει η αντίδραση των υπαλλήλων της OpenAI (αλλά και άλλων ειδικών), το θέμα είναι ότι η τεχνητή νοημοσύνη μοιάζει ήδη ανεξέλεγκτη, φανερώνοντας δυνατότητες που υπερβαίνουν τον προγραμματισμό της. Και τα μαθηματικά, στα οποία δείχνει να αριστεύει, όσο κι αν θεωρούνται η πιο καθαρή γλώσσα, όσο κι αν φαίνονται ως η απόλυτη φωνή της λογικής, έχουν το μειονέκτημα να μη διαθέτουν ηθική (μεταξύ μας, δεν ξέρουμε αν τη διαθέτουν και πολλοί άνθρωποι, τα μαθηματικά θα τη διέθεταν;).
Μπορεί «με καθαρά μαθηματικά» η βέλτιστη λύση για ένα προβληματικό εργοστάσιο με 100 εργαζομένους να είναι να κλείσει. Μπορεί «με καθαρά μαθηματικά» η βέλτιστη λύση για την πείνα στον πλανήτη να είναι να μειωθεί ο πληθυσμός από τα 8 δισ. στα 5,5. Ποιοι άνθρωποι θα αποφάσιζαν ελαφρά τη καρδία να αφήσουν 100 ανθρώπους στον δρόμο ή να εξοντώσουν το ένα τρίτο του πληθυσμού της Γης; Αλλά μια μηχανή απλά θα γύριζε έναν διακόπτη «ξέροντας» ότι έχει πάρει την καλύτερη απόφαση.
Εδώ και τώρα
Και αν αυτά ακούγονται μακρινά και διανοητικά πειράματα κενά νοήματος, η απώλεια θέσεων εργασίας λόγω της τεχνητής νοημοσύνης συμβαίνει εδώ και τώρα σε ένα ολοένα διευρυνόμενο φάσμα επαγγελματικών κλάδων.
Μια μικρή (κακεντρεχής) παρηγοριά απέναντι σε όλα αυτά είναι να φαντάζομαι τον μέσο βουλευτή της ΝΔ το 2042, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα διανύει την έκτη τετραετία του στην πρωθυπουργία, που θα συζητάει με τον ψηφιακό επικοινωνιακό του σύμβουλο τι πρέπει να ψηφίσει στο επικείμενο νομοσχέδιο για τη δυνατότητα τεκνοθεσίας από ζευγάρι ανθρώπου και ρομπότ…
