Η σύλληψη στις 5 Δεκεμβρίου 2022 κοντά στην πόλη Λιουμπλιάνα της Σλοβενίας ενός ζευγαριού ρώσων πρακτόρων που εμφάνιζαν καταγωγή από την Αργεντινή και ασχολούνταν παραπλανητικά με το εμπόριο ακινήτων και… αντικών φαίνεται να ήταν αυτή που οδήγησε στην αποκάλυψη μεγάλου τμήματος του δικτύου πρακτόρων του ρωσικού καθεστώτος με το ψευδώνυμο «Παράνομοι». Ανάμεσα σε αυτούς ήταν η 35χρονη πράκτορας «Ιρίνα Σ.» που έμενε την τελευταία πενταετία στη χώρα μας και εργαζόταν ως φωτογράφος, ενώ από το 2000 ήταν ιδιοκτήτρια καταστήματος με είδη χειροτεχνίας στο Παγκράτι.
Η ανάκριση των «κατασκόπων της Λιουμπλιάνας» και πληροφορίες που αντλήθηκαν από τις κατ’ οίκον έρευνες στην πόλη της Σλοβενίας ήταν αυτές που βοήθησαν την ΕΥΠ να αντιληφθεί τον αφανή ρόλο της «Μαρίας Τσάλλα», η οποία ήταν ένα ακόμα αόρατο μέλος του συστήματος κατασκοπείας της Ρωσίας που είχε δημιουργηθεί από την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου και αναβίωσε την τελευταία 15ετία από το Κρεμλίνο.Οι συγκεκριμένες πληροφορίες που προήλθαν από τη Σλοβενία αποκάλυψαν τον ρόλο όχι μόνο της «Ιρίνα Σ.» αλλά και του συντρόφου της, ο οποίος έμενε στη Βραζιλία με τα ψεύτικα στοιχεία «Ντάνιελ Κάμπος Βίτιχ», όπως και άλλων ομοεθνών τους με τον ίδιο ρόλο στην Ευρώπη. Μάλιστα η «διαρροή» των στοιχείων από τη Λιουμπλιάνα φαίνεται να έγινε αμέσως γνωστή και στις ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών που ζήτησαν την άρον άρον επιστροφή των κατασκόπων τους στη Ρωσία. Κάτι που έπραξαν αμέσως τόσο η «Μαρία Τσάλλα» όσο και ο σύντροφός της στη Βραζιλία, ο οποίος και άφησε μια γυναίκα με την οποία διατηρούσε προσωπικές επαφές στη χώρα να τον αναζητά μέσω του Διαδικτύου.
Τα «τουριστικά» ταξίδια
Την ίδια στιγμή οι ελληνικές αρχές μετά τη φυγή της 35χρονης επιχειρούν να ανακαλύψουν το εύρος της δράσης της στη χώρα μας. Προς το παρόν δεν υπάρχει η εικόνα ότι είχε αναπτύξει ιδιαίτερη δραστηριότητα προσεγγίζοντας πολιτικά πρόσωπα, διπλωμάτες, στρατιωτικούς, υπηρεσιακούς παράγοντες, επιχειρηματίες κ.λπ., όπως συμβαίνει συνήθως σε αντίστοιχες περιπτώσεις με στόχο να συγκεντρωθούν συγκεκριμένες πληροφορίες.
Από αναφορές της λεωφόρου Κατεχάκη προκύπτει ότι ο χρόνος που βρισκόταν η «Ιρίνα Σ.» στην Ελλάδα δεν είχε θεωρηθεί επαρκής για να εισέλθει στο δεύτερο σχέδιο δράσης της, οπότε ίσως ήταν τελικά μέλος «πυρήνα εν υπνώσει». Χωρίς βέβαια να μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα η παρουσία της στη χώρα μας να αφορούσε ειδικές αποστολές παρακολούθησης προσώπων ή ακόμα και κάποια δολιοφθορά με στόχο αντίπαλους πράκτορες. Μάλιστα, κύριο ενδιαφέρον συγκεντρώνουν τα «τουριστικά» ταξίδια που φέρεται να έκανε σε χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία και άλλες στην Ευρώπη. Ή το γεγονός ότι εμφάνιζε ως έδρα της επιχείρησής της στο Παγκράτι την έδρα εταιρείας στην οδό Τζαφέρη στο Γκάζι, η οποία προσφέρει «φορολογικές εξυπηρετήσεις» ή χώρους για την πραγματοποίηση επαγγελματικών συναντήσεων.
Μεταφορές κεφαλαίων
Οι ίδιες πηγές, που όπως είναι προφανές διατηρούν την ανωνυμία τους, συμπληρώνουν ότι τα τελευταία χρόνια υπήρχαν πληροφορίες για ύποπτη δράση τουλάχιστον 60-70 ρώσων επιχειρηματιών και άλλων ατόμων που μετέφεραν χρηματικά ποσά στην Ελλάδα, επιχειρούσαν να αναπτύξουν διασυνδέσεις με έλληνες παράγοντες, ενώ είχαν θεωρηθεί ύποπτοι μεταφοράς κεφαλαίων, αγνωστης προέλευσης, στο εξωτερικό. Το θέμα κατά καιρούς ερευνούσαν μέλη της Επιτροπής για την ιδιοποίηση εσόδων από παράνομες ενέργειες.
Την έρευνα για τη ρωσίδα κατάσκοπο πραγματοποίησε το Β’ Τμήμα της Διεύθυνσης Συλλογής Πληροφοριών που αποτελείται από περίπου 20 πράκτορες (αστυνομικούς, ρωσόφωνους πολιτικούς υπαλλήλους) οι οποίοι ερευνούν τα ζητήματα δράσης κατασκόπων από την πρώην Σοβιετική Ενωση.
Αλλοίωση στοιχείων
Σύμφωνα με την ΕΥΠ, η «Μαρία Τσάλλα» είναι η Ιρίνα Αλεξάντροβνα Σμίρεβα από τη Μόσχα που ήρθε στην Αθήνα το 2018 ως παιδί ελλήνων ομογενών. Εναν χρόνο μετά το ταξίδι της στην Ελλάδα, μέσω προσβάσεων που απέκτησε στο ληξιαρχείο Αμαρουσίου, πολιτογραφήθηκε Ελληνίδα με νόμιμα χαρτιά. Φέρεται μάλιστα να πήρε το συγκεκριμένο πιστοποιητικό από μωρό που πέθανε στη γέννα το 1991, ενώ φαίνεται αλλοίωση στο συγκεκριμένο χειρόγραφο αρχείο του ληξιαρχείου.
Η φερόμενη ως ελληνίδα μητέρα της κατασκόπου ήταν μια γυναίκα με ποινικές εμπλοκές, κυρίως σε υποθέσεις ναρκωτικών, που είχε αποβιώσει το 2013. Η «Ιρίνα Σ.» ενεγράφη το 2018 στα δημοτολόγια του Αλιβερίου. Στις μεθοδεύσεις της φέρεται να την υποβοήθησε έλληνας δικηγόρος που εμφανιζόταν ως φορολογικός αντιπρόσωπος 22 αλλοδαπών, κυρίως ρωσικής καταγωγής. Επίσης υπήρξε εγγραφή της στα δημοτολόγια της πόλης της Εύβοιας με βάση βεβαίωση μιας νομικού ότι τη φιλοξενούσε σε σπίτι της εκεί.
Η οριστική αποχώρηση
Σύμφωνα με άτομα που τη γνώριζαν, η «Μαρία Τσάλλα» μιλούσε αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και άλλες γλώσσες, ενώ στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης εμφανιζόταν να κάνει συχνά ταξίδια σε διάφορες περιοχές της χώρας. Διατηρούσε προσωπική σχέση με ιδιωτικό εκπαιδευτικό και επισκεπτόταν συχνά το φροντιστήριό του στην Αθήνα. Μέχρι σήμερα η ΕΥΠ δεν έχει ένδειξη ότι ο έλληνας ιδιώτης είχε οποιαδήποτε εμπλοκή ή γνώση για τον ύποπτο ρόλο της ελληνοποιημένης ρωσίδας φίλης του. Ακόμα η ίδια φέρεται να έχει γνωριμία με μια Ελληνίδα και μια Γαλλίδα που είχαν και εκείνες καταστήματα. Μετά τη γρήγορη φυγή της και την ταυτόχρονη αναχώρηση από τη Βραζιλία του συντρόφου της, επικοινώνησε με άτομα που γνώριζε επαγγελματικά στην Ελλάδα και τους ανακοίνωσε ότι δεν θα επιστρέψει ξανά στη χώρα μας. Θεωρήθηκε έτσι προφανώς και για την ίδια ότι έκλεισε ο ελληνικός «κύκλος» της.
Απελάσεις διπλωματών
Την τελευταία πενταετία οι ελληνικές αρχές έχουν απελάσει συνολικά 16 ρώσους διπλωμάτες. Η πρώτη ήταν τον Ιούλιο του 2018, με αναφορές τότε για σχέδιο των μυστικών υπηρεσιών της Ρωσίας για «αποσταθεροποίηση» και χρηματισμό βουλευτών ώστε να αποτραπεί η κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών από την ελληνική Βουλή. Οπως και για αύξηση της ρωσικής επιρροής στο Αγιον Ορος μέσω «αφανών χρηματοδοτήσεων». Τον Αύγουστο του 2022 ακολούθησε ο δεύτερος κύκλος απελάσεων ρώσων διπλωματών στους οποίους αποδόθηκαν ύποπτες επαφές με ορισμένα άτομα από τον πανεπιστημιακό χώρο και εκπροσώπους ΜΜΕ μικρού βεληνεκούς ώστε να προωθούν φιλορωσικές θέσεις ή η πρόκληση κοινωνικών αντιδράσεων και οι σχέσεις τους με οργανωτές του… αντιεμβολιαστικού κινήματος κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα.
40 «illegals» σε όλο τον κόσμο
Σύμφωνα με τις ενημερώσεις ξένων μυστικών υπηρεσιών, ο αριθμός των «illegals» που δραστηριοποιούνται σε διάφορες χώρες του κόσμου υπολογίζεται σε 30-40, ενώ συχνά, λόγω και της προαπαιτούμενης μυστικότητας και «αφάνειας» ή και άλλων δυσχερειών, είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποκτήσουν θέσεις σημαντικής επιρροής
«Το κάνω αυτό ως εργάτης υπό τη ρωσική αιγίδα…»
«Γιώργο είναι πράγματι πολύ σοβαρές προκλήσεις και νομίζω ότι η προκλητικότητα αυτών των κύκλων της Δύσης θα αυξάνεται, διότι επιδιώκουν επιτάχυνση και εντατικοποίηση των ιμπεριαλιστικών σχεδίων τους».
Αυτή είναι μια φράση από το περιεχόμενο των mails που έχουν εντοπιστεί από τις αρχές ασφαλείας και τις μυστικές υπηρεσίες στο επονομαζόμενο «σκοτεινό Διαδίκτυο» (dark web) και αφορούν συνεννοήσεις ελλήνων ιδιωτών για την ύποπτη προώθηση των ρωσικών συμφερόντων στη χώρα μας. Τα ηλεκτρονικά αυτά μηνύματα – τα οποία αποκαλύπτει «Το Βήμα της Κυριακής» – περιέχουν αναφορές σε παρασκηνιακές συνεννοήσεις και στη συγκέντρωση πληροφοριών υπέρ της συγκεκριμένης χώρας, ύστερα και από την ανακάλυψη της δράσης της 35χρονης ρωσίδας κατασκόπου «Ιρίνα Σ.» στην Ελλάδα. Ορισμένα από τα πρόσωπα αυτά εμφανίζονται να έχουν ταξιδέψει στην Ρωσία, ενώ στα εν λόγω ηλεκτρονικά έγγραφα σημειώνουν ότι έχουν επαφές και με στενούς συνεργάτες του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.
Σε ένα από τα mails αυτά – την περίοδο 2013-2020 – οι συμμετέχοντες στην ηλεκτρονική αλληλογραφία αναφέρουν χαρακτηριστικά για έναν ιδιώτη ότι: «Θέλει μια προσέγγιση με τη Ρωσία και τη θεωρεί καλή επιλογή. Τη σκέπτεται σε τακτικό και μάλλον οπορτουνιστικό επίπεδο… Αλλά δεν είναι αρνητικός. Προσωπικά έχω να σου προτείνω ένα ολοκληρωμένο μοντέλο ενός οργανισμού ελληνορωσικής στρατηγικής συνεργασίας, το οποίο έχω σκεφθεί και διαμορφώσει σε άμεσο έλεγχο από τη ρωσική πλευρά. Εμένα με ενδιαφέρει να το κάνω αυτό ως εργάτης υπό τη ρωσική αιγίδα».
Σε παλαιότερο μήνυμα, ένας εκ των ιδιωτών που εμφανίζεται να έχει σχέση με περιφερειακό ΜΜΕ σημειώνει ότι «εξασφάλισα μέσω ενός γνωστού μου σε ινστιτούτο μια συνέντευξη με έναν αναλυτή intelligence στην Ουάσιγκτον που μου υποσχέθηκε πληροφορίες για προβλήματα στην Αίγυπτο και στη Συρία που δείχνουν τα λάθη του Ομπάμα»!
Σε ένα άλλο μήνυμα ένας τρίτος ιδιώτης ενημερώνει έναν συνεργάτη του λέγοντας: «Αγαπητέ μου Γιώργο, προ ολίγου είχα μια συνάντηση για καφέ στο γραφείο μου με τον προσωπικό ιατρό του … (σ.σ.: αναφέρει το όνομα δημόσιου προσώπου). Με πληροφόρησε ότι είχε λάβει πρόσκληση να τιμηθεί από τη Ρωσική Εκκλησία και Κυβέρνηση, και είπε ότι την αρνήθηκε επειδή δεν ήθελε να φανεί ότι στηρίζει τη Ρωσία εν ώρα κρίσης και επειδή δεν ήθελε να ενοχλήσει το άλλο αμερικανικό πρακτορείο στην Κωνσταντινούπολη».
Σε ένα ακόμα μήνυμα σημειώνουν ότι «Ο Π… εμφανίστηκε προ μηνός σχεδόν γεμάτος “ενθουσιασμό” ζητώντας τακτικότατες συνεργασίες, μετά πήγε στη Μόσχα για ιδιωτικούς λόγους όπως μας είπε και μετά εξαφανίστηκε από προσώπου γης με αρκετά εντυπωσιακό τρόπο. Είμαι πολύ περίεργος αν τον πετύχω ποτέ να δω τι εξήγηση θα δώσει για την εξαφάνιση. Αν μάθω περισσότερα για το “Ινστιτούτο” θα σας πω. Αντιλαμβάνομαι ότι συζητάει τώρα με τον “μικρό” τι θα κάνουν. Είναι αυτάρκεις και δεν μας χρειάζονται. Ο Θεός να βάλει το χέρι του».