Η ζέστη και οι παρατεταμένοι καύσωνες έχει παρατηρηθεί ότι συνδέονται με την αύξηση της επιθετικότητας, της ευερεθιστότητας, των αυτοκτονιών, των βίαιων εγκλημάτων, των επισκέψεων στα επείγοντα των νοσοκομείων και τελικά στην αύξηση των νοσηλειών που αφορούν ψυχικές διαταραχές.
Στην εγκληματολογία μάλιστα υπάρχει ο όρος «θερμικός νόμος» που αφορά την περίοδο των καλοκαιρινών μηνών Ιουλίου και Αυγούστου. Τι ορίζει ο θερμικός νόμος; Ακριβώς ότι κατά τη διάρκεια των θερμότερων μηνών υπερτερούν τα εγκλήματα κατά πρόσωπο ή τα εγκλήματα που έχουν να κάνουν με «πάθη», ανθρωποκτονίες, βίαιες επιθέσεις, βιασμούς, ξυλοδαρμούς. Τους πιο ψυχρούς μήνες, αντίθετα, κυριαρχούν περισσότερο οι κλοπές, διαρρήξεις κ.ά., δηλαδή κυρίως εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας.
Η κλιματική αλλαγή είναι πλέον ορατή, με την αύξηση της θερμοκρασίας να επηρεάζει με δυσμενή τρόπο τη ζωή μας, το σώμα μας και κατά συνέπεια το μυαλό μας. Αλλωστε, η βασική βιολογική ορμονική μας ισορροπία διαταράσσεται όταν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές. Επίσης, αυξάνεται ο καρδιακός ρυθμός και κατά συνέπεια επιδεινώνεται το άγχος. Αλλάζει δηλαδή η νοητική και συναισθηματική ισορροπία του οργανισμού.
Καθώς οι άνθρωποι αισθάνονται άβολα από τη ζέστη, γίνονται πιο ευερέθιστοι, πιο επιθετικοί και αντιλαμβάνονται και τις ενέργειες των άλλων ανθρώπων με περισσότερη εχθρότητα.
Μελέτη που έγινε το 2022 και παρουσιάστηκε στους «New York Times» διαπίστωσε πως τα επείγοντα περιστατικά των αμερικανικών νοσοκομείων δέχτηκαν περισσότερες επισκέψεις από πολίτες που υπέφεραν από ψυχικές ασθένειες κατά τη διάρκεια των πιο ζεστών ημερών του καλοκαιριού.
Αλλη έρευνα της Annika Stechemesser από το Ινστιτούτο Κλιματικών Επιπτώσεων του Πότσδαμ (Potsdam Institute for Climate Impact Research) διαπίστωσε πως όταν η θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ 42 και 45°C αυξάνεται η επιθετική διαδικτυακή συμπεριφορά. Η ερευνήτρια μελέτησε τα tweets περισσότερων από 4 δισεκατομμύρια χρηστών στις ΗΠΑ με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης και επιβεβαίωσε πως η υψηλή θερμοκρασία αυξάνει την εκδήλωση μίσους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Το ότι η θερμοκρασία επιβαρύνει την ψυχική υγεία δεν είναι μια νέα έννοια. Ηδη από το 1979 ο Γκρεγκ Αντερσον, καθηγητής Ψυχολογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αϊοβα, είχε μελετήσει τη σχέση ανάμεσα στη βία και τις υψηλές θερμοκρασίες. Από τότε είχε διαπιστώσει πως η κλιματική αλλαγή θα είχε άμεση επίπτωση στην αύξηση της επιθετικότητας και της βίας μέσω αυτού που αποκαλούσε «φαινόμενο θερμότητας». Ολο και περισσότερο λοιπόν οι ερευνητές ανησυχούν ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες μπορεί να συμβάλλουν στην κακή συμπεριφορά των ανθρώπων.
Η κυρία Αιμιλία Αξιωτίδου είναι συστημική ψυχοθεραπεύτρια.
