Με μια επίσκεψη στον δικηγόρο της επιλογής τους, αποφεύγοντας τις ουρές και την αναμονή στα δικαστήρια, χιλιάδες πολίτες κατάφεραν να διεκπεραιώσουν μια σειρά από πολύ σημαντικές υποθέσεις και να έχουν μέσα σε λίγες ώρες στα χέρια τους τα έγγραφα για την αποδοχή ή την αποποίηση μιας κληρονομιάς, το χαρτί για την άρση της προσημείωσης ενός ακινήτου ή τη βεβαίωση για τη σύσταση ενός σωματείου.
Οι επίσημοι αριθμοί… μαρτυρούν από μόνοι τους τη σημασία του πρόσφατου νομοθετήματος που έφερε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης και που εξαρχής είχε διπλή στόχευση με τη μεταφορά εκτός δικαστηρίων μεγάλης δικαστικής ύλης, επιτυγχάνοντας αφενός την αποδέσμευση δικαστών από χιλιάδες υποθέσεις και αφετέρου την ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης, χωρίς να παραγνωρίζεται και η αύξηση της ύλης για τους δικηγόρους.
Τι δείχνουν οι αριθμοί
Συγκεκριμένα, σε πανελλαδική κλίμακα, 5.610 υποθέσεις που αφορούν έκδοση κληρονομητηρίων, συναινετικές προσημειώσεις και συστάσεις σωματείων διεκπεραιώθηκαν μόλις μέσα σε ενάμιση μήνα από δικηγόρους.
Μόνο στην Αθήνα, με βάση τα στοιχεία του Δικηγορικού Συλλόγου, μέσα στο ίδιο αυτό χρονικό διάστημα, δηλαδή τον ενάμιση μήνα, έγιναν 2.679 συναινετικές προσημειώσεις, εκδόθηκαν 229 κληρονομητήρια και έγιναν 136 πράξεις που αφορούσαν σωματεία.
Με πρότυπο την επιτυχημένη ρύθμιση για τα συναινετικά διαζύγια που «αφαιρέθηκαν» από τα δικαστήρια και διευθετούνται πλέον από τους συμβολαιογράφους, το υπουργείο Δικαιοσύνης ακολούθησε την ίδια λογική σε μια προσπάθεια, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η ασφάλεια των συναλλαγών των πολιτών και χωρίς να θιγεί ο πυρήνας της απονομής της δικαιοσύνης, να αλλάξει το μοντέλο απονομής της.
Η αξία και οι θετικές επιπτώσεις του νόμου αποτυπώνονται – σύμφωνα πάντα με τη «γλώσσα» των αριθμών – και σε άλλους Δικηγορικούς Συλλόγους της χώρας. Ενδεικτικά, στον Πειραιά στα δικηγορικά γραφεία έφτασαν μόλις σε ενάμιση μήνα συνολικά 223 τέτοιες υποθέσεις, στη Θεσσαλονίκη 668 και στην Πάτρα 110.
Αποσυμφόρηση των δικαστηρίων
Οι αριθμοί αυτοί μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα αναμένεται να πολλαπλασιαστούν, γεγονός που σημαίνει πρακτικά πως δικαστικοί λειτουργοί, οι οποίοι αποδεσμεύονται από χιλιάδες υποθέσεις μη δικαιοδοτικής φύσης, θα μπορούν να εστιάσουν στην απονομή της δικαιοσύνης και επιπλέον με τον τρόπο αυτόν να αποσυμφορηθούν τα δικαστήρια και να υπάρξει επιτάχυνση στο έργο τους, που εδώ και δεκαετίες, παρά τα πολλά νομοθετήματα που έχουν ψηφιστεί προς αυτή την κατεύθυνση, παραμένει άλυτη εξίσωση.
Για να γίνει αντιληπτός ο αριθμός των υποθέσεων που μπορούν ετησίως να… φύγουν από την αρμοδιότητα των δικαστηρίων και να μεταφερθούν σε δικηγόρους, αρκεί να αναφερθούν δύο μόνο στατιστικά δεδομένα. Συγκεκριμένα στο Πρωτοδικείο Αθηνών μόνο το έτος 2023 δικάστηκαν 12.000 εξαλείψεις προσημειώσεων, ενώ μόνο από το Ειρηνοδικείο Αθηνών εκδόθηκαν 6.424 ένορκες βεβαιώσεις.
Η μεταφορά χιλιάδων υποθέσεων στους δικηγόρους εκτιμάται από παράγοντες της Δικαιοσύνης ότι θα τονώσει εκτός από τη λειτουργία των δικαστηρίων και το δικηγορικό σώμα.
Μάλιστα δεν λείπουν και εκείνες οι φωνές που τάσσονται υπέρ της μεγαλύτερης μεταφοράς υποθέσεων. Πάντα με τις αναγκαίες δικλίδες ασφαλείας από τα δικαστήρια, με το επιχείρημα ότι οι δικηγόροι πλέον είναι πολλές χιλιάδες (ξεπερνούν τις 60.000 ανά την επικράτεια) και η επαγγελματική επιβίωσή τους δύσκολη.
Τι προβλέπει ο νόμος για τη μεταφορά δικαστικής ύλης
Συγκεκριμένα με τον νόμο προβλέπεται σειρά υποθέσεων, όπως οι αποδοχές και οι αποποιήσεις κληρονομιάς, η έκδοση κληρονομητηρίων, οι εγγραφές και οι συναινετικές εξαλείψεις υποθηκών, η σύσταση σωματείων, πλην των πολιτιστικών, αλλά και οι ένορκες βεβαιώσεις να επιλύονται όχι από δικαστές, όπως συνέβαινε μέχρι πριν από λίγο καιρό, αλλά από δικηγόρους.
Για τις ένορκες βεβαιώσεις και τις αποδοχές κληρονομιάς, πέραν των δικηγόρων, οι πολίτες θα μπορούν να απευθύνονται και σε συμβολαιογράφους για την επίλυσή τους. Εκτιμάται δε ότι χιλιάδες είναι συνολικά οι υποθέσεις που θα αφαιρεθούν από την ύλη των δικαστηρίων σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με τις διατάξεις του ίδιου νόμου έχουν προβλεφθεί όλες εκείνες οι δικλίδες για την ασφάλεια των συναλλαγών των πολιτών. Για παράδειγμα, στις περιπτώσεις αποποίησης κληρονομιάς το σχετικό έγγραφο που θα συντάσσει ο δικηγόρος θα προσκομίζεται στον αρμόδιο γραμματέα των δικαστηρίων, θα καταχωρίζεται στα οικεία βιβλία και αντίγραφό του θα κατατίθεται στο Υποθηκοφυλακείο ή στο Κτηματολόγιο.