Μπορεί ένας μαθητευόμενος μηχανοδηγός -μόλις 10 μήνες μετά την τραγωδία των Τεμπών– να βρίσκεται στην καμπίνα μηχανοδήγησης αμαξοστοιχίας γεμάτης με… ανυποψίαστους επιβάτες, χωρίς ο κανονικός μηχανοδηγός του τρένου να έχει άδεια εκπαιδευτή;
Στο κρίσιμο αυτό ερώτημα, αλλά και στο περιεχόμενο καταγραφής του ταχογράφου της αμαξοστοιχίας «1313» από το Κιάτο, που το μεσημέρι της 23ης Δεκεμβρίου 2023 παραβίασε τον κόκκινο σηματοδότη στον σταθμό Αχαρνών, με κίνδυνο να συγκρουστεί με την «51» διερχόμενη επιβατική αμαξοστοιχία («Ασημένιο Βέλος») από τη Θεσσαλονίκη, αναζητούνται τα αίτια για το σοβαρό περιστατικό που λίγο έλειψε να οδηγήσει σε νέο σιδηροδρομικό δυστύχημα.
Η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), λόγω της σοβαρότητας του περιστατικού, ζητεί την πλήρη διαλεύκανσή του και καλεί όλους τους εμπλεκομένους (τη Hellenic Train και τον ΟΣΕ) να της παραδώσουν τα πορίσματά τους. «Η ανωτέρω παραβίαση σηματοδότη συνιστά πρόδρομο παράγοντα ατυχήματος» τονίζει η ΡΑΣ σε σχετικό έγγραφό της (στις 14/2/2024) προς τη Hellenic Train και τον ΟΣΕ, επισημαίνοντας ότι «έως σήμερα δεν μας έχετε γνωστοποιήσει τη σχετική έκθεση/πόρισμα εσωτερικής διερεύνησης του ανωτέρω συμβάντος, όπου θα προσδιορίζονται και θα αναλύονται οι βαθύτερες αιτίες που το προκάλεσαν και θα προτείνονται μέτρα/συστάσεις για την αποφυγή παρόμοιων περιστατικών στο μέλλον».
Κίνδυνος σύγκρουσης
Το σοβαρό συμβάν που αποκάλυψαν «ΤΑ ΝΕΑ» σημειώθηκε στην περιοχή του δυτικού Σιδηροδρομικού Κέντρου Αχαρνών (ΣΚΑ), στο σημείο όπου η γραμμή «502» του Προαστιακού από το Κιάτο συγκλίνει με τη γραμμή καθόδου («102») του σιδηροδρομικού άξονα από Θεσσαλονίκη προς Αθήνα. Τα δύο τρένα, προτού ακινητοποιηθούν με παρέμβαση του τηλεσταθμάρχη Αχαρνών, χάρη στη λειτουργία της τηλεδιοίκησης του ΟΣΕ, κινούνταν σε συγκλίνουσες γραμμές, με άμεσο κίνδυνο να συγκρουστούν πλαγιομετωπικά. Αυτό τελικά αποφεύχθηκε στο παρά πέντε με την ακινητοποίηση της προαστιακής αμαξοστοιχίας «1313» που παραβίασε το ερυθρό φωτόσημο.
Ο μηχανοδηγός της συγκεκριμένης αμαξοστοιχίας απέδωσε την παραβίαση του ερυθρού σηματοδότη σε «ολίσθηση των γραμμών», ισχυριζόμενος ότι εκείνη την ημέρα έβρεχε, ενώ στις σιδηροτροχιές υπήρχαν… φύλλα και βλάστηση!
Ωστόσο, τους ισχυρισμούς αυτούς αντικρούουν στελέχη και εργαζόμενοι του σταθμού Αχαρνών, επισημαίνοντας ότι στις γραμμές δεν υπήρχε ούτε βλάστηση ούτε φύλλα δέντρων, ενώ τονίζουν κατηγορηματικά πως «δεν υπήρξε ποτέ ολίσθηση».
Επιπλέον, αναφέρουν ότι σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (ΕΜΥ) στις 23 Δεκεμβρίου 2023 όχι μόνο δεν έβρεχε, αλλά ο καιρός στην περιοχή των Αχαρνών ήταν αίθριος, με πλήρη ηλιοφάνεια και 19 βαθμούς Κελσίου!
Το κίτρινο φανάρι
Οπως επισημαίνουν στο «Βήμα» αρμόδιες σιδηροδρομικές πηγές, πριν από το κόκκινο φωτόσημο του σταθμού Αχαρνών που παραβίασε η προαστιακή αμαξοστοιχία «1313», φτάνοντας μόλις 400 μέτρα πριν από τη σύγκρουσή της με την αμαξοστοιχία «51», υπάρχει άλλο φανάρι κίτρινο. Το συγκεκριμένο φανάρι επιτάσσει μείωση της ταχύτητας διέλευσης στα 40 χλμ./ώρα έτσι ώστε ο συρμός να σταματήσει ομαλά προ του ερυθρού σηματοδότη. Μπορεί, εξηγούν, το όριο ταχύτητας εντός του σταθμού Αχαρνών να είναι τα 60 χλμ./ώρα, όμως το όριο αυτό αφορά διελεύσεις όταν όλα τα φωτόσημα είναι πράσινα.
Στην περίπτωση της 23ης Δεκεμβρίου 2023, που το φωτόσημο ήταν κόκκινο, ο μηχανοδηγός φαίνεται ότι δεν προσάρμοσε την ταχύτητα της «1313» αμαξοστοιχίας (τύπου Desiro) για το ομαλό σταμάτημά της προ του ερυθρού φωτόσημου, με αποτέλεσμα να το υπερβεί (να περάσει με κόκκινο). Επίσης, από τον έλεγχο των καμερών προκύπτει ότι δεν έκανε καν «ακαριαία πέδηση», όπως ισχυρίζεται.
Πέραν όλων αυτών, προσθέτουν οι ίδιες πηγές, ο συρμός τύπου Desiro της «1313» είναι εφοδιασμένος με σύστημα αντιολίσθησης, ενώ επιπλέον διαθέτει και σύστημα ρίψης άμμου για αύξηση του συντελεστή τριβής. Ομως, ούτε και αυτό το σύστημα χρησιμοποιήθηκε. Ως εκ τούτου, συμπληρώνουν, «ολίσθηση με τόσο χαμηλή ταχύτητα (40 χλμ./ώρα) και με στεγνό καιρό στις 12 το μεσημέρι δεν υφίσταται».
Δεν δόθηκε ο ταχογράφος
Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, η ταινία του ταχογράφου της αμαξοστοιχίας «1313», που όφειλε να σταματήσει στο κόκκινο, θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμο στοιχείο. Και αυτό διότι θα δείξει την πραγματική ταχύτητα με την οποία έτρεχε το προαστιακό Desiro και εάν τελικά υπήρξε ολίσθηση κατά το φρενάρισμά του, όπως υποστήριξε ο μηχανοδηγός του.
Ο ΟΣΕ, προκειμένου να συντάξει το δικό του πόρισμα για το σοβαρό αυτό συμβάν, απαίτησε από τη Hellenic Train την ταινία του ταχογράφου, προκειμένου να ελέγξει την ταχύτητα του τρένου και εάν πράγματι υπήρξε ολίσθηση, όπως και τη σχετική αναφορά του μηχανοδηγού. Η συγκεκριμένη ταινία του ταχογράφου δεν έχει ακόμα παραδοθεί στον ΟΣΕ, ενώ κύκλοι της Hellenic Train φέρονται να αιτιολογούν την καθυστέρηση αυτή υποστηρίζοντας ότι «έχει χαλάσει το λάπτοπ και δεν μπορούν να ανασύρουν τα σχετικά στοιχεία»!
Ωστόσο, πέραν του ταχογράφου που… αναζητείται(!), σοβαρά ερωτηματικά προκαλεί και η παράτυπη παρουσία ενός μαθητευόμενου μηχανοδηγού στην καμπίνα μηχανοδήγησης της αμαξοστοιχίας «1313», δεδομένου ότι ο μηχανοδηγός της δεν διαθέτει άδεια εκπαιδευτή. Σιδηροδρομικές πηγές επιμένουν ότι για την αρτιότητα των πορισμάτων που θα εκδοθούν για το συγκεκριμένο περιστατικό θα πρέπει να διερευνηθεί εάν ο μαθητευόμενος μηχανοδηγός, την ώρα της υπέρβασης του ερυθρού σηματοδότη, είχε οποιαδήποτε συμμετοχή στους χειρισμούς μηχανοδήγησης της αμαξοστοιχίας «1313». Μάλιστα αναφέρουν ότι από τις κάμερες του σταθμού των Αχαρνών μπορεί εύκολα να φανεί ποιος ήταν στα χειριστήρια της αμαξοστοιχίας «1313» την ώρα της παραβίασης του κόκκινου σηματοδότη.
