1.922 διευθυντές Νηπιαγωγείων, Δημοτικών, Γυμνασίων και Λυκείων στα οποία φοιτούν περίπου 175.000 μαθητές έχουν κάνει εφέτος αίτηση για να ενταχθούν στο πρόγραμμα ΔΙΑΤΡΟΦΗ που υλοποιεί το Ινστιτούτο Prolepsis. Η πρωτοφανής αύξηση (πέρυσι εντάχθηκαν 708 σχολεία) κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την παιδική φτώχεια στην Ελλάδα. Με αυτό το δεδομένο, παράλληλα με τις συνεχείς ανατιμήσεις στις πρώτες ύλες και στις υπηρεσίες μεταφοράς που έχουν εκτοξεύσει το κόστος του γεύματος που προσφέρεται στους μαθητές μέσω του Προγράμματος Σίτισης και Προώθησης Υγιεινής Διατροφής, το Ινστιτούτο Prolepsis απευθύνει έκκληση για βοήθεια για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις ανάγκες.
Αύξηση έως και 725%!
Αν μελετήσει κανείς τα εφετινά και τα περυσινά αναλυτικά στοιχεία, θα διαπιστώσει συγκλονιστικές μεταβολές που φτάνουν μέχρι και σε αύξηση 725% στην περιοχή του Νότιου Αιγαίου (από 8 σχολεία που έκαναν αίτηση το 2021-2022 έφτασαν εφέτος τα 66!) και 546% στη Δυτική Μακεδονία (από 13 σχολεία το 2021-2022 εφέτος έκαναν αίτηση 84) ή 443% στα Ιόνια Νησιά (τα 7 σχολεία που έκαναν αίτηση πέρυσι έγιναν 38). Η μικρότερη αύξηση (59%) παρατηρείται στη Στερεά Ελλάδα, γεγονός όμως που εξηγείται από το ότι η Περιφέρεια αυτή συμμετέχει στο πρόγραμμα ΔΙΑΤΡΟΦΗ από το 2015-2016. Ενδεικτικά με τη χρηματοδότηση της Περιφέρειας Στερεάς έως σήμερα έχουν διατεθεί 1.623.368 γεύματα. Ο Δήμος Κυνουρίας συμμετείχε επίσης στο πρόγραμμα για κάποια έτη (2016-2019) χρηματοδοτώντας 138.746 γεύματα.
«Περίπου 2.000 σχολεία ζητούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα και πρακτικά, με τις δυνατότητες που έχουμε, με βάση τα χρήματα που μπορούμε να εισπράξουμε από πολίτες που θέλουν να βοηθήσουν είτε από εταιρείες, δεν μπορούμε να καλύψουμε τις ανάγκες, εκτός αν υπάρξει κάποια μεγάλη κινητοποίηση ή αν δραστηριοποιηθεί κάποια περιφέρεια ή δήμος – κάτι που είναι πολύ σημαντικό. Προς το παρόν έχουμε βεβαιότητα ότι θα κινητοποιηθεί και πάλι η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, η οποία βοηθά από το 2015» λέει η κυρία Αθηνά Λινού, καθηγήτρια Επιδημιολογίας και πρόεδρος του Ινστιτούτου Prolepsis.
Η κυρία Λινού επισημαίνει ότι εκτός από την αυξημένη ζήτηση αντιμετωπίζουν και το πρόβλημα των ανεβασμένων τιμών (δεν υπάρχει τρόφιμο από αυτά που χρησιμοποιούν στα γεύματα που να μην έχει ανέβει η τιμή του τουλάχιστον 40% – σε πολλά η αύξηση φτάνει το 70% ή το 100%) αλλά και του κόστους μεταφοράς (καθώς για λόγους καλύτερης τιμής αλλά και δυνατότητας ελέγχου των τροφίμων τα προμηθεύονται κεντρικά).
Τι δείχνουν τα στοιχεία
«Τα στοιχεία της Eurostat για την παιδική φτώχεια στην Ελλάδα δείχνουν ότι μέσα στο 2021 αυξήθηκε ο αριθμός των παιδιών που είναι στο όριο της φτώχειας» λέει η κυρία Λινού. «Είναι στο ίδιο ποσοστό που ήταν το 2011, στην οικονομική κρίση. Ο αριθμός είχε σημειώσει μείωση από το 2015 μέχρι το 2019-2020, αλλά μέσα σε έναν χρόνο αυξήθηκε δραματικά – και δεν ξέρουμε ακόμα τι γίνεται εφέτος. Νιώθουμε αγωνία για τα περισσότερα από τα 500.000 παιδιά στην Ελλάδα που βρίσκονται αντιμέτωπα με τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Δεν μπορούμε να συμβιβαστούμε με την παιδική πείνα».
17 εκατ. γεύματα
Να υπενθυμίσουμε ότι το πρόγραμμα ΔΙΑΤΡΟΦΗ (diatrofi.prolepsis.gr) υλοποιείται από το 2012 σε ευπαθείς περιοχές της χώρας και έχει προσφέρει περισσότερα από 17 εκατομμύρια υγιεινά δωρεάν γεύματα σε 875 Νηπιαγωγεία, Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια σε όλη την Ελλάδα.
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που έχει σχεδιαστεί για να βοηθήσει να μην πεινούν τα παιδιά στο σχολείο – το γεύμα τούς παρέχεται στο πρώτο διάλειμμα. «Από τα ερωτηματολόγια που δίνουμε στους γονείς στο τέλος της σχολικής χρονιάς», λέει η κυρία Λινού, «φαίνεται ότι το ποσοστό των παιδιών που βίωναν επισιτιστική ανασφάλεια ξεπερνούσε το 50%, ενώ περίπου το 25% ζούσε σε συνθήκες πείνας. Και αυτό συνέβαινε πριν, όταν ήταν λίγο καλύτερα τα πράγματα».
Το καθημερινό γεύμα που παρέχει το πρόγραμμα ΔΙΑΤΡΟΦΗ είναι ένα σάντουιτς ή αρτοσκεύασμα φούρνου, φρέσκο φρούτο και 2-3 φορές την εβδομάδα λευκό γάλα ή γιαούρτι με μέλι.
Τα γεύματα παρασκευάζονται με αυστηρές προδιαγραφές υγιεινής, ασφάλειας και ποιότητας.
Φτώχεια και παχυσαρκία
Η καθηγήτρια εξηγεί πόσο σημαντικό είναι το υγιεινό γεύμα και τη σχέση φτώχειας και παχυσαρκίας. «Εχει μελετηθεί παγκοσμίως ότι τα παιδιά που πλήττονται από φτώχεια είναι και πιο παχύσαρκα. Πρώτον, γιατί δεν μπορούν να τραφούν με κάτι ποιοτικό και αναγκάζονται να τρώνε περισσότερα γεύματα ή να τρέφονται με γεύματα που γεννούν παχυσαρκία και, αφετέρου, τα παιδιά που βιώνουν πείνα αμέσως μετά καταναλώνουν ό,τι βρουν μπροστά τους, θα φάνε πολύ και θα δημιουργηθεί παχυσαρκία. Υπάρχουν μαρτυρίες από εκπαιδευτικούς», τονίζει η κυρία Λινού, «ότι κάποια παιδιά, όχι φυσικά όλα, αλλά κάποια από αυτά έχουν μόνο ένα γεύμα την ημέρα – αυτό που δίνουμε εμείς. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει για ένα παιδί να τρέφεται όλη την ημέρα μόνο με ένα σάντουιτς, ένα φρούτο και ένα ποτήρι γάλα…». Μας μιλά για έναν μικρό σε κάποιο Νηπιαγωγείο που έφαγε το μισό σάντουιτς και έκρυψε το υπόλοιπο στη σάκα του. Οταν το ρώτησαν γιατί, εκείνο απάντησε ότι πεινάει και η μητέρα του και το φύλαξε για εκείνη. «Ούτε 10 παιδιά δεν θα πρέπει να είναι σε αυτή την κατάσταση – και δυστυχώς είναι χιλιάδες».
