Τον περασμένο Αύγουστο ξεκίνησε να τρέχει ο διαγωνισμός για 3.720 νοσηλευτές ενώ παράλληλα αναμενόταν και η είσοδος 700 περίπου γιατρών που θα ενίσχυαν τα… χτυπημένα από τα πανδημικά κύματα δημόσια νοσοκομεία. Αντίστοιχα, μόλις την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε πως στο σύστημα θα ενταχθούν ακόμη 854 γιατροί και οδοντίατροι, δίνοντας μία ακόμη ισχυρή τονωτική ένεση στο ΕΣΥ.
Γιατί φεύγουν οι γιατροί
Το ερώτημα συνεπώς που γεννάται είναι εάν επιτέλους θα ανέβει η στάθμη της δεξαμενής των υγειονομικών και αν συνεπακόλουθα θα συρρικνωθεί η «μαύρη τρύπα». Οι αριθμοί όμως μαρτυρούν πως μετά βίας το αποτέλεσμα θα έχει θετικό πρόσημο. Στην εξίσωση άλλωστε θα πρέπει να συμπεριληφθούν και οι ετήσιες απώλειες που μετρούν τα νοσοκομεία, οι οποίες αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο εξαιτίας και του κλίματος δυσαρέσκειας. Μόνον πέρυσι, 346 γιατροί συνταξιοδοτήθηκαν από το ΕΣΥ ενώ κατά το ίδιο διάστημα παραιτήθηκαν 511 για διάφορους λόγους.
«Στις αρχές του περασμένου έτους η ηγεσία του υπουργείου Υγείας δεσμεύτηκε για προκήρυξη 700 συνολικά θέσεων. Ομως, έως τον Δεκέμβριο του 2022 είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία και συνεπακόλουθα είχαν τοποθετηθεί στις θέσεις τους μόλις 350-400 γιατροί. Ακόμη όμως κι αν είχαν διοριστεί όλοι είναι σαφές πως οι προσλήψεις θα ήταν λιγότερες από τις συνταξιοδοτήσεις και τις παραιτήσεις» τονίζει μιλώντας στο «Βήμα» ο γ.γ. της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ) Παναγιώτης Παπανικολάου. Ο ίδιος δε, προβλέπει πως το ίδιο θα ισχύσει και εφέτος. «Ακόμη κι αν προσληφθούν οι 854 γιατροί, ο απολογισμός στο τέλος της χρονιάς θα δείχνει πως στο σύστημα μπήκαν λιγότεροι γιατροί από εκείνους που έφυγαν». Το αποτέλεσμα συνεπακόλουθα είναι ο «πλούτος» του ΕΣΥ – υπηρεσίες και τεχνολογικός εξοπλισμός – να μένει ανεκμετάλλευτος.
«Τα μεγαλύτερα κενά εντοπίζονται στα απεικονιστικά τμήματα. Το νοσοκομείο της Νίκαιας για παράδειγμα, διαθέτει δύο αξονικούς και έναν μαγνητικό τομογράφο, δύο υπερηχοτομογράφους και έναν ψηφιακό αγγειογράφο ενώ αναμένεται η εγκατάσταση ενός ορθοπαντογράφου και ενός καινούργιου μαστογράφου. Είχαμε ενημερώσει εγγράφως ότι εντός του 2021 και 2022 θα συνταξιοδοτούνταν 5 γιατροί. Εως και πριν από λίγες ημέρες δεν είχε προκηρυχθεί όμως ούτε μία θέση» προσθέτει ο κ. Παπανικολάου. Μοιραία, όπως εξηγεί, «ο ένας αξονικός τομογράφος, που μάλιστα προέρχεται από δωρεά, παραμένει αναξιοποίητος. Παράλληλα έχουν σταματήσει τα εξωτερικά ιατρεία για τη διενέργεια αξονικής τομογραφίας, καθώς το προσωπικό μετά βίας καλύπτει τις ανάγκες των νοσηλευόμενων».
Επιπρόσθετα, τεράστια είναι τα κενά που καταγράφονται στα παθολογοανατομικά και κυτταρολογικά εργαστήρια των δημοσίων νοσοκομείων ενώ εξίσου ανησυχητικό είναι πως «ορισμένες ειδικότητες που έλειπαν στην περιφέρεια αρχίζουν να λείπουν και στα νοσοκομεία μεγάλων πόλεων, όπως λ.χ. παθολόγοι».
Τα… μαθηματικά του ΕΣΥ γίνονται ακόμη πιο δύσκολα εάν αναλογιστεί κανείς πως σήμερα τα δημόσια νοσοκομεία μετρούν ελλείψεις συνολικά 6.000 γιατρών (διαφόρων ειδικοτήτων), γεγονός που εξηγεί τις αναγκαστικές μετακινήσεις ειδικευμένων από το ένα νοσοκομείο στο άλλο. Επιπρόσθετα, μόνον πέρυσι 500 ειδικευμένοι γιατροί (εγγεγραμμένοι στον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών) αναζήτησαν εργασία στο εξωτερικό, την ώρα που δεκάδες θέσεις σε νοσοκομεία κυρίως της νησιωτικής χώρας και των απομακρυσμένων περιοχών χαρακτηρίζονται «άγονες».
Εν τω μεταξύ, αναφερόμενος στην προκήρυξη που δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο του 2022, ο Γιώργος Αβραμίδης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Συνδικαλιστικής Νοσηλευτικής Ομοσπονδίας του ΕΣΥ (ΠΑΣΥΝΟ – ΕΣΥ), εξηγεί πως αφορά συνολικά την πρόσληψη συνολικά 3.720 νοσηλευτών.
Και παρότι ο ίδιος παραδέχεται πως ο αριθμός τον προσλήψεων θα έδινε μία σημαντική ώθηση στα κατακερματισμένα νοσηλευτικά τμήματα, στην πράξη είναι παραπλανητικός. «Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν μπαίνει νέα αίμα στα νοσοκομεία, αλλά μονιμοποιούνται οι επικουρικοί» αναφέρει. Η αυξημένη μοριοδότηση που λαμβάνουν λόγω της συνεισφοράς τους στα χρόνια της πανδημίας αποτελεί μία κυβερνητική αναγνώριση του έργου τους, εξηγεί ο κ. Αβραμίδης, αφήνοντας όμως έτσι τις πάγιες ανάγκες του συστήματος σε εκκρεμότητα.
Μεγάλο το κενό και σε νοσηλευτές
Τα όσα, δε, εξελίσσονται παράλληλα δίνουν ένα πρώτο στίγμα για το μέλλον των δημοσίων δομών, εάν δεν γίνουν προσπάθειες συγκράτησης του δυναμικού. Ενδεικτικά αναφέρεται πως στις αρχές Φεβρουαρίου εκδόθηκε από τον ΑΣΕΠ η λίστα με 113 διοριστέους – ανάμεσά τους και δεκάδες νοσηλευτές -, οι οποίοι όμως αρνήθηκαν τον διορισμό τους και έτσι ξεκίνησε η διαδικασία αναπλήρωσής τους. Εκτοτε το ίδιο έχει επαναληφθεί τουλάχιστον ακόμη μία φορά.