Μόνιμη ανασφάλεια για τις ελλείψεις φαρμάκων, αν και ομολογουμένως διαπιστώνονται σε ηπιότερο βαθμό σε σύγκριση με πέρυσι τέτοια εποχή, βιώνουν οι έλληνες ασθενείς. Τα στιγμιότυπα και οι μαρτυρίες που έχει συλλέξει «Το Βήμα» συνοψίζονται σε ανεκτέλεστες συνταγές που στοιβάζονται στα φαρμακεία και σε ιστορίες ασθενών που αναλώνονται σε δεκάδες τηλεφωνήματα και επισκέψεις σε φαρμακεία για να εντοπίσουν το φάρμακό τους.

Το πρόβλημα σε κάθε περίπτωση είναι πολυπαραγοντικό και δεν αποτελεί αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο εξαιτίας των παραγωγικών προβλημάτων σε πρώτες ύλες κ.ο.κ. Είναι ωστόσο γεγονός πως κατά την μεταπανδημική εποχή έχει προκύψει σε μόνιμη παθογένεια, με εξάρσεις και υφέσεις. Και κάθε φορά που εντείνεται, παράλληλα αναζωπυρώνεται και η διαμάχη ανάμεσα σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς εκτοξεύοντας ευθύνες εκατέρωθεν.

Η άρση απαγόρευσης των εξαγωγών

Αφορμή για την τελευταία πράξη του ίδιου έργου, η πρόσφατη απόφαση του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ) να άρει την απαγόρευση παράλληλων εξαγωγών για 137 φάρμακα. Η αντίδραση των φαρμακοποιών ήταν άμεση, προειδοποιώντας για νέο γύρο ελλείψεων, κάνοντας λόγο για ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο.

Η ηγεσία του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ) εμφανίζεται, πάντως, καθησυχαστική, σημειώνοντας πως προς το παρόν η εγχώρια αγορά δεν έχει διαταραχθεί. «Η σύνταξη της λίστας που περιλαμβάνει τα σκευάσματα για τα οποία απαγορεύονται οι παράλληλες εξαγωγές είναι μια δυναμική διαδικασία. Εφόσον προκύψει πρόβλημα, αμέσως θα επικαιροποιηθεί» υπογραμμίζει στο «Βήμα» ο πρόεδρος του Οργανισμού και καθηγητής Φαρμακολογίας Ευάγγελος Μανωλόπουλος. Και καλεί τους πολίτες να καταγγέλλουν στον ΕΟΦ ελλείψεις που διαπιστώνουν ώστε να διερευνηθούν άμεσα τα κενά.

 

Οι έλεγχοι για την επάρκεια σκευασμάτων

Παράλληλα όμως, αποκαλύπτει πως ενισχύονται μηχανισμοί ώστε να προφυλαχθεί η επάρκεια σκευασμάτων εντός των συνόρων. «Εως τα τέλη του μήνα θα τριπλασιάσουμε τους ελέγχους, κυρίως στις φαρμακαποθήκες. Με δεδομένο ότι πλέον και μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας έχουμε εικόνα για το ποιος εξάγει και συγκεντρώνει αποθέματα, είμαστε σε θέση να βάλουμε στο στόχαστρο όσους προτίθενται να κάνουν τέτοιες κινήσεις» αναφέρει.

Επιπλέον δρομολογείται η αυστηροποίηση της σχετικής νομοθεσίας που αφορά την ίδρυση φαρμακαποθηκών. Στόχος είναι μεταξύ άλλων «να διασφαλίζεται ότι το μεγαλύτερο μέρος του τζίρου τους θα προκύπτει από πωλήσεις εντός των συνόρων» προσθέτει ο κ. Μανωλόπουλος.

Στο μεταξύ, επιχειρώντας να χαρτογραφήσουν τα… άτυπα μονοπάτια της διακίνησης φαρμάκου οι φαρμακοποιοί περιγράφουν πως ήδη 24ωρα πριν από την έκδοση της σχετικής ανακοίνωσης για την άρση της απαγόρευσης παράλληλων εξαγωγών σε δεκάδες σκευάσματα η αγορά είχε αρχίσει να απορρυθμίζεται.

Εστιάζουν ενδεικτικά στην περίπτωση γνωστού αντιπηκτικού σκευάσματος με επάρκεια αποθεμάτων τους τελευταίους μήνες. Ομως, εν αναμονή της προσδοκώμενης απελευθέρωσής του, η διακίνηση από τις φαρμακαποθήκες προς τα φαρμακεία άρχισε να γίνεται με το… σταγονόμετρο. Οι ύποπτες αυτές κινήσεις φαίνεται εν τούτοις πως έγιναν αντιληπτές από το ψηφιακό… ραντάρ του ΕΟΦ, με αποτέλεσμα τελικά το συγκεκριμένο σκεύασμα να παραμείνει στη λίστα των φαρμάκων όπου ισχύουν οι απαγορεύσεις.

Πρόβλεψη για νέο κύκλο ελλείψεων

Πάντως, οι φαρμακοποιοί επιμένουν να προβλέπουν νέο κύκλο ελλείψεων σε «απελευθερωμένα» πλέον φάρμακα για την αντιμετώπιση χρονίως νοσημάτων, όπως είναι τα αντιδιαβητικά, αντιεπιληπτικά, καρδιολογικά, ενέσεις για την οστεοπόρωση κ.ο.κ. Μάλιστα, στο πλαίσιο αυτό ενεργοποιούν άμεσα ένα ακόμη εφεδρικό ψηφιακό εργαλείο, το οποίο σύμφωνα με τον πρόεδρο του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ), Απόστολο Βαλτά, θα συγκεντρώνει σε πραγματικό χρόνο τις ανεκτέλεστες συνταγές και συνεπακόλουθα θα αποτυπώνει τις πραγματικές ελλείψεις στην κοινότητα. «Μέριμνά μας είναι η κάλυψη των αναγκών των ασθενών» δηλώνει στο «Βήμα» ο ίδιος.

Από την πλευρά τους οι εκπρόσωποι των φαρμακαποθηκών αντιτείνουν πως πολλά από τα φάρμακα που επί μήνες ήταν σε απαγόρευση «λίμναζαν» στις αποθήκες τους, συνεπακόλουθα η απόφαση της… απελευθέρωσής τους για παράλληλη εξαγωγή – σημειωτέον πρόκειται για νόμιμη διαδικασία – ήταν τεκμηριωμένη. Και ρίχνουν το μπαλάκι των ευθυνών στα «παράνομα κανάλια εξαγωγών».

Πιο συγκεκριμένα, ο κλάδος «φωτογραφίζει» συγκεκριμένα φαρμακεία που εμπλέκονται στις επιχειρήσεις-«σκούπα» (κυκλώματα αγοράζουν ως δήθεν ιδιώτες φάρμακα από τα φαρμακεία σε χαμηλές τιμές και με την ανοχή των φαρμακοποιών τα εξάγουν στο εξωτερικό σε υψηλές τιμές).