Οι δικαστικοί και εισαγγελικοί λειτουργοί δεν αγαπούν κατά κανόνα την υπερβολική έκθεση στο φως της δημοσιότητας. Γνωρίζουν καλά ότι η φύση πολλών από τις υποθέσεις που έχουν στα χέρια τους αλλά και η επιλογή συγκεκριμένων δικονομικών κινήσεων μπορούν να προκαλέσουν ανεπιθύμητο αντίκτυπο. Η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ξένη Δημητρίου μοιάζει να έχει εξαιρέσει τον εαυτό της από την άτυπη αυτή πεπατημένη: μόνο τις τελευταίες 20 ημέρες βρίσκεται συστηματικά στη δίνη του κυκλώνα, στο πλαίσιο μάλιστα δύο υποθέσεων ιδιαιτέρως ευαίσθητων, καθώς μετρούν δεκάδες νεκρούς: τις πλημμύρες στη Μάνδρα και τις πυρκαγιές στο Μάτι.
Μόλις την Τετάρτη έγκυρες πηγές έκαναν γνωστό ότι η κυρία Δημητρίου παρήγγειλε προκαταρκτική εξέταση για το πώς διέρρευσε στον Τύπο η είδηση για την κλήτευση δέκα και πλέον υπόπτων στην υπόθεση της Μάνδρας. Αφετηρία, όπως εξήγησαν οι ίδιες πηγές, υπήρξε σχετική αναφορά της κορυφαίας εκ του καταλόγου αυτού, της επικεφαλής στην Περιφέρεια Αττικής Ρένας Δούρου, τόσο στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών (που διενεργεί τη βασική έρευνα) όσο και στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, την Τρίτη 2 Οκτωβρίου. Το έγγραφο έγινε όχημα διαμαρτυρίας της κυρίας Δούρου για το γεγονός ότι η κλήση δεν της είχε επιδοθεί ως το μεσημέρι της Δευτέρας 1ης Οκτωβρίου και ενώ η είδηση κυκλοφορούσε από την Παρασκευή 28 Σεπτεμβρίου.
Η κίνηση της κυρίας Δημητρίου να παραγγείλει ποινική προκαταρκτική εξέταση (θα εξεταστεί αν έχουν διαπραχθεί τα αδικήματα της παράβασης καθήκοντος και της διαρροής εγγράφων) θεωρείται – όπως εκτιμούν πρόσωπα που επιθυμούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους – «επιλεκτική, ευθέως πολεμική ενέργεια», καθώς αν μη τι άλλο «στοχοποιεί κόσμο», μεταξύ άλλων και συναδέλφους της από τα χέρια των οποίων έχει περάσει η υπόθεση. «Συμπίπτουσα χρονικά διαρροή σε φιλοκυβερνητικό έντυπο δεν ευαισθητοποίησε αναλόγως την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου» σημειώνουν με νόημα. «Η Μάνδρα συγκεντρώνει άλλωστε, και ευλόγως, το ενδιαφέρον του Τύπου: 23 νεκροί είναι λίγοι;».
Την ίδια «επιθετικότητα», από πλευράς Δημητρίου, διακρίνουν έμπειροι εισαγγελικοί λειτουργοί και στην υπόθεση με την εκατόμβη νεκρών στο Μάτι, όταν η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου εμφανίστηκε ουσιαστικά να φρενάρει την έρευνα για την απόδοση ποινικών ευθυνών, θέτοντας την τελευταία σε αναμονή, με στόχο την επισύναψη του πορίσματος – περί άσχετων, διοικητικών ευθυνών – της Γενικής Επιθεωρήτριας Δημόσιας Διοίκησης Μαρίας Παπασπύρου.
«Η «βία» των κινήσεων αυτών προκάλεσε (τι άλλο;) «βία», η οποία αυτή τη φορά κατευθύνθηκε στο πρόσωπο της ίδιας της κυρίας Δημητρίου, με πλήθος ανακοινώσεων από κόμματα και δημοσιεύματα του Τύπου» τονίζουν χαρακτηριστικά. «Η ανώτατη Εισαγγελέας προσπάθησε να τιθασεύσει όλο αυτό το κύμα, δεν την άφησε άλλωστε αλώβητη. Μίλησε για «δήθεν παρέμβαση», διατράνωσε «ακλόνητη θέλησή» της και την «απόλυτη στάση» της προκειμένου να ολοκληρωθεί η έρευνα. Σε κατ’ ιδίαν συνομιλίες της, ακόμη και σήμερα, δεν παύει να θυμίζει ότι παρέμεινε όλο το καλοκαίρι στην καρέκλα της, στο όνομα της έρευνας για το Μάτι, ενώ την Τρίτη απηύθυνε μέσω της ιστοσελίδας της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου πρόσκληση στους πληγέντες και τους συγγενείς θυμάτων για ενημέρωση – τουλάχιστον για όσους διατηρούν αμφιβολίες ως προς τις προθέσεις της.
Σε μια πρώτη ανάγνωση, μοιάζει να εκπλήσσεται από το γκελ που προκαλούν οι κινήσεις της, εκ του θεσμικού της ρόλου και μόνο, και αυτό είναι παράδοξο. Σε ένα δεύτερο λανθάνον επίπεδο, όμως, είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο πια ότι ένα τέτοιο προσκήνιο υποκρύπτει ακόμη εντονότερο παρασκήνιο, και μάλιστα με πολλούς πρωταγωνιστές».
Σε κάθε περίπτωση, η έρευνα για το Μάτι βρίσκεται στο πλέον κομβικό στάδιό της, καθώς έχουν ήδη σταλεί κλήσεις σε περίπου 20 υπόπτους, με κορυφαία την περιφερειάρχη Ρένα Δούρου. Οι εισαγγελείς Πρωτοδικών Νίκος Φιστόπουλος και Κώστας Σπυρόπουλος, παρουσία ασφαλώς του τέως διευθύνοντος την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών Ηλία Ζαγοραίου που έχει «τρέξει» συνολικά την προκαταρκτική εξέταση, θα επεξεργαστούν το υλικό των ανωμοτί εξηγήσεων που θα δοθούν για αδικήματα που – σημειωτέον – είναι και κακουργηματικού χαρακτήρα.
Η εκτίναξη των αποφυλακίσεων και ο ισοβίτης που ξέφυγε
Η Δικαιοσύνη βρέθηκε και την εβδομάδα που πέρασε στο επίκεντρο, καθώς έγινε – βάσει πληροφοριών – γνωστό ότι η Εισαγγελία Διαφθοράς, με αφορμή την έρευνα για την υπόθεση του Αριστείδη Φλώρου, έχει εντοπίσει πρόσωπα που κινούν ολόκληρη φάμπρικα αποφυλακίσεων και βρίσκεται στα ίχνη εγκληματικής οργάνωσης. Ως «κλειδί» φαίνεται να λειτουργεί το εύρημα για περίπτωση κρατουμένου που πέτυχε να αποφυλακιστεί πριν από λίγους μήνες με πλαστά πιστοποιητικά αναπηρίας, παρά το γεγονός ότι εξέτινε – σε επαρχιακή φυλακή – ποινή ισόβιας κάθειρξης για ανθρωποκτονία από πρόθεση και άλλα αδικήματα. Η τύχη του, ωστόσο, δεν μπορεί να είναι ίδια με αυτή του Αριστείδη Φλώρου, καθώς έχει παρέλθει πλέον η προθεσμία εντός της οποίας υπήρχε η δυνατότητα έφεσης κατά του βουλεύματος.
Την ίδια ημέρα γινόταν γνωστό ότι ο υπουργός Δικαιοσύνης Μιχάλης Καλογήρου κατέθεσε τροπολογία με την οποία παρέτεινε τον πολυσυζητημένο νόμο Παρασκευόπουλου για την αποσυμφόρηση των φυλακών, βελτιώνοντας τρόπον τινά την επίμαχη διάταξη του άρθρου 110 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, σχετική με τις αποφυλακίσεις και τα ποσοστά αναπηρίας, η οποία και «αξιοποιήθηκε» δεόντως ώστε να ανοίξει η πόρτα της φυλακής τόσο στον Φλώρο όσο και στον ισοβίτη – άγνωστο και σε πόσες άλλες. Η τροπολογία θέλει ενισχυμένο τον ρόλο των δικαστών, είτε με διορισμό πραγματογνωμόνων, ακόμη κι αν υπάρχει πιστοποίηση ΚΕΠΑ, είτε με ανατροπή – χωρίς χρονικό περιορισμό – αποφάσεων που έχουν κάνει δεκτές αιτήσεις αποφυλάκισης για λόγους υγείας, εφόσον αυτές στηρίχθηκαν σε ψευδή ή πλαστά στοιχεία.
Δύο ημέρες μετά την κατάθεση της τροπολογίας και ενώ ο κ. Καλογήρου επιχειρούσε να κατευνάσει τις όποιες αντιδράσεις ως προς την παράταση, τονίζοντας ότι ελέγχονται οι 341 αποφυλακίσεις για λόγους αναπηρίας από το 2015 και εντεύθεν, το Ποτάμι έδωσε στη δημοσιότητα – κατόπιν ερώτησης στη Βουλή – στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης, βάσει των οποίων τα τελευταία τρία χρόνια ο αριθμός των συγκεκριμένων αποφυλακίσεων εξαπλασιάστηκε σε σχέση με την προηγούμενη πενταετία, κατά την οποία κινούνταν πολύ χαμηλά, μόλις στις 57. Το σκηνικό, όπως έχει διαμορφωθεί, δίνει την αίσθηση «κερκόπορτας», με εργαλείο μεταξύ άλλων τα πιστοποιητικά ψυχικών διαταραχών που προστέθηκαν ως νέα κατηγορία με τον νόμο Παρασκευόπουλου.