Δεν ξέρω αν αυτές τις ημέρες σάς έπιασε κι εσάς αυτή η εποχική ίωση που κυκλοφορεί και έχει ως βασικό σύμπτωμα πως τρως ό,τι βρεις μπροστά σου, αλλά πλέον αντί να αποφεύγω να ανέβω στη ζυγαριά, αποφεύγει η ζυγαριά να βρεθεί σε απόσταση βολής από μένα.
Θα ήθελα να αποδώσω στη δυσφορία της μόνιμης βαρυστομαχιάς των ημερών τον κυνισμό που διαπνέει μεγάλο μέρος των επόμενων γραμμών, αλλά η αλήθεια είναι ότι η βαρυστομαχιά είναι προσωρινή (ελπίζω!), ενώ ο κυνισμός χρόνιος.
Μεγάλες υποσχέσεις
Σήμερα είναι η μέρα, λοιπόν, που κάθε άνθρωπος είθισται να βιώνει μια μίνι προεκλογική περίοδο. Οι μεγάλες υποσχέσεις που δίνει στον εαυτό του για το νέο έτος, οι «New Year’s resolutions», που λένε και στο χωριό του Στέφανου Κασσελάκη, δείχνουν περισσότερα για τη χρονιά που φεύγει παρά για αυτή που έρχεται. Διότι, από το να φλερτάρεις με την κατάθλιψη μετρώντας τα λάθη 365 ημερών, είναι πάντα ευκολότερο να υποσχεθείς κάτι για το μέλλον, για το οποίο η πείρα δεκαετιών σε διαβεβαιώνει ότι και να μην πραγματοποιηθεί, δεν πειράζει: θα έχεις πιθανότατα και την επόμενη παραμονή Πρωτοχρονιάς για να το ξαναϋποσχεθείς.
Ετσι, απαλλαγμένοι από την πιθανότητα να επισημανθεί η αφερεγγυότητά μας και οπλισμένοι με την αποφασιστικότητα που προσφέρει το αλκοόλ ενός πρωτοχρονιάτικου πάρτι, αισθανόμαστε εκείνες τις γιορτινές ώρες ικανοί για τις πιο σημαντικές αλλαγές, για τα πιο μεγάλα πράγματα. Ακόμη και να ξεκινήσουμε γυμναστήριο (γκουχ, γκουχ).
Και κάπου εδώ πρέπει να αποδώσω τη δέουσα αναγνώριση σε φίλη που ανέβηκε αυτόματα στην υπόληψη και στην καρδιά μου όταν πριν από χρόνια κατάφερε να πραγματοποιήσει τη δική της πρωτοχρονιάτικη δέσμευση. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι κουρασμένη από τόσες αθετημένες υποσχέσεις, από τόσες σκέψεις του ρεβεγιόν που έμειναν σκέψεις, ο στόχος που έθεσε στον εαυτό της ήταν να αυξήσει το κάπνισμα.
Το παράδοξο
Μιλώντας για δεσμεύσεις που έγιναν πράξη, σκεφτόμουν ότι αν κάποιος είχε υποσχεθεί την παραμονή της περσινής Πρωτοχρονιάς ότι «το 2023 δεν θα τηρήσω καμία πρωτοχρονιάτικη δέσμευση», φτάνοντας τελικά την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 2024, τήρησε ή δεν τήρησε την υπόσχεσή του; (Τα έχουν τα παράδοξά τους οι αυτοαναφορικότητες…)
Σε κάθε περίπτωση, τις επόμενες 366 ημέρες (είναι και δίσεκτο το άτιμο το 2024) θα τις περάσουμε, σχεδόν αναπόφευκτα, μετρώντας νεκρούς σε πολέμους, φοβούμενοι μήπως αρχίσουν οι καύσωνες από τον Μάρτιο, ανησυχώντας μήπως το επόμενο Νομπέλ Λογοτεχνίας πάει σε κανένα ρομπότ, το οποίο θα γράφει τα απομνημονεύματά του για το πώς «καθάρισε» 3-4 μηχανικούς της Tesla.
Κι αυτό είναι παραδόξως το καλό σενάριο. Γιατί κάποιοι θα περάσουν αυτές τις 366 ημέρες μετρώντας και το τελευταίο ευρώ στο πορτοφόλι τους, φοβούμενοι μήπως γίνουν οι επόμενοι κλιματικοί μετανάστες – μετά τους κατοίκους της Μεταμόρφωσης στη Θεσσαλία – και ανησυχώντας μήπως το επόμενο μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης καταργήσει τελικά και τη δική τους δουλειά.
Η πρώτη ημέρα
Μπορεί βέβαια η Πρωτοχρονιά να είναι η πρώτη ημέρα του έτους, αλλά ταυτόχρονα οποιοδήποτε εικοσιτετράωρο είναι η πρώτη ημέρα της υπόλοιπης ζωής μας. Μιας ζωής που – αφού χώνεψα κάπως, ας γλυκάνω λίγο, που είμαι σαν κακό ψόφο να ‘χω – πέρα από τις ανησυχίες και τους φόβους, αξίζει να περιλαμβάνει αγάπη, έναν καλό λόγο, μια ανιδιοτελή κίνηση αλληλεγγύης. Ετσι αυθόρμητα, χωρίς υποσχέσεις.
Οπως αρμόζει σε κάθε κεφάλαιο κωμικοτραγωδίας, όπως είναι τα χρόνια για τις ζωές μας, θα ήθελα να κλείσω το 2023 με ένα αστείο του Κερτ Βόνεγκατ (που ζηλεύω όσους και όσες δεν το έχουν ξανακούσει): «Οποιος πιστεύει στην τηλεκίνηση να σηκώσει το χέρι μου».