«Αυτή τη στιγμή είμαστε γεμάτοι. Και στα τρία κτίριά μας. Αφήστε όμως ένα τηλέφωνο. Ποτέ δεν ξέρεις…». «Κλείστε τώρα. Μην το αφήνετε. Εχω διαθέσιμα μόνο δυο μονόχωρα. Aύριο δεν θα υπάρχουν ούτε αυτά». Δυο απαντήσεις. Αμφότερες δόθηκαν σε γονείς φοιτητών που αναζητούν τελευταία στιγμή στέγη για το παιδί τους από τους υπευθύνους ιδιωτικών… φοιτητικών εστιών, πολυκατοικιών ή πρώην ξενοδοχείων με ειδικά διαμορφωμένα και πλήρως επιπλωμένα διαμερίσματα ή δωμάτια για νέους, στο Ηράκλειο της Κρήτης και στην Αθήνα. Σε κάποιες περιπτώσεις τα συγκεκριμένα καταλύματα «αυτοσυστήνονται» και ως «φοιτητικές σουίτες». Οι τιμές εν μέρει το… νομιμοποιούν.
Σε μια χώρα με οξύτατο το ζήτημα της εύρεσης φοιτητικής κατοικίας, λόγω κορεσμού στον χώρο των ακινήτων, αλλά και περιορισμένων κρατικών πανεπιστημιακών υποδομών, μόλις το 2,94% των φοιτητών διαμένει σε δημόσιες φοιτητικές εστίες. Ητοι μόνο οι 12.457 από τους περίπου 423.505 καταγεγραμμένους φοιτητές και φοιτήτριες, βάσει των επίσημων στοιχείων του Σεπτέμβρη του 2022 (βέβαια ακόμη δεν έχει χαρτογραφηθεί πλήρως η νέα ακαδημαϊκή χρονιά, οπότε το ποσοστό αυτό φέτος μπορεί ελαφρώς να αποκλίνει). Το υπόλοιπο, κατά προσέγγιση, 97,6% των φοιτητών της επικράτειας αναζητεί την τύχη του σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα με «αλμυρές» τιμές, χωρίς επίπλωση και οικιακές συσκευές. Βέβαια ένα μικρό ποσοστό από αυτούς μπορεί να λάβει, αν πληροί τα οικονομικά κριτήρια, το φοιτητικό επίδομα, που αγγίζει τα 2.000 ευρώ. Ενδεικτικά, στη Θεσσαλονίκη το σύνολο των πρωτοετών φοιτητών των Πανεπιστημίων ανά έτος ανέρχονται γύρω στα 12.000 άτομα σε όλα τα ανώτατα ιδρύματα της περιοχής.
Αυτό το «κενό» αντιλήφθηκαν εδώ και πολλά έτη αρκετοί μεσίτες και ειδικοί του real estate που άρχισαν να δημιουργούν ήδη από το 2007 τα πρώτα διαμερίσματα αποκλειστικά απευθυνόμενα σε φοιτητές και φοιτήτριες σε ολόκληρες πολυκατοικίες ή παλιά ξενοδοχεία στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, στην Πάτρα, ακόμη και στην Κομοτηνή. Είχε προηγηθεί βέβαια το μοντέλο του Ηνωμένου Βασιλείου την περίοδο που ο Τόνι Μπλερ ανέτρεπε το status quo των φοιτητικών εστιών και οι νέοι ζητούσαν απεγνωσμένα στέγη.
Τιμές ως 700 ευρώ
Μια αναζήτηση στο Διαδίκτυο αποκαλύπτει μια μικρή, για την ώρα, γκάμα από καλοστημένες σελίδες σύγχρονων φοιτητικών εστιών που κατά δήλωσή τους «έχουν όλες τις ανέσεις για να περάσεις αξέχαστα τα φοιτητικά σου χρόνια», «στα βρετανικά πρότυπα», συμπεριλαμβάνοντας «όλες τις ηλεκτρικές συσκευές, καθώς και τα έπιπλα που έχεις ανάγκη για να μη χρειαστεί να αγοράσεις απολύτως τίποτα, με δωρεάν WiFi σε κάθε σουίτα και μια Smart τηλεόραση για Netflix και Youtube όταν δεν έχεις διάβασμα».
Στην τιμή ενοικίου, που μπορεί να αγγίξει και τα 700 ευρώ, συμπεριλαμβάνονται κοινόχρηστα, ηλεκτρικό, θέρμανση, νερό, Ιντερνετ. Κάποια εξ αυτών τα νοικιάζεις 12 μήνες τον χρόνο. Αλλα επιβάλλουν τη 10μηνη διαμονή, από Σεπτέμβριο έως Ιούνιο, υπό τον τίτλο «full academic year» (για το σύνολο της ακαδημαϊκής χρονιάς), ώστε οι ιδιοκτήτες τους να μπορούν να εκμεταλλεύονται και τους θερινούς μήνες τουριστικά τα ακίνητα.
Οπως δε εξηγούν μεσίτες που νοικιάζουν αντίστοιχα ακίνητα με μέσο όρο ενοικίου τα 550 ευρώ, συνήθως τα διαμερίσματά τους έχουν πληρότητα 100%.
«Μη μετράτε τα τετραγωνικά…»
«Είναι στο κτίριο όλοι φοιτητές. Οπότε υπάρχει άλλη λογική, μη μετράτε τα τετραγωνικά. Σε ένα διαμέρισμα 35 τ.μ. μπορεί τα 15 να χάνονται σε χολ και διαδρόμους. Εδώ έχουμε όσο χρειάζεται ένα παιδί. Φτιαγμένο ειδικά για τις ανάγκες του. Κλείστε άμεσα ένα ραντεβού» ενθάρρυνε πρόσφατα ο μάνατζερ φοιτητικής στέγης «υποψήφια» πελάτισσα, που όμως δεν διέθετε το απαιτούμενο ποσό, προτάσσοντας ως κορυφαία παροχή τη διαρκή διαθεσιμότητά του: «Θα με πάρει το παιδί σας στις 2 το βράδυ γιατί ξέχασε τα κλειδιά του. Θα με καλέσετε εσείς οποιαδήποτε ώρα, αν δεν απαντά στο κινητό του…». Από την πλευρά του ο αναπληρωτής πρύτανης του ΑΠΘ Δημήτρης Κωβαίος (το Ιδρυμα βρίσκεται σε διαδικασία εκλογής της νέας διοίκησής του) δεν γνωρίζει την ύπαρξη των ιδιωτικών φοιτητικών διαμερισμάτων στη Θεσσαλονίκη. Αναγνωρίζει όμως τις ελλείψεις φοιτητικής στέγης ακόμη και στην πόλη-«ναυαρχίδα» στη χώρα μας στη φοιτητική εστία, καθώς από τις 1.300 κλίνες συνολικά, μπορεί να διαθέσει μόλις 300 («γιατί τόσες απελευθερώνονται», όπως αναφέρει) στην εκκίνηση κάθε νέου εκπαιδευτικού έτους στους πρωτοετείς φοιτητές του.