Τριπλό χτύπημα στην αυθαίρετη δόμηση προετοιμάζει η κυβέρνηση, επιστρατεύοντας και drones. Με στόχο τον έλεγχο των πολεοδομικών παρανομιών, το επιτελείο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, σχεδιάζει να επιστρατεύσει τα νέα «εργαλεία» που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία, ώστε «με παράλληλη κεντρική και τοπική παρακολούθηση, η αυθαιρεσία να σταματά εν τη γενέσει της» όπως ανέφερε από το βήμα της Βουλής ο υπουργός Θόδωρος Σκυλακάκης δίνοντας το στίγμα της πολιτικής που θα ακολουθήσει.
Σύγκριση με δορυφορικές εικόνες του 2011
Ειδικότερα, η επίθεση κατά των αυθαιρέτων θα εξελιχθεί σε τρία επίπεδα. Κατ’ αρχάς, το Δημόσιο θα προμηθευτεί επιτέλους δορυφορικές εικόνες του 2011 για την πιστοποίηση του χρόνου ανέγερσης των παράνομων κατασκευών. Γιατί είναι απαραίτητες; Το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει θέσει την 28η Ιουλίου 2011 ως «κόκκινη γραμμή», πέραν της οποίας όποιο αυθαίρετο χτίζεται δεν μπορεί να νομιμοποιηθεί και πρέπει να κατεδαφιστεί.
Δίχως αεροφωτογραφίες εκείνης της χρονιάς δεν μπορεί να πιστοποιηθεί ο χρόνος ανέγερσης μιας οικοδομής – δηλαδή εάν κατασκευάστηκε πριν ή μετά τον Ιούλιο του 2011 -, με συνέπεια οι «τακτοποιήσεις» πολεοδομικών παρανομιών όλα αυτά τα χρόνια να γίνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες με… τυφλό σύστημα. Αυτό το κενό στον ελεγκτικό μηχανισμό έχουν εντοπίσει, εδώ και χρόνια, επιτήδειοι μηχανικοί, οι οποίοι – όπως έχει δείξει η περίπτωση της Μυκόνου, της Ρόδου κ.λπ. – έχουν ανοίξει «φάμπρικα» τακτοποιήσεων νεόδμητων αυθαιρέτων, διασώζοντάς τα από τις… δαγκάνες της μπουλντόζας.
2,3 εκατ.
αυθαίρετα νομιμοποιημένα ή σε διαδικασία «τακτοποίησης»
Επιπλέον αναζητούνται και κονδύλια ώστε το Δημόσιο να εξασφαλίσει την προμήθεια ανά τρίμηνο ή τετράμηνο (θα εξαρτηθεί από τον τελικό προϋπολογισμό) νέων δορυφορικών εικόνων από όλες τις περιοχές της χώρας. Ετσι θα πιάνονται στην «τσιμπίδα» των αρμόδιων αρχών όσοι επιχειρούν την ανέγερση νέων αυθαιρέτων αλλά και όσοι επεκτείνουν παρανόμως νόμιμα κτίσματα.
Τα δεδομένα των αεροφωτογραφιών θα ταυτοποιούνται μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος e-άδειες ώστε να ελέγχεται εάν για τις νέες οικοδομές έχουν εκδοθεί οικοδομικές άδειες (οι οποίες πλέον συνοδεύονται από εξαρτημένο τοπογραφικό με το στίγμα της θέσης του ακινήτου) και στην περίπτωση που δεν υπάρχουν θα δίνεται αυτόματα εντολή σε ελεγκτή δόμησης για έλεγχο.
Παράλληλα, με τη λήψη των νέων δορυφορικών εικόνων, το τριπλό σχέδιο δράσης περιλαμβάνει την εγκατάσταση σε περιοχές με μεγάλο ιστορικό πολεοδομικών αυθαιρεσιών, όπως η Μύκονος, η Ρόδος, η Κρήτη, η Χαλκιδική κ.ά., σταθμών με drones για σάρωση από αέρος των πολεοδομικών παρανομιών.
1,1 εκατ.
δηλώσεις αυθαιρέτων σε οριστική υπαγωγή ή περαιωμένες
Επίσης, έως το πρώτο εξάμηνο του 2024 θα λειτουργήσει και ένα σύστημα ηλεκτρονικών καταγγελιών, στο οποίο ο κάθε πολίτης θα εισέρχεται με τους προσωπικούς κωδικούς εισόδου στο Taxis, καταβάλλοντας ένα μικρό παράβολο, και θα καταγγέλλει αυθαιρεσίες στη δόμηση που εντοπίζει στη γειτονιά του. Εάν έπειτα από τον έλεγχο αποδειχθεί ότι η καταγγελία ευσταθούσε, θα του επιστρέφεται το παράβολο. Την ηλεκτρονική πύλη θα διαχειρίζεται, για λογαριασμό του ΥΠΕΝ, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος.
Καταγγελίες μέσω ηλεκτρονικού συστήματος
Οι καταγγελίες των πολιτών θα αφορούν αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν μετά τον Ιούλιο του 2011 καθώς και όσα βρίσκονται σε απαγορευμένες ζώνες, όπως αιγιαλοί, δάση κ.λπ., για τα οποία δεν υπάρχει δυνατότητα νομιμοποίησης. Για τα υπόλοιπα, εφόσον οι διαδικασίες τακτοποίησης συνεχίζονται έως το 2025 μέσω της «Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου».
4,9 δισ. ευρώ
το συνολικό ύψος των προστίμων
Είναι αξιοσημείωτο ότι η δημιουργία του νέου ηλεκτρονικού συστήματος, μέσω του οποίου θα γίνονται οι καταγγελίες, είχε προβλεφθεί πριν από περίπου τέσσερα χρόνια με υπουργική απόφαση των τότε υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος ενώ ακόμη δεν έχει λειτουργήσει η πλατφόρμα για τον προβλεπόμενο (στους νόμους 4178/2013 και 4495/2017) δειγματοληπτικό έλεγχο του 5% των δηλώσεων αυθαιρέτων από ελεγκτές δόμησης.
