«Είδαμε ένα πλοίο-«βόμβα», στο οποίο και η παραμικρή λάθος κίνηση θα οδηγούσε στην τραγωδία που δεν αποφεύχθηκε. Σε ένα πλοίο όπου με δυσκολία θα μετέφερε 50 ανθρώπους μπορεί να υπήρχαν περισσότεροι από 700, σε μια πρωτοφανή κατάσταση για εμάς, σε μια ισορροπία τρόμου. Κάτι τέτοιο δεν είχαμε ξαναδεί…». Σε αυτή τη δραματική περιγραφή για τις συνθήκες του τραγικού ναυαγίου ανοικτά της Πύλου προχώρησαν – μιλώντας προς «Το Βήμα της Κυριακής» – υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας που γνωρίζουν συνολικά τη διαχείριση του τραγικού περιστατικού αλλά και όσα καταθέτουν οι επιζώντες στη μεγάλη έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Οι τελευταίες στιγμές
Οι διηγήσεις τους είναι συγκλονιστικές: «Σαν ένα μικρό φουσκωτό θαλασσινό παιχνίδι μωρού να είχε 4-5 επιβάτες! Οι πρόσφυγες ήταν ήδη εξαντλημένοι γιατί πίστευαν, με βάση τις διαδικτυακές διαφημίσεις των διακινητών, ότι θα έκαναν ταξίδι δύο ημερών, θα ήταν λιγότεροι και σε μεγαλύτερο σκάφος. Ομως βρέθηκαν μπροστά σε αυτή την άθλια κατάσταση όπου ταξίδευαν ήδη τέσσερις ημέρες κάτω από τον ήλιο, στοιβαγμένοι, χωρίς ουσιαστικά τη δυνατότητα ούτε να… ξεμουδιάσουν. Χωρίς προοπτική για άμεση άφιξή τους στην Ιταλία. Και σε μια θαλάσσια περιοχή που δεν είχαν καν σήμα στο κινητό τους. Σύντομα είχαν τελειώσει οι προμήθειες ακόμη και των πιο προνοητικών, ενώ φαίνεται ήδη να υπήρχαν πολλοί που ζητούσαν να γυρίσουν προς την Ελλάδα για να τελειώσει το μαρτύριό τους. Η επιλογή αυτή συνάντησε τη σφοδρή αντίδραση του καπετάνιου – ο οποίος πνίγηκε στο ναυάγιο όπως κι άλλοι δουλέμποροι όταν παγιδεύτηκαν στο κουβούκλιο πλοήγησης. Συνάντησε όμως την αντίδραση και των άλλων δουλεμπόρων που ήθελαν να αποφύγουν τη χώρα μας. Και αυτό λόγω και της αυστηρής νομοθεσίας για τους διακινητές, αλλά και πιθανώς γιατί είχαν ήδη έτοιμο το σχέδιο διαφυγής τους στις ιταλικές ακτές. Αυτή η δυσφορία, οι διαμάχες για το μοίρασμα των τροφών και του νερού που είχαν δοθεί, αλλά και ένα νέο σβήσιμο της μηχανής μέσα στη νύχτα τα τελευταία 60 λεπτά της διαδρομής τους οδήγησαν -σύμφωνα με τις καταθέσεις των διασωθέντων – στη μετατόπιση του επονομαζόμενου ανθρώπινου φορτίου. Με αποτέλεσμα, λόγω και του ελαφρού κυματισμού, τη μοιραία ανατροπή του. Εμείς τους παρακολουθούσαμε από απόσταση 300-400 μέτρων ακούγοντας μέσα στο σκοτάδι τις φωνές τους και μετά τις κραυγές πανικού. Για να δούμε μετά το κουφάρι του πλοίου ανάποδα να χάνεται σε αυτή την άβυσσο της Μεσογείου…».
Οι υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας συμπληρώνουν ότι δεν έχει επιβεβαιωθεί από τις έρευνές τους, ούτε από το αποτέλεσμα της προσέγγισης που επιχείρησαν στο πλοίο, ότι έξι άνθρωποι είχαν αποβιώσει στη διάρκεια του ταξιδιού λόγω των κακουχιών, ούτε ότι υπήρχαν γυναικόπαιδα στο αμπάρι που έχασαν τη ζωή τους στη διάρκεια του ναυαγίου. Ομως, ακόμη οι σχετικές έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη, ενώ επιχειρείται να αντληθούν στοιχεία από κινητά των ναυαγών, τα οποία ωστόσο παρουσιάζουν προβλήματα λειτουργίας λόγω της πτώσης τους στο νερό.
Αγγελίες σε sites
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί, οι μετανάστες επιβιβάστηκαν στο μικρό αλιευτικό στο Τομπρούκ της Λιβύης – το σκάφος είχε ξεκινήσει από την Αίγυπτο με πλήρωμα από την ίδια χώρα – ενώ ο αρχικός προγραμματισμός αναφερόταν σε ένα ταξίδι δύο ημερών. Οπως κατέθεσαν στις Αρχές οι διασωθέντες, απέκτησαν επαφές με τους διακινητές μέσω συγκεκριμένης ιστοσελίδας που αναφερόταν στη «μετακίνηση από Λιβύη στην Ιταλία». Ο ίδιος διαδικτυακός τόπος σήμερα κατακλύζεται από μηνύματα συγγενών των αγνοουμένων. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι λίγες ώρες πριν από την τραγωδία υπήρχε στον ίδιο ιστότοπο ανάρτηση αλλοδαπού που γνώριζε τι πραγματικά συνέβαινε σε αυτά τα «ταξίδια του θανάτου». Σε αυτή, ανάμεσα στα άλλα, έγραφε ότι «η απόσταση είναι 960 χιλιόμετρα. Τα σκάφη είναι έσοδα. Η ταχύτητα είναι περίπου 20 κόμβοι την ώρα, αν χωρίσεις 960 χιλιόμετρα σε 20 κόμβους, χρειάζεσαι 48 ώρες χωρίς διακοπή ή τουλάχιστον προβλήματα, ενώ υπάρχουν ταξίδια που διαρκούν μια εβδομάδα ανάλογα με το σκάφος και το ταξίδι. Μπορεί να μπαίνουν μέσα σε αυτά από 80 έως 200 άτομα. Η τιμή είναι πιο φθηνή, από 8 έως 15 χιλιάδες. Ομως μπορεί να πάρουν μεγαλύτερο αριθμό και περισσότερο φορτίο». Για να συμπληρώσει ότι «είναι ψεύτης όποιος λέει ότι οι λαθρέμποροι δουλεύουν μαζί τους γιατί υπάρχει συμφωνία Ιταλίας – Λιβύης». Να σημειώσουμε εδώ ότι σε παλαιότερες αναρτήσεις αιγύπτιων δουλεμπόρων παρουσιάζονταν παλιά αλιευτικά για τις συγκεκριμένες «φθηνότερες» μετακινήσεις, ενώ σε άλλα διαφημιστικά sites δουλεμπόρων εμφανίζονται ως δέλεαρ και κρουαζιερόπλοια.
Η κλήση στο «112»
Οι αξιωματικοί του Λιμενικού συμπληρώνουν ότι στις περισσότερες περιπτώσεις παρεμβαίνουν σε τέτοιου είδους «πειρατικά» δουλεμπορικά πλοία που έχουν σφραγίσει το σύστημα δορυφορικού στίγματος AIS όταν υπάρχει κλήση έκτακτης ανάγκης στον αριθμό «112», τον οποίο γνωρίζουν οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες. Σε αυτές τις περιπτώσεις το επιχειρησιακό κέντρο του Λιμενικού ζητεί, μόλις λαμβάνει το σχετικό μήνυμα, μέσω SMS από τον καλούντα να προσδιορίσει και να στείλει (μέσω της εφαρμογής Google Maps) το γεωγραφικό στίγμα του. Μια τέτοια ενημέρωση από το «112» επιβάλλει, όπως έχει συμβεί και άλλες φορές σε σκάφη που μεταφέρουν μετανάστες, την επέμβαση του Λιμενικού, την ακινητοποίηση του πλοίου και τη μεταφορά σε ασφαλές λιμάνι.
