Η αίσθηση των γιορτών

Μόλις τρεις μέρες έμειναν έως τα Χριστούγεννα, τη δεύτερη μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης μετά το Πάσχα και τη δεύτερη μεγαλύτερη γιορτή του καπιταλισμού μετά τους πολέμους. Παρότι ένα από τα λίγα πράγματα που θυμάμαι από τα Θρησκευτικά στο σχολείο είναι ότι τα Χριστούγεννα είναι σταθερή γιορτή, το ρεπορτάζ δείχνει ότι μάλλον είναι κινητή τελικά.

Αυτό προκύπτει από την ασύλληπτη κίνηση στις οδικές αρτηρίες, που επιβεβαιώνει ότι ο (μποτιλιαρισμένος) δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος από τις αγαθές προθέσεις να αγοράσεις ένα δώρο για συγγενείς και φίλους και να κατέβεις στο κέντρο της (όποιας) πόλης για να χαρείς τη γιορτινή ατμόσφαιρα.

Ταυτόχρονα

Μιλώντας για ατμόσφαιρα, έχετε προσέξει πως το πνεύμα των Χριστουγέννων καταφέρνει να επιτίθεται ταυτόχρονα σε όλες μας τις αισθήσεις;

Προφανώς, η όραση είναι η πιο ανυπεράσπιστη αίσθησή μας σε αυτή τη γιορτινή πολιορκία. Θες δεν θες, εδώ και εβδομάδες, κυκλοφορείς σε μια πόλη γεμάτη στολίδια, με υπερφωτισμένα χριστουγεννιάτικα δέντρα, φωσφορίζουσες πολυκατοικίες με Αγιους Βασίληδες να ανεβοκατεβαίνουν στα μπαλκόνια και ταράνδους στα αυτοκίνητα στα εποχιακά τρεντ των τελευταίων ετών.

Αντίστοιχα, η πιο αδικημένη αίσθηση των ημερών πρέπει να είναι η όσφρηση. Για τις (εκλεπτυσμένες ή μη) μύτες μας θα μπορούσε να ήταν μια οποιαδήποτε εποχή του χρόνου. Μόνο και μόνο για να στηρίξω το επιχείρημά μου, θα αναφερθώ στην κάπως υπεραρωματισμένη ατμόσφαιρα των πολυκαταστημάτων με τα βαριά αποσμητικά χώρου, άντε και στη μυρωδιά της γαλοπούλας, όπως βγαίνει από τον φούρνο (έστω κι αν οφείλω να καταδικάσω απερίφραστα το έθιμο, όχι επειδή είναι ξενόφερτο, αλλά για τον άδικο θάνατο τόσων ζώων).

Μιλώντας για φαγητό, δεν μπορείς να αφήσεις έξω τη γεύση (αν και οι επαΐοντες θα σου πουν ότι το 90% όσων κατατάσσουμε στην κατηγορία γεύση στην πραγματικότητα αφορούν την όσφρηση). Νομίζω ότι πολλοί στενοχωριούνται για το τέλος των γιορτών μόνο και μόνο για τα μελομακάρονα, τους κουραμπιέδες και τις δίπλες, που είναι καταδικασμένα στη σταδιακή εξαφάνιση. Να σας αποκαλύψω εδώ ότι δυστυχώς απέτυχε το κίνημά μου για «μελομακάρονα όλο τον χρόνο», λόγω ελλιπούς χρηματοδότησης. Είχα χορηγίες μόνο από ινστιτούτα αδυνατίσματος.

Ξεχωριστό πεδίο δόξης λαμπρό είναι η αφή. Το βελούδο και το μετάξι στα γιορτινά φορέματα και κοστούμια και η στιλπνότητα στα λαμπιόνια του δέντρου είναι δύο… απτά παραδείγματα. Ακόμη πιο ιδιαίτερος για μένα είναι ο πολλαπλασιασμός των χειραψιών, των φιλιών και των αγκαλιών που ανταλλάσσονται μαζί με τις ευχές αυτές τις μέρες. Για όσες και όσους ξεπεράσαμε το συλλογικό τραύμα της πανδημίας, η σωματική αίσθηση του άλλου, η ανάκτηση της οικειότητας ακόμη και στη διαδικασία μιας τυπικής χειραψίας είναι πολύ πιο σημαντικές από τις καρδούλες και τα like στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πόσο μάλλον από την αμήχανη προσπάθεια να πετύχεις με τον αγκώνα σου τον αγκώνα της συναδέλφου.

Τελευταία

Αφησα τελευταία την ακοή για να την τιμήσω. Αραγε πόσο γερά θα έπρεπε να είναι δεμένος στο κατάρτι ο Οδυσσέας σήμερα, για να υπομείνει για νιοστή φορά το «Last Christmas» και το «All I want for Christmas is you»; Ισως είναι και μία (ακόμη) απόδειξη της παγκοσμιοποίησης, το ότι όπου κι αν βρεθείς το soundtrack της γιορτής μοιάζει να επαναλαμβάνεται αυτούσιο.

Εντάξει, το «όπου κι αν βρεθείς» ήταν λίγο απόλυτο. Και δεν μιλάω μόνο για τη Βόρεια Κορέα, υπάρχει και το σπίτι μου και η μελαγχολία του Φοίβου Δεληβοριά: «Χριστούγεννα/Κι ό,τι αρχίζω μου πηγαίνει στραβά/Πάντα με πάει σ’ ενός σταυρού τα καρφιά/Και πότε πότε τα καρφώνω κι εγώ/Σε άλλον αμνό/Ετσι ήταν πάντα κι έτσι θα ‘ναι ξανά».

Καλές γιορτές με όλες τις αισθήσεις σας…