Μία εβδομάδα μετά το δημοσίευμα του «Βήματος» που έβαλε φωτιά στο πολιτικό σκηνικό και έχοντας ολοκληρωθεί η συζήτηση επί της πρότασης δυσπιστίας της κυβέρνησης στη Βουλή, κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι έγινε σοφότερος. Και αυτό γιατί τα κρίσιμα ερωτήματα παρέμειναν αναπάντητα.
- Ποιος πήρε το στικάκι των ηχογραφημένων συνομιλιών από την αρμόδια διεύθυνση όπου φυλάσσονται; Και πού το πήγε;
- Πώς έφτασε στα ΜΜΕ η παραποιημένη συνομιλία;
- Και βεβαίως, ποιος την παραποίησε;
Το κρίσιμο απόσπασμα
Πιάνοντας το νήμα από την αρχή, παρατίθεται ατόφιο το απόσπασμα του ρεπορτάζ του αστυνομικού συντάκτη του «Βήματος» Βασίλη Λαμπρόπουλου που συμπυκνώνει την ουσία της αποκάλυψης: «Οπως προκύπτει από νεότερα έγγραφα των Εγκληματολογικών Εργαστηρίων της ΕΛ.ΑΣ. που παρουσιάζει η εφημερίδα μας, η υπόδειξη του σταθμάρχη για αναχώρηση τρένου προς την υποτιθέμενη «λάθος πορεία» δεν αφορούσε τη μοιραία αμαξοστοιχία – όπως παρουσιάστηκε την 1η Μαρτίου σε μονταρισμένο ηχητικό ντοκουμέντο – αλλά εκείνη τοπικού συρμού που κινήθηκε κανονικά». Εδώ, λοιπόν, ήδη από τις πρώτες γραμμές του ρεπορτάζ αποσαφηνίζεται η πηγή της αποκάλυψης, διαλύοντας τις όποιες αμφιβολίες για τον τίτλο του.
«Το Βήμα» ξεκαθάρισε εμφατικά ότι η αλλοίωση αφορά τον διάλογο που -επαναλαμβάνουμε, άγνωστο ακόμα πώς- διοχετεύθηκε στα ΜΜΕ τις πρώτες ώρες μετά την τραγωδία και όχι τις (πλήρεις) μαγνητοφωνήσεις που αποτελούν μέρος της δικογραφίας.
Συνεχίζουμε. Οπως κατέθεσε ενώπιον της εξεταστικής επιτροπής της Βουλής ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ Παναγιώτης Τερεζάκης, στις καταγραφές έχουν πρόσβαση αποκλειστικά εξουσιοδοτημένα άτομα και η είσοδος στον χώρο των καταγραφικών γίνεται μόνο με προσωπικό κωδικό. Αυτό υποστήριξε ότι έκανε και ο ίδιος, συνοδεία ανακριτικού υπαλλήλου, λίγες ώρες μετά την τραγωδία. Εν τούτοις, πηγές της ΕΛ.ΑΣ. διέψευσαν μέσω του «Βήματος» ότι οι ηχογραφημένες συνομιλίες παραδόθηκαν στα αρμόδια στελέχη της με τον παραπάνω τρόπο. Αντιθέτως, υποστήριξαν ότι αυτές έφτασαν στα χέρια της σε μεταγενέστερο χρόνο (σ.σ. στις 2 μ.μ. της 3ης Μαρτίου 2023) από υπάλληλο της Διεύθυνσης Συντήρησης Ηλεκτρομηχανολογικών Συστημάτων και Ηλεκτροκίνησης του ΟΣΕ.
Το εύλογο ερώτημα
Με βάση τα παραπάνω, λοιπόν, «Το Βήμα» έθεσε το εξής εύλογο ερώτημα, χωρίς επ’ ουδενί να αποδίδει ευθύνες ένθεν κακείθεν: «Πώς ανασύρθηκαν και δημοσιοποιήθηκαν (μονταρισμένα) τα ηχητικά αρχεία με τις συνομιλίες του σταθμάρχη της Λάρισας μόλις λίγες ώρες μετά τη σύγκρουση των τρένων; Με κύριο ζητούμενο: Ποιος αφαίρεσε βιαστικά τις εν λόγω μαγνητοφωνήσεις από το σύστημα καταγραφών του ΟΣΕ που είναι ελεγχόμενης πρόσβασης;».
Με άλλα λόγια, το ερώτημα που αβίαστα προκύπτει από το ρεπορτάζ είναι ένα: Ποιος και με ποιον τρόπο κατάφερε να αποκτήσει πρόσβαση στις καταγραφές του ΟΣΕ, μόνταρε τα επίμαχα ηχητικά και εν τέλει τα διοχέτευσε στη δημοσιότητα;
Την εβδομάδα που πέρασε το θέμα που ανέδειξε «Το Βήμα» κυριάρχησε στη δημόσια συζήτηση και έγινε εφαλτήριο νέων δημοσιογραφικών ερευνών. Σε αυτό το πλαίσιο, αποκαλύφθηκε για παράδειγμα ότι ο ΟΣΕ έπαυσε όψιμα την εσωτερική έρευνα για τη διαρροή των ηχητικών. Ειδικότερα, κατά τους εργαζομένους στον Οργανισμό, η διοίκηση δεν έχει προχωρήσει σε καμία ενέργεια για την ταυτοποίηση των ατόμων που διέρρευσαν τις καταγραφές της νύχτας της 28ης Φεβρουαρίου 2023. Στις 13 Μαρτίου του 2023, μάλιστα, κατέθεσαν μηνυτήρια αναφορά για τις διαρροές. Εν τούτοις, έναν χρόνο μετά, δεν γνωρίζουν αν τέθηκε στο αρχείο, ούτε και τον λόγο που δεν κλήθηκαν να καταθέσουν.
Από το CD σε USB
Ταυτόχρονα, όπως αποκάλυψε την Τετάρτη μέσω του Open ο Νίκος Ηλιόπουλος, ένας από τους τρεις υπαλλήλους που είχαν πρόσβαση στους κωδικούς του καταγραφικού του ΟΣΕ, τις πρώτες ώρες μετά την τραγωδία αντίγραφα με τα επίμαχα ηχητικά ντοκουμέντα διακινούνταν ανεξέλεγκτα. Οπως, μάλιστα, διευκρίνισε, τα αντίγραφα «βγήκαν» από τον χώρο σε CD, συνεπώς «δεν μπορούσαν να πειραχτούν». Εν τούτοις, παραδόθηκαν στις Αρχές σε USB στικ.
Η Πανελλήνια Eνωση Προσωπικού Ελξης, που εκπροσωπεί τους μηχανοδηγούς, από την πλευρά της, απέστειλε εξώδικο στη διοίκηση του ΟΣΕ, ζητώντας απαντήσεις σε πέντε κρίσιμα ερωτήματα αναφορικά με τη διαχείριση των ηχητικών.
Τέλος, ενστάσεις για τη γνησιότητα των ηχητικών ντοκουμέντων που παρουσιάστηκαν λίγες μόνο ώρες μετά την τραγωδία είχαν εκφράσει από τον Σεπτέμβριο του 2023 και οι συγγενείς του μηχανοδηγού της επιβατικής αμαξοστοιχίας, ο οποίος έχασε τη ζωή του. Συγκεκριμένα, όπως είχε αποκαλύψει το «Documento», ο νομικός εκπρόσωπος της οικογένειας Βασίλης Ζησιμάτος είχε καταθέσει έγγραφο αίτημα ενώπιον του ειδικού εφέτη ανακριτή Σωτήρη Μπακαΐμη, με το οποίο ζητούσε να προβεί στον έλεγχο της ορθότητας των απομαγνητοφωνημένων συνομιλιών και ηχητικών αλλά και στην άρση του τηλεφωνικού απορρήτου όλων των εμπλεκομένων, προκειμένου να φανεί εάν είχαν γίνει όλες οι ενέργειες ώστε να αποτραπεί το δυστύχημα.