Τέσσερα μέτρα επεξεργάζεται και δρομολογεί η ηγεσία του υπουργείου Υγείας με ταχείς ρυθμούς ώστε το ΕΣΥ να γίνει πιο δελεαστικό για το επιστημονικό προσωπικό και συνεπακόλουθα να απενεργοποιηθεί σταδιακά η… βόμβα των ελλείψεων που δυναμιτίζει τη λειτουργία του. Απογευματινά χειρουργεία, ιδιωτικό έργο υπό αυστηρές προϋποθέσεις, οικονομικά κίνητρα βάσει ειδικού αλγορίθμου για την πλήρωση άγονων θέσεων αλλά και φορολογικές ελαφρύνσεις είναι τα χαρτιά που κρατούν στο χέρια τους οι τεχνοκράτες στην οδό Αριστοτέλους, αναγνωρίζοντας πως ο χρόνος κυλάει αντίστροφα.

Ο υπουργός Υγείας Αδωνις Γεωργιάδης επαναλαμβάνει προς όλες τις κατευθύνσεις ότι δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. «Το Εθνικό Σύστημα Υγείας έχει φτάσει σε ένα οριακό σημείο. Είμαστε υποχρεωμένοι να το μεταρρυθμίσουμε όσο μπορούμε πιο γρήγορα, δίνοντας στους γιατρούς του ΕΣΥ σοβαρά κίνητρα που θα τους επιτρέπουν να αυξήσουν νόμιμα τα εισοδήματά τους παραμένοντας γιατροί του ΕΣΥ. Στο πλαίσιο αυτό θα επιτρέψουμε άμεσα και τη λειτουργία των απογευματινών χειρουργείων και τη δυνατότητα παροχής ιδιωτικού έργου έξω από αυτά» δηλώνει ο ίδιος στο «Βήμα».

Απογευματινά χειρουργεία

Αναλυτικότερα και σε πρώτο πλάνο έχει μπει η άμεση λειτουργία των απογευματινών χειρουργείων, παρά τις αντιρρήσεις των συνδικαλιστών του κλάδου. Μάλιστα, η ενεργοποίηση της ενιαίας λίστας χειρουργείου τον ερχόμενο μήνα – σύμφωνα πάντα με το σχετικό χρονοδιάγραμμα – αναμένεται να αποτελέσει προϋπόθεση και παράλληλα δικλίδα ασφαλείας για την έναρξη των απογευματινών χειρουργείων.

Και αυτό διότι η ψηφιακή πλατφόρμα, δεδομένου πως θα συγκεντρώνει το σύνολο των αναμονών στο ΕΣΥ για προγραμματισμένα χειρουργεία, θα συνδράμει και ως «ηλεκτρονικό μάτι» ώστε να μην ευνοηθούν τα απογευματινά χειρουργεία εις βάρος των δωρεάν πρωινών. Στο σημείο αυτό, είναι σημαντικό να διευκρινιστεί πως το ίδιο σχέδιο θέλει τους πολίτες να πληρώνουν τον χειρουργό και τον αναισθησιολόγο, εν τούτοις η αμοιβή θα ορίζεται από το υπουργείο Υγείας.

Το κόστος για τους πολίτες

Προς το παρόν και σύμφωνα με πηγές στην οδό Αριστοτέλους, το ύψος της ιδιωτικής δαπάνης δεν έχει καθοριστεί, είναι βέβαιο ωστόσο πως θα είναι κλιμακωτό και συνεπώς ανάλογο με το είδος και τη βαρύτητα της επέμβασης. Οι ίδιες, πάντως, πηγές διευκρινίζουν πως το κόστος που θα καλούνται να καλύψουν οι πολίτες και θα αφορά αποκλειστικά την αμοιβή του ιατρικού προσωπικού, δεδομένου πως τα νοσήλια θα επιβαρύνουν τον ασφαλιστικό φορέα τους όπως συμβαίνει και σήμερα, θα είναι σαφώς χαμηλότερο εν συγκρίσει με το αντίστοιχο στον ιδιωτικό τομέα. Ετσι, για παράδειγμα, για μια επέμβαση ρουτίνας (π.χ. βουβωνοκήλη) η εκτιμώμενη ιδιωτική δαπάνη πιθανώς να μην ξεπερνά τα 500 ευρώ.

Την ίδια ώρα, όμως, δεν λείπουν και οι αντιδράσεις των συνδικαλιστών του κλάδου οι οποίοι αφενός προβάλλουν το επιχείρημα της ιδιωτικοποίησης του ΕΣΥ και αφετέρου εμμένουν σε πρακτικά προβλήματα. «Πώς θα γίνει αυτό όταν στην Αττική από τις 203 συνολικά χειρουργικές αίθουσες λειτουργούν μόνο οι 145, δηλαδή το 70%, λόγω της έλλειψης κυρίως νοσηλευτικού προσωπικού; Πού θα νοσηλεύονται οι ασθενείς των απογευματινών χειρουργείων, όταν στα δημόσια νοσοκομεία υπάρχουν ράντζα;» είναι μόνο μερικά από τα ερωτήματα που θέτουν. Οι εμπνευστές του εγχειρήματος από την άλλη, αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες, διευκρινίζουν πως τα απογευματινά χειρουργεία θα ξεκινήσουν με την αντιμετώπιση ασθενών μέτριας βαρύτητας, ώστε στο μεταξύ να χαρτογραφηθούν τα επόμενα βήματα.

Ξεπαγώνει ο νόμος

Ο υπουργός Υγείας δηλώνει στο «Βήμα» ότι είναι αποφασισμένος να εκκινήσει άμεσα και τον νόμο, που φέρει την υπογραφή της πρώην αναπληρώτριας υπουργού Υγείας Μίνας Γκάγκα, για το ιδιωτικό έργο των γιατρών. Στο πλαίσιο αυτό και σε στενή συνεργασία με τον υφυπουργό Μάριο Θεμιστοκλέους, μελετώνται οι τελικές λεπτομέρειες του θέματος, καθώς για να βγει από τον… πάγο ο σχετικός νόμος εκκρεμεί η έκδοση Υπουργικών Αποφάσεων.

Υπενθυμίζεται πως ήδη από το 2022 ο νομοθέτης ορίζει πως οι γιατροί του ΕΣΥ έχουν τη δυνατότητα να εκτελούν ιδιωτικό έργο υπό προϋποθέσεις. Οφείλουν δηλαδή να είναι συνεπείς στο εφημεριακό τους έργο αλλά και στην απαραίτητη συμμετοχή τους στην ολοήμερη λειτουργία του ΕΣΥ (απογευματινά ιατρεία και χειρουργεία). Συνεπακόλουθα και εφόσον πληρούνται τα παραπάνω κριτήρια, με τη σύμφωνη γνώμη της διοίκησης του νοσοκομείου όπου υπηρετούν θα έχουν τη δυνατότητα να εργαστούν δύο φορές την εβδομάδα σε ιδιωτικό ιατρείο, κλινική, ιδιωτικό διαγνωστικό κέντρο κ.ο.κ.

Γιατροί «δύο ταχυτήτων»

Η ρύθμιση αυτή εν τούτοις δεν αγκαλιάζεται από το σύνολο του ιατρικού σώματος καθώς στην πράξη θα δημιουργήσει γιατρούς δύο ταχυτήτων εντός του ΕΣΥ. Αντίστοιχα, οι ιδιώτες συνάδελφοί τους κάνουν λόγο για δημιουργία συνθηκών αθέμιτου ανταγωνισμού.

Παράλληλα, οι τεχνοκράτες στην οδό Αριστοτέλους – υπό τη γενική γραμματέα Υπηρεσιών Υγείας Λίλιαν Βιλδιρίδη – επεξεργάζονται έναν, ομολογουμένως, πολύπλοκο αλγόριθμο που ορίζει οικονομικά κίνητρα για την πλήρωση θέσεων συγκεκριμένων ειδικοτήτων σε προβληματικές περιοχές. Μάλιστα το σχετικό κονδύλι έχει εγκριθεί από το υπουργείο Υγείας, με αποτέλεσμα η ενεργοποίησή του να δρομολογείται ώστε να «κουμπώσει» με τη δρομολογούμενη έναρξη των απογευματινών χειρουργείων και του ιδιωτικού έργου. Επειτα, συνυπολογίζοντας συγκεκριμένες παραμέτρους, γιατροί συγκεκριμένων ειδικοτήτων που θα εκδηλώνουν ενδιαφέρον για θέσεις που βρίσκονται στα… αζήτητα θα απολαμβάνουν υψηλότερες αμοιβές.

Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Πως, για παράδειγμα, ένας αναισθησιολόγος ή παθολόγος στην Ξάνθη θα λαμβάνει περισσότερα χρήματα από έναν άλλο συνάδελφό του στην Αθήνα ή στη Θεσσαλονίκη, δεδομένου πως επιλέγει να καλύψει μια «προβληματική» (δηλαδή χαμηλού ή μηδενικού ενδιαφέροντος) περιοχή. Παράλληλα, όμως, θα συνεκτιμάται και εάν του δίνεται η δυνατότητα να συμπληρώσει το εισόδημά του προσφέροντας τις υπηρεσίες του στον ιδιωτικό τομέα ή στα απογευματινά χειρουργεία, διαμορφώνοντας έτσι το τελικό «μπόνους» που θα έχει να λαμβάνει.

Τα κίνητρα στο μικροσκόπιο

Κάτι ακόμη που βρίσκεται στο μικροσκόπιο των τεχνοκρατών είναι τα κίνητρα να μην είναι μόνο οικονομικά, με τις τελικές ανακοινώσεις να γίνονται τον ερχόμενο μήνα. Ετσι, για παράδειγμα, μελετάται να δίνεται και η δυνατότητα ταχύτερης εξέλιξης ή/και συρρίκνωση του απαιτούμενου χρόνου παραμονής σε μια «προβληματική» περιοχή.

Στο μεταξύ, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας δεσμεύτηκε να εξετάσει το ενδεχόμενο η φορολόγηση των εσόδων από τις εφημερίες να γίνεται ξεχωριστά από το σύνολο των αποδοχών του γιατρών του ΕΣΥ, καθώς έως και σήμερα ακόμη και ποσοστό που ξεπερνά το 40% επιστρέφει στο κράτος. Το αίτημα υποβλήθηκε εκ νέου από την Ενωση Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας και Πειραιά (ΕΙΝΑΠ) κατά την πρόσφατη επίσκεψη των εκπροσώπων στην οδό Αριστοτέλους, με την ανταπόκριση της ηγεσίας να χαρακτηρίζεται θετική.