Στην Ολομέλεια της Βουλής, όπου και αναμένεται να ανέβουν οι τόνοι της αντιπαράθεσης μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, εισάγεται την Τετάρτη 6 του μήνα το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για τα μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά ΑΕΙ. Το νομοσχέδιο αναμένεται να ψηφιστεί από τη Βουλή ως το τέλος της εβδομάδας.
Στο ίδιο νομοσχέδιο πάντως περιλαμβάνονται διατάξεις για την απελευθέρωση της διαχείρισης των οικονομικών των δημοσίων ΑΕΙ από τις διοικήσεις τους, για την αναβάθμιση και στήριξη του ακριτικού Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και την αυτονομία του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου.
Τις προηγούμενες ημέρες ολοκληρώθηκαν οι τρεις από τις τέσσερις προβλεπόμενες συζητήσεις στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής (με την κατάθεση των απόψεων των κομμάτων της αντιπολίτευσης επί των άρθρων του αλλά και των εκπροσώπων των κοινωνικών φορέων), ενώ η διαδικασία στην επιτροπή θα ολοκληρωθεί αύριο το μεσημέρι.
Αλλαγές στο νομοσχέδιο
Στο μεταξύ στο κείμενο του νομοσχεδίου εισήχθησαν αλλαγές από την αρχική μορφή του μετά τη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης και συγκεκριμένα:
Κίνητρα για περιφερειακά παραρτήματα
Η προβλεπόμενη εγγυητική επιστολή για τη δημιουργία ενός παραρτήματος μειώνεται στο 50% του ποσού εάν το παράρτημα πρόκειται να εγκατασταθεί εκτός της Περιφέρειας Αττικής, εξαιρουμένης της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων Αττικής, καθώς και εκτός της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Χωρίς όριο στις ώρες διδασκαλίας
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο που συζητείται στη Βουλή, αυξάνεται στο 90% το μέρος του διδακτικού ερευνητικού προσωπικού που θα πρέπει να κατέχει διδακτορικό. Επίσης, έχει απαλειφθεί το προβλεπόμενο στο προηγούμενο νομοσχέδιο ανώτατο όριο ωρών διδασκαλίας (12 ώρες εβδομαδιαίως) για κάθε μέλος του προσωπικού.
Διανομή εσόδων
Παρότι στο άρθρο 132 του νομοσχεδίου στην αρχική μορφή του ανέφερε ότι απαγορεύεται στα νέα «Νομοθετικά Πρόσωπα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ) να διανέμουν μέρος των εσόδων τους σε οποιοδήποτε πρόσωπο, περιλαμβανομένων των ιδρυτών του», στο κατατεθειμένο νομοσχέδιο αφαιρέθηκε η φράση «περιλαμβανομένων των ιδρυτών του».
Νομική μορφή
Από την αρχική μορφή του νομοσχεδίου αφαιρέθηκε ότι το ΝΠΠΕ «αποτελεί παράρτημά του στην Ελλάδα, με βάση απόφαση του αρμοδίου οργάνου του μητρικού ιδρύματος που προσδιορίζει λεπτομερώς την εσωτερική μεταξύ τους σχέση και αντανακλάται επί του κεφαλαίου ή με βάση συμφωνίες πιστοποίησης (validation) ή δικαιόχρησης (franchising), οι οποίες διασφαλίζουν ουσιωδώς την ορθή τήρηση των ακαδημαϊκών προτύπων του μητρικού ιδρύματος». Στο κείμενο προστέθηκε ένας νέος ορισμός που αφορά την «εκπαιδευτική συμφωνία», η οποία ορίζεται ως «δεσμευτική ειδική συμφωνία μεταξύ μητρικού ιδρύματος και παραρτήματος μητρικού ιδρύματος υπό τη μορφή ΝΠΠΕ, που εξασφαλίζει πλήρως την ορθή τήρηση των ακαδημαϊκών προτύπων του παραρτήματος μέσω συνεχούς και ενδελεχούς ελέγχου επί της λειτουργίας του». Στο μεταξύ, συνεχίζονται οι αντιδράσεις του ακαδημαϊκού κόσμου με χαρακτηριστικές πρόσφατες ανακοινώσεις των Ενιαίων Συλλόγων Διδασκόντων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης, της Φιλοσοφικής του Πανεπιστημίου Κρήτης κ.λπ.Παράλληλα, αρκετά τμήματα ΑΕΙ παραμένουν υπό κατάληψη, ενώ ήδη έχουν προαναγγελθεί συγκεντρώσεις για την ημέρα ψήφισης του νομοσχεδίου σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ξάνθη, Κομοτηνή, Χανιά, Ρέθυμνο, Ηράκλειο, Βόλο, Γιάννενα, Κέρκυρα και Φλώρινα.
Δημοσκόπηση από το ΕΚΠΑ
Στο μεταξύ, η εμπιστοσύνη του κόσμου στα δημόσια πανεπιστήμια, με πρωτοκαθεδρία του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, καταγράφεται σε μεγάλη πανελλαδική δημοσκόπηση που διενήργησε για λογαριασμό του ανώτατου Ιδρύματος η εταιρεία δημοσκοπήσεων ALCO σε δείγμα 1.000 ατόμων, την περίοδο 8-13 Φεβρουαρίου 2024. Σε αυτήν το 79% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η πρώτη προτεραιότητα της πολιτείας πρέπει να είναι η ενίσχυση των δημόσιων πανεπιστημίων ενώ το 70% αξιολογεί θετικά τη δημόσια πανεπιστημιακή εκπαίδευση στη χώρα μας (ποσοστό μεγαλύτερο από αξιολόγηση σχολείων: η πρωτοβάθμια εκπαίδευση στο 58%, η δευτεροβάθμια εκπαίδευση στο 48%, τα κολέγια στο 35% θετικής γνώμης). Η έλλειψη χρηματοδότησης για εκπαιδευτικά προγράμματα και έρευνα, η έλλειψη υποδομών και τα περιστατικά βίας και παραβατικότητας περιγράφονται ως κύρια προβλήματα των δημόσιων πανεπιστημίων.
Κατά τα άλλα, σε όλους τους δείκτες αναγνωρισιμότητας και κύρους (σε επίπεδο πρώτης αυθόρμητης ανάκλησης) το Πανεπιστήμιο Αθηνών ξεχωρίζει με διαφορά, ακολουθούμενο από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών καταγράφει εξαιρετικά υψηλό ποσοστό θετικής γνώμης (78%) για το κύρος του και το επίπεδο σπουδών του και πολύ υψηλά ποσοστά σε επιμέρους χαρακτηριστικά: Ιστορία/φήμη 88%, Ποιότητα σπουδών 76% και Υψηλό κύρος πτυχίου 74%.
