Πιστεύει, όπως λέει με εμφατικό τρόπο, στο δημόσιο σύστημα υγείας, το οποίο και υπηρετεί επί τρεις δεκαετίες. Και παρότι περί τα τέλη Σεπτεμβρίου θα είναι ο μοναδικός μόνιμος εντατικολόγος στο νοσοκομείο της Σάμου (εκεί όπου τα τελευταία 24ωρα εστίασαν τα φώτα της δημοσιότητας μετά τα προβλήματα υγείας που παρουσίασε μία παιδίατρος έπειτα από συνεχόμενες εφημερίες), επιμένει πως ακόμα κι αν του δινόταν η ευκαιρία δεν θα εγκατέλειπε ούτε το νησί ούτε το νοσοκομείο…
Οπως περιγράφει όμως, το νοσηλευτικό ίδρυμα της Σάμου έχει εγκαταλειφθεί από τους ιθύνοντες στην οδό Αριστοτέλους, δεδομένου ότι διογκώνονται οι ελλείψεις σε προσωπικό «πρώτης γραμμής». Και περιγράφει πως εάν συνεχιστεί η κατάσταση αυτή οι συνάδελφοί του, ο ένας μετά τον άλλον, θα δηλώνουν παραίτηση. «Τα θέλουν τα νησιά για να πουλάνε (υπερ)τουρισμό, όμως δεν επενδύουν στην Υγεία» σχολιάζει.
Ο Φάμπιο Τζαρντίνα, διευθυντής της Ιατρικής Υπηρεσίας και της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας στο νοσηλευτικό ίδρυμα της Σάμου, γεννήθηκε στη Ρώμη. Η Ελλάδα όμως φαίνεται να τον τραβούσε σαν μαγνήτης όταν την επισκεπτόταν τα καλοκαιρία στις διακοπές του. Ο γάμος του με Ελληνίδα ήταν η αιτία που το 1995 βρέθηκε να ξεκινά ειδικότητα στον «Ευαγγελισμό». Εκτοτε το δημόσιο σύστημα Υγείας ήταν για εκείνον μονόδρομος, από επιλογή.
Οταν προκηρύχθηκε η θέση στο νοσοκομείο της Σάμου, το αντιμετώπισε ως πρόκληση – ήρθε αντιμέτωπος με το… καλό πρόσωπο του ΕΣΥ που «γεννά» ευκαιρίες και δημιουργεί προοπτικές. «Διορίστηκα στα τέλη του 2013 για να στήσουμε την Εντατική». Ο στόχος επετεύχθη. Αρχικά, η Μονάδα λειτουργούσε με τέσσερις κλίνες. Υπήρξαν χρονιές που επίσης υπηρετούσαν τέσσερις γιατροί. «Τότε οι συνθήκες εργασίας ήταν πολύ καλές» θυμάται.
Στα χρόνια της πανδημίας οι αυξημένες ανάγκες για κρεβάτια εντατικής θεραπείας ήταν η αιτία που η δυναμικότητα της Μονάδας αυξήθηκε κατά δύο κλίνες. «Ωστόσο έκτοτε αποχώρησαν κάποιοι γιατροί για προσωπικούς λόγους ή επειδή συμπλήρωσαν την πενταετία και στο μεταξύ δεν έγιναν προσλήψεις. Μία θέση προκηρύχθηκε αλλά δεν εκδήλωσε κανένας ενδιαφέρον» εξηγεί ο κ. Τζαρντίνα μιλώντας στο «Βήμα».
Συνεπώς, στέκεται στην ανάγκη εξασφάλισης έστω του ελάχιστου προσωπικού για την εύρυθμη λειτουργία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων της νησιωτικής χώρας. Και έπειτα αριθμεί τα κενά στη Σάμο: «Με την ελάχιστη στελέχωση θα εξασφαλίσουμε ότι ο κάθε γιατρός δεν θα κάνει περισσότερες από οκτώ εφημερίες τον μήνα. Ωστόσο στην Παιδιατρική Κλινική είμαστε μείον δύο γιατρούς και στην Παθολογική Κλινική μείον έναν. Το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών δεν είναι στελεχωμένο. Οι ανάγκες καλύπτονται από τους παθολόγους, τους χειρουργούς και από αγροτικούς γιατρούς που δανειζόμαστε».
Ακόμα πιο τραγική είναι η κατάσταση στη Μονάδα που διευθύνει, η οποία σημειωτέον αποτελεί σημείο αναφοράς για όλο το Αιγαίο. «Εξυπηρετεί μια μεγάλη ακτίνα που ξεκινά νότια από τη Ρόδο, δυτικά από τη Σύρο και βόρεια από τη Λήμνο. Εκτός από εμένα, υπηρετεί και ένας ακόμα συνάδελφος, του οποίου όμως εκκρεμεί η μετάταξη. Θα μείνει το πολύ έναν μήνα». Μοιραία και όπως συμβαίνει κατά κανόνα, η λειτουργία της εξασφαλίζεται με λύσεις-μπαλώματα, όπως τις χαρακτηρίζει. Δηλαδή, κάνει εφημερίες ιδιώτης γιατρός με μπλοκάκι, συνδράμει ένας στρατιωτικός γιατρός, ενώ κατά καιρούς συνεισφέρουν και γιατροί από την Αθήνα.
Μια σημαντική λεπτομέρεια που παραθέτει είναι πως ακόμα και τον χειμώνα, όταν οι τουρίστες φεύγουν, δεν διαφέρει σημαντικά η ροή των περιστατικών. με το νησί να μετρά περισσότερους από 32.000 κατοίκους. Παράλληλα όμως εκεί αναζητούν ιατροφαρμακευτική φροντίδα και κάτοικοι της Ικαρίας, των Φούρνων, της Πάτμου, της Λέρου και του Αγαθονησίου.
Οι εφημερίες και οι παραιτήσεις
Στον σάλο που προκλήθηκε μετά τις καταγγελίες και τα δημοσιεύματα – τα οποία εστίασαν στη διακομιδή της παιδιάτρου από το Νοσοκομείου Σάμου στο Τζάνειο, αφήνοντας αιχμές για συνθήκες υπερεργασίας και υπερεφημέρευσης, αλλά και στις παραιτήσεις δύο γιατρών, εντείνοντας έτσι το ήδη σοβαρό πρόβλημα υποστελέχωσης –, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας απάντησε γρήγορα. Οπως ανέφερε σε ανάρτησή του στα κοινωνικά του δίκτυα ο Αδωνις Γεωργιάδης, «σήμερα υπηρετούν 267 άτομα, εκ των οποίων 35 μόνιμοι ιατροί κλάδου ΕΣΥ, πέντε επικουρικοί ιατροί, τρεις ιατροί με δελτίο παροχής υπηρεσιών υγείας (μπλοκάκι) και 129 νοσηλευτές».
Επίσης, περιγράφει ένα συχνό πλέον πρόβλημα: ότι δηλαδή από τον Ιούλιο του 2019 έχουν προκηρυχθεί 31 μόνιμες θέσεις γιατρών κλάδου ΕΣΥ, εκ των οποίων παραπάνω από τις μισές απέβησαν άγονες. Και καταλήγει πως την τελευταία τετραετία «το νοσοκομείο έχει ενισχυθεί (μόνιμο και επικουρικό προσωπικό) με 22 γιατρούς, 40 άτομα νοσηλευτικού προσωπικού και 58 άτομα λοιπού προσωπικού».
Εν τούτοις και μεταξύ άλλων στοιχείων που επικαλείται σχετικά με τις προσπάθειες στελέχωσης του νοσοκομείου, η ηγεσία του υπουργείου προβάλλει και ένα ακόμα δεδομένο: «Το Γενικό Νοσοκομείο Σάμου «Αγιος Παντελεήμων» κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024 είχε ποσοστό κάλυψης κλινών 41%».
Το παραμύθι με τις πληρότητες
Ο δείκτης αυτός, όπως τονίζει ο Φάμπιο Τζαρντίνα στην κουβέντα του με «Το Βήμα», είναι παραπλανητικός, υπονοώντας ότι το νοσοκομείο υπολειτουργεί. «Πώς μπορεί κανείς να μιλάει για πληρότητες όταν αναφέρεται σε ένα απομακρυσμένο νοσοκομείο;» διερωτάται.
Και συνεχίζει: «Αν το κριτήριο είναι η πληρότητα, μπορεί κάλλιστα να εισηγηθεί κανείς την κατάργησή του. Και μετά; Τι θα κάνουν οι ασθενείς; Θα αεροδιακομίζονται στην Αθήνα, παρακαλώντας εν τω μεταξύ να υπάρχει διαθέσιμο πτητικό μέσο ή να είναι καλός ο καιρός και να μη φυσάει; Αυτό είναι ένα στατιστικό «παραμύθι» που δεν έχει καμία εφαρμογή στα νοσοκομεία της νησιωτικής χώρας. Και έπειτα είναι θέμα διαχείρισης των περιστατικών, που δεν τα αφήνουμε να λιμνάζουν στην Παθολογική Κλινική ή στη ΜΕΘ».
Παρ’ όλα αυτά ωστόσο ο εντατικολόγος δηλώνει ότι είναι αφιερωμένος στη δουλειά του, τονίζοντας πως δεν έχει σταματήσει να αντλεί ικανοποίηση από αυτήν. Και προσθέτει ότι η Σάμος «εξασφαλίζει μια καλή ποιότητα ζωής σε οικογένειες με μικρά παιδιά» που επιλέγουν να… στεριώσουν στο νησί. Πρέπει όμως, όπως εξηγεί, οι θέσεις ανά κλινική να προκηρυχθούν ταυτόχρονα και στο σύνολό τους, γιατί διαφορετικά «κανένας δεν θα θέλει να έρθει να δουλεύει σαν «σκλάβος», λόγω της υποστελέχωσης».
Υπενθυμίζεται πάντως πως το υπουργείο Υγείας αναγνωρίζοντας το πρόβλημα των κενών στο ΕΣΥ, με έμφαση στην Περιφέρεια και στη νησιωτική χώρα, προωθεί οικονομικά κίνητρα, με την έκδοση της σχετικής ΚΥΑ να αναμένεται έως τα τέλη Αυγούστου. Με τον τριπλασιασμό του επιδόματος για τις άγονες περιοχές, σε συνδυασμό με τον διπλασιασμό των κινήτρων αυτών για έξι «δύσκολες» ειδικότητες (π.χ. αναισθησιολόγους και παθολόγους) ώστε το επίδομα να ξεπερνά ακόμα και τα 7.000 ευρώ ετησίως, επιχειρείται να ανατραπεί η εικόνα του αναιμικού ενδιαφέροντος πλήρωσης των θέσεων που προκηρύσσονται, με στόχο το επόμενο καλοκαίρι να βρει το ΕΣΥ με λιγότερα κενά.
