Το ημερολόγιο έγραφε 29 Αυγούστου του 2004 όταν έπεφτε η αυλαία των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, γεμίζοντας όλους τους Eλληνες με περηφάνια για την άρτια διοργάνωση, τις επιτυχίες των αθλητών μας και τις νέες αθλητικές εγκαταστάσεις που προοιωνίζονταν ένα ακόμη πιο δημιουργικό αθλητικό μέλλον. Ομως, 20 χρόνια μετά, τα μεγαλεπήβολα σχέδια δεν υλοποιήθηκαν και πολλοί αθλητικοί χώροι κατέληξαν στην αχρηστία και στην εγκατάλειψη, με τα κολυμβητήρια ανά την επικράτεια να μην αποτελούν δυστυχώς εξαίρεση στον… ελληνικό κανόνα.

Πριν από λίγες μέρες ο Απόστολος Χρήστου πραγματοποίησε μια εκπληκτική κούρσα στα 200 μέτρα ύπτιο και κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο, χαρίζοντας στην Ελλάδα το πρώτο μετάλλιό της στην κολύμβηση μετά το 1896. Η σημαντική αυτή επιτυχία φαντάζει πιο εντυπωσιακή αν αναλογιστεί κανείς το πού και το πώς προπονούνται οι αθλητές της κολύμβησης. Αν συγκρίνουμε τα κολυμβητήρια που χρησιμοποιεί η εθνική ομάδα με τις εγκαταστάσεις άλλων χωρών, η απόσταση είναι πάρα πολύ μεγάλη. Υπάρχουν χώροι που άλλοτε λειτουργούν και άλλοτε όχι, και όταν λειτουργούν το νερό της πισίνας τον χειμώνα μπορεί να είναι πιο κρύο και το καλοκαίρι πιο ζεστό από το επιτρεπτό. Για να μη μιλήσει κανείς για την κατάσταση των αποδυτηρίων και άλλων εγκαταστάσεων που θα μπορούσαν εύκολα να θεωρηθούν μια πραγματική δυσφήμηση για τη χώρα.

Ο Απόστολος Χρήστου με τον προπονητή του Παναγιώτη Βελέντζα και το αργυρό μετάλλιο των Ολυμπιακών στο Παρίσι. «Ο χώρος προπόνησης ο οποίος έχουμε δεν ανταποκρίνεται στις επιτυχίες» τονίζει ο κ. Βελέντζας

«Δεν μπορούν να τα συντηρήσουν»

Μιλώντας στο «Βήμα», ο Παναγιώτης Βελέντζας, προπονητής των ελλήνων πρωταθλητών Απόστολου Χρήστου και Απόστολου Παπαστάμου, χαρακτήρισε το ζήτημα των εγκαταστάσεων ως το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει η ελληνική κολύμβηση. «Δεν είναι μόνο ο αριθμός των κολυμβητηρίων, έχουμε πολλά στην Ελλάδα. Το βασικότερο πρόβλημα είναι οι συνθήκες. Οι δήμοι δεν μπορούν πλέον να συντηρήσουν τα κολυμβητήρια έτσι όπως πρέπει, δηλαδή να ρυθμίζουν τη θερμοκρασία και την ποιότητα του νερού, με συνέπεια πολλές φορές να κλείνουν τον χειμώνα».

Οπως λέει χαρακτηριστικά, «σε αυτό το υψηλό επίπεδο στο οποίο βρισκόμαστε, κάνουμε προπόνηση στο ΟΑΚΑ, αλλά ο χώρος προπόνησης που έχουμε δεν ανταποκρίνεται στις επιτυχίες του Χρήστου και του Παπαστάμου που έχω εγώ ή των υπόλοιπων παιδιών που κολυμπούν εκεί και σίγουρα δεν συμβαδίζει με τους αντίστοιχους χώρους και τις συνθήκες στις οποίες προπονούνται οι αντίπαλοι των παιδιών στο εξωτερικό».

Τα σημάδια της φθοράς αγγίζουν ακόμη και τις εγκαταστάσεις του ΟΑΚΑ

«Χάνουμε προπονήσεις λόγω του καιρού»

Ως ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Παναγιώτης Βελέντζας αναφέρει το γεγονός ότι οι πρωταθλητές προπονούνται σε κολυμβητήρια που την ίδια ώρα κολυμπούν μικρά παιδιά που δεν είναι αγωνιστικού επιπέδου ή άλλα παιδιά αγωνιστικού επιπέδου. «Οι συνθήκες είναι πολύ περίεργες και είναι και δύσκολες. Εμείς έχουμε μια διαδρομή στο ανοιχτό κολυμβητήριο του ΟΑΚΑ χειμώνα – καλοκαίρι με το κρύο, με τον αέρα, με τη ζέστη, που σε αυτό το επίπεδο του αθλητή είναι πάρα πολύ δύσκολο να κάνεις προπονήσεις. Πολλές φορές δηλαδή χάνουμε την προπόνηση γιατί φυσάει πάρα πολύ ή έχει πολύ κρύο και αντίστοιχα το καλοκαίρι το νερό ζεσταίνεται πάρα πολύ και πάλι μένουμε εκτός πισίνας. Ταυτόχρονα, δεν μπορούμε να κολυμπάμε όποτε θέλουμε, δηλαδή μια Κυριακή ή ένα Σάββατο, γιατί κλείνει η εγκατάσταση και πριν από αγώνες αναγκαζόμαστε να παρακαλάμε να βρούμε άλλα κολυμβητήρια που πιθανόν μένουν ανοιχτά».

Σύμφωνα με τον κ. Βελέντζα, η Κολυμβητική Ομοσπονδία Ελλάδος (ΚΟΕ) δεν έχει δικό της κολυμβητήριο και για τις διαδρομές τις οποίες έχει στο ΟΑΚΑ πληρώνει ενοίκιο. «Θεωρώ ότι θα πρέπει να γίνει μια καλή κουβέντα με το υπουργείο και με τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού και να πούμε ότι εφόσον καταφέραμε να κάνουμε κάτι τέτοιο υπό αυτές τις συνθήκες, θα πρέπει σίγουρα να υπάρξει προσπάθεια για να μπορέσουμε να έχουμε συνέχεια των επιτυχιών» σημειώνει και προσθέτει ότι αφού υπάρχει υπέρβαση από τους αθλητές, θα πρέπει να υπάρξει και υπέρβαση από την πλευρά της πολιτείας.

Βλέπεις μούχλα στα ταβάνια, βουλωμένους νιπτήρες και τον χώρο των ντους να βρίσκεται υπό διάλυση. Εκεί, το νερό πότε είναι παγωμένο και πότε καυτό, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε»

Δυσβάστακτο το κόστος για τους δήμους

Από την πλευρά του ο πρωταθλητής στην κολύμβηση Σωτήρης Πάστρας, κάτοχος του πανελλήνιου ρεκόρ στα 100 μέτρα πεταλούδα και με συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα και του 2008 στο Πεκίνο, τονίζει πως το κολυμβητήριο είναι ένας πολύ ιδιαίτερος αθλητικός χώρος και ο κολυμβητής δεν έχει την ίδια σχέση με τον χώρο προπόνησης που έχουν άλλοι αθλητές, όπως π.χ. οι δρομείς. «Γιατί ο δρομέας, αν μια μέρα είναι κλειστό το γήπεδο, θα τρέξει έξω, ενώ ο κολυμβητής δεν μπορεί να κολυμπήσει. Και αν δεν κολυμπήσεις χάνεις την επαφή με το νερό, σε πάει πίσω».

«Θεωρώ ότι είναι χίλιες φορές καλύτερη μια πισίνα κολύμβησης σε μια πόλη στην επαρχία παρά να φτιάξει ο δήμος 2-3 γηπεδάκια 5×5» τονίζει ο παλιός πρωταθλητής Σωτήρης Πάστρας

Οπως αναφέρει ο παλιός πρωταθλητής, το κόστος συντήρησης για ένα κολυμβητήριο είναι δυσβάστακτο για τους δήμους ανά την Ελλάδα. «Ενα δημοτικό κολυμβητήριο έχει φοβερά κόστη, είτε έχει πετρέλαιο είτε φυσικό αέριο. Χρειάζονται χρήματα για τα φίλτρα του νερού, για όλα τα ανταλλακτικά των δεξαμενών, οι οποίες ως επί το πλείστον είναι πολύ παλιές και συνεπώς βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τεράστια κόστη που μετακυλίονται στους πολίτες. Αυτή τη στιγμή έχουμε πολύ καλές πισίνες στην Αλεξανδρούπολη, στην Πτολεμαΐδα, στη Νέα Ιωνία στον Βόλο, όμως οι πισίνες αυτές είναι και νεόδμητες. Αντιθέτως, άλλα κολυμβητήρια έχουν προβλήματα. Ακόμη και το ΟΑΚΑ, του οποίου το συγκρότημα πισίνων είναι το κορυφαίο στην Ελλάδα, βγάζει συνέχεια προβλήματα. Κάθε μήνα κλείνουν δεξαμενές γιατί λείπει το ένα ή το άλλο ανταλλακτικό, γιατί δεν χλωριώνεται καλά η πισίνα, γιατί έσπασε η δεξαμενή κ.λπ. Αντίστοιχα στη Θεσσαλονίκη, το Ποσειδώνιο Κολυμβητήριο ή το Εθνικό είναι πολύ παλιά και βγάζουν συνέχεια προβλήματα» εξηγεί χαρακτηριστικά.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Σωτήρης Πάστρας εκφράζει την άποψη ότι τα κολυμβητήρια θα έπρεπε να ενταχθούν στην κοινωνική πολιτική κάθε δήμου, αποτελώντας προτεραιότητα και στοχεύοντας στα παιδιά. «Η νέα γενιά να περνά μέσα από τα κολυμβητήρια, να διδάσκεται την ασφαλή κολύμβηση και μετά να υπάρχουν και τα παιδιά που θα συνεχίζουν να κάνουν αθλητισμό ή πρωταθλητισμό. Θεωρώ ότι είναι χίλιες φορές καλύτερη μια πισίνα κολύμβησης σε μια πόλη στην επαρχία πάρα να φτιάξει ο δήμος 2-3 γηπεδάκια 5×5».

Τα σπασμένα πλακάκια είναι ένα μόνο πειστήριο της κακής κατάστασης του Ποσειδωνίου

Εικόνες εγκατάλειψης σε όλη τη χώρα

Οι καταγγελίες για την κακή κατάσταση που επικρατεί σε πολλά κολυμβητήρια της χώρας είναι συνεχείς και μια βόλτα έξω από αυτά είναι αποκαρδιωτική. Ενδεικτική είναι η μαρτυρία της Μαρίας Ιωαννίδου για το κολυμβητήριο της Τούμπας και τα σημάδια παρακμής και εγκατάλειψης που διαπιστώνει ο επισκέπτης. «Αυτό που αντικρίζει κανείς είναι μούχλα στα ταβάνια, βουλωμένους νιπτήρες και τον χώρο των ντους να βρίσκεται υπό διάλυση. Εκεί, το νερό πότε είναι παγωμένο και πότε καυτό, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε, ενώ σε πολλά σημεία έχουν ξηλωθεί οι πόρτες από τις κάσες και δεν τηρείται ούτε στο ελάχιστο το βασικό επίπεδο καθαριότητας».

Οπως λέει η ίδια, «η κατάσταση αυτή είναι αν μη τι άλλο πολύ λυπηρή, γιατί πρόκειται για έναν χώρο που εξυπηρετεί πολύ κόσμο και το μόνο που ζητούμε είναι ένα κολυμβητήριο με καλές συνθήκες για να μπορεί να αθλείται ο κόσμος με αξιοπρέπεια».

Σπασμένα πλακάκια, ξηλωμένα ντουλάπια

Αντίστοιχη εικόνα περιγράφει και ο Γιώργος Παναγιωτίδης για το Ποσειδώνιο Κολυμβητήριο, σημειώνοντας πως την τελευταία φορά που το επισκέφθηκε είδε εικόνες που μόνο αθλητική εγκατάσταση δεν θύμιζαν, με βγαλμένα πλακάκια, μούχλα στα αποδυτήρια και κατεστραμμένο εξοπλισμό.

«Εχει απ’ όλα τα άσχημα. Γκραφίτι στους τοίχους, βρώμικα και σπασμένα πλακάκια, παρατημένα και ξηλωμένα ντουλάπια πεταμένα εδώ και εκεί. Σε άλλο σημείο βλέπεις τις σκουριασμένες σωληνώσεις και τους ραγισμένους τοίχους, ενώ υπάρχουν και πολλές κουβέντες για την ποιότητα του νερού. Με αυτή την κατάσταση δεν σου κάνει αίσθηση να ξαναπάς» λέει χαρακτηριστικά.

Πρόσφατα, τον χώρο του Ποσειδώνιου Αθλητικού Κέντρου είχε επισκεφθεί και κλιμάκιο του ΚΚΕ με αφορμή τραυματισμό αθλητριών. Μάλιστα, ο βουλευτής του κόμματος Γιάννης Δελής ανάφερε σε δηλώσεις του ότι είναι τέτοιο το μέγεθος της εγκατάλειψης που έχει οδηγήσει ακόμη και σε τραυματισμούς παιδιών στα πλακάκια του κολυμβητηρίου. «Είναι εμφανής η έλλειψη προσωπικού. Θα έπρεπε να υπάρχει ιατρείο για τα 2.000 παιδιά που αθλούνται, να υπάρχει επαρκές προσωπικό για τη λειτουργία του κολυμβητηρίου».

Με μια απλή περιήγηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί κανείς εύκολα να διαπιστώσει την κατάσταση που επικρατεί και σε άλλες αντίστοιχες εγκαταστάσεις σε πόλεις της επαρχίας. Οι καταγγελίες για το κολυμβητήριο των Χανίων, με σκουριασμένα σίδερα και κομμάτια του στεγάστρου να πέφτουν σε παρακείμενο χώρο στάθμευσης οχημάτων, είναι χαρακτηριστικές. Οπως αποκαρδιωτικές είναι και οι εικόνες από τα κολυμβητήρια της Κέρκυρας, της Χαλκίδας ή της Φλώρινας. Αντίστοιχα, στην Αττική χαρακτηριστικό παράδειγμα εγκατάλειψης αποτελεί το κολυμβητήριο Περάματος, ενώ πληθαίνουν οι διαμαρτυρίες για την ποιότητα νερού στα κολυμβητήρια του Ζωγράφου και της Ηλιούπολης.

Ενας μίνι… βάλτος είναι πλέον το κολυμβητήριο στο Πέραμα

Φως στο τούνελ για το Ζάππειο

Αξίζει να σημειωθεί πως ένας εμβληματικός χώρος, που για πάνω από 10 χρόνια είχε αφεθεί στην τύχη του, είναι και το Ολυμπιακό Κολυμβητήριο του Ζαππείου. Η ιστορική εγκατάσταση ήταν σε τραγική κατάσταση και μόλις πριν από λίγους μήνες φάνηκε πως κάτι θα αλλάξει καθώς υπογράφηκε μνημόνιο παραχώρησης από την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή (ΕΟΕ) στον Δήμο Αθηναίων για 25 χρόνια.

Βάσει του μνημονίου, ο δήμος αναλαμβάνει την αναβάθμιση, ανακαίνιση και επαναλειτουργία του ύστερα από 11 χρόνια, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες όλων των δημοτών και των αθλητών της πόλης. Πιο συγκεκριμένα, ο Δήμος Αθηναίων και η ΕΟΕ θα προχωρήσουν από κοινού στην πλήρη αποκατάσταση όλων των υποδομών του και συγκεκριμένα της πισίνας, του γυμναστηρίου, των αποδυτηρίων, των γραφείων, του αναψυκτηρίου, των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων αλλά και της κερκίδας κριτών.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ: Αγγελος Σκορδάς

Γράφει: Γιώργος Φωκιανός

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Παναγιώτης Σωτήρης