«Από τα 3.800.000 στρέμματα συνολικής έκτασης της Αττικής περίπου οι 400.000 καταλαμβάνουν οικήματα κοντά ή μέσα σε δασικές εκτάσεις στην Πεντέλη, στην Πάρνηθα, στον Υμηττό και σε άλλα περιαστικά δάση. Από αυτά, 20% με 30% είναι αυθαίρετα. Κι αυτό ύστερα από προβληματικές, σε αρκετές περιπτώσεις, αποφάσεις και χαριστικές πράξεις κρατικών φορέων, εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης και σειρά παρελκυστικών τακτικών για δεκαετίες.
Και έτσι από αυτά τα ακίνητα χιλιάδες παθαίνουν ζημιές ή καταστρέφονται από φωτιές σε κάθε καλοκαιρινή περίοδο. Το 10%-20% των κατεστραμμένων εκτάσεων σε όλη τη χώρα από πυρκαγιές βρίσκεται στην Αττική λόγω ακριβώς της εγγύτητας πόλεων και δασών που υποβοηθούν τις ενάρξεις πυρκαγιών, που είναι περίπου 150-300 ετησίως. Δεκάδες χιλιάδες σπίτια σε όλη την Αττική περιβάλλονται από εύφλεκτα πεύκα και άλλα δέντρα, ακόμη και μέσα στα μπαλκόνια τους, σε έναν μοιραίο εναγκαλισμό. Με τους ιδιοκτήτες τους να μη συνεκτιμούν και να αδιαφορούν σε πολλές περιπτώσεις για τον κίνδυνο που διατρέχουν.
Εχουν την ψευδαίσθηση ότι σε αυτούς δεν θα τύχει φωτιά και ότι αυτοί δεν θα κινδυνέψουν. Και αυτό όταν έχει διαπιστωθεί ότι κάθε 20-30 χρόνια οι φωτιές σαρώνουν όλες ανεξαιρέτως τις περιοχές της Αττικής, από τη Βαρυμπόμπη μέχρι τον Διόνυσο και από την Κερατέα μέχρι τη Σαρωνίδα.
Η φωτιά θα «πλήξει» με σχεδόν μαθηματική ακρίβεια αργά ή γρήγορα όλους. Χωρίς τα παθήματα άλλων πυρόπληκτων πολιτών να γίνονται μαθήματα. Σε έναν δραματικό εφησυχασμό, πέρα από τις ευθύνες βεβαίως που υπάρχουν για τις δυνάμεις δασοπυρόσβεσης, τα λάθη της οποίας επέτρεψαν να εισέλθει το πύρινο μέτωπο σε γειτονιές των Βριλησσίων και του Χαλανδρίου. Είναι ενδεικτικό ότι όταν προ μερικών μηνών το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ζήτησε να συνταχθούν από πολίτες που έχουν κατοικίες εντός περιαστικών δασών ειδικές μελέτες πυροπροστασίας, ένα εξαιρετικά μικρό ποσοστό από αυτούς ανταποκρίθηκε και υπήρξε νέα υπουργική απόφαση για να μη χρειάζονται αυτές οι μελέτες.
Το ίδιο συνέβη και με φονικές ακόμη πυρκαγιές στην Αττική, όταν είχε διαπιστωθεί ότι κάτοικοι περιοχών που επλήγησαν από τις φωτιές αρνούνταν τη διάνοιξη δρόμων και τη ρυμοτόμηση ορισμένων περιοχών για να σταματήσει η άναρχη δόμηση μέσα στα δάση. Με οδυνηρές συνέπειες…».
Σε αυτή τη μακρόσυρτη, πλην αποκαλυπτική, αναφορά προχώρησε μιλώντας προς «Το Βήμα της Κυριακής» στέλεχος του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας ύστερα από την τελευταία καταστροφή στη ΒΑ Αττική. Σε μια πύρινη καταστροφή «καρμπόν» με εκείνη του Αυγούστου του 2009 που ξεκίνησε από το ίδιο σημείο και κατέκαψε τις ίδιες περιοχές.
«Στην επαρχία τα δάση μπαίνουν μέσα στις πόλεις»
Oπως σημειώνει μιλώντας προς «Το Βήμα» ο πρόεδρος της Eνωσης Αξιωματικών του Πυροσβεστικού Σώματος Κωνσταντίνος Τσίγκας, «στην επαρχία τα δάση μπαίνουν μέσα στις πόλεις λόγω της ερήμωσης των αγροτικών περιοχών και της αστυφιλίας, ενώ στην Αττική και σε άλλα αστικά κέντρα οι πόλεις μπαίνουν μέσα στα δάση με οδυνηρές συνέπειες. Εκτιμώ ότι οι μισές περίπου από τις δυνάμεις δασοπυρόσβεσης αναλώνονται για να περιορίσουν τις καταστροφές από τις φλόγες σε σπίτια που περιβάλλονται από πεύκα, χωρίς μέτρα πυροπροστασίας. Και έτσι δεν συμμετέχουν στην προσπάθεια να σβηστεί το κύριο μέτωπο της φωτιάς που συνεχίζει το καταστροφικό έργο της. Δυστυχώς παρατηρούμε ότι οι περισσότερες από τις καταστροφές στα σπίτια προκαλούνται από φλεγόμενα αντικείμενα και καύτρες που «κάθονται» στις κεραμοσκεπές, προκαλούν υπερθέρμανση των μονώσεων και η φωτιά μπαίνει στα σπίτια».
Κάθε χρόνο η Πυροσβεστική Υπηρεσία στον σχεδιασμό δασοπυρόσβεσης προσδιορίζει 20-30 περιοχές της επονομαζόμενης «οικιστικής πύκνωσης» μεγάλης τρωτότητας και ευπάθειας από πύρινες καταστροφές. Και ανάμεσα σε αυτές είναι οι Αφίδνες, η Δροσοπηγή, η περιοχή Μικροχωρίου – Καπανδριτίου, η παραλιακή ζώνη Αγίων Αποστόλων, η Πεντέλη, η Ανθούσα και το Ντράφι, η Φασιδέρη, ο οικισμός κοντά στον βλητικό σταθμό Καισαριανής, η Διώνη, η Καλλιτεχνούπολη, ο Κάλαμος, το Καπανδρίτι, ο Διόνυσος, ο Αγιος Στέφανος, το Κρυονέρι, η Δροσιά, η Ανοιξη, η Ροδόπολη, η Χασιά. Σχεδόν 60%-70% αυτών των περιοχών έχουν πληγεί την τελευταία διετία και οι περισσότερες από αυτές και στην πυρκαγιά αυτής της εβδομάδας στη ΒΑ Αττική.
Τέλος, ο πρώην υπαρχηγός της Πυροσβεστικής και ειδικός πραγματογνώμονας για τους εμπρησμούς Ανδριανός Γκουρμπάτσης προσδιορίζει μιλώντας στο «Βήμα» και άλλα προβληματικά σημεία στην παρουσία οικημάτων μέσα στα δάση. Οπως σημειώνει, «η πολιτεία, διαχρονικά, με διάφορους τρόπους, ουσιαστικά βάζει ιδέες σε επίδοξους εμπρηστές με κίνητρο την καταπάτηση γης. Η παρουσία αυθαίρετων κτισμάτων εντός δασικών εκτάσεων προκαλεί σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς δυσχέρειες στην καταστολή, ενώ προσθέτει νέα καύσιμη ύλη στην ήδη υφιστάμενη, καθώς στα οικήματα υπάρχουν φιάλες υγραερίου, δεξαμενές πετρελαίου θέρμανσης κ.ά.».