Την κυκλοφορία στους δρόμους της πρωτεύουσας 951 νέων αστικών λεωφορείων έως τον Ιούνιο του 2025 προβλέπει το επιχειρησιακό πλάνο του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών της Αθήνας (ΟΑΣΑ), που ήδη βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Σε βάθος τριετίας, και συγκεκριμένα έως το τέλος του 2027, προβλέπεται η πλήρης ανανέωση του στόλου των οχημάτων, με την προσθήκη επιπλέον 550 ολοκαίνουργιων μπλε λεωφορείων. Στόχος της διοίκησης του ΟΑΣΑ είναι οι αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας να ξαναγίνουν , με νέες, ποιοτικές και «έξυπνες» υπηρεσίες, βασισμένες στην τεχνολογία.

Η πρώτη φάση αναβάθμισης του στόλου των οχημάτων ξεκίνησε με τα πρώτα 140 νέα ηλεκτρικά λεωφορεία, τα οποία κυκλοφορούν στο σύνολό τους στους δρόμους της Αθήνας και  αποτελούν «όαση δροσιάς» για το εφετινό καλοκαίρι. Παράλληλα, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών υπέγραψε ήδη τις συμβάσεις για την προμήθεια επιπλέον 100 νέων αρθρωτών λεωφορείων φυσικού αερίου (CNG), καθώς και για άλλα 200 απλά οχήματα φυσικού αερίου, που θα ενισχύσουν τις συγκοινωνίες της πρωτεύουσας σταδιακά έως το 2025.

Εντός του 2025, με βάση το επιχειρησιακό σχέδιο του ΟΑΣΑ, θα ενεργοποιηθεί και η δεκαετής μίσθωση (με leasing) από ιδιώτες 300 νέων λεωφορείων, ενώ στην τελική φάση βρίσκεται και ο διεθνής διαγωνισμός του ΟΑΣΑ για την παραχώρηση στα ΚΤΕΛ 63 περιαστικών λεωφορειακών γραμμών, που θα εξυπηρετούνται με επιπλέον 211 νέα λεωφορεία. Ταυτόχρονα, το υπουργείο Μεταφορών προετοιμάζει έναν ακόμα μεγάλο διαγωνισμό για την προμήθεια οχημάτων, εκ των οποίων 375 λεωφορεία και 175 τρόλεϊ αναμένεται να ενταχθούν στον στόλο του ΟΑΣΑ εντός του 2027.

Αναβάθμιση συρμών

Το έργο της αναβάθμισης 14 παλαιών συρμών της Γραμμής 1 (πρώην ΗΣΑΠ) βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Στόχος είναι  πλέον την άνοιξη του 2025 να παραδοθεί από τον ανάδοχο ο πρώτος πρότυπος συρμός, ενώ ως το τέλος του ίδιου χρόνου θα παραδοθούν και οι υπόλοιποι 13 συρμοί. Επίσης, σχεδιάζεται η αγορά νέων συρμών για τα δρομολόγια του μετρό προς το Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», καθώς και για τις Γραμμές 2 και 3.

Ενα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν το εφετινό καλοκαίρι τα μέσα σταθερής τροχιάς είναι οι ελλείψεις στο «μέτωπο» του κλιματισμού. Το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο στη Γραμμή 1 (πρώην ΗΣΑΠ), καθώς η αναβάθμιση των 14 παλαιών συρμών απαιτεί χρόνο. Επίσης, δύσκολη είναι η κατάσταση και στις Γραμμές 2 και 3 του μετρό, καθώς οι πρώτης γενιάς γαλλικοί συρμοί που κινούνται στις ράγες τους από το 2000 δεν διαθέτουν επαρκή κλιματισμό, ενώ με τις ελλείψεις σε τροχαίο υλικό δεν είναι δυνατόν να παροπλιστούν το καλοκαίρι. Σημειώνεται ότι πρόσφατα βρέθηκαν στην Αθήνα εκπρόσωποι της κατασκευάστριας εταιρείας Alstom, προκειμένου να εξεταστεί και να κοστολογηθεί η λύση της τοποθέτησης κλιματιστικών, την οποία εξετάζει η ΣΤΑΣΥ.

Στόχος είναι η κατάθεση συγκεκριμένης πρότασης, προκειμένου μετουσιωθεί σε πρόγραμμα  χρηματοδότησης, δεδομένου ότι πρόκειται για μια περίπλοκη τεχνικά και ακριβή διαδικασία. Ωστόσο, ακόμα κι αν το «Υπερταμείο» ανάψει το «πράσινο φως» για το έργο αυτό, είναι βέβαιο ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να ολοκληρωθεί από τη μια στιγμή στην άλλη.

Πάντως, σε ό,τι αφορά τα αστικά λεωφορεία της εταιρείας Οδικές Συγκοινωνίες (ΟΣΥ), έχουν συντηρηθεί εγκαίρως όλα τα κλιματιστικά, με αποτέλεσμα να μη μένουν στα αμαξοστάσια και εκτός δρομολογίων πάνω από 15 λεωφορεία, κατά μέσο όρο, την ημέρα. Αλλωστε και η οδηγία της διοίκησης της ΟΣΥ αναφέρει πως σε περίπτωση μη λειτουργίας του κλιματιστικού θα δηλώνεται βλάβη και το όχημα υποχρεωτικά θα αποσύρεται στο αμαξοστάσιο και δεν θα εκτελεί δρομολόγια.

Ανέπαφες συναλλαγές

Εως το τέλος του χρόνου (πιθανότατα Δεκέμβριο του 2024), το μέτρο των ανέπαφων πληρωμών για τις μετακινήσεις θα επεκταθεί σε όλα τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς της Αθήνας (μετρό, τραμ, λεωφορεία, τρόλεϊ). Οι επιβάτες, εκτός από τα εισιτήρια και τις κάρτες ATH.ENA Ticket ή ATH.ENA Card, θα  μπορούν να χρησιμοποιούν και την τραπεζική τους κάρτα, ακόμα και αν είναι ενσωματωμένη, μέσω κάποιου App, στο κινητό τους τηλέφωνο. Η πρώτη φάση υλοποίησης του μέτρου εφαρμόζεται ήδη στα οχήματα των γραμμών των λεωφορείων Express του Αεροδρομίου.

Με την επέκταση της χρήσης των τραπεζικών καρτών για την επιβίβαση στα ΜΜΜ, το επιβατικό κοινό δεν θα χρειάζεται:

  • Να προμηθεύεται εισιτήριο μέσω των εκδοτηρίων ή των εκδοτικών μηχανημάτων (ΑΜΕΚ).
  • Να γνωρίζει τα διαθέσιμα προϊόντα μετακίνησης για να επιλέξει το κατάλληλο. Το σύστημα έχει τη δυνατότητα να αναλύσει τα δεδομένα μετακίνησης και η χρέωση στην τραπεζική κάρτα θα είναι ανάλογη με τις διαδρομές, με επιλογή της βέλτιστης.
  • Να αναζητά σημεία πώλησης, προκειμένου να μετακινηθεί με τα ΜΜΜ.

7.500  «έξυπνες» στάσεις

Σε «έξυπνες» μετατρέπονται σταδιακά και οι περίπου 7.500 στάσεις του συγκοινωνιακού δικτύου της πρωτεύουσας, με την τοποθέτηση QR Code στο σύνολο των στάσεων των λεωφορείων και τρόλεϊ, επιτρέποντας την άμεση σύνδεση στην αναβαθμισμένη εφαρμογή OASA Telematics. Μέσω του «έξυπνου» κινητού τους, οι επιβάτες που βρίσκονται σε μια στάση θα μπορούν να συνδέονται εύκολα με το QR Code στην τηλεματική, εμφανίζοντας αμέσως στην οθόνη του τηλεφώνου τους τις ώρες άφιξης σε πραγματικό χρόνο όλων των οχημάτων στη συγκεκριμένη στάση. Σημειώνεται, ότι το σύστημα Τηλεματικής του ΟΑΣΑ έχει αναβαθμιστεί πλήρως, επιτρέποντας την ταχύτερη και πιο αξιόπιστη μετάδοση πληροφοριών για τα δρομολόγια λεωφορείων και τρόλεϊ, όλων των γραμμών. Ταυτόχρονα, ο ΟΑΣΑ θέτει σε προτεραιότητα την αύξηση του αριθμού των «έξυπνων στάσεων, τουλάχιστον κατά 500 στους δρόμους του πολεοδομικού συγκροτήματος της Αθήνας.

Δίκτυο 5G στο μετρό

Σε εξέλιξη βρίσκεται και το έργο εγκατάστασης δικτύου κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς (5G) στους σταθμούς και τις σήραγγες των γραμμών του μετρό. Οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας εκτελούν αυτή την περίοδο πιλοτικό πρόγραμμα στη Γραμμή 2, στο τμήμα «Αγιος Δημήτριος – Ελληνικό». Η πιλοτική μορφή του έργου θα επιτρέψει στους παρόχους κινητής τηλεφωνίας να επιλέξουν την εφαρμογή της πλέον κατάλληλης τεχνολογικής λύσης για την ευρύτερη κάλυψη του συνολικού δικτύου των σταθμών του μετρό.

Πράσινες μεταφορές

Το στρατηγικό σχέδιο για τις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας περιλαμβάνει και τις «πράσινες» αστικές μεταφορές, με στόχο τη μείωση και τον τερματισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Η ενίσχυση του στόλου με 140 ηλεκτρικά λεωφορεία και άλλα 300 οχήματα φυσικού αερίου εκτιμάται ότι θα συμβάλει ουσιαστικά στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος των αστικών συγκοινωνιών. Επίσης, ο εκσυγχρονισμός των 14 συρμών της Γραμμής 1 του μετρό θα οδηγήσει σε μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 12%. Ταυτόχρονα, «τρέχει» ήδη και το έργο της ανάκτησης ενέργειας κατά την πέδηση των συρμών του μετρό.