Τυφλή μαθήτρια στο 1ο Γυμνάσιο Υμηττού με 97% αναπηρία, αναμένει στην τάξη της από την έναρξη της σχολικής χρονιάς (και έως την ώρα που γραφόταν το παρόν ρεπορτάζ) την άφιξη του κατάλληλα επιμορφωμένου στη μέθοδο Μπράιγ εκπαιδευτικού, προκειμένου να μπορέσει να παρακολουθήσει τα μαθήματα μαζί με τους συμμαθητές της.

«Κάθε σχολικό έτος είναι μια έκπληξη. Δεν ξέρουμε αν θα έρθει και πότε θα έρθει ο εκπαιδευτικός. Στην Α’ Γυμνασίου ήρθε τον Μάρτιο» λέει στο «Βήμα της Κυριακής» η μητέρα της τυφλής μαθήτριας, που ζητεί να διατηρηθεί η ανωνυμία της και η οποία αναγκάστηκε εφέτος να δίνει 150 ευρώ την εβδομάδα από την τσέπη της για ιδιώτη καθηγητή. «Διαφορετικά το παιδί μου θα έμενε στο σπίτι!» εξηγεί.

«Ομως και όταν θα αναλάβει πλήρως ο εκπαιδευτικός του Δημοσίου, δεν θα καλύπτει όλα τα μαθήματα, μόνο τις 20 από τις 40 διδακτικές ώρες» αποκαλύπτει η ίδια. «Φαίνεται ότι στα μισά μαθήματα το παιδί… βλέπει, και δεν τον χρειάζεται, σύμφωνα με το αρμόδιο υπουργείο» λέει χαρακτηριστικά. Στα μαθήματα που το παιδί δεν διδάσκεται, η μητέρα του σχεδιάζει να συνεχίσει να πληρώνει ιδιώτη καθηγητή.

Η κόρη της, παρότι αριστούχος, αντιμετωπίζεται «ως παιδί τρίτης κατηγορίας», υπογραμμίζει. «Και το χειρότερο είναι ότι το βιώνει τραυματικά. Αγωνιά, στενοχωριέται και εξοργίζεται που πρέπει να παρακαλεί μήνες για ένα αναφαίρετο δικαίωμά της. Μάλιστα μόλις μας ανακοίνωσαν ότι σε μια τάξη με τρία περιστατικά ειδικής αγωγής θα υπάρχει μόνο ένας εκπαιδευτικός παράλληλης στήριξης! Κανείς δεν σέβεται τα παιδιά της ειδικής αγωγής» συνεχίζει απογοητευμένη.

21.836

είναι οι μαθητές και οι μαθήτριες που την εφετινή χρονιά εντάχθηκαν στο πλαίσιο της ειδικής αγωγή

«Κάθονται και περιμένουν»

Συνολικά 24 μαθητές στα σχολεία της Ζ’ ΕΛΜΕ (Καισαριανή, Βύρωνας, Υμηττός, Ηλιούπολη), όπου υπάγεται και το σχολείο με την τυφλή μαθήτρια, χρήζουν παράλληλης στήριξης. Ανάμεσά τους και τέσσερις μαθητές στο φάσμα του αυτισμού. Επτά μαθητές βρίσκονται στο τμήμα ένταξης, που για πρώτη φορά δημιουργήθηκε στα σχολεία της συγκεκριμένης ΕΛΜΕ, ωστόσο το τμήμα «μέχρι στιγμής υπολειτουργεί. Εχει σταλεί μόνο μία φιλόλογος», επισημαίνει η πρόεδρος της Ζ’ ΕΛΜΕ, Γιώτα Μαρέ.

«Σε κάποιες τάξεις υπάρχουν έως και 46 περιπτώσεις παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες, τα οποία στριμώχνονται ανά τρία ή και περισσότερα σε τμήματα ακόμη και 27 μαθητών. Πώς θα μπορέσει όμως ο εκπαιδευτικός να εφαρμόσει διαφοροποιημένη μάθηση;» αναρωτιέται η κυρία Μαρέ.

«Ως εκπαιδευτικοί τα κενά τα δώσαμε στο υπουργείο Παιδείας από την αρχή της χρονιάς. Εχουμε 22 κενά στην παράλληλη και 10 κενά στα τμήματα ένταξης. Δύο μήνες τα παιδιά που έχουν ανάγκη στήριξης απλώς κάθονται στις τάξεις και περιμένουν…» λέει από την πλευρά του ο αιρετός του Συμβουλίου Εκπαιδευτικών (ΠΥΣΔΕ) Ηρακλείου Κρήτης Παναγιώτης Σάπιος.

25,3%
αυξήθηκε εφέτος σε σχέση με πέρυσι ο αριθμός των παιδιών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που εντάχθηκαν στην ειδική αγωγή

Αύξηση έως και 100% την τελευταία πενταετία

Τη σχολική χρονιά 2023-2024 στην Ελλάδα ο αριθμός των μαθητών που λόγω αναπηρίας, διάχυτων αναπτυξιακών διαταραχών-φάσμα αυτισμού, συνδρόμου ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς υπερκινητικότητα, ψυχικές διαταραχές κ.ά. εντάσσονται στο πλαίσιο της ειδικής αγωγής έχει εκτοξευθεί, φτάνοντας τους 21.836.

«Την τελευταία 5ετία έχουμε αύξηση έως και 100%» σημειώνει στο «Βήμα» ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας-Δευτεροβάθμιας και Ειδικής Αγωγής του υπουργείου Παιδείας Γιάννης Κατσαρός, υποστηρίζοντας πως «εφέτος κάναμε την απόλυτη υπέρβαση. Προσλάβαμε 16.207 εκπαιδευτικούς, 1.000 και πλέον περισσότερους από πέρσι. Και θα προσληφθούν άλλοι 3.200, μέχρι τις 23 του μήνα. Πέρυσι οι προσλήψεις ήταν περίπου 14.000. Το ζήτημα της ειδικής αγωγής το έθεσε ως απόλυτη προτεραιότητα ο υπουργός και θα βρεθούν λύσεις».

Τη σχολική χρονιά 2017-18 ο αριθμός των ενταγμένων στην παράλληλη στήριξη μαθητών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση ήταν 6.658. «Το 2021-22 έφτασαν τους 14.318. Το 2022-23 έγιναν 17.422. Εφέτος οι εγκρίσεις από τα ΚΕΔΑΣΥ (Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης και Συμβουλευτικής Υποστήριξης) εκτοξεύθηκαν στις 21.836» διευκρινίζει ο διευθυντής ΕΑΕ-Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Ιωάννης Μπουσδούνης.

Από την 1η Σεπτέμβρη προσελήφθησαν 19.200 εκπαιδευτικοί. «Μέχρι το τέλος του μήνα θα έχουν προσληφθεί συνολικά 21.836» συνεχίζει, παραδεχόμενος το παγιωμένο ελληνικό «καθεστώς» των κενών κατά το πρώτο διάστημα της σχολικής χρονιάς. «Πολλές αιτήσεις γίνονται όμως από γονείς 1η Σεπτέμβρη στα ΚΕΔΑΣΥ, οπότε απαιτείται ένας μήνας και 10 μέρες να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση» αιτιολογεί ένα μέρος των καθυστερήσεων ο κ. Μπουσδούνης, αναγνωρίζοντας ότι το ζήτημά τους στην α’ φάση των προσλήψεων είναι και «ζήτημα διαχείρισης χρόνων», ενώ υπάρχουν και οι περιπτώσεις που τελικά «ο ίδιος εκπαιδευτικός δεν αναλαμβάνει τη θέση για προσωπικούς λόγους».

40 ημέρες
διαρκεί η αξιολόγηση των αιτήσεων των γονέων για ένταξη των παιδιών τους στην ειδική αγωγή, πολλές εκ των οποίων γίνονται την 1η Σεπτεμβρίου.

Τα τρία μοντέλα στην Ευρώπη

«Ως υπουργείο Παιδείας σχεδιάζουμε αυτή τη στιγμή ένα σύστημα με σταθερές δομές μέσα στις σχολικές μονάδες από την έναρξη του σχολικού έτους, με επιμόρφωση όλων των εμπλεκομένων εκπαιδευτικών» επισημαίνει ο κ. Μπουσδούνης. Η Ελλάδα, όπως και οι Ισπανία, Ιταλία, Σουηδία, Νορβηγία κ.ά., έχει υιοθετήσει στο ζήτημα της ειδικής αγωγής το σύστημα συμπεριληπτικής εκπαίδευσης (one track approach), ένα εκ των τριών εντός της ΕΕ, με ενδιάμεσο μοντέλο το multi-track approach (Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο κ.ά.) και τρίτο, στην Ελβετία και στο Βέλγιο, αυτό του πλήρους διαχωρισμού των μαθητών ειδικής αγωγής (two track approach). «Το σύστημά μας παίζει όμως ρόλο παιδοφύλακα, εστιάζοντας μονοδιάστατα στο γνωστικό σκέλος. Δεν βοηθά το παιδί να ενταχθεί, το εγκλωβίζει στον μικρόκοσμό του. Αυτό δουλεύουμε να αλλάξει» διαβεβαιώνει ο κ. Κατσαρός.