Στο άκρως πολιτικοποιημένο, κομματικοποιημένο, αλλά και βασανισμένο από φαινόμενα οπαδικής βίας ποδόσφαιρο της Κύπρου, μια αλλαγή στο γήπεδο, που έγινε στο 59′ του αγώνα της Ομόνοιας με τον Διγενή Ύψωνα για τη φάση των «16» του Κυπέλλου, έκανε τη διαφορά.
Ο 18χρονος Τουρκοκύπριος μεσοεπιθετικός Ταχσίν Οζλέρ της Ομόνοιας, που αντικατέστησε τον Σέρβο Βέλικο Σίμιτς, υπενθύμιζε -εκείνη την ώρα της αλλαγής μέσα στο γήπεδο- την πραγματικότητα της συνύπαρξης των δύο κοινοτήτων στην πολύπαθη Κύπρο, δηλαδή της Κυπριακής Δημοκρατίας και του ψευδοκράτους.
View this post on Instagram
Από την άλλη όμως η Ομόνοια (η οποία υποστηρίζεται από το κομμουνιστικό κόμμα ΑΚΕΛ) έγινε αποδέκτης αρνητικών σχολίων από Ελληνοκύπριους οπαδούς ομάδων της Δεξιάς στο διαδίκτυο για τον 18χρονο τουρκοκύπριο ποδοσφαιριστή της. Γιατί θα πρέπει να ξέρετε ότι το ποδόσφαιρο στην Κύπρο για πολλά χρόνια δεν ήταν μόνο πολιτικοποιημένο, αλλά και κομματικοποιημένο.
Από τον Ψυχρό Πόλεμο στο πραξικόπημα
Οι πολιτικοί διαχωρισμοί στο ποδόσφαιρο της Κύπρου έχουν μακρά ιστορία. Δεξιοί και αριστεροί υπήρχαν για πολλά χρόνια στις κερκίδες και στα ποδοσφαιρικά σωματεία. Μάλιστα κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου σημειώθηκαν ενισχύσεις ομάδων από την πρώην Σοβιετική Ένωση, ενώ στο τιμόνι της Ομόνοιας βρέθηκαν προπονητές που προέρχονταν είτε από την τότε ΕΣΣΔ είτε από χώρες του πάλαι ποτέ Συμφώνου της Βαρσοβίας.
Επίσης, σ’ έναν αγώνα που έγινε στο κεντρικότερο γήπεδο της Κύπρου, στο ΓΣΠ, μεταξύ των δύο αιωνίων αντιπάλων, του ΑΠΟΕΛ (των δεξιών) και της Ομόνοιας (των αριστερών), λίγο μετά την τουρκική εισβολή του 1974, όταν η οργή των Κυπρίων ξεχείλιζε για το προδοτικό πραξικόπημα, δεν ακούστηκαν στο γήπεδο ποδοσφαιρικές ιαχές, αλλά το βροντερό σύνθημα «δώστε τη χούντα στον λαό».
Τόσο πολιτικοποιημένο ήταν (και εξακολουθεί να είναι) το κυπριακό ποδόσφαιρο.
Ρωσική εισβολή λόγω κυρώσεων
Ακόμα και σήμερα το κυπριακό ποδόσφαιρο έχει γίνει το μήλον της έριδος ανάμεσα στους Ρώσους ολιγάρχες μετά την επιβολή κυρώσεων λόγω της εισβολής στην Ουκρανία.
Ρώσοι μεγιστάνες προκειμένου να γλιτώσουν τα λεφτά τους από την κατάσχεση ή το πάγωμα, αγόρασαν κυπριακές ομάδες, αγόρασαν γήπεδα, έκαναν εντυπωσιακές και πανάκριβες μεταγραφές με Ρώσους διεθνείς και ξαφνικά μικρές ποδοσφαιρικές ομάδες υπό ρωσικό έλεγχο ανέβηκαν κατηγορία κι έφτασαν να διεκδικούν ακόμη και τίτλους.
Σε κάθε περίπτωση το ΑΚΕΛ πάντοτε διατηρούσε καλές σχέσεις με Τουρκοκυπρίους, κυρίως τους συνδικαλιστές και τους αγρότες. Ακόμα και πριν από την τουρκική εισβολή, συνδικαλιστικά στελέχη των δύο κοινοτήτων έγιναν στόχοι από την τουρκοκυπριακή εθνικιστική και φασιστική οργάνωση ΤΜΤ.
Το 1965 ο Ντερβίς Αλί Καβάζογλου, τουρκοκύπριος δημοσιογράφος και αριστερός συνδικαλιστής, εκτελέστηκε μαζί με τον Κώστα Μισιαούλη (του ΑΚΕΛ) από αυτή την τρομοκρατική οργάνωση.
Αιφνιδιασμός από το χειροκρότημα
Γυρίζοντας στο σήμερα, ο Ταχσίν Οζλέρ τάραξε τα νερά του κυπριακού ποδοσφαίρου, αλλά και ολόκληρης της Κύπρου (στις ελεύθερες περιοχές και στα Κατεχόμενα), και έγινε είδηση μόνο και μόνο επειδή έπαιξε ποδόσφαιρο σε μια ελληνοκυπριακή ομάδα.
Όταν ο νεαρός εισήλθε στο γήπεδο, σίγουρα θα αιφνιδιάστηκε από το χειροκρότημα που εισέπραξε από χιλιάδες Κυπρίους, επώνυμους και μη, που είδαν την παρουσία του να φέρνει αναπάντεχα ένα κύμα μηνυμάτων ειρήνης και συνύπαρξης, που τόση ανάγκη είχαν οι Κύπριοι και από τις δύο πλευρές του νησιού.
Σήκωσε ο νεαρός Τουρκοκύπριος τα χέρια του ψηλά, με κάποια αμηχανία ωσάν να ήθελε και αυτός με τη σειρά του να ευχαριστήσει για την υποδοχή που του έγινε στο γήπεδο.
Εκείνη την ώρα ίσως να γνώριζε πως έγινε μόλις ο δεύτερος Τουρκοκύπριος που αγωνιζόταν με την πράσινη φανέλα με το τριφύλλι μετά τον Ιμπραήμ Αζίζ, ο οποίος είχε αγωνιστεί τη σεζόν 1956-57.
Στην πραγματικότητα αγωνίστηκε μόνο σε τέσσερις αγώνες πρωταθλήματος γιατί τότε η ένταση στις διακοινοτικές σχέσεις ολοένα και αυξανόταν. Αποτέλεσμα; Διωγμένος από τους εθνικιστικούς κύκλους της τότε τουρκοκυπριακής ηγεσίας έπαιρνε τον δρόμο της ξενιτιάς μαζί με άλλους αριστερούς Τουρκοκυπρίους.
Ήταν τότε, βλέπετε, εθνικό έγκλημα ένας Τουρκοκύπριος να παίζει μπάλα σε μια ελληνοκυπριακή ομάδα με Ελληνοκυπρίους.
«Σύμβολο ειρήνης για την Κύπρο»
Αλλά στην περίπτωση του Ταχσίν Οζλέρ υπήρξαν και στην τουρκοκυπριακή κοινότητα μηνύματα ενθάρρυνσης. Για παράδειγμα ο ίδιος ο Ιμπραήμ Αζίζ, σήμερα δημοσιογράφος και ερευνητής, μιλώντας στο ελληνικό πρόγραμμα της DW τόνισε ότι ο ίδιος προσδοκούσε εδώ και χρόνια την παρουσία ενός Τουρκοκύπριου ποδοσφαιριστή στην Ομόνοια.
Υπενθύμισε μάλιστα την ιστορία της διαίρεσης του κυπριακού ποδοσφαίρου με την αποχώρηση των τουρκοκυπριακών ομάδων από την Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου στα τέλη της δεκαετίας του ’50. Δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι η παρουσία του Ταχσίν στο κυπριακό πρωτάθλημα αποτελεί σύμβολο ειρήνης και ενότητας, όχι μόνο για το ποδόσφαιρο αλλά και για τη διχασμένη Κύπρο.
Η περίπτωση του Ταχσίν (και 12 άλλων νεαρών Τουρκοκυπρίων που προπονούνται στις ακαδημίες της Ομόνοιας) φέρνει στη μνήμη πολλά παραδείγματα ελληνοτουρκικής φιλίας. Γιατί μπορεί στο Αιγαίο οι σχέσεις των δύο χωρών να ήταν τεταμένες, στο ποδόσφαιρο δεν συνέβαινε το ίδιο.
Ποιος αλήθεια και από τις δύο πλευρές του Αιγαίου μπορεί να ξεχάσει τον μεγαλύτερο ποδοσφαιριστή στην ιστορία του τουρκικού ποδοσφαίρου και της Φενέρμπαχτσε, τον ελληνικής καταγωγής Λευτέρη Αντωνιάδη (Lefter Kucukandonyadis, 1925-2012) της δεκαετίας του 1950; Πιο πρόσφατο παράδειγμα ο Τάσος Μπακασέτας που κατέκτησε το πρωτάθλημα στην Τουρκία με την Τράμπζονσπορ το 2022.