Την εβδομάδα που πέρασε η χώρα μας κατέγραψε σχεδόν αφόρητα υψηλές θερμοκρασίες. Τέτοιες κλιματικές συνθήκες επιβαρύνουν ιδιαίτερα τα αστικά κέντρα, κάνοντας τους κατοίκους να καταφεύγουν στη χρήση των κλιματιστικών. Ομως, δεν έχουν όλοι πρόσβαση σε κλιματιστικά, είτε γιατί είναι άστεγοι είτε γιατί η απειλή ενός φουσκωμένου λογαριασμού ρεύματος εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης λειτουργεί αποτρεπτικά για τη χρήση τους.
«Εδώ ερχόμαστε γιατί έχει δροσιά, γιατί έχει ησυχία, γιατί είναι καθαρά και γιατί είναι οικονομικά, λόγω και των συντάξεων που μας κουτσουρέψανε. Ερχομαι για να περάσω την ώρα μου και μένω 3 έως και 5 ώρες» εξηγεί στο «Βήμα» ο 85χρονος Παντελής Χατζηφωτίου την ώρα που εν μέσω καύσωνα παίζει τάβλι με τον φίλο του Ανδρέα στη Λέσχη Φιλίας «Η Ανάληψη του Κυρίου» που λειτουργεί ως κλιματιζόμενος χώρος στον Νέο Κόσμο. Ο ίδιος, αν και έχει κλιματιστικό στο σπίτι, λόγω της μικρής σύνταξης που παίρνει, αλλά και εξαιτίας των υψηλών τιμών στο ρεύμα, επιλέγει να μην το χρησιμοποιεί: «Με 700 ευρώ σύνταξη δεν μπορώ να το ανοίξω. Είμαι και μόνος στο σπίτι γιατί έχει πεθάνει η γυναίκα, δεν γίνεται να καίει μόνο για εμένα, οπότε έρχομαι εδώ, βλέπω και έναν άνθρωπο, παίζω και τάβλι».
Ο Παντελής Χατζηφωτίου παίζει τάβλι με τον φίλο του Ανδρέα
Στον Δήμο Αθηναίων λειτουργούν αυτή τη στιγμή 25 Λέσχες Φιλίας για μέλη, ενώ τις ημέρες του καύσωνα είναι ανοιχτές για όλους, με την Ολγα Δούρου, αντιδήμαρχο Ενεργού Γήρανσης και Λεσχών Φιλίας του Δ. Αθηναίων να εξηγεί στο «Βήμα» πως πέρα από τους συνταξιούχους επισκέπτονται καθημερινά τις λέσχες «πολλοί εργαζόμενοι που κάνουν εξωτερικά επαγγέλματα, όπως οικοδόμοι, οι οποίοι στα διαλείμματά τους έρχονται για να δροσιστούν γιατί δεν έχουν πουθενά αλλού να κάτσουν». Η ίδια υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο που παίζουν αυτοί οι χώροι, καθώς «ειδικά οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας δεν διαθέτουν κλιματιστικό ή δεν το ανοίγουν για οικονομία».
Βεντάλια με οδηγίες αντιμετώπισης του καύσωνα στη Λέσχη Φιλίας
Βέβαια, δεν είναι μόνο ο καύσωνας που αποτελεί κίνητρο προσέλευσης σε τέτοιους χώρους, αλλά και η παρέα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η 77χρονη Μαρία Μαρινέρη. «Περνάω πάρα πολύ καλά εδώ. Εχω βρει πολλές φίλες, κάνουμε πολλές δραστηριότητες, όπως θεατρικά. Εχει πεθάνει ο άνδρας μου και στο σπίτι μου είμαι μόνη. Οι περισσότεροι άνθρωποι ήρθαν εδώ για τον κλιματισμό, για τη δροσιά, όμως έμειναν για την παρέα. Μαζευόμαστε εδώ γιατί βρήκαμε την αγάπη και τη φιλία».
Στο τραπέζι της Λέσχης, οι επισκέπτες παίζουν κάθε λογής επιτραπέζιο για να περάσουν την ώρα τους
Ο καύσωνας των αστέγων
Ωστόσο, υπάρχουν και οι συμπολίτες μας που δεν έχουν άλλη επιλογή από το να βρουν καταφύγιο σε τέτοιους χώρους καθώς δεν έχουν πού την κεφαλήν κλίναι. Οπως ο 79χρονος Αναστάσιος Λυμπερόπουλους, που αυτές τις ημέρες των υψηλών θερμοκρασιών βρέθηκε στη δομή φιλοξενίας αστέγων «Υπνωτήριο Πειραιάς Λιμάνι Αλληλεγγύης» του Ομίλου UNESCO Πειραιώς και Νήσων που, σε συνεργασία με τον Δήμο Πειραιά, λειτουργεί ως κλιματιζόμενος χώρος σε 24ωρη βάση. Αστεγος και καρκινοπαθής, περνάει την ώρα βλέποντας τηλεόραση, μακριά από τα καυτά τσιμέντα της πόλης: «Βρίσκομαι εδώ την περίοδο του καύσωνα, καθώς ατύχησα στη ζωή μου. Πού να κάτσω έξω με τέτοια ζέστη; Είμαι και στις ευπαθείς ομάδες λόγω καρκίνου. Ακόμα και σε μια γωνιά να μείνω με σκιά, έρχεται και με χτυπάει ο καυτός αέρας και δεν αντέχω. Στη δομή κάνω το μπάνιο μου, τρώω το φαγητό μου, βλέπω την τηλεόρασή μου στη δροσιά και περνάει η ώρα. Στον δρόμο το μόνο που θα έβλεπα θα ήταν κόσμο να περνάει από δίπλα μου και να φεύγει».
Στη δομή φιλοξενίας αστέγων στον Πειραιά, σε μια κατάμεστη αίθουσα, συμπολίτες μας τρώνε το μεσημεριανό τους με συντροφιά την τηλεόραση αλλά και τον κλιματισμό
Στο ίδιο πλαίσιο η Νίκη Οικονομίδου, 76 ετών, περνάει τις ώρες της στη δομή καθώς χωρίς κλιματισμό δεν θα μπορούσε να σταθεί: «Ερχομαι για τη δροσιά. Πέρα όμως από αυτό, επειδή είμαι μόνη μου, θέλω και έναν άνθρωπο να μου πει μια «καλημέρα», να κουβεντιάσουμε. Και αυτό το βρίσκω εδώ. Μάλιστα, νιώθω και ασφάλεια γιατί έχουμε δίπλα μας και γιατρούς που μας συντρέχουν. Οσο περνάνε τα χρόνια γινόμαστε σαν τα μωρά παιδιά και δεν μπορούμε να μείνουμε μόνοι».
Στη δομή, με χωρητικότητα 130 ατόμων, παρέχονται κρύα ροφήματα και σνακ το πρωί, ενώ το απόγευμα δίνεται μαγειρεμένο φαγητό. Μάλιστα, διοργανώνονται και διάφορες δραστηριότητες, όπως βραδιές ντίσκο, καραόκε, ενώ στην ταράτσα γίνεται προβολή ταινιών σε συνθήκες που παραπέμπουν σε θερινό σινεμά. Ο 67χρονος Σωτήρης Παπαβασιλείου που φιλοξενείται στον χώρο τις ζεστές αυτές ημέρες, ερχόμενος από το Ξυλόκαστρο Κορινθίας, λέει πως «περνάω πάρα πολύ ωραία εδώ, νιώθω ευχάριστα. Εχω το πρωινό μου, το φαΐ μου, είμαι ευχαριστημένος. Αμα δεν έχω κλιματισμό, δεν μπορώ να σταθώ».
Μηνύματα αισιοδοξίας από τους φιλοξενούμενους στη δομή
Σύμφωνα με τη διευθύντρια της δομής Κλέα Νομικού, υπάρχουν πολλοί συμπολίτες μας που «είτε δεν έχουν κλιματιστικό ή ανεμιστήρα ή δεν μπορούν να υποστηρίξουν οικονομικά τη λειτουργία τους και εδώ βρίσκουν μια όαση δροσιάς και φροντίδας. Γιατί τα κλιματιστικά μας δουλεύουν 24 ώρες το 24ωρο έτσι ώστε να μπορούν να περάσουν πιο ευχάριστα την ημέρα τους. Σε εμάς έρχονται ολόκληρες οικογένειες, που από τη μια είναι ένα γεγονός πολύ λυπηρό, αλλά από την άλλη αισθανόμαστε και τυχεροί που μπορούμε να προσφέρουμε αυτόν τον κλιματιζόμενο χώρο».
Εμφαση και στην ψυχική υγεία
Στη δομή φιλοξενίας αστέγων «Υπνωτήριο Πειραιάς Λιμάνι Αλληλεγγύης», πέρα από την κάλυψη των βασικών αναγκών όπως στέγη, φαγητό, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και ρουχισμός (και –τη συγκεκριμένη περίοδο – προστασία από τις υψηλότατες θερμοκρασίες), δίνεται ιδιαίτερη έμφαση και στο κομμάτι της ψυχικής υγείας, μέσω ομάδων ψυχοθεραπείας αλλά και με διάφορες δημιουργικές απασχολήσεις. Οπως αναφέρει η διευθύντρια του φορέα Κλέα Νομικού, «κάθε μέρα διοργανώνονται δραστηριότητες για να εμφυσήσουμε έτσι και το αίσθημα της επανένταξης στην κοινωνία, καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι που έρχονται είναι πολύ ματαιωμένοι, θυμωμένοι και θλιμμένοι».
Σε ανάλογο μήκος κύματος κινούνται και οι υπεύθυνοι στις Λέσχες Φιλίας του Δήμου Αθηναίων. Εκεί, πέρα από τη μεγάλη έμφαση που δίνεται στην προστασία των δημοτών κατά τις μέρες του καύσωνα, γίνεται προσπάθεια οι άνθρωποι που τους επισκέπτονται να περνούν τις ώρες τους όμορφα. Ενδεικτική είναι η μαρτυρία του 82χρονου Ανδρέα Παντελάτου, που αναφέρει στο «Βήμα» ότι επισκέπτεται τη Λέσχη για την παρέα και να περάσει η ώρα του ευχάριστα καθώς όπως λέει «μπορώ να δροσιστώ και στο σπίτι μου».
Συντονισμός: Αγγελος Σκορδάς
Γράφει: Χρήστος Λογαράς
Επιμέλεια: Παναγιώτης Σωτήρης
Φωτογραφίες: Δημήτρης Καπάνταης
