Με συνοπτικές διαδικασίες η Μακάμπι Τελ Αβίβ ολοκλήρωσε πριν από λίγες μέρες την απόκτηση του Ντέιβιντ ΝτεΤζούλιους από τον Αρη. Και ενίσχυσε αφενός το ταμείο του Θεσσαλονικέων με 200.000 δολάρια (ποσό που αντιστοιχεί στο buy out που συμφωνήθηκε για να γίνει η μεταγραφή) αφετέρου τη φήμη του τμήματος σκάουτινγκ του… Λαυρίου.
Η πτωχή πλην τίμια ομάδα της ανατολικής Αττικής, που κάθε χρόνο έχει ως βασικό στόχο την αποφυγή του υποβιβασμού από την Basket League, έχει ανακαλύψει τα τελευταία χρόνια στην Αμερική και έχει φέρει πρώτη στην Ευρώπη τρεις παίκτες που αυτή τη στιγμή παίζουν στην Euroleague. Καμία άλλη ελληνική ομάδα μπορεί να καυχηθεί για κάτι τέτοιο.
Ο ένας είναι ο ΝτεΤζούλιους. Μετά από πενταετή φοίτηση σε δύο καλά αμερικανικά πανεπιστήμια, το Μίσιγκαν (2018-20) και το Σινσινάτι (2020-23), τον εντόπισε πέρυσι το Λαύριο και τον έφερε στην Ελλάδα με μηνιαίο συμβόλαιο 4.000 δολαρίων.
Η διαδικασία της επιλογής
Ο general manager του Λαυρίου Γιώργος Συρίδης εξηγεί στο Βήμα πώς λειτουργεί η διαδικασία: «Γύρω στον Απρίλιο φτιάχνω μια λίστα από όλους τους τεταρτοετείς που αποφοιτούν από τα πανεπιστήμια της πρώτης κατηγορίας του NCAA. Μετά μαζί με τον προπονητή Κώστα Μέξα και τους Γιάννο Τζανή και Κώστα Πασχάλη βλέπουμε βίντεο από αγώνες τους και μελετάμε τα στατιστικά τους. Εστιάζουμε σε παίκτες που δεν έχουν πιθανότητες να επιλεγούν στο ντραφτ του ΝΒΑ ώστε το κόστος τους να μην είναι απαγορευτικό για εμάς.
Κοιτάμε κυρίως περιπτώσεις που συνδυάζουν ένα καλό πανεπιστημιακό πρόγραμμα με καλές στατιστικές επιδόσεις και ικανοποιητικό χρόνο συμμετοχής στις ομάδες τους. Όχι απαραίτητα πρώτα ονόματα, γιατί αυτοί είναι ακριβοί. Ο κόουτς είναι αυτός που στο τέλος κάνει την επιλογή και από εκεί και μετά αρχίζουν οι επαφές για να κλείσει η συμφωνία. Λίγο νωρίτερα, τον Φεβρουάριο, φτιάχνω μια παρόμοια λίστα με παίκτες που ξεχωρίζουν στα χαμηλής δυναμικότητας ευρωπαϊκά πρωταθλήματα και ακολουθούμε στη συνέχεια την ίδια διαδικασία».
Ο ΝτεΤζούλιους τα πήγε καλά σκοράροντας 14,4 πόντους σε κάθε αγώνα της Basket League και μετά από τέσσερις μήνες ζήτησε να πάει στην Γκέτινγκεν. Η γερμανική ομάδα ήταν διατεθειμένη να πληρώσει το buy out των 20.000 δολαρίων που περιλαμβανόταν στην αρχική συμφωνία. Το Λαύριο είχε πληρώσει 16.000 στον Αμερικανό ως τον περασμένο Ιανουάριο, εισέπραξε 20.000 για να τον αφήσει να φύγει, έβγαλε και κέρδος. Μετά την Γκέτινγκεν ο ΝτεΤζούλιους πήγε στον Άρη και από εκεί… εκτοξεύτηκε στην Ευρωλίγκα.
Άλφα Ντιάλο και Κέβιν Πάντερ
Ακολουθώντας την ίδια διαδικασία, το Λαύριο ανακάλυψε πριν από τέσσερα χρόνια και έφερε για πρώτη φορά στην Ευρώπη τον Άλφα Ντιάλο. Είχε μόλις αποφοιτήσει από το Πρόβιντενς και ο Χρήστος Σερέλης, που ήταν τότε προπονητής, τον είδε και ζήτησε να αποκτηθεί. Ήρθε στην Ελλάδα με ετήσιο συμβόλαιο 36.000 δολαρίων και έβγαλε τα χρήματά του με το παραπάνω κάνοντας μια εξαιρετική σεζόν στο Λαύριο με 12,9 π. και 5,4 ρ.
Το καλοκαίρι του 2021 ο Παναθηναϊκός τού έδωσε τριετές συμβόλαιο, αλλά ο προπονητής Δημήτρης Πρίφτης αποφάσισε εκ των υστέρων πως δεν τον ήθελε και το συμβόλαιο δεν τέθηκε ποτέ σε ισχύ. Λίγες εβδομάδες αργότερα ο Ντιάλλο βρήκε άλλο στη Μονακό, στην οποία αγωνίζεται μέχρι σήμερα. Διανύει τον τελευταίο χρόνο του τριετούς συμβολαίου του, που του αποφέρει συνολικά 2 εκατ. δολάρια.
Το Λαύριο έφερε πρώτο στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 2016 και τον Κέβιν Πάντερ, που σήμερα κερδίζει 2 εκατομμύρια ετησίως στην Μπαρτσελόνα. Είχε μόλις αποφοιτήσει από το Πανεπιστήμιο του Τενεσί, ο Χρήστος Σερέλης τον εντόπισε σε ένα από τα summer leagues του ΝΒΑ, όπου έπαιξε με τους Μινεσότα Τίμπεργουλβς, και αποκτήθηκε έναντι 40.000 δολαρίων ετησίως. Δύο χρόνια αργότερα ο Πάντερ έπαιξε και στην ΑΕΚ, με την οποία κέρδισε το Basketball Champions League πριν γίνει για τα καλά παίκτης Euroleague.
Τα παραδείγματα από το παρελθόν
Μάικ Τζέιμς
Υπάρχουν άλλοι τρεις παίκτες της κορυφαίας διοργάνωσης που ξεκίνησαν από την Ελλάδα την ευρωπαϊκή τους καριέρα. Για τον Μάικ Τζέιμς ο Κολοσσός δεν ήταν στην πραγματικότητα η πρώτη ομάδα του στην Ευρώπη, καθώς ήρθε στη Ρόδο το καλοκαίρι του 2014 από την τρίτη κατηγορία της Ιταλίας. Ήταν όμως η ομάδα που του έδωσε την ευκαιρία να κάνει το άλμα προς την κορυφή.
Οι εξαιρετικές του εμφανίσεις με τον Κολοσσό το πρώτο τρίμηνο της σεζόν 2014-15 έπεισαν την Μπασκόνια να του δώσει συμβόλαιο τον Δεκέμβρη του 2014 και από εκεί και μετά η συνέχεια, που τον έχει φέρει σήμερα στο Μονακό έπειτα από την παρουσία του και στο ΝΒΑ, είναι γνωστή.
Ο Μάικ Τζέιμς ακούει τις οδηγίες του κόουτς Κουταλιανού στον πάγκο του Κολοσσού
Σκότι Ουίλμπεκιν
Την ίδια εκείνη σεζόν ο Σκότι Ουίλμπεκιν έπαιξε μερικά παιχνίδια στην Αυστραλία και τους Κάιρνς Τάιπανς μετά την αποφοίτησή του από το φημισμένο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα. Τον Μάρτιο του 2015 τον έφερε στην Ευρώπη η ΑΕΚ με μηνιαίο συμβόλαιο 15.000 δολαρίων. Η Ένωση αδράνησε στη συνέχεια και δεν ανανέωσε έγκαιρα τη συνεργασία της με τον Αμερικανό, που βρήκε συμβόλαιο στους Φιλαδέλφεια Σίξερς και όταν αυτοί τον αποδέσμευσαν πριν από την έναρξη της σεζόν 2015-16, πήγε στην τουρκική Νταρουσάφακα, με την οποία έκανε το ντεμπούτο του στην Euroleague. Σήμερα παραμένει στην Τουρκία και στη Φενέρμπαχτσε.
Μπράιαντ Ντάνστον
Ο Μπράιαντ Ντάνστον, τέλος, ήρθε για πρώτη φορά στην Ευρώπη το 2010 μετά την αποφοίτηση του από το Φόρνταμ και ένα σύντομο πέρασμα από το πρωτάθλημα της Νότιας Κορέας. Τον ανακάλυψε και τον έφερε ο Αρης, με τον οποίο αγωνίστηκε ως τον Γενάρη του 2011, οπότε έφυγε για το Ισραήλ και τη Χασαρόν. Το καλοκαίρι του 2013 ήρθε ξανά στην Ελλάδα και τον Ολυμπιακό για να γίνει οριστικά παίκτης Ευρωλίγκας, στην οποία αγωνίζεται μέχρι σήμερα με τη Ζαλγκίρις.
