Οταν βρίσκεσαι μέσα σε ένα «τεσσάρι» Canadair (CL-415) και ακούς τον ήχο των μηχανών του, αυτό το επαναλαμβανόμενο «γκουπ γκουπ», νομίζεις στην αρχή ότι βρίσκεσαι μέσα σε μια ασπρόμαυρη ταινία πιλοτάροντας ένα Β-17 του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου που πάει να βομβαρδίσει. Οντως βομβαρδισμός είναι και η αποστολή του Canadair, αλλά θαλάσσιου νερού για να σβήσει τη φωτιά. Ολες οι πτήσεις των πυροσβεστικών αεροσκαφών τύπου Canadair είναι μια δύσκολη υπόθεση. Πετούν χαμηλά πάνω από μαινόμενες πυρκαγιές, κάνουν προσγειώσεις ακριβείας σε κάθε απίθανο σημείο για υδροληψία, συμπεριλαμβανομένων λιμνών και ποταμών.
Αυτές ακριβώς τις χαμηλές πτήσεις έκαναν από το πρωί στην Κάρυστο οι δύο ήρωες πιλότοι, ο 27χρονος Περικλής Στεφανίδης και ο 34χρονος Χρήστος Μουλάς. Προσπαθούσαν σχεδόν όλη την ημέρα να εντοπίσουν την εστία της φωτιάς και να πετάξουν όσο πιο χαμηλά μπορούσαν για να πέσουν συμπαγείς οι τόνοι του νερού στη φωτιά. Το τηλεοπτικό συνεργείο της ΕΡΤ πρόσεξε από νωρίς τις πτήσεις του «δυαριού» Canadair (CL 215) και έστησε τις κάμερες ακριβώς για να καταγράψει εντυπωσιακά πλάνα καθόδου και ρίψεις νερού κατά της φωτιάς. Ετσι τράβηξαν και το φοβερό βίντεο της συντριβής που άφησε όλον τον κόσμο άφωνο και συγκίνησε το πανελλήνιο.
Επιχειρούν πάντα με κίνδυνο
Οι πιλότοι των Canadair έχουν την ιδιαιτερότητα έναντι των άλλων πιλότων. Επιχειρούν πάντοτε με κίνδυνο της ζωής τους για να σώσουν τις ζωές και τις περιουσίες των άλλων. Επιλέγονται με μεγάλη προσοχή από την Ικάρων και εκτός από πυροσβεστικά μπορούν να πετάξουν και μεταφορικά αεροσκάφη, όπως για παράδειγμα ένα C-130 ή ένα C-27j. Οταν μιλήσεις με πιλότους Canadair, το πρώτο πράγμα που μαθαίνεις από αυτούς είναι ότι θεωρούν αυτό που κάνουν «ανθρωπιστική επιχείρηση», ούτε καν σαν αποστολή ή υπηρεσία, και πολύ περισσότερο δεν το βλέπουν σαν δουλειά. Γι’ αυτό τους βλέπεις τόσο παθιασμένους να σβήσουν τη φωτιά από τόσο χαμηλό ύψος, αγνοώντας τους κινδύνους. Αυτό ακριβώς έκαναν και οι δύο μοιραίοι πιλότοι του πυροσβεστικού αεροπλάνου που έπεσε στην Κάρυστο. Ηταν η τελευταία ρίψη νερού, επιζητούσαν την ακρίβεια και θα έφευγαν.
Η τραγική σύμπτωση
Μοιραία σύμπτωση: Ο ένας από τους πιλότους, ο Περικλής Στεφανίδης, είναι από το Κιλκίς και είναι ο δεύτερος πιλότος με καταγωγή από τη μακεδονική πόλη που δίνει τη ζωή του για την πατρίδα μέσα σε λίγους μήνες. Ο πρώτος ήταν ένας από τους πιλότους του Φάντομ που έπεσε ανοικτά της Ανδραβίδας.
Οι δύο πιλότοι των Canadair δεν ήταν οι μόνοι που θυσιάστηκαν. Από τότε που άρχισαν να επιχειρούν τα πυροσβεστικά αυτά αεροσκάφη έως και σήμερα, με το τραγικό δυστύχημα της Καρύστου, 17 ηρωικοί πιλότοι της Πολεμικής Αεροπορίας έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας οι ίδιοι να σώσουν ζωές και περιουσίες, είτε με τα CL 215 είτε με τα CL 415 είτε με τα Grumman. «Πολύ μεγάλο το τίμημα της αυτοθυσίας» όπως ειπώθηκε στη Βουλή.
Σε μια μόνο αποστολή σκοτώθηκαν τρεις πιλότοι, αλλά όχι σε κατάσβεση φωτιάς: Ηταν Πέμπτη 8 Μαρτίου του 1984, όταν ένα CL-215 συνετρίβη κοντά στην Ελευσίνα κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης. Το αεροπλάνο εκτελούσε εκπαίδευση touch and go όταν έπρεπε να επιστρέψει στην αεροπορική βάση ύστερα από προβλήματα κινητήρα. Και οι τρεις επιβαίνοντες σκοτώθηκαν.
Η μόνη παράκαμψη του κανονισμού
Τα συγκεκριμένα εναέρια μέσα είναι πολύ αρχαιότερα από τα πληρώματα των πιλότων που τα χειρίζονται. Με μια διαφορά όμως. Μπορεί το αεροπλάνο να είναι παλιό, να είναι 48 ετών, αλλά δεν σημαίνει ότι δεν είναι πτητικά ασφαλές. Κανένα αεροπλάνο δεν φεύγει από τη βάση του εάν δεν ελεγχθεί σχολαστικά και δεν δώσει το «OK» ο τεχνικός εδάφους. Η μοναδική περίπτωση που ίσως δεν τηρείται ο κανονισμός είναι να δοθεί η εντολή για απογείωση σε θερμοκρασία εδάφους πάνω από 38 βαθμούς Κελσίου. Τα Canadair, βλέπετε, απαγορεύεται να απογειωθούν όταν η θερμοκρασία εδάφους είναι 38 βαθμοί Κελσίου και πάνω. Αλλά οι Έλληνες πιλότοι, όταν βλέπουν ότι κινδυνεύουν ζωές, καίγονται τα δάση μας, κινδυνεύουν περιουσίες και ζώα, τα απογειώνουν με οποιαδήποτε θερμοκρασία.
Κοιτώντας το πύρινο θηρίο στα μάτια
Στην εναέρια μάχη της φωτιάς άνθρωποι και μηχανές γίνονται ένα. Προσθαλάσσωση και υδροληψία. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα βρίσκονται και πάλι στον αέρα. Οι καπνοί είναι πυκνοί. Δεν έχουν ορατότητα στον ορίζοντα. Σφίγγουν οι πιλότοι τα δόντια και βουτούν. Κοιτούν το πύρινο θηρίο στα μάτια. Το χέρι είναι κολλημένο στον μοχλό. Μια γρήγορη κίνηση και αρχίζει να βρέχει πάνω από 4 τόνους νερού. Ο ζεστός αέρας από τις φλόγες, βλέπετε, σχηματίζει δίνες που μπορεί να ρουφήξουν το αεροσκάφος σε κλάσματα του δευτερολέπτου, οι μανούβρες και ο τρόπος προσέγγισης του μετώπου είναι κάτι εξαιρετικά επικίνδυνο. Οι πιλότοι ψύχραιμοι, επαγγελματίες, ήρωες. Γνώριζαν ότι χωρίς αυτούς η φωτιά δύσκολα θα βρισκόταν υπό έλεγχο.
