Είναι αναμφίβολα εντυπωσιακές οι εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) σε μεγάλο τμήμα της δραστηριότητας μας. Είναι γνωστό επίσης ότι οι εξελίξεις στην τεχνολογία υπολογιστικού υλικού και σχετικών εργαλείων λογισμικού έχουν συμβάλει στην πλατύτερη χρήση μεθοδολογιών ΤΝ, κάποιων γνωστών στους επιστήμονες εδώ και 10ετίες. Πολλές εντυπωσιακές εφαρμογές ΤΝ έχουν εμφανιστεί τα τελευταία  χρόνια, με πρόσφατο σημαντικό επίτευγμα το σύστημα ChatGPT το οποίο αλληλοεπιδρά με τον χρήστη μέσω γραπτής φυσικής γλώσσας. Τα σημερινά εργαλεία της ΤΝ τείνουν, αν και όχι αποκλειστικά, να δρουν στο μοτίβο: καταγραφή στοιχείων/δεδομένων από το Διαδίκτυο ή άλλες ηλεκτρονικές πηγές (όπως και συλλογή δεδομένων του φυσικού κόσμου π.χ. φωτογραφιών, ήχων, κειμένων κ.λπ.) – επεξεργασία δεδομένων με στόχο τη μάθηση -, δυνατότητα παροχής απαντήσεων σε επερωτήσεις σημαντικής δυσκολίας μέσω «δόμησης» της γνώσης.

Παράλληλα, ένα σημαντικό κομμάτι της ερευνητικής δραστηριότητας κατευθύνεται στη χρήση των τεχνολογιών ΤΝ σε εφαρμογές προηγμένου αυτοματισμού και ρομποτικής. Η υποκατάσταση του ανθρώπου σε περιβάλλοντα δυσπρόσιτα ή επικίνδυνα αποτελεί μεγαλύτερη πρόκληση γιατί η αυτόνομη δράση τεχνολογικών συστημάτων μέσα στον φυσικό χώρο απαιτεί συστήματα κατανόησης του και λήψης/υλοποίησης αποφάσεων ζωτικής σημασίας σε πραγματικό χρόνο, που απαιτούν πιο πολυσύνθετες δράσεις απο τα παραπάνω.

Αναμφισβήτητα η σύγχρονη ρομποτική έχει να επιδείξει αποτελέσματα πολύ πιο εντυπωσιακά από αυτά των κλασικών ρομπότ βιομηχανικής παραγωγής που είναι γνώριμα από παρελθούσες 10ετίες. Η ρομποτική συνεπικουρούμενη από την Τεχνητή Νοημοσύνη έχει αναπτύξει σύγχρονα «ευφυή» συστήματα που δρουν σε Γη, θάλασσα και αέρα φτάνοντας ακόμη και στο Διάστημα, ενώ το μέγεθός τους εκτείνεται από αυτό ενός θαλάσσιου εμπορικού σκάφους ή ενός ιπτάμενου μαχητικού έως τα δέκατα του χιλιοστού στις βιοϊατρικές εφαρμογές. Ωστόσο, δεν έχουν φτάσει στο σημείο εμπορικής αξιοποίησης με αρκετά αξιόπιστα προϊόντα ευρείας χρήσεως, πλην ολίγων εξαιρέσεων (π.χ. ρομποτική σκούπα, χειρουργικά ρομπότ, κ.λπ.).

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ποια είναι η θέση της Ελλάδας; Η χώρα σχεδόν μονομερώς προσανατολισμένη στις υπηρεσίες, υστερεί στη Ρομποτική όπως σχεδόν σε οιονδήποτε τομέα που σχετίζεται με ανάπτυξη-επένδυση σε τεχνολογίες υλικοτεχνικής φύσης. Ο ακαδημαϊκός/ερευνητικός κόσμος έχει δείξει αξιοπρόσεκτη δραστηριότητα στηριζόμενος στα ευρωπαϊκά προγράμματα που συνήθως οδηγούν τα αποτελέσματα ερευνών (όπως και τους ερευνητές) στην Εσπερία. Γίνονται όμως φιλότιμες προσπάθειες για ανάπτυξη σχετικού εντόπιου οικοσυστήματος και συνεχίζονται συστηματικά. Πρόσφατα έχει παρατηρηθεί ενδιαφέρον για ρομποτικές δραστηριότητες από πλευράς τής πάντα συμβατικής-μεταποιητικής ελληνικής βιομηχανίας, ενώ υπό ίδρυση βρίσκεται Ινστιτούτο Ρομποτικής στο Ερευνητικό Κέντρο Αθηνά με πρωτοβουλία καθηγητών του ΕΜΠ και των Πανεπιστημίων Πατρών και Θεσσαλίας και της Διοίκησης του Κέντρου.

Ο κ. Κωνσταντίνος Ι. Κυριακόπουλος είναι καθηγητής Αυτόματου Ελέγχου Ρομποτικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.