Προφανώς δεν το λες συνηθισμένο. Στην περίπτωση του Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ όμως επιβεβαιώθηκε πως μπορεί να συμβεί. Και κάπως έτσι ο Βάσκος από το Θαλδίβαρ καλλιεργώντας τον δικό του μύθο στον Πειραιά, εξελίσσεται σε κανονικό παράδειγμα. Πώς το είπε κάποτε η Μάργκαρετ Θάτσερ: «Εχω όλη την υπομονή, αρκεί στο τέλος να περάσει το δικό μου»…
Τρεις ολόκληρες δεκαετίες στους πάγκους – πέμπτος εν ενεργεία για την ισπανική La Liga με 468 αγώνες. Και όμως είναι τώρα μόλις μια διετία που του συμβαίνουν όλα τα σπουδαία, για πρώτη φορά. Που άνοιξε το ράφι στο γραφείο του, με την έγνοια να κάνει χώρο για τα τρόπαια της καριέρας του. Νικητής του Europa League το 2023 με τη Σεβίλλη. Νικητής του Conference League το 2024 με τον Ολυμπιακό, μέλος μιας επίλεκτης ελίτ με back to back ευρωπαϊκούς τίτλους. Και εδώ και μερικές ημέρες, για πρώτη φορά στην καριέρα του πρωταθλητής. Ο άνθρωπος που «έδεσε» το 48ο στο μεγάλο λιμάνι, επαναφέροντας τους Ερυθρόλευκους στην κορυφή του ελληνικού ποδοσφαίρου.
Ο σωστός προορισμός
Απαραίτητη σημείωση: Είναι κάποιες φορές που ένας προπονητής έχει την ευκαιρία να βρεθεί στο κατάλληλο μέρος, την κατάλληλη στιγμή. Και ο Ολυμπιακός συνήθως είναι ένας τέτοιος προορισμός. Μια ομάδα που μπορεί όντως να σου χαρίσει νίκες και να σε ευεργετήσει για τη συνέχεια της διαδρομής σου. Το επιβεβαιώνουν εύκολα ο Ερνέστο Βαλβέρδε, ο Μίτσελ, ο Μάρκο Σίλβα, ο Πέδρο Μαρτίνς και άλλοι σπουδαίοι που εδώ στα μέρη μας έβαλαν τους πρώτους τίτλους στο βιογραφικό τους, βρέθηκαν σε επίπεδο Champions League και μεγάλωσαν τη φήμη τους. Με τον «Μέντι» όμως η ιστορία είναι λιγάκι διαφορετική. Και σίγουρα όχι μόνο γιατί εκείνος ήρθε στα 63 του δουλεύοντας για πρώτη φορά έξω από την Ισπανία, σε μια συγκυρία που το ίδιο το σενάριο την έκανε ακόμη πιο δύσκολη.
O Βάσκος ήταν ο τρίτος προπονητής της σεζόν 2023-24, μετά τον Ντιέγκο Μαρτίνεθ και τον Κάρλος Καρβαλιάλ. Και όταν έφτασε τον Φλεβάρη, κανείς φυσικά δεν μπορούσε να προβλέψει τι θα ακολουθήσει, πέραν ίσως του Βαγγέλη Μαρινάκη που για πολλοστή φορά απέδειξε ότι ξέρει να σκέφτεται «έξω από το κουτί» επιλέγοντας να επενδύσει σε κάποιον που μόλις λίγους μήνες πριν είχε αποδείξει πως τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο – η Σεβίλλη βρισκόταν στη ζώνη του υποβιβασμού τον Μάρτη του ’23, όταν και εκεί ανέλαβε ως ο τρίτος προπονητής στην ίδια χρονιά. Δεν αμφέβαλλε κανείς για την αξία του πολύπειρου κόουτς. Το timing ήταν που δεν φαινόταν να του δίνει καλές πιθανότητες. Σε μια συμφωνία που είχε πρώτο μαξιλαράκι τη λήξη της αγωνιστικής περιόδου.
Η τέχνη της διαχείρισης
Η συνέχεια είναι γνωστή: Οπως αποδείχθηκε, ο Μεντιλίμπαρ έβαλε τα κομμάτια του περσινού παζλ στη σωστή θέση, καταφέρνοντας κάτι ανεπανάληπτο: να κερδίσει έναν ευρωπαϊκό τίτλο με ελληνική ομάδα. Δεν έμεινε όμως με αυτή την ομάδα το καλοκαίρι του 2024, όταν πλέον είχε την ευθύνη να οργανώσει και να σχεδιάσει από την αρχή τη season 2. Διατήρησε φυσικά ένα σημαντικό κομμάτι του αγωνιστικού «κορμού». Διατήρησε δεδομένα την ίδια ποδοσφαιρική ιδέα. Και είτε από «επιλογή» είτε από «ανάγκη», χρειάστηκε να προχωρήσει σε μια σειρά από αλλαγές. Τίποτε παράξενο φυσικά ως εδώ. Το παρακάτω είναι το πραγματικά ενδιαφέρον. Ο τρόπος που λειτούργησε όταν κατάλαβε ότι αυτές οι αλλαγές δεν φέρνουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Είχε ο Ολυμπιακός δύο εκτός έδρας ήττες (Αρης, Αστέρας Τρίπολης) και δύο σοκαριστικές εντός έδρας ισοπαλίες (Παναιτωλικός, Λεβαδειακός) στις πρώτες εννέα αγωνιστικές του πρωταθλήματος της Super League. Και ξεκίνησε με ήττα και τις υποχρεώσεις στο Europa League (Λυών).
Κάπου εκεί λοιπόν ήταν που ο Βάσκος έβαλε όλη του την τέχνη, παρεμβαίνοντας με τρόπο old school στην ιστορία αλλά και στο ρόστερ. Αλλάζοντας θέσεις σε ποδοσφαιριστές και δίνοντάς τους διαφορετικό ρόλο, ανά περίσταση. Κάπως έτσι ο δεξιός μπακ Ροντινέι έγινε στα 33 του συχνά-πυκνά winger και μάλιστα ο καλύτερος δημιουργός του γκρουπ (12 ασίστ). Ο κεντρικός χαφ Τσικίνιο, άφησε το «8» στον νεαρό Χρήστο Μουζακίτη (35 συμ., 2 γκολ, 5 ασίστ) και έγινε και εκείνος «εξτρέμ» με προσφορά σε σημαντικά παιχνίδια (7 γκολ, 4 ασίστ). Ο άλλος μικρός, ο Μπάμπης Κωστούλας (37 συμ., 12 γκολ, 2 ασίστ), από κλασικός σέντερ φορ, ανέλαβε έναν ρόλο «περιφερειακού» πατώντας στο «10» και πρεσάροντας αδιάκοπα τους αντίπαλους στόπερ θυμίζοντας στους παλιότερους τον τρόπο που ο Ερνέστο Βαλβέρδε χρησιμοποιούσε τον Νταβίδ Φουστέρ.
Ο ρόλος του Μαρτίνς
Εγινε ο Ζέλσον Μαρτίνς αρκετές φορές το «10» που στερήθηκε η ομάδα από τον σοκαριστικό τραυματισμό του Γιουσούφ Γιαζίτσι – αγωνίστηκε μόλις 20 λεπτά στη σεζόν, πριν την ολική ρήξη χιαστού που τον έβγαλε νοκ άουτ από τον περασμένο Οκτώβρη. Ο στόπερ Λορέντσο Πιρόλα, ο ανασταλτικός αριστερός μπακ που έδωσε ισορροπία σε συγκεκριμένες παρτίδες. Μπήκαν στο «κόλπο» ποδοσφαιριστές σαν τον Κοστίνια (την Κυριακή κόντρα στην ΑΕΚ ήρθε από τον πάγκο για 20 λεπτά παίζοντας εκείνος δεξιός winger και αφήνοντας σε θέση μπακ τον Ροντινέι), τον ταχύτατο Μπρούνο (μια διαχείριση α λα… Κοστίνια στο ΑΕΚ – Ολυμπιακός του πρωταθλήματος έφερε την ασίστ στον Τσικίνιο για εκείνο το 1-0).
Και βέβαια όσο όλα τα παραπάνω προσέφεραν λύσεις, δινόταν χρόνος και σε άλλους για να προσαρμοστούν, να βρουν θέση στο σχήμα και να συνδράμουν ουσιαστικά. Σαν τον Ντάνι Γκαρθία που από ένα σημείο και πέρα ήταν καθοριστικός. Σαν τον Ρομάν Γιάρεμτσουκ που από τον Γενάρη και πέρα πυροβολεί κατά ριπάς ή ακόμη και σαν τον Ζουλιάν Μπιανκόν που φέτος, στη δεύτερη χρονιά του, είναι πολύ πιο σημαντικός από πέρσι. Θα είχαν συμβεί όλα αυτά, αν ο Αγιούμπ Ελ Κααμπί (24 γκολ), ο Κωνσταντής Τζολάκης (μακράν ο κορυφαίος πορτιέρο του πρωταθλήματος), ο Παναγιώτης Ρέτσος, ο Νταβίντ Κάρμο, ο Σαντιάγκο Εσε κ.λπ. δεν έκαναν τη δουλειά τους, δίχως να χρειαστεί να μετακινηθούν από τα συνηθισμένα τετραγωνικά που τους αντιστοιχούσαν; Οχι. Εκείνοι ίσως ήταν που έδωσαν στον Μεντιλίμπαρ την «ασφάλεια» για τα υπόλοιπα. Το αποτέλεσμα πάντως προέκυψε. Και είναι σπουδαίο…
H τελευταία πρόκληση
Μπορεί μάλιστα να γίνει σπουδαιότερο αν ο Ολυμπιακός στις 17 Μαΐου νικήσει τον ΟΦΗ στον τελικό του Κυπέλλου και κλείσει τη σεζόν των 100 γενεθλίων του με την κατάκτηση του νταμπλ. Πολλώ δε μάλλον έχοντας (εκτός συγκλονιστικού απροόπτου) εξασφαλισμένη μια θέση στη league phase του επόμενου Champions League. Τι άλλο να (του) ζητήσεις…
