Μην πυροβολείτε τους πρυτάνεις!

Η αλλαγή του συστήματος διοίκησης των πανεπιστημίων στηρίζεται σε λάθος παραδοχές και γι’ αυτό οι λύσεις που προτείνει δεν θα είναι αποτελεσματικές. Ο θεσμός των συμβουλίων έχει δοκιμαστεί στο παρελθόν και έχει αποτύχει γιατί τα εξωτερικά μέλη δεν μπορούν να κατανοήσουν τον γραφειοκρατικό λαβύρινθο με τον οποίο παλεύουμε καθημερινά ούτε να διαχειριστούν τους καταναγκασμούς που επιβάλλει ένα υπουργοκεντρικό εκπαιδευτικό σύστημα. Ενα Συμβούλιο με συμβουλευτικές αρμοδιότητες θα μπορούσε ενδεχομένως να έχει ρόλο και εκεί πράγματι η εμπειρία πανεπιστημιακών του εξωτερικού ή κοινωνικών εταίρων θα είχε αξία. Είναι όμως δυνατόν ένα όργανο να ασκεί «διοικητικές, οικονομικές, διαχειριστικές και στρατηγικές αρμοδιότητες» χωρίς τα μέλη του να είναι παρόντα με φυσική παρουσία στον χώρο του Πανεπιστημίου σε καθημερινή βάση; Πώς θα ενημερώνονται από τις υπηρεσίες, πώς θα σχεδιάζουν, πώς θα ελέγχουν; Με δεδομένο μάλιστα ότι το Συμβούλιο Διοίκησης αναδεικνύεται σε υπερ-όργανο που ελέγχει χωρίς να ελέγχεται.

Ο πρύτανης σήμερα δεν είναι «ισχυρό μονοπρόσωπο όργανο», γιατί σχεδόν όλες οι αρμοδιότητές του είναι «ονομαστικές», είναι πράξεις που επιβεβαιώνουν τις αποφάσεις της Συγκλήτου. Αντιθέτως δεσμεύεται από τη συμμετοχή του στο Πρυτανικό Συμβούλιο (το οποίο πλέον καταργείται) και τη Σύγκλητο. Δεσμεύεται επίσης από την εκλογή του από τα μέλη ΔΕΠ του Πανεπιστημίου με βάση συγκεκριμένο πρόγραμμα θέσεων και στρατηγικής που καταθέτει. Η υποψηφιότητά του δεν είναι ατομική αλλά με ψηφοδέλτιο που δεσμεύει και νομιμοποιεί και τους αντιπρυτάνεις, οι οποίοι με το προτεινόμενο νέο σύστημα δεν θα είναι καν μέλη του Συμβουλίου ούτε της Συγκλήτου! Ας θυμηθούμε ότι, παρά τα όσα λέγονται για εξαρτήσεις από τις φοιτητικές παρατάξεις, οι φοιτητές εδώ και πολλά χρόνια δεν ψηφίζουν στις πρυτανικές εκλογές. Ο διορισμός του πρύτανη από ένα ολιγομελές συμβούλιο, που μάλιστα έχει δικαίωμα και να τον παύσει, τον καθιστά ευάλωτο σε πιέσεις και του στερεί το κύρος που τώρα έχει. Η υποβάθμιση της Συγκλήτου είναι επίσης λάθος γιατί είναι το μόνο όργανο που αντιπροσωπεύει όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και χαράσσει τη στρατηγική του Ιδρύματος. Πρόκειται για ένα μοντέλο που στερείται διαφάνειας και δημοκρατικότητας αλλά και αποτελεσματικότητας, όπως θα φανεί στην πράξη εφόσον εφαρμοστεί.