Πέπλο μυστηρίου εξακολουθεί να καλύπτει όσα έλαβαν χώρα στον απομονωμένο όρμο Μπίστι της Yδρας, στο νότιο άκρο του κοσμοπολίτικου νησιού, όπου αργά το βράδυ της προηγούμενης Παρασκευής 21 Ιουνίου εκδηλώθηκε πυρκαγιά η οποία κατέκαψε 300 στρέμματα πευκοδάσους. Πολλά είναι και τα ερωτήματα αναφορικά με τους χειρισμούς των Αρχών από την επόμενη κιόλας ημέρα του συμβάντος.

Ηδη από τις πρώτες ώρες μετά την εκδήλωση της πυρκαγιάς και ενώ οι πυροσβεστικές δυνάμεις πάσχιζαν να θέσουν υπό έλεγχο το πύρινο μέτωπο που εκτεινόταν σε μια δυσπρόσιτη περιοχή χωρίς οδικό δίκτυο, τον γύρο του Διαδικτύου έκανε η πληροφορία ότι η φωτιά προκλήθηκε από πυροτεχνήματα που εκτοξεύθηκαν από ιδιωτικό σκάφος που βρισκόταν αγκυροβολημένο στην περιοχή.

Το απόγευμα της επόμενης ημέρας η Πυροσβεστική ανακοίνωσε τη σύλληψη από αξιωματικούς της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (ΔΑΕΕ) 13 ημεδαπών «ως υπαιτίων πρόκλησης πυρκαγιάς σε δασική έκταση στην περιοχή Μπίστι στο νησί της Yδρας». Επρόκειτο για τα μέλη του πληρώματος της θαλαμηγού «Περσεφόνη», σε βάρος των οποίων ασκήθηκαν διώξεις για εμπρησμό από ενδεχόμενο δόλο και τέθηκαν υπό προσωρινή κράτηση, ώσπου να παρουσιαστούν ενώπιον του ανακριτή την περασμένη Τετάρτη 26 Ιουνίου. Τα ξημερώματα της Πέμπτης 27 Ιουνίου, μετά από μια μαραθώνια διαδικασία, πλοίαρχος και υποπλοίαρχος κρίθηκαν προφυλακιστέοι, ενώ τα άλλα 11 μέλη του πληρώματος αφέθηκαν ελεύθερα με εγγυοδοσία και περιοριστικούς όρους.

Οι σκιές

Από την επόμενη κιόλας ημέρα της πυρκαγιάς όμως, όπως αποκάλυψε το in.gr, άρχισαν να διατυπώνονται διαφωνίες μεταξύ Λιμενικού και Πυροσβεστικής αναφορικά με το τι πραγματικά συνέβη το βράδυ της 21ης Ιουνίου. Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ, αξιωματικοί του Λιμενικού υποστήριζαν ότι δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να επιβεβαιώνει το σενάριο ρίψης βεγγαλικών, παρά τα όσα υποστήριζε η ΔΑΕΕ. Το κατηγορητήριο κατά των 13 μελών του πληρώματος βασίστηκε αφενός στη μαρτυρία κυβερνήτη παραπλέοντος σκάφους που κατέθεσε ότι είδε μια λάμψη πριν από την έναρξη της πυρκαγιάς, αφετέρου στο γεγονός ότι το «Περσεφόνη» βρισκόταν σε απόσταση μερικών δεκάδων μέτρων από την ερημική ακτή απ’ όπου ξεκίνησε η φωτιά.

Αλλες καταθέσεις όμως δεν επιβεβαίωναν το σενάριο των πυροτεχνημάτων, ενώ σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε στη θαλαμηγό δεν εντοπίστηκαν σχετικά ευρήματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια συνομιλίας του με τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ενωσης Πληρωμάτων Ιδιωτικών και Επαγγελματικών Θαλαμηγών, ο πλοίαρχος του «Περσεφόνη» φέρεται να ανέφερε ότι «δεν γνωρίζω τίποτα σχετικά με το ποιος το προκάλεσε [το συμβάν], δεν έχω εμπλακεί σε τίποτα και νομίζω ότι έμπλεξα σε ένα θέμα για το οποίο δεν έχω καμία ευθύνη».

Την Πέμπτη 27 Ιουνίου το σενάριο των πυροτεχνημάτων δέχθηκε ένα ακόμα πλήγμα, καθώς, όπως αποκάλυψε το in.gr, στην παραλία Μπίστι εντοπίστηκαν υπολείμματα από τουλάχιστον 15 κροτίδες. Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ, εξετάζεται το ενδεχόμενο τις εν λόγω κροτίδες να χρησιμοποίησαν κάποιοι από τους νεαρούς επιβάτες της θαλαμηγού – αν και παραμένει άγνωστο γιατί οι κροτίδες δεν βρέθηκαν κατά την πρώτη έρευνα της Πυροσβεστικής.

Το «τζετ σετ» του Καζακστάν

Ενόσω αυτά συνέβαιναν στην Ελλάδα, οι βαθύπλουτοι επιβάτες της θαλαμηγού είχαν αφεθεί να επιστρέψουν ανενόχλητοι στις πατρίδες τους. Οπως αποκάλυψε το Πρόγραμμα Αναφοράς Οργανωμένου Εγκλήματος και Διαφθοράς (OCCRP) σε συνεργασία με το ελληνικό Inside Story και το καζακικό Vlast, οι περισσότεροι εξ αυτών ήταν υπήκοοι Καζακστάν και μέλη του «τζετ σετ» της πλούσιας σε ενεργειακούς πόρους χώρας της Κεντρικής Ασίας.

Ανάμεσά τους ο ολιγάρχης Ντανιγιάρ Αμπουλγκαζίν, του οποίου το 2020 η προσωπική περιουσία υπολογιζόταν πως ξεπερνούσε τα 400 εκατ. δολάρια. Γεννημένος το 1969 στο Αλμάτι, αποφοίτησε το 1991 από την Ανώτατη Σχολή Felix Derzhinsky της KGB στη Μόσχα και σύντομα άρχισε να ανελίσσεται στο νέο τοπίο που προέκυψε από τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Μεταξύ άλλων θήτευσε σε υψηλόβαθμες θέσεις στην ενεργειακή εταιρεία Kazkhoil και κατόπιν στην KazMunayGas, την κρατική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου του Καζακστάν που προέκυψε από τη συγχώνευση της Kazakhoil με την CJSC Oil&Gas Transportation, καθώς και στο κρατικό επενδυτικό ταμείο Samruk-Kazyna.

Στη θαλαμηγό επέβαινε και η σύζυγος του Αμπουλγκαζίν Εϊνταν Σουλεϊμένοβα, πρόεδρος του φιλανθρωπικού ιδρύματος AYALA. Στον ιστότοπο της οργάνωσης η ίδια αυτοσυστήνεται ως «πρώην γιατρός και νυν επιτυχημένη επιχειρηματίας». Αποφοίτησε από το Δεύτερο Ιατρικό Ινστιτούτο της Μόσχας και εργάστηκε για αρκετά χρόνια στην Ιατρική, ενώ υποστηρίζει ότι πορεύεται με βάση τη ρήση «το καθήκον κάθε ανθρώπου είναι να βοηθήσει τα παιδιά που υποφέρουν. Ολα τα υπόλοιπα είναι απλά καπρίτσιο και αυταρέσκεια».

Στον όρμο Μπίστι το βράδυ της 21ης Ιουνίου βρισκόταν και η Ουμούτ Σαγιαχμέτοβα, πρόεδρος του ΔΣ της Halyk Bank. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη τράπεζα του Καζακστάν, της οποίας οι μετοχές υπόκεινται σε διαπραγμάτευση και στο χρηματιστήριο του Λονδίνου. Εχοντας αποφοιτήσει το 1993 από το Πανεπιστήμιο Φιλίας των Λαών της Ρωσίας με πτυχίο στα Οικονομικά και αφού απέκτησε MBA από το Πανεπιστήμιο Rutgers στο Νιου Τζέρσεϊ των ΗΠΑ, άρχισε να εργάζεται σε διάφορες επιχειρήσεις του τραπεζικού τομέα, φτάνοντας ως τη θέση του Διεθνούς Περιφερειακού Συμβουλίου της κινεζικής UnionPay για την περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης, της Κεντρικής Ασίας, της Ρωσίας και του Καυκάσου.

Μαζί με τη Σαγιαχμέτοβα στο «Περσεφόνη» επέβαινε και ο σύζυγός της Μπεϊμπέτ Σαγιαχμέτοφ, πρώην κορυφαίο στέλεχος του πετρελαϊκού κολοσσού KMG International NV.

Τόσο ο Αμπουλγκαζίν όσο και η Σαγιαχμέτοβα φέρονται να έχουν στενούς δεσμούς με τον Τιμούρ Κουλιμπάγεφ, επιχειρηματία και γαμπρό του πρώην προέδρου της χώρας Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ, ο οποίος κυβέρνησε το Καζακστάν για 30 χρόνια μέχρι την παραίτησή του, το 2019. Είχε κατηγορηθεί για αυταρχισμό και διαφθορά, ενώ συγγενικά του πρόσωπα φέρονται να ήλεγχαν σημαντικές επιχειρήσεις.

Η ποινική δίωξη

Σημειώνεται ότι το βράδυ της Πέμπτης 27 Ιουνίου η Εισαγγελία Πειραιά άσκησε ποινική δίωξη για ηθική αυτουργία σε εμπρησμό σε βάρος των οκτώ ενηλίκων από το Καζακστάν που επέβαιναν στο «Περσεφόνη», οι οποίοι όμως φέρονται να έχουν επιστρέψει στο Καζακστάν χωρίς ποτέ να δώσουν επίσημη κατάθεση στις ελληνικές αρχές.

Σε δηλώσεις του ο επιχειρηματίας από το Καζακστάν, απορρίπτει τις κατηγορίες της Εισαγγελίας σχετικά με συνέργεια στην φωτιά, λέγοντας ότι αυτός και οι καλεσμένοι του δεν συμμετείχαν στο συμβάν.

Συντονισμός: Αγγελος Σκορδάς

Γράφει: Γιώργος Μουρμούρης

Επιμέλεια: Παναγιώτης Σωτήρης