Το ότι ξύπνησα πρωτοχρονιάτικα και προτού καν γίνει ο καφές κοίταξα τις ειδήσεις το λες και προσωπική διαστροφή. Το ότι πρώτο μεγάλο γεγονός του έτους ήταν ο σεισμός στην Ιαπωνία το λες και πλανητική προειδοποίηση.
Αυτός ο μικρός βράχος, ο οποίος μόλις πριν από λίγες μέρες ολοκλήρωσε άλλη μία περιστροφή γύρω από ένα μικρό άστρο, μας έδειξε πόσο απρόβλεπτος μπορεί να γίνει. Υπενθύμισε στην ανθρωπότητα ότι η φιλοξενία της εδώ είναι προνόμιο, δεν είναι άσκηση ιδιοκτησιακού δικαιώματος άνευ όρων και ορίων.
Βέβαια, πολλές και πολλοί θα πείτε δικαίως ότι οι σεισμοί είναι κατ’ εξοχήν απρόβλεπτοι. Οτι το καλύτερο που έχει καταφέρει η επιστήμη είναι να προσφέρει μια προειδοποίηση λίγων δευτερολέπτων (και όχι πάντα).
Ωστόσο, η συμπεριφορά του ανθρώπου απέναντι στον πλανήτη (ειδικά τις τελευταίες δεκαετίες, όπου χάρη στα τεχνολογικά επιτεύγματά της η ανθρωπότητα νομίζει ότι έχει κυριαρχήσει πλήρως στη φύση) δείχνει ότι ακόμη κι αν ξέραμε για κάποιον επικείμενο σεισμό (ας πούμε στην επόμενη 30ετία) και πάλι δεν θα κάναμε τίποτα αν επρόκειτο να αποκομίσουμε κάποιο κέρδος από αυτή την αδράνεια.
Σαν ασφαλιστική
Λειτουργούμε συλλογικά ως ασφαλιστική εταιρεία, θεωρώντας ότι αφού εισπράττουμε τα ασφάλιστρα για ένα μεγάλο διάστημα που δεν συμβαίνει τίποτα, όταν «κάτσει η στραβή» θα έχουμε τους πόρους να αποζημιώσουμε τους πληγέντες.
Αυτό ακριβώς δεν συμβαίνει και με το περιβάλλον; Το 2023 ήταν το θερμότερο έτος από καταγραφής θερμοκρασιών, όλο και περισσότεροι επιστήμονες χαρακτηρίζουν την πορεία που έχει πάρει ο πλανήτης ως μη αναστρέψιμη, αλλά όλοι μοιάζουν με τον τρόπο τους να αδιαφορούν. Οι υπερδυνάμεις δείχνουν να μη θέλουν να ενοχλήσουν τα περίφημα ισχυρά συμφέροντα στις χώρες τους, η Ευρώπη είναι καταδικασμένη στην εκ κατασκευής αναποφασιστικότητά της, οι αναπτυσσόμενες χώρες θέτουν πιο άμεσες προτεραιότητες και οι πολίτες, έπειτα από αλλεπάλληλες κρίσεις και από άπειρες θεωρίες συνωμοσίας προτιμούν – «εκπαιδευμένοι» κι από τα ΜΜΕ – να ειρωνεύονται παρά να ακούν την Γκρέτα Τούνμπεργκ. «- Ποια είναι η διαφορά μεταξύ αμάθειας και απάθειας; – Δεν ξέρω κι ούτε με ενδιαφέρει» που έλεγε και το παλιό ανέκδοτο.
Φαύλος κύκλος
Και όσο κρατάει η γενικευμένη αδράνεια, τόσο θρέφεται ο φαύλος κύκλος της οικολογικής καταστροφής: Αυξημένες θερμοκρασίες φέρνουν περισσότερες δασικές πυρκαγιές (και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα) και περισσότερες δασικές πυρκαγιές φέρνουν πιο αυξημένες θερμοκρασίες, σε μια διαδοχή προτάσεων στην οποία ίσως είναι αργά να μπει τελεία.
Φαντάζομαι την απορία – ίσως και μια ειρωνεία – στο βλέμμα σας διαβάζοντας μέσα στον Ιανουάριο για πυρκαγιές, αλλά νομίζω ότι αυτό είναι το κλειδί: Δεν πρέπει να βλέπουμε το περιβάλλον μένοντας στην εβδομάδα, τον μήνα, τη χρονιά που ζούμε. Ούτε καν στη γενιά.
Ας ελπίσουμε το 2024 να μην αποδειχθεί άλλο ένα δίσεκτο έτος για τον πλανήτη (περιλαμβάνοντας και αυτά που έχουν 365 ημέρες) και να μη φτάσουμε στην COP29 τον επόμενο Νοέμβριο στο Μπακού με τα συνήθη ευχολόγια που θα καταλήξουν στο σύνηθες τίποτα…
«Πιο φτωχή…»
Θα κλείσω με τις πρωτοχρονιάτικες ευχές του Συλλόγου Προστασίας και Περίθαλψης Αγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ, όπως τις μετέφερε ένα ομιλούν (τι άλλο;) σκαντζοχοιράκι: «Καλή χρονιά σε όλους μας! Ευχόμαστε να χειμωνιάσει λίγο να κοιμηθούμε κι εμείς οι σκαντζόχοιροι, οι χελώνες και τα φίδια, να έχουμε απαλές βροχούλες την άνοιξη και δροσερό καλοκαίρι, να μη γίνουν πάλι μεγάλες πυρκαγιές, να βάλετε λίγο μυαλό εσείς οι άνθρωποι να μη χαλάσετε άλλα ποτάμια και να μην πειράζετε τα δέντρα, να μας αφήνετε λίγο χώρο γιατί χωρίς εμάς η ζωή σας θα είναι πιο φτωχή».
