Οι τεράστιοι κίνδυνοι για εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες από την κακή συντήρηση των μηχανημάτων σε αρκετά από τα τουλάχιστον 80 λούνα παρκ που λειτουργούν στη χώρα μας αποκαλύπτονται μετά τον θάνατο του άτυχου 19χρονου νέου στο Πευκοχώρι Χαλκιδικής.
Το δραματικό συμβάν φαίνεται ότι οφείλεται στη διάλυση λόγω σκουριάς και εγκατάλειψης του συστήματος συγκράτησης περιστρεφόμενου καθίσματος παιγνιδιού (Crazy Dance), το οποίο θα μπορούσε να διορθωθεί με σιδηρουργικές εργασίες της τάξης των… 200-300 ευρώ.
Οπως αποκαλύπτει όμως το ρεπορτάζ, πολλά από τα λούνα παρκ που λειτουργούν σήμερα στη χώρα μας είναι κακοσυντηρημένα, αγοράζουν ή νοικιάζουν εκατοντάδες μεταχειρισμένα παμπάλαια μηχανήματα-παιχνίδια, ενώ δεν προχωρούν σε πιστοποιήσεις κάθε οκτώ μήνες – όπως προβλέπει η νομοθεσία.
Καθυστερούν την πιστοποίηση
Σε πολλές περιπτώσεις, οι υπεύθυνοι των λούνα παρκ που πληρώνουν από 15.000 ως 30.000 ευρώ για να αγοράζουν αυτά τα μηχανήματα, για να μειώσουν το λειτουργικό τους κόστος (δηλαδή περίπου άλλα 2.000-4.000 ετησίως) αργούν να κινήσουν τις διαδικασίες πιστοποίησης από δύο ιδιωτικές εταιρείες που έχουν αναλάβει το σχετικό έργο από το υπουργείο Ανάπτυξης ή δεν τις καλούν καθόλου.
Επιπλέον, δεν χρησιμοποιούν συχνά μηχανικούς για να διορθώσουν σημαντικές βλάβες, δεν ενημερώνονται για τα προβλήματα των μηχανημάτων από την κατασκευάστρια εταιρεία, δεν τα αντικαθιστούν εγκαίρως, δεν αγοράζουν ανταλλακτικά από τους κατασκευαστές, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις, οι επιχειρήσεις αυτές λειτουργούν χωρίς άδεια από τις αρμόδιες δημοτικές αρχές.
Απολύουν μηχανικούς για… οικονομία
Παράλληλα έχει παρατηρηθεί σε πρόσφατες περιπτώσεις ότι για λόγους… οικονομίας απολύονται μηχανικοί που επιτηρούν τα επικίνδυνα αυτά παιχνίδια, ενώ ακόμη και οι έλεγχοι πιστοποίησης που μπορεί να υπάρχουν δεν είναι ουσιαστικοί, αφού και μετά τις σχετικές εγκρίσεις που τους ακολουθούν έχουν υπάρξει «ξαφνικές» ζημιές και ατυχήματα.
Το δραματικό αποτέλεσμα των παραπάνω είναι ότι παρότι τα κενά στους ελέγχους και τις συντηρήσεις επισημαίνονται επί δεκαετίες, έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 10 τέτοιου είδους συμβάντα στη χώρα μας, με πέντε νεκρούς και τουλάχιστον 25 τραυματίες. Πολλά από αυτά δε έχουν σημειωθεί κυρίως σε μετακινούμενα λούνα παρκ που περιφέρονται σε πανηγύρια και σε τουριστικά θέρετρα και κρύβουν τελικά θανάσιμους κινδύνους. Κι αυτό, καθώς παρατηρούνται αστάθεια κατασκευών σε σαθρά εδάφη, απασχόληση ευκαιριακού προσωπικού και λάθη των χειριστών, οι οποίοι συχνά δεν έχουν καμιά σχετική εμπειρία.
Σημειώνεται πάντως ότι και διεθνώς τις τελευταίες δεκαετίες έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 310 ατυχήματα με εκατοντάδες νεκρούς και τραυματίες σε λούνα παρκ πολλών διαφορετικών χωρών.
Το ατύχημα στο Πευκοχώρι
Τι συνέβη ειδικά στο Πευκοχώρι; Οπως προκύπτει από το ρεπορτάζ, το συγκεκριμένο λούνα παρκ λειτουργούσε με παλαιά και κακοσυντηρημένα μηχανήματα τα οποία είχαν πολλές φθορές (και όχι μόνο σε αυτό που σημειώθηκε το ατύχημα), ενώ δεν είχε κληθεί σιδηρουργός ή μηχανικός για να αποκαταστήσει τις βλάβες που εκτιμάται ότι ήταν κόστους μερικών εκατοντάδων ευρώ.
Επίσης, το συγκεκριμένο λούνα παρκ δεν είχε παρουσιάσει φέτος τις σχετικές πιστοποιήσεις του εγκεκριμένου από το υπουργείο Ανάπτυξης ιδιωτικού ελεγκτικού φορέα που έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη. Σχετική πιστοποίηση φέρεται να είχε από το καλοκαίρι του 2023, ενώ στη δικογραφία που σχηματίζεται αναμένεται να ενταχθούν στοιχεία και φωτογραφίες από τον περυσινό του έλεγχο.
Πάντως, το ζητούμενο των ερευνών που γίνονται για την υπόθεση είναι αν είχε εντοπισθεί στους ελέγχους αυτούς η φθορά στις μεταλλικές βάσεις του καθίσματος ή και σε άλλα σημεία του εν λόγω λούνα παρκ, καθώς είναι προφανές πως δεν μπορεί να είχε δημιουργηθεί μέσα σε λίγους μήνες. Ακόμη, το λούνα παρκ δεν είχε άδεια από τον φορέα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Δήμο Κασσάνδρας), ενώ άλλοι δήμοι είχαν απαγορεύσει την εγκατάστασή του σε άλλες περιοχές λόγω ακριβώς αυτών των ελλείψεων πιστοποιήσεων και ελέγχων.
Επιπλέον, παρότι η ιταλική κατασκευάστρια εταιρεία του μηχανήματος στο οποίο έγινε το δυστύχημα είχε επισημάνει από το 2017 ότι έχει φθαρεί το σύστημα στήριξης των καθισμάτων του και είχε προτείνει έλεγχο σε 16 σημεία αυτού του μηχανήματος, τίποτα από όλα αυτά δεν είχε γίνει. Στα παραπάνω να προστεθεί ότι η διοίκηση της επιχείρησης φαίνεται ότι χρησιμοποιούσε ανειδίκευτο προσωπικό για τον χειρισμό του μηχανήματος και συγκεκριμένα έναν 21χρονο με ποινικό μητρώο, οποίος και φέρεται χάριν… αστεϊσμού να πήρε την απόφαση να επιταχύνει αυθαίρετα τις κινήσεις του για να διασκεδάσει το κοινό.
Και αυτό παρότι η κατασκευάστρια ιταλική εταιρεία του μηχανήματος είχε δώσει τις ακριβώς αντίθετες οδηγίες για περιορισμό της ταχύτητάς του ώστε να μην υπάρξουν θραύσεις του μηχανισμού συγκράτησης των επιβατών.
Επιπρόσθετα, ελέγχονται μαρτυρίες ότι ο χειριστής του μηχανήματος ζητούσε συχνά στους νεαρούς που εισέρχονταν στο παιχνίδι να καθίσουν σε διαφορετικά καθίσματα από αυτά που επέλεγαν, κάτι που ίσως υποδηλώνει ότι υπήρχε εικόνα για τις φθορές.
Τι δηλώνουν από τον δήμο
Από την πλευρά τους, οι υπεύθυνοι του Δήμου Κασσάνδρας υποστήριξαν σε δηλώσεις τους πως «μετά την ενημέρωση στα μέσα Ιουλίου από την ΕΛ.ΑΣ. πως η συγκεκριμένη επιχείρηση δεν είχε φέτος προσκομίσει τα απαραίτητα έγγραφα, ξεκινήσαμε διαδικασία επιβολής διοικητικών προστίμων με προθεσμία 60 ημερών».
Ωστόσο, όπως αναγράφεται στο άρθρο 15 της ΚΥΑ, «η δημοτική αρχή μπορούσε μαζί με την έκδοση προστίμου να προχωρήσει σε προσωρινή διακοπή λειτουργίας της δραστηριότητας, εφόσον υπήρχε άμεσος κίνδυνος για το δημόσιο συμφέρον».
Από την πισίνα στον Αλιμο ως την τραγωδία στον Αλμυρό
Το 2014 καταγράφθηκε ο θάνατος ενός 13χρονου αγοριού στον Αλιμο όταν μαζί με την 11χρονη αδελφή του μπήκαν σε έναν τεράστιο φουσκωτό κύλινδρο κι ενώ έπαιζαν μέσα σε μια μεγάλη πλαστική πισίνα, φύσηξε αέρας, σήκωσε τον κύλινδρο μαζί με τα δυο παιδιά και τον πέταξε σε απόσταση 30 μέτρων.
Αργότερα έγινε γνωστό πως η ίδια εταιρεία είχε λούνα παρκ και στη Μυτιλήνη, όπου τραυματίστηκε σοβαρά τον Σεπτέμβριο του 2010 ένα 16χρονο παιδί που τελικώς απεβίωσε δύο χρόνια αργότερα. Στο εδώλιο για την υπόθεση κάθισαν ένας ιταλός συντηρητής των παιχνιδιών και ο έλληνας διαχειριστής του λούνα παρκ που καταδικάστηκαν και σε δεύτερο βαθμό σε ποινή φυλάκισης πέντε ετών και τεσσάρων μηνών.
Το 2019, μία 14χρονη μαθήτρια γυμνασίου βρήκε τραγική κατάληξη σε λούνα παρκ στο παζάρι του Αλμυρού Βόλου όταν εκτινάχτηκε σε απόσταση περίπου 11 μέτρων, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί θανάσιμα. Ακόμη, την ίδια χρονιά υπήρξε τραυματισμός 3χρονου κοριτσιού που βρισκόταν σε τρενάκι λούνα παρκ της Ναυπάκτου, όπως κι άλλων τριών παιδιών σε λούνα παρκ του Μύλου Τρικάλων όταν συγκρούστηκαν δυο «τρενάκια».
Ενδεικτικό ήταν και το ατύχημα που σημειώθηκε τον Σεπτέμβρη του 2022 σε μεγάλο λούνα παρκ στην Αθήνα (με πιστοποίηση των μηχανημάτων του και μέτρα ασφαλείας) το οποίο οδήγησε στον τραυματισμό τεσσάρων ατόμων που εκτοξεύτηκαν από βαγονέτο που αυτό σταμάτησε αιφνιδιαστικά σε κανάλι-«πίστα» το οποίο θα έπρεπε να ήταν γεμάτο νερό. Την ευθύνη ανέλαβε στην πορεία ένας χειριστής του μηχανήματος που υποστήριξε ότι δεν αντελήφθη εγκαίρως μια διακοπή ρεύματος που οδήγησε σε απώλεια του νερού και δεν σταμάτησε γρήγορα τα βαγονέτα.
