Ενας αιφνίδιος τραυματισμός που προκαλεί πολλαπλές σωματικές κακώσεις, ένα εγκεφαλικό, μια υποτροπιάζουσα μορφή σκλήρυνσης κατά πλάκας, ακόμη και μια απλή μυοπάθεια ενός ηλικιωμένου σώματος αποτελούν συχνά την αιτία για μια συγκυριακή ή μόνιμη αναπηρία σε πολλούς συμπολίτες μας.

Κάθε χρόνο πάνω από 40.000 άτομα βρίσκονται σε μια παρόμοια κατάσταση και χρήζουν ειδικής φροντίδας σε Κέντρα Αποκατάστασης. Μια διαδικασία η οποία παραμένει στο περιθώριο των πολιτικών υγείας επιβαρύνοντας με περισσότερα από 100 εκατ. ευρώ τα ελληνικά νοικοκυριά.

Η αποκατάσταση της βλάβης και η επανένταξη του ατόμου μετά από ένα σοβαρό θέμα υγείας εξελίσσεται πολλές φορές σε γολγοθά τόσο για τον ασθενή όσο και για το περιβάλλον του. Ο δρόμος μετά τη νοσηλεία ενός πολύ σοβαρού περιστατικού προς την αποκατάσταση και την επιστροφή του στην κοινωνία δείχνει όχι μόνο δύσκολος αλλά και πολύ κοστοβόρος.

«Εχω επιφορτιστεί με τη φροντίδα της 85χρονης μητέρας μου, η οποία τραυματίστηκε στο κεφάλι μετά από πτώση και νοσηλεύτηκε για περίπου έναν μήνα» λέει ο συνομιλητής μας, ιδιωτικός υπάλληλος, 45 ετών, κάτοικος της πρωτεύουσας.

«Στη συνέχεια, αν και έλαβε παραπεμπτικό για αποθεραπεία και αποκατάσταση σε κάποιο κέντρο, δυστυχώς το μόνο που θα μπορούσε να την αναλάβει, δεν κάλυπτε τα όσα χρειαζόταν η μητέρα μου και για τον λόγο αυτόν παραμένει στο σπίτι. Εκεί με απόλυτα δικά μου έξοδα την επισκέπτεται ειδικός φυσικοθεραπευτής ώστε να ανακάμψει».

Η μαρτυρία αυτή είναι μία μόνο από τις εκατοντάδες που θα μπορούσε να ακούσει κάποιος, καθώς οι περισσότεροι από εμάς έχουμε βρεθεί αντιμέτωποι με προβλήματα που αφορούν την αποκατάσταση μετά από μια βαριά νόσηση. Τα θέματα αυτά όμως φαίνεται να μην απασχολούν με τη δέουσα βαρύτητα την πολιτεία, αφού από τη μια μεριά οι δημόσιες δομές για αποκατάσταση είναι ελάχιστες, αφετέρου ο ΕΟΠΥΥ δίνει ένα σχετικά περιορισμένο ποσό για την αποζημίωση αντίστοιχων υπηρεσιών.

Ελλιπής ενημέρωση

Να επισημανθεί ακόμη ότι λόγω της ελλιπούς ενημέρωσης και των πολύπλοκων διαδικασιών ένα μεγάλο μέρος των ασθενών που δικαιούνται συνέχιση της νοσηλείας τους σε κέντρο αποκατάστασης τελικά δεν λαμβάνουν τις απαραίτητες για την υγεία τους υπηρεσίες, καθώς, μετά το πέρας της νοσηλείας και την έκδοση εξιτηρίου, αν ο θεράπων ιατρός ή το νοσηλευτικό ίδρυμα δεν έχουν υποβάλει το σχετικό αίτημα για συνέχιση νοσηλείας, ο ασθενής δεν έχει δικαίωμα της κάλυψης του ΕΟΠΥΥ.

Είναι λοιπόν αναγκασμένος να πληρώσει από την τσέπη του το συνολικό ποσό. Κάτι που μειώνει σε μεγάλο βαθμό τον αριθμό των ασθενών που εξυπηρετούνται τόσο στην κλειστή όσο και στην ημερήσια νοσηλεία.

Τι δείχνουν τα στοιχεία; Το σύνολο των αδειοδοτημένων ιδιωτικών κλινών αποκατάστασης στην Ελλάδα ανέρχεται στις 2.700, εκ των οποίων οι 612 βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής. Οι δημόσιες κλίνες στην Αττική είναι 167 και συγκεκριμένα 127 στο Εθνικό Κέντρο Αποκατάστασης, 22 στο Γενικό Νοσοκομείο Αττικής ΚΑΤ και 15 στο νοσοκομείο Ασκληπιείο Βούλας. Γενικότερα οι δημόσιες κλίνες σε όλη τη χώρα υπολογίζονται μεταξύ 250-270, καθώς ο ακριβής αριθμός δεν μπορεί να προσδιοριστεί!

Οπως λέει στο «Βήμα» ο κ. Νικόλας Παπαζήσης, εκπρόσωπος του κλάδου και μέλος της ένωσης πολιτών που δραστηριοποιείται στο θέμα των υπηρεσιών αποκατάστασης ασθενών, ο αριθμός των κλινών, ιδιαίτερα για την περιοχή της Αττικής, δεν επαρκεί και αρκετοί ασθενείς πολλές φορές αναζητούν εναλλακτικές μορφές φροντίδας σε μη πιστοποιημένους και αδειοδοτημένους φορείς ή λοιπές δομές πρόνοιας και φροντίδας.

«Τα Κέντρα Αποκατάστασης και Αποθεραπείας (ΚΑ-Α) ημερήσιας και κλειστής νοσηλείας καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα παθήσεων και απευθύνονται σε ένα υψηλό ποσοστό ασθενών που λαμβάνουν εξιτήριο μετά τη νοσηλεία τους. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι τουλάχιστον 20% των ασθενών που λαμβάνουν εξιτήριο μετά από μια επέμβαση χρήζουν υπηρεσιών αποκατάστασης. Επίσης ασθενείς μετά από ένα αγγειακό ή ισχαιμικό επεισόδιο, μετά από παραμονή σε μονάδα αυξημένης φροντίδας ή μετά από μια ορθοπεδική επέμβαση, ανάλογα με τη βαρύτητα και τη συνολική κατάσταση της υγείας του ασθενούς, χρήζουν συνέχιση της αποθεραπείας με εξειδικευμένες υπηρεσίες από πιστοποιημένο επιστημονικό προσωπικό και επαγγελματίες υγείας.

Ενδεικτικά υπολογίζεται ότι περίπου 25.000-30.000 άτομα παθαίνουν αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο κάθε χρόνο στη χώρα, καθώς επίσης και ότι τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι η πρώτη αίτια μόνιμης αναπηρίας» συμπληρώνει ο κ. Παπαζήσης.

Ο ΕΟΠΥΥ

Πάντως, τα περισσότερα Κέντρα Αποκατάστασης είναι συμβεβλημένα με τον ΕΟΠΥΥ και πρέπει να τηρούν τα ποιοτικά κριτήρια που θέτει ο οργανισμός. Να αναφέρουμε εδώ ότι ο προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ για την αποζημίωση υπηρεσιών συμβεβλημένων κέντρων είναι 75 εκατ. ευρώ για υπηρεσίες κέντρων κλειστής νοσηλείας, 5 εκατ. ευρώ για βαριά περιστατικά που απαιτείται επίσης νοσηλεία και 5,8 εκατ. ευρώ για ανοιχτή νοσηλεία, δηλαδή επίσκεψη του ασθενούς στο κέντρο για τη λήψη υπηρεσιών από ειδικούς (φυσικοθεραπευτές, φυσιάτρους κ.λπ.).

Το συνολικό αυτό ποσό ωστόσο δεν επαρκεί και μάλιστα τα κατατεθειμένα αποδεικτικά αποζημίωσης από τους ιδιώτες (υποβολές) πέρυσι προσέγγισαν τα 120 εκατ. ευρώ. Η διαφορά μεταξύ προϋπολογισμού και συνολικού κόστους καλύπτεται από τα ιδιωτικά κέντρα.

Το μέσο κόστος ανά ασθενή διαφέρει ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή και ανάλογα με την επιλογή της κατηγορίας κλίνης. Ο ΕΟΠΥΥ καλύπτει ένα μέρος της νοσηλείας των ασθενών κατόπιν σχετικής εγκρίσεως κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του ασθενούς και πριν λάβει εξιτήριο και ένα μέρος καλύπτουν με δικούς τους πόρους οι ασθενείς.

Να αναφέρουμε εδώ ότι σύμφωνα με πληροφορίες, πέρα από την αποζημίωση του ΕΟΠΥΥ η οποία ουσιαστικά φτάνει τα 150 ευρώ τη μέρα, ο ίδιος ο ασθενής αναγκάζεται να καταβάλει ένα επιπλέον ποσό το οποίο ζητείται από τα ιδιωτικά κέντρα, που φτάνει στα περίπου 1.500-2.000 ευρώ τον μήνα! Το δε ποσό αυτό μπορεί να εκτιναχθεί σε πάνω από 5.000 ευρώ τη στιγμή που ο ΕΟΠΥΥ δεν θα δικαιολογήσει την παραμονή του ασθενούς στο κέντρο. Η παραμονή του ασθενούς είναι συνήθως δίμηνη. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να παραταθεί περαιτέρω, με το μάξιμουμ του χρόνου να φτάνει στο 1 έτος σε εξαιρετικά δύσκολες περιπτώσεις.

Για τον λόγο αυτόν και πολλές φορές προτιμούν οι οικογένειες να φροντίζουν στο σπίτι τα μέλη που αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Εκεί επιβαρύνονται με κόστη από επισκέπτες φυσικοθεραπευτές και φυσιάτρους οι οποίοι δεν καλύπτονται από τον ΕΟΠΥΥ σε πολλές περιπτώσεις.

Ενας ακόμη επιβαρυντικός παράγοντας αφορά τις υπηρεσίες ανοιχτής νοσηλείας. Ενώ μέχρι σήμερα για τις θεραπείες ημερήσιας νοσηλείας ο ΕΟΠΥΥ καλύπτει πλήρως το κόστος των θεραπειών ανάλογα με την πάθηση και εφόσον αυτή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με απλές πράξεις φυσικοθεραπείας, αναμένεται τώρα επιβάρυνση με 15% του ποσού.

Να σημειωθεί ότι εδώ δικαιολογούνται έως και 80 επισκέψεις με κόστος 70 ευρώ την ημέρα για 2 χρόνια. Για έναν ασθενή που θα ακολουθήσει τη διαδικασία αυτή προκύπτει λοιπόν επιβάρυνση 1.680 ευρώ. Κι αυτό για ένα άτομο το οποίο δεν εργάζεται.